Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Soru-Cevap İlişkisi Stratejisi Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama ve Soru Sorma Düzeylerine Etkisi

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 1, 31 - 50, 29.01.2025

Mehmet Can , Mustafa Yıldız

https://doi.org/10.16916/aded.1531901

Öz

Araştırmanın amacı, dördüncü sınıf öğrencilerine Soru Cevap İlişkisi stratejisinin öğretiminin bu öğrencilerin okuduğunu anlama ve soru sorma becerileri üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden yarı deneysel desen tercih edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu üç farklı sınıfta öğrenim gören 87 öğrenciden oluşmaktadır. Öğrenci gruplarından ikisi deney ve biri de kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Araştırmada ön ve son test olarak araştırmacı tarafından hazırlanan ‘Okuduğunu Anlama Testi’ kullanılmıştır. Ayrıca öğrencilerin soru sorma becerilerinde meydana gelen değişimi belirlemek için “Soru Oluşturma Formu” kullanılmıştır. Okuduğunu anlama testinden elde edilen veriler SPSS 21 paket programı yardımı ile analiz edilmiştir. Soru oluşturma formu ile elde edilen veriler ise, soru sınıflandırmalarının her biri birer tema olarak kabul edilerek yorumlanmıştır. Uygulama sonrasında yapılan son testler incelendiğinde Soru Cevap İlişkisi stratejisinin dördüncü sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin ve soru oluşturma düzeylerinin gelişimine olumlu katkı sağladığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Soru-cevap ilişkisi stratejisi okuduğunu anlama soru oluşturma

