Redirecting to http://dergipark.org.tr/_fragment?_hash=mFdp1O3hxXmqI3Q_FNJtCiPktXb4MuruQf1831HAOEk&_path=id%3D1182927%26_format%3Dhtml%26_locale%3Dtr%26_controller%3DApp%255CController%255CSite%255CArticleController%253A%253AesiArticleStats.
Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Main Idea Teaching Practices in Primary Education

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 2, 363 - 376, 29.04.2023

Dilek Kırnık , İlhan Erdem

https://doi.org/10.16916/aded.1182927
Cited By: 1

Öz

The main idea, which is explained as the essence of a text, the message or advice that the author wants to give, is the root idea of the text. The supporting idea is the thoughts that belong to a paragraph or section in the text and feed the main idea. The acquisition of determining the main idea and supporting ideas of a text is taught at the basic education level. Students sometimes have difficulty in identifying the main idea and supporting ideas of a text. Various learning strategies are used to increase the understanding of the text and make it easier to find the main idea and supporting ideas of the text. Strategies were applied before, during and after reading or listening of the content read or listened to increase the comprehension skills of the individual. The aim of this research is to determine the effect of the applications prepared using organizing strategies on the success of students' skills to find the main idea. This study acquires a mixed research model and it was conducted in a primary school with 4th graders. The sample group was selected according to the criterion sampling method. While choosing the application class, the criteria of "being a 4th grade primary school student, having difficulty finding the main idea and being willing to participate in the research" were determined. Narrative and informative texts were used in the lesson plans prepared according to the organizing strategies, one of the learning strategies. The data obtained during the 15-week study were analyzed and interpreted. As a result of implementing organizing strategies into teaching, there has been an improvement in student’s ability to find the main idea and supporting ideas.

