Metinlerin Okunabilirlik Düzeyleri ile Öğrencilerin Okuma Becerileri Arsındaki İlişki

Erhan Durukan

doi:10.16916/aded.26659

Araştırma Makalesi

Metinlerin Okunabilirlik Düzeyleri ile Öğrencilerin Okuma Becerileri Arsındaki İlişki

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 3, 68 - 76, 13.10.2014

Erhan Durukan

https://doi.org/10.16916/aded.26659

Cited By: 15

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik düzeyleri ile öğrencilerin bu
metinleri okuma hızı ve anlama oranları arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırmada betimsel
yöntemlerden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Bu amaç doğrultusunda MEB Yayınları’na ait 7.
sınıf Türkçe ders kitabından üç adet düzyazı metni seçilmiş, bu metinlerin okunabilirlik düzeyleri
hesaplanmıştır. Metinlerin okunabilirlikleri Ateşman tarafından Türkçeye uyarlanan Flesch
Okunabilirlik Formülü ile belirlenmiştir. Sonrasında seçilen metinlere yönelik Okuduğunu Anlama
Testi hazırlanmış ve öğrencilere uygulanmıştır. Ayrıca öğrencilerin bu metinleri okuma hızları tespit
edilmiştir. Bu şekilde öğrencilerin okuma hızlarının ve metinleri anlama becerilerinin metinlerin
okunabilirlik düzeylerine göre farklılaşma durumuna bakılmıştır. Toplanan veriler SPSS 16
programına girilmiş; verilerin analizinde Pearson korelasyon katsayısından ve Tek Yönlü ANOVA
testinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonunda metinlerin okunabilirlik düzeylerine göre
öğrencilerin okuma hızları ve anlama düzeyleri arasında anlamlı farklılık olduğu sonucuna
varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okunabilirlik, okuma becerisi, Türkçe ders kitapları.

Kaynakça

Ateşman, E. (1997). Türkçede okunabilirliğin ölçülmesi. AÜ TÖMER Dil Dergisi, 58, 171-174.
Benjamin, R. G. (2012). Reconstructing readability: recent developments and recommendations in the analysis of text difficulty. Educational Psychology Review, 24, 63-88.
Çetinkaya, G. (2010). Türkçe metinlerin okunabilirlik düzeylerinin tanımlanması ve sınıflandırılması. Ankara: Ankara Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
Çiftçi, Ö., Çeçen, M. A. ve Melanlıoğlu, D. (2007). Altıncı sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik açısından değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (22), 206-219.
Demir, T. (2008). İlköğretim yedinci sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik düzeylerinin tespit edilmesine yönelik bir değerlendirme. 17. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi’nde sunulmuş bildiri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Sakarya.
Güneş, F. (2000). Çocuk kitaplarında okunabilirlik ilkeleri. Yaşadıkça Eğitim, 67, 35-40.
Güven, S. (2010). İlköğretim 6. sınıf fen ve teknoloji ders kitabının okunabilirliği ve hedef yaş düzeyine uygunluğu. Konya: Selçuk Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
İskender, E. (2013). Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin kelime ve cümle yapılarıyla okunabilirlik düzeyleri arasındaki ilişki. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Köse, E. Ö. (2009). Biyoloji 9 ders kitabındaki hücre ile ilgili metinlerin okunabilirlik düzeyleri. Journal of Arts and Sciences, 12, 141-150.
Okur, A. ve Arı, G. (2013). 6, 7, 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirliği. İlköğretim Online, 12 (1), 202-226.
Tekbıyık, A. (2006). Lise fizik I ders kitabının okunabilirliği ve hedef yaş düzeyine uygunluğu. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (2), 441-446.
Temizyürek, F. (2010). Türkiye’de okuma seferberliği çerçevesinde seçilen kitapların kelime-cümle uzunlukları ve okunabilirlik açısından incelenmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27, 645-654.
Temur, T. (2002). İlköğretim 5. sınıf Türkçe ders kitaplarında bulunan metinler ile öğrenci kompozisyonlarının okunabilirlik düzeyleri açısından karşılaştırılması. Ankara: Gazi Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Tosunoğlu, M. ve Özlük, Y. Ö. (2011). Okunabilirlik ve ilköğretim 1. sınıf Türkçe ders kitabındaki düz yazı metinlerinin okunabilirlik açısından değerlendirilmesi. Millî Eğitim, 189, 219-229.
Turan, İ. ve Geçit, Y. (2010). Lise coğrafya 10. sınıf ders kitabının farklı okullara göre okunabilirliği ve hedef yaş düzeye uygunluğu. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18 (2), 613-622.
Ülper, H. (2010). Okuma ve anlamlandırma becerilerinin kazandırılması. Ankara: Nobel Yayınları.
Zorbaz, K. Z. (2007). Türkçe ders kitaplarındaki masalların kelime-cümle uzunlukları ve okunabilirlik düzeyleri üzerine bir değerlendirme. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3 (1), 87-101.

The Relationship of Reading Skills of Students and Readability Levels of Texts

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 3, 68 - 76, 13.10.2014

Erhan Durukan

https://doi.org/10.16916/aded.26659

Cited By: 15

Öz

Purpose of this study is to determine the readability levels of texts in Turkish lesson course books and reading speed and understanding levels of students related to these texts. In this study relational model, one of the descriptive research method, used. In the study three prose texts elected in 7th class MEB Publication’s Turkish lesson course book and calculated the readability levels of these texts. Readabilities of texts determined with the Flesch Formula adapted to Turkish by Atesman. After this, Understanding Test prepared and practiced to students. Than we determine the reading speed of students. In this way we analyze the relation of reading speed and understanding level. Research data analyzed with Pearson correlation and one way ANOVA in SPSS 16. At the end of this study it has been found that reading speed and understanding levels of students can be changed according to readability levels of texts.

Anahtar Kelimeler

Readability, reading ability, Turkish course books.

Kaynakça

Ateşman, E. (1997). Türkçede okunabilirliğin ölçülmesi. AÜ TÖMER Dil Dergisi, 58, 171-174.
Benjamin, R. G. (2012). Reconstructing readability: recent developments and recommendations in the analysis of text difficulty. Educational Psychology Review, 24, 63-88.
Çetinkaya, G. (2010). Türkçe metinlerin okunabilirlik düzeylerinin tanımlanması ve sınıflandırılması. Ankara: Ankara Üniversitesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
Çiftçi, Ö., Çeçen, M. A. ve Melanlıoğlu, D. (2007). Altıncı sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik açısından değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (22), 206-219.
Demir, T. (2008). İlköğretim yedinci sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirlik düzeylerinin tespit edilmesine yönelik bir değerlendirme. 17. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi’nde sunulmuş bildiri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Sakarya.
Güneş, F. (2000). Çocuk kitaplarında okunabilirlik ilkeleri. Yaşadıkça Eğitim, 67, 35-40.
Güven, S. (2010). İlköğretim 6. sınıf fen ve teknoloji ders kitabının okunabilirliği ve hedef yaş düzeyine uygunluğu. Konya: Selçuk Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
İskender, E. (2013). Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin kelime ve cümle yapılarıyla okunabilirlik düzeyleri arasındaki ilişki. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Köse, E. Ö. (2009). Biyoloji 9 ders kitabındaki hücre ile ilgili metinlerin okunabilirlik düzeyleri. Journal of Arts and Sciences, 12, 141-150.
Okur, A. ve Arı, G. (2013). 6, 7, 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okunabilirliği. İlköğretim Online, 12 (1), 202-226.
Tekbıyık, A. (2006). Lise fizik I ders kitabının okunabilirliği ve hedef yaş düzeyine uygunluğu. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (2), 441-446.
Temizyürek, F. (2010). Türkiye’de okuma seferberliği çerçevesinde seçilen kitapların kelime-cümle uzunlukları ve okunabilirlik açısından incelenmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27, 645-654.
Temur, T. (2002). İlköğretim 5. sınıf Türkçe ders kitaplarında bulunan metinler ile öğrenci kompozisyonlarının okunabilirlik düzeyleri açısından karşılaştırılması. Ankara: Gazi Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Tosunoğlu, M. ve Özlük, Y. Ö. (2011). Okunabilirlik ve ilköğretim 1. sınıf Türkçe ders kitabındaki düz yazı metinlerinin okunabilirlik açısından değerlendirilmesi. Millî Eğitim, 189, 219-229.
Turan, İ. ve Geçit, Y. (2010). Lise coğrafya 10. sınıf ders kitabının farklı okullara göre okunabilirliği ve hedef yaş düzeye uygunluğu. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18 (2), 613-622.
Ülper, H. (2010). Okuma ve anlamlandırma becerilerinin kazandırılması. Ankara: Nobel Yayınları.
Zorbaz, K. Z. (2007). Türkçe ders kitaplarındaki masalların kelime-cümle uzunlukları ve okunabilirlik düzeyleri üzerine bir değerlendirme. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3 (1), 87-101.

Toplam 17 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Konular	Alan Eğitimleri
Bölüm	Makaleler
Yazarlar	Erhan Durukan
Yayımlanma Tarihi	13 Ekim 2014
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2014Cilt: 2 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA	Durukan, E. (2014). Metinlerin Okunabilirlik Düzeyleri ile Öğrencilerin Okuma Becerileri Arsındaki İlişki. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(3), 68-76. https://doi.org/10.16916/aded.26659