Kaynakça

  • Afriani, Z. L., Anggraini, M., ve Riswanto, R. (2020). The effect of Question Answer Relationship (QAR) strategy in enhancing students’ reading comprehension. Journal of English Education and Teaching, 4(4), 548-558.
  • Akyol, H., Yıldırım, K., Seyit, A., ve Çetinkaya, Ç. (2013). Anlamaya yönelik nasıl sorular soruyoruz?. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 41-56.
  • Astuti, Y. (2021). The implementation of question answer relationship (qar) in improving students’ reading comprehension (Doctoral Dissertation), University of Islam Negerı Ar-Ranıry Banda Aceh
  • Ateş, S. (2011). İlköğretim beşinci sınıf Türkçe dersi öğrenme-öğretme sürecinin anlama öğretimi açısından değerlendirilmesi (Yayımlanmamış doktora tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Aziz, A., ve Yasin, C. C. (2017). The experimental research of using Question-Answer Relationship (Qar) strategy in teaching reading comprehension for ındonesian students in junior high school. Paper presented at Fifth International Seminar on English Language and Teaching (ISELT 2017), 44-47.
  • Bailey Henry, S. (2018). Teachers' perspective of question-answer relationship and reading comprehension: a case study (Doctoral Dissertation), University of Phoenix, Arizona.
  • Brabant, C. (2009). Improving comprehension using question answers relationships (QAR). University of California, Davis. http://ezproxy.lib.ucf.edu/login?url=http://search.proquest.com/ docview/3048500 49?accountid=10003 sayfasından erişilmiştir.
  • Can, M., ve Yıldız, M. (2023). Sınıf öğretmenlerinin Türkçe derslerinde sordukları soruların incelenmesi. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 11(2), 95-109.
  • Cummins, S., Streiff, M., ve Ceprano, M. (2012). Understanding and applying the OAR strategy to ımprove test scores. Journal of Inquiry and Action in Education, 4(3), 18-26.
  • Davidson, K. (2017). Adapting the question answer relationship strategy for middle school students with ıntellectual disabilities (Doctoral Dissertation), Peabody College of Vanderbilt University. Tennessee.
  • Day, R. R., ve Park, J. S. (2005). Developing reading comprehension questions. Reading in a Foreign Language, 17(1), 60-73.
  • Duke, N. K. Ve Pearson, P. D. (2002) Effective practices for developing reading comprehension, International Reading Association. 2002, http://faculty.washington.edu/smithant/ DukeandPearson.pdf sayfasından erişilmiştir.
  • Erdiana, N., Kasim, U., ve Juwita, N. (2017). QAR: Strategy implementation for reading comprehension of recount texts. Studies in English Language and Education, 4(2), 247-256.
  • Ezell, H. K., Hunsicker, S.A., ve Quinque, M. M. (1997). Comparison of two strategies for teaching reading comprehension skills. Education and Treatment of Children, 20(4), 365-382.
  • Green, S. (2019). The effects of question-answer relationship (SCİ) ınstruction on standardized reading test scores of third grade students (Doctoral Dissertation), University of North Carolina, Charlotte.
  • Güfta, H., ve Zorbaz , K. Z. (2008). İlköğretim ikinci kademe Türkçe dersi yazılı sınav sorularının düzeyleri üzerine bir değerlendirme. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 205-218.
  • Hunaidar, F. S.S.(2020). He use of question answer relationship (QAR) strategy to ımprove the eighth grade students’ reading comprehension achievement at junior high school (Doctoral Dissertation), Universty of Jember, Jember Regency
  • Humphries, J. M. (2013). Exploring students' questions, reading motivations, and processes during comprehension of narrative text (Doctoral Dissertation), Fordham University, Bronx.
  • Kösa T. (2014). Yarı-deneysel ve tek durumlu tasarımlar. S. B. Demir (Ed.) Eğitim araştırmaları: nicel, nitel ve karma yaklaşımları içinde (ss. 317-342) . Ankara: Eğiten Kitap.
  • Kamphi, A. G. (2009). The case for the narrow view of reading. Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 40, 174-177.
  • Kanık Uysal, P., Akın Arıkan, Ç., Acar Erdol,T., Bayrak Özmutlu, E., ve Akyol, H. (2022). Türkçe dersi sınav sorularının özgünlük, madde türü, madde yazma ölçütleri ve bilişsel düzey açısından incelenmesi, Eğitim ve Bilim, 47(210), 259-280.
  • Kaya, G. (2005). 2003-2004 Eğitim-Öğretim yılında ilköğretim 7. sınıflarda okutulacak Türkçe ders kitaplarındaki hazırlık çalışmaları ve metni anlama sorularının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
  • Keray, B. (2012). Söyleşi metinleri yoluyla sekizinci sınıf öğrencilerinin soru sorma becerilerinin yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Sakarya.
  • Kinniburgh, L. H ve Baxter, A. (2012). Using question answer relationships in science instruction to increase the reading achievement of struggling readers and students with reading disabilities. Current Issues in Education, 15(2), 78-93.
  • Kinniburgh, L. H., ve Shaw, E. L. (2009). Using question-answer relationships to build reading comprehension in science. Science Activities, 45(4), 19-26.
  • Kinniburgh, L. H. ve Prew, S.S. (2010). Question Answer Relationships (QAR) in the primary grades: laying the foundation for reading comprehension. International Journal of Early Childhood Special Education, 2(1), 31-44.
  • Kırmızı, F. S. (2007). Yaratıcı drama yönteminin okuduğunu anlama başarısına etkisi ve yönteme ilişkin öğrenci görüşleri. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), 1(3/4), 159-177
  • McComas, W. F. ve Abraham, L. (2004). Asking more effective questions. Rossier School of Education, 17 (1), 1-16.
  • National Center for Education Statistics (2017). National Assessment of Educational Progress (NAEP): 1992-2017 reading assessments. https://nces.ed.gov/nationsreportcard/reading/ sayfasından erişilmiştir.
  • National Reading Panel. (2000). Teaching children to read: an evidence-based assessment of the scientific research literature on reading and its implications for reading instruction. http://www.nichd.nih.gov/publications/pubs/nrp/documents/report.pdf sayfasından erişilmiştir.
  • Ness, M. (2006). Reading comprehension strategies in secondary content-area classrooms: Teacher use of and attitudes towards reading comprehension instruction (Doctoral Dissertation), University of Virginia, Virginia.
  • Olivero, S.(2020). The type of questions being promoted in a 3 rd grade reading textbook (Doctoral Dissertation), Seton Hall University, New Jersey.
  • Özdamar, K. (1999). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi-1: SPSS-MINITAB. Eskişehir: Kaan.
  • Özen, F. ve Arslan Hendekçi, E. (2016). Türkiye’de eğitim denetimi alanında 2005–2015 yılları arasında yayımlanan makale ve tezlerin betimsel analizi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(11), 619-650.
  • Peng, R. G. S., Hoon, T. L., Khoo, S.F., ve Joseph, I. M. (2007). Impact of question-answer-relationships on reading comprehension. Pei Chun Public School and Marymount Convent. https://www.academia.edu/1908799/Impact_of_Question_Answer_Relationships_on_Reading_Comprehension sayfasından erişilmiştir.
  • Pratiwi, D. A. (2020). The effect of using question answer relationship (qar) strategy to students reading comprehension of first year at senior high school 5 pekanbaru (Doctoral Dissertation), Universitas Islam Riau, Riau.
  • Raphael, T. E. (1986). Teaching question answer relationships, revisited. The Reading Teacher, 39(6), 516-522.
  • Raphael, T. E., ve McKinney, J. (1983). An examination of fifth-and eighth-grade children's question-answering behavior: An instructional study in metacognition. Journal of Reading Behavior, 15(3), 67-86.
  • Raphael, T. E., ve Pearson, P. D. (1985). Increasing students’ awareness of sources of information for answering questions. American Educational Research Journal, 22(2), 217-235.
  • Van den Broek, P., Kendeou, P., Lousberg, S., ve Visser, G. (2011). Preparing for reading comprehension: Fostering text comprehension skills in preschool and early elementary school children. International Electronic Journal of Elementary Education, 4(1), 259-268.
  • Wilson, N. S., (2009). Questioning as thinking: A metacognitive framework. Middle School Journal, 41(2), 20-28.
  • Yekeler Gökmen, A. D., ve Aktaş, N. (2021). İlkokul öğrencilerinin farklı metin türlerine yönelik soru sorma becerileri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(3), 726-739.

The Effect of Teaching Question-Answer Relationship Strategy on Fourth Grade Students' Reading Comprehension and Questioning Levels

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 1, 31 - 50, 29.01.2025

Mehmet Can , Mustafa Yıldız

https://doi.org/10.16916/aded.1531901

Öz

The aim of the study is to examine the effect of teaching the question-answer relationship strategy to fourth-grade students on their reading comprehension and questioning skills. A quasi-experimental design was employed in the present study, which included a sample of 87 students from three different classes. Two of the groups were determined as the experimental group and one as the control group. The ‘Reading Comprehension Test’ prepared by the researcher was used as the pre- and post-test in the study. In addition, the “Question Form” was employed to ascertain the change in the students’ questioning skills. The data obtained from the reading comprehension test were analyzed using the SPSS 21 package program. The data obtained with the question formation form were interpreted on the basis of each question classification being treated as a theme in itself. Upon examination of the post-tests conducted following the implementation of the intervention, it was seen that the question-answer relationship strategy made a positive contribution to the development of fourth-grade students’ reading comprehension skills and questioning levels.

Anahtar Kelimeler

Question-answer association strategy reading comprehension question generation

Kaynakça

  • Afriani, Z. L., Anggraini, M., ve Riswanto, R. (2020). The effect of Question Answer Relationship (QAR) strategy in enhancing students’ reading comprehension. Journal of English Education and Teaching, 4(4), 548-558.
  • Akyol, H., Yıldırım, K., Seyit, A., ve Çetinkaya, Ç. (2013). Anlamaya yönelik nasıl sorular soruyoruz?. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 41-56.
  • Astuti, Y. (2021). The implementation of question answer relationship (qar) in improving students’ reading comprehension (Doctoral Dissertation), University of Islam Negerı Ar-Ranıry Banda Aceh
  • Ateş, S. (2011). İlköğretim beşinci sınıf Türkçe dersi öğrenme-öğretme sürecinin anlama öğretimi açısından değerlendirilmesi (Yayımlanmamış doktora tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Aziz, A., ve Yasin, C. C. (2017). The experimental research of using Question-Answer Relationship (Qar) strategy in teaching reading comprehension for ındonesian students in junior high school. Paper presented at Fifth International Seminar on English Language and Teaching (ISELT 2017), 44-47.
  • Bailey Henry, S. (2018). Teachers' perspective of question-answer relationship and reading comprehension: a case study (Doctoral Dissertation), University of Phoenix, Arizona.
  • Brabant, C. (2009). Improving comprehension using question answers relationships (QAR). University of California, Davis. http://ezproxy.lib.ucf.edu/login?url=http://search.proquest.com/ docview/3048500 49?accountid=10003 sayfasından erişilmiştir.
  • Can, M., ve Yıldız, M. (2023). Sınıf öğretmenlerinin Türkçe derslerinde sordukları soruların incelenmesi. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 11(2), 95-109.
  • Cummins, S., Streiff, M., ve Ceprano, M. (2012). Understanding and applying the OAR strategy to ımprove test scores. Journal of Inquiry and Action in Education, 4(3), 18-26.
  • Davidson, K. (2017). Adapting the question answer relationship strategy for middle school students with ıntellectual disabilities (Doctoral Dissertation), Peabody College of Vanderbilt University. Tennessee.
  • Day, R. R., ve Park, J. S. (2005). Developing reading comprehension questions. Reading in a Foreign Language, 17(1), 60-73.
  • Duke, N. K. Ve Pearson, P. D. (2002) Effective practices for developing reading comprehension, International Reading Association. 2002, http://faculty.washington.edu/smithant/ DukeandPearson.pdf sayfasından erişilmiştir.
  • Erdiana, N., Kasim, U., ve Juwita, N. (2017). QAR: Strategy implementation for reading comprehension of recount texts. Studies in English Language and Education, 4(2), 247-256.
  • Ezell, H. K., Hunsicker, S.A., ve Quinque, M. M. (1997). Comparison of two strategies for teaching reading comprehension skills. Education and Treatment of Children, 20(4), 365-382.
  • Green, S. (2019). The effects of question-answer relationship (SCİ) ınstruction on standardized reading test scores of third grade students (Doctoral Dissertation), University of North Carolina, Charlotte.
  • Güfta, H., ve Zorbaz , K. Z. (2008). İlköğretim ikinci kademe Türkçe dersi yazılı sınav sorularının düzeyleri üzerine bir değerlendirme. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 205-218.
  • Hunaidar, F. S.S.(2020). He use of question answer relationship (QAR) strategy to ımprove the eighth grade students’ reading comprehension achievement at junior high school (Doctoral Dissertation), Universty of Jember, Jember Regency
  • Humphries, J. M. (2013). Exploring students' questions, reading motivations, and processes during comprehension of narrative text (Doctoral Dissertation), Fordham University, Bronx.
  • Kösa T. (2014). Yarı-deneysel ve tek durumlu tasarımlar. S. B. Demir (Ed.) Eğitim araştırmaları: nicel, nitel ve karma yaklaşımları içinde (ss. 317-342) . Ankara: Eğiten Kitap.
  • Kamphi, A. G. (2009). The case for the narrow view of reading. Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 40, 174-177.
  • Kanık Uysal, P., Akın Arıkan, Ç., Acar Erdol,T., Bayrak Özmutlu, E., ve Akyol, H. (2022). Türkçe dersi sınav sorularının özgünlük, madde türü, madde yazma ölçütleri ve bilişsel düzey açısından incelenmesi, Eğitim ve Bilim, 47(210), 259-280.
  • Kaya, G. (2005). 2003-2004 Eğitim-Öğretim yılında ilköğretim 7. sınıflarda okutulacak Türkçe ders kitaplarındaki hazırlık çalışmaları ve metni anlama sorularının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
  • Keray, B. (2012). Söyleşi metinleri yoluyla sekizinci sınıf öğrencilerinin soru sorma becerilerinin yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Sakarya.
  • Kinniburgh, L. H ve Baxter, A. (2012). Using question answer relationships in science instruction to increase the reading achievement of struggling readers and students with reading disabilities. Current Issues in Education, 15(2), 78-93.
  • Kinniburgh, L. H., ve Shaw, E. L. (2009). Using question-answer relationships to build reading comprehension in science. Science Activities, 45(4), 19-26.
  • Kinniburgh, L. H. ve Prew, S.S. (2010). Question Answer Relationships (QAR) in the primary grades: laying the foundation for reading comprehension. International Journal of Early Childhood Special Education, 2(1), 31-44.
  • Kırmızı, F. S. (2007). Yaratıcı drama yönteminin okuduğunu anlama başarısına etkisi ve yönteme ilişkin öğrenci görüşleri. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), 1(3/4), 159-177
  • McComas, W. F. ve Abraham, L. (2004). Asking more effective questions. Rossier School of Education, 17 (1), 1-16.
  • National Center for Education Statistics (2017). National Assessment of Educational Progress (NAEP): 1992-2017 reading assessments. https://nces.ed.gov/nationsreportcard/reading/ sayfasından erişilmiştir.
  • National Reading Panel. (2000). Teaching children to read: an evidence-based assessment of the scientific research literature on reading and its implications for reading instruction. http://www.nichd.nih.gov/publications/pubs/nrp/documents/report.pdf sayfasından erişilmiştir.
  • Ness, M. (2006). Reading comprehension strategies in secondary content-area classrooms: Teacher use of and attitudes towards reading comprehension instruction (Doctoral Dissertation), University of Virginia, Virginia.
  • Olivero, S.(2020). The type of questions being promoted in a 3 rd grade reading textbook (Doctoral Dissertation), Seton Hall University, New Jersey.
  • Özdamar, K. (1999). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi-1: SPSS-MINITAB. Eskişehir: Kaan.
  • Özen, F. ve Arslan Hendekçi, E. (2016). Türkiye’de eğitim denetimi alanında 2005–2015 yılları arasında yayımlanan makale ve tezlerin betimsel analizi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(11), 619-650.
  • Peng, R. G. S., Hoon, T. L., Khoo, S.F., ve Joseph, I. M. (2007). Impact of question-answer-relationships on reading comprehension. Pei Chun Public School and Marymount Convent. https://www.academia.edu/1908799/Impact_of_Question_Answer_Relationships_on_Reading_Comprehension sayfasından erişilmiştir.
  • Pratiwi, D. A. (2020). The effect of using question answer relationship (qar) strategy to students reading comprehension of first year at senior high school 5 pekanbaru (Doctoral Dissertation), Universitas Islam Riau, Riau.
  • Raphael, T. E. (1986). Teaching question answer relationships, revisited. The Reading Teacher, 39(6), 516-522.
  • Raphael, T. E., ve McKinney, J. (1983). An examination of fifth-and eighth-grade children's question-answering behavior: An instructional study in metacognition. Journal of Reading Behavior, 15(3), 67-86.
  • Raphael, T. E., ve Pearson, P. D. (1985). Increasing students’ awareness of sources of information for answering questions. American Educational Research Journal, 22(2), 217-235.
  • Van den Broek, P., Kendeou, P., Lousberg, S., ve Visser, G. (2011). Preparing for reading comprehension: Fostering text comprehension skills in preschool and early elementary school children. International Electronic Journal of Elementary Education, 4(1), 259-268.
  • Wilson, N. S., (2009). Questioning as thinking: A metacognitive framework. Middle School Journal, 41(2), 20-28.
  • Yekeler Gökmen, A. D., ve Aktaş, N. (2021). İlkokul öğrencilerinin farklı metin türlerine yönelik soru sorma becerileri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(3), 726-739.
Toplam 42 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Türkçe Eğitimi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Mehmet Can 0000-0002-3103-5578

Mustafa Yıldız 0000-0003-3885-5322

Erken Görünüm Tarihi 15 Ocak 2025
Yayımlanma Tarihi 29 Ocak 2025
Gönderilme Tarihi 12 Ağustos 2024
Kabul Tarihi 23 Eylül 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025Cilt: 13 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Can, M., & Yıldız, M. (2025). Soru-Cevap İlişkisi Stratejisi Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama ve Soru Sorma Düzeylerine Etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 13(1), 31-50. https://doi.org/10.16916/aded.1531901

88x31.png

Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.