Anahtar Kelimeler

Main idea supporting idea reading comprehension

Kaynakça

  • Akyol, H. (2013). Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Ataş, İ. (2009). Öz düzenleyici öğrenme stratejilerinin kullanımının ilköğretim okulu dördüncü sınıf öğrencilerinin matematik dersindeki öz yeterlik algısına ve başarısına etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Baudah, D. J. (2013). The main idea strategy: A strategy to improve reading comprehension through inferential thinking. Intervention in School and Clinic, 49(3), 148-155.
  • Bayındır, N. (2006). Öğrenme stratejilerinin öğretim ve bilişsel süreçlere yansıması (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Beishuizen J., Asucher J., Prinsen F., & Mohr-Elshout, M. (2003). (Abstract) Presence and place of main ıdeas and examples in study texts. British Journal Of Educational Psychology. 73.
  • Bridge, C., Belmore, S., Moskow, S., Cohen S., & Matthews, P. (1984). Topic alization and memory for main ideas in prose. Journal of Reading Behavior, 5(16), 61-80.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak-Kılıç, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Coşkun, İ. (2010). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama ve yazılı anlatım becerilerindeki gelişimin birbirini etkileme durumu: Eylem araştırması (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Creswell, J. W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (2nd ed.). Thous and Oaks, CA: Sage
  • Çetinkaya, Ç., Ateş, S. ve Yıldırım, K. (2013). Anlam kurmanın zor ve önemli bir becerisi: Ana fikir. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(3), 188-210.
  • Dikbaş, Y. (2008). Öğrenme stratejilerinin öğretiminin ve ders işlenişinde kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına, tutumlarına ve kalıcılığa etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Engin, A. O., Calapoğlu, M. ve Gürbüzoğlu, S. (2008). Uzun süreli bellek ve öğrenme. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S(2), 251-262.
  • Freedle, R., & Kostin, I. (1992). The prediction of GRE reading comprehension item difficulty for expository prose passages for each of three item types: Main ideas, inferences and explicit statements. (ETS Research Report RR-91-59). Princeton, NJ: Educational Testing Service.
  • Hare, V., & Milligan, B. (1984). Main ideaI dentification: Instructional explanations in four basal reader series. Journal of Reading Behavior, 5(17), 189-204.
  • İlter, I. (2018). Zayıf okuyucuların okuduğunu anlama becerilerinin geliştirilmesinde ana fikir belirleme becerisinin öğretimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19(2), 303-334. DOI: 10.21565/ozelegitimdergisi.315887
  • Johnson, R. B., & Christensen, L. B. (2004). Educational research: Quantitative, qualitative, and mixed approaches. Boston, MA: Allyn and Bacon.
  • Keskinkılıç, K. ve Keskinkılıç, S. B. (2005). Türkçenin temel becerileri ve ses temelli cümle yöntemi ile ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Asil Yayıncılık.
  • Kurnaz, H. ve Akaydın, Ş. (2015). Türkçe öğretmeni adaylarının bilgilendirici ve öyküleyici metinleri özetleme becerileri. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ERZSOSDER) ÖS-II, 141-156.
  • Kuşdemir, Y. ve Kantarcı, M. (2016). Okumada kaygı ve anlama: Ana fikri bulamıyorum öğretmenim!. Education and Science, 41(183), 251-266. DOI: 10.15390/EB.2016.4951
  • Maviş, A. (2006). Anlayarak hızlı okuma ve öğrenme teknikleri. İstanbul: Hayat Yayıncılık.
  • MEB. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Mete, G. ve Sis, N. (2016). Okumaya adanmışlık modeli ile sekizinci sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeyleri ve okuma motivasyonlarının geliştirilmesi. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5(11/14), 457-478.
  • Naidu, B., Briewin, M., & Embi, M. A. (2013). Reading strategy: Tackling reading through topic and main ideas. English Language Teaching, 6(11), 60-64.
  • Okur, S. (2011). Türkçe ve sınıf öğretmeni adaylarının Türkçe dersi öğretim araçlarındaki okuma metinlerini özetleme becerileri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Pilten, G. (2007). Ana fikir bulma stratejisi öğretiminin ana fikir bulma ve okuduğunu anlamaya etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Rembold, K. L., & Yussen, S. R. (1983). Identifying main ideas in picture stories and text. (ERIC Document Reproduction Service No. ED 240 507). Wisconsin Center for Education Research, Madison.
  • Roux, C., Dion, E., & Barrette, A. (2015). Enhancing reading comprehension among students with high-functioning autism spectrum disorder: A randomized pilot study. Canadian Journal of Education, 38(1), 1-19.
  • Schellings, G. L. M., Van Hout-Wolters., & Vermunt, J. D. (1996). Selection of main points in instructional texts: Influences of taskdemands, Journal of Literacy Research, 28, 355-378.
  • Schunk, D.H. (2011). Öğrenme teorileri eğitimsel bir bakışla. (Çev. M. Şahin). Ankara: Nobel
  • Senemoğlu, N. (2012). Gelişim, öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya. Ankara: Pegem Akademi.
  • Stevens, R. (1986). The effects of strategy training on the identification of the main idea of expository passages. (ERIC Document Reproduction Service No. ED 297 263). Center for Research on Elementary and Middle Schools, Baltimore, MD.
  • Stevens, R. J., Slavin, R. E., & Farnish, A. M. (1991). The effects of cooperative learning and direct instruction in reading comprehension strategies on main idea identification. Journal of Educational Psychology, 83(1), 8-16.
  • Stringer, E. (2008). Action research in education. New Jersey, NJ: Pearson Merrill Prenticehall.
  • Susar Kırmızı, F. ve Akkaya, N. (2011). İlköğretimde özetleme stratejilerinin kullanımına ilişkin nitel bir araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 267-277.
  • Şahin, İ. (2012). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin hikâye edici metinlerde özetleme ve ana fikir bulma becerileri üzerinde hikâye haritalarının etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
  • TDK (2022). https://sozluk.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
  • Tomitch, L. M. B. (2000). Teaching main ideas are were ally ‘teaching’?. Linguagem & Ensino, 3(1), 45-53.
  • Uysal, İ. (2006). Sosyal bilgiler dersinde öğrenmeyi öğrenme stratejilerinin, öğrencilerin anlama ve yorumlama düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Wang, D. (2009). Factors affecting the comprehension of global and local main idea. Journal of College Reading and Learning, 39(2), 34-52.
  • Wilawan, S. (2012). Fostering main idea comprehension among efl learners through cognitive and metacognitive strategies. International Journal of Humanities and Social Science, 2(14), 46-54.
  • Yıldız, C. (2006). Yeni öğretim programına göre kuramdan uygulamaya Türkçe öğretimi, Ankara: PegemA Yayıncılık.

Temel Eğitimde Ana fikir Öğretimi Uