Yıl 2016,
Cilt: 4 Sayı: 4, 444 - 460, 25.10.2016
Öz
Bu çalışma, Türkçe eğitimi bölümlerindeki görev yapan öğretim elemanlarının genel niteliklerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, nitel bir araştırma deseni kullanılarak Türkçe eğitim bölümlerinde yer alan öğretim elemanlarının nitelikleri incelenmiştir. Doküman incelemesi yöntemi kullanılan bu çalışmanın veri kaynağını, Türkçe eğitimi bölümlerindeki öğretim elemanlarının uzmanlık alanları ve akademik unvanlarını oluşturmuştur. Bu yönüyle, ilk olarak, "Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi Merkezi" (ÖSYS) 2015 yılı yükseköğretim programları ve kontenjanları kılavuzu incelenerek "Türkçe Öğretmenliği"ne sahip 62 üniversite belirlenmiştir. İkinci olarak, belirlenen üniversitelere "Yüksek Öğretim Kurulu" (YÖK)'ün bilgisunar adreslerinden ulaşılarak bölümlerdeki öğretim elemanlarına ilişkin araştırma kapsamında ele alınan bilgilere ulaşılmış ve bu bilgiler "Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi"nden elde edilen verilerle de desteklenmiştir. Araştırmaya konu olan verilere ise, içerik çözümlemesi türlerinden sıklık çözümlemesi tekniği uygulanmıştır. Bu yüzden veriler, bilgisayar ortamına aktarılmış ve SPSS 23 programı aracılığıyla Türkçe eğitimi bölümlerinden yer alan öğretim elemanlarının üniversitelere göre dağılımları, Türkçe eğitimcisi olup olmadıkları, akademik unvanları ve cinsiyetleri ortaya çıkarılmıştır. Bu çalışma sonucunda ise, Türkiye'de 193 üniversite içinde toplam sayısının 62 olduğu Türkçe eğitimi bölümlerinde yer alan öğretim elemanlarının (n=335) salt 123 (% 36.7)'ünün Türkçe eğitimcisi, 150 (% 44.8)'sinin Türk Dili ve Edebiyatı uzmanı ve 62 (% 18.5)'sinin diğer alan uzmanların olduğu görülmüştür. Bu durum, Türkçe eğitimi bölümlerinde yer alan Türkçe eğitimcilerinin sayısının oldukça yetersiz olduğunu ortaya koymaktadır.
Kaynakça
- Akgöl, H. (1994). Eğitim fakültelerindeki öğretim elemanları ve öğrencilerin ideal bir öğretim elemanının nitelikleri hakkındaki görüşleri ile kendi kurumlarındaki öğretim elemanlarının bu niteliklere uygunluklarının karşılaştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Aksu, M. B., Çivitçi, A., Duy, B. (2008). Yükseköğretim öğrencilerinin öğretim elemanlarının ders uygulamaları ve sınıf içi davranışlarına ilişkin görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 17-42.
- Arslantaş, H. İ. (2011). Öğretim elemanlarının öğretim stratejileri-yöntem ve teknikleri, iletişim ve ölçme değerlendirme yeterliklerine yönelik öğrenci görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 487-506.
- Arslantaş, H. İ., Cinoğlu, M., Yıldız, M. A. (2013). Öğretim elemanlarının sınıf içi öğretim becerilerinin öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 1-20.
- Aslan, C. (2007a). Yazınsal nitelikli çocuk kitaplarının çocuğun okuduğunu anlama ve yazılı anlatım becerisine etkisi. Eğitim Araştırmaları, 27:15-29.
- Aslan, C. (2007b). Yazınsal nitelikli çocuk kitaplarının çocuğun gelişim sürecindeki yeri. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, Gelişmeler-Sorunlar, Çözüm Önerileri (04-06 Ekim 2006). Sempozyum Kitabı, s.192-206. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Aslan, C. (2010). Düşünme becerilerini geliştirici dil ve edebiyat öğretimi ortamları -Bir eğitim durumu örneği- Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(24), 127-152.
- Ateş, M. (2015). Türkçe öğretmenliği lisans programlarının öğretmen yeterlikleri açısından incelenmesi. International Journal of Social Science, 41, 293-301.
- Baştürk, S. (2011). Matematik öğretmen adaylarının eğitim fakültesindeki eğitim-öğretim sürecini değerlendirmeleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8, 1, 58-94.
- Bozdoğan, Z. (2004). Etkili Öğretmenlik Eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları.
- Börekçi, M. (2015). Bir bilim alanı olarak Türkçe ve Türkçe eğitimi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 405-414.
- Çer, E. (2014). Çocuk edebiyatı: 0-6 yaş çocuk kitaplarında çocuk gerçekliği ve çocuğa görelik. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Çer, E. (2016a). Çocuk edebiyatı: 0-6 yaş çocuk kitaplarında çocuk gerçekliği ve çocuğa görelik. Ankara: Eğiten Kitap.
- Çer, E. (2016b). Preparing for books children from birth to six: The approach of appropriateness for the child. Journal of Education and Practice, 7(6), 78-99.
- Çer, E. (2016c). Preparing for books children from birth through six: A new children's reality approach. Universal Journal of Educational Research, 4(5), 1024-1036.
- Çotuksöken, Y. (2010). Uygulamalı Türkçe yazılı ve sözlü anlatım. İstanbul: Papatya Yayıncılık.
- Dilidüzgün, S. (2003). İletişim odaklı Türkçe derslerinde çocuk kitapları. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
- Drisko, J., Maschi, T. (2015). Content analysis. London: Oxford University Press.
- Ekinci, C. E., Burgaz, B. (2007). Hacettepe üniversitesi öğrencilerinin bazı akademik hizmetlere ilişkin beklenti ve memnuniyet düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 120-134.
- Erginer, E. (1995). İlkokul öğretmenliği eğitiminde standartlar, uzmanlaşma ve yeni bir model önerisi. Çağdaş Eğitim Dergisi, 207, 34-40.
- Erginer, E. ve Dursun F. (2005). Öğretim elemanlarının etkili öğretim becerilerinin geliştirilmesine yönelik görüşleri. Eğitim ve Bilim, 30 (135), 11-22.
- Erginer, E., Erginer, A., Bedir, G. (2009). Eğitim fakültelerinde görevli öğretim elemanlarının akademik kökenleri ve öğretmen yeterliklerinin incelenmesi üzerine bir inceleme. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 9(2), 93-108.
- Ergün, M., Duman, T., Kıncal, R. K. ve Arıbaş, S. (1999). İdeal bir öğretim elemanının özellikleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3, 1-11.
- Ertürk, S. (1993). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Meteksan Yayınları.
- Göçer, A. (2014). Yazma eğitimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
- Göğüş, B. (1993). Türkçe öğretimine genel bir bakış. Ferhan Oğuzkan (Yay. Haz. ). İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi ve Sorunları. Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları.
- Güzel, A., Kurudayıoğlu, M., Tüzel, S. (2010). Türkçe öğretmenliği bölümlerinin akademik yapısına ilişkin bir değerlendirme. III. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu Bildiri Kitabı (16-18 Aralık 2010). İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
- Karamustafaoğlu, O., Özmen, H. (2004). Toplumumuzda ve öğretmen adayları arasında öğretmenlik mesleğine verilen değer üzerine bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 2(6), 35-49.
- Kavcar, C. (1999). Nitelikli öğretmen sorunu. Eğitimde Yansımalar: V. 21. Yüzyıl Eşiğinde Türk Eğitim Sistemi - Ulusal Sempozyum Bildirileri. (s. 267-279). Öğretmen Hüseyin Hüsnü Tekışık Eğitim Araştırma-Geliştirme Merkezi yayını.
- Kavcar, C. (2002a). Türkçenin güncel sorunları. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 27, 13-17.
- Kavcar, C. (2002b). Cumhuriyet döneminde dal öğretmeni yetiştirme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 1-14.
- Kırkkılıç, A., Maden, S. (2010). İlköğretim ve lisans programlarındaki değişiklikler sonrasında Türkçe öğretmenliği mesleğinin ve Türkçe eğitimi bölümlerinin durumu. TÜBAR, XXVII, 477-502.
- Köseoğlu, K. (1992). İlköğretime öğretmen yetiştiren kurumlarda öğretim elemanı yeterliklerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Küçükahmet, L. (1993). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: Gazi Kitabevi.
- MEB (2015). Türkçe dersi öğretim programı (1-8. sınıflar). Ankara: T.C Milli Eğitim Bakanlığı, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
- Murat, M., Arslantaş, H. İ., Özgan, H. (2006). Öğretim elemanlarının sınıf içi eğitim-öğretim etkinlikleri açısından değerlendirilmesi. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(3), 263-278.
- Özbay, M. (2006). Türkçe özel öğretim yöntemleri I. Ankara: Öncü Kitap.
- Özçakır Sümen, Ö., Çağlayan, K. T. (2013). Öğretmen adaylarının eğitim fakültesinden memnuniyet düzeyleri ve hayal ettikleri eğitim ortamı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2), 249-272.
- Özdemir, E. (2002). Türkçenin en önemli sorunlarından biri dil kirlenmesidir. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 27, 8-12.
- Saracaloğlu, A. S., Bozkurt, N., Serin, O. ve Serin, U. (2004). Öğretmen adaylarının mesleğe yönelik tutumlarını etkileyen faktörler. Çağdaş Eğitim Dergisi, 29(311), 16-27.
- Saylan, N. ve Uyangör, N. (1998). Öğrenci görüşlerine göre Necatibey eğitim fakültesi öğretim elemanlarında bulunan öğretmenlik niteliklerinin belirlenmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 35-67.
- Seferoğlu, S. S. (2004a). Öğretmen yeterlikleri ve mesleki gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 58, 40-45.
- Seferoğlu, S. S. (2004b). Öğretmen adaylarının öğretmen yeterlikleri açısından kendilerini değerlendirmeleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 131-140.
- Sever, S. (2002). Öğretim dili olarak Türkçenin sorunları ve öğretme-öğrenme sürecindeki etkili yaklaşımlar. Hüseyin Akbulut, Şükrü Haluk Akalın, Osman Güzel vd. (Düzenleme Kurulu). Türkçenin Dünü, Bugünü, Yarını. Uluslararası Bilgi Şöleni Bildiriler. Ankara: T. C. Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Sever, S. (2003). Türkçe öğretiminde yeni yapılanma çalışmaları. TÜBAR, XIII, 27-38.
- Sever, S. (2008). Eğitim ve Bilimde Türkçe. İnönü Üniversite Türkiye Cumhuriyetinin Kuruluşunun 100'üncü Yılında Eğitim Kurultayı, 100, 435-471.
- Sever, S. (2011). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Ankara: An Yayıncılık.
- Sever, S., Kaya, Z., Aslan, C. (2011). Etkinliklerle Türkçe öğretimi. İzmir: Tudem Yayınları.
- Şen, H. Ş., Erişen, Y. (2002). Öğretmen yetiştiren kurumlarda öğretim elemanlarının etkili öğretmenlik özellikleri. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 99-116.
- Şişman, M. (2009a). Öğretmen yeterliliklerini yeniden düşünmek. Türk Yurdu Dergisi, 29, 37–41.
- Şişman, M. (2009b). Öğretmen yeterlilikleri: Modern bir söylem ve retorik. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 63-82.
- Tavşancıl, E., Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
- Tonbul, Y. (2008). Öğretim üyelerinin performansının değerlendirilmesine ilişkin öğretim üyesi ve öğrenci görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 56, 633-662.
- Tunca, N., Oğuz, A., Şahin, S. A., Güner, H. Ö. B. (2015). Qualities of ideal teacher educators. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 6(2), 122-148.
- Turhan, H. (2016). Çok Uyaranlı Eğitim Ortamlarının Öğrencilerin Okuduğunu Anlama ve Yazılı Anlatım Becerilerine Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Tutkun, Ö. F., Gür Erdoğan, D. (2012). Sakarya üniversitesi eğitim fakültesi öğrencilere göre öğrenme ve öğretme süreçlerinde öğretim elemanlarının yeterlikleri. Akademik Bakış Dergisi, 30, 1-11.
- Yeşil R., Özbek, R. (2008). Sosyal alanlar eğitimi bölümlerindeki “branş” öğretim elemanlarının sorulardan yararlanma yeterlikleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 175-186.
- Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yılman, M. (1992). İlköğretim okullarına öğretmen yetiştirme sorunu. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 263-267.
- YÖK (2007). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları. http://www.yok.gov.tr/documents/10279/49665/turkce_ogretmenligi.pdf/d0d11c2d-bc83-4186-8717-b33597eb8eb6 adresinden 28 Mayıs 2016’da alınmıştır.
- YÖK (2015). Öğrenci seçme ve yerleştirme sistemi yükseköğretim programları ve kontenjanları kılavuzu http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2015/OSYS/2015-OSYSKONTKILAVUZU01072015.pdf adresinden 05 Haziran 2016’da alınmıştır.
Toplam 61 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Ekim 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016Cilt: 4 Sayı: 4 |
Cited By
Türkiye’deki Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı Öğretim Kadroları
Eğitimde Kuram ve Uygulama
https://doi.org/10.17244/eku.1190608
Türkiye’deki Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı Öğretim Kadroları
Ana Dili Eğitimi Dergisi
https://doi.org/10.16916/aded.988851
Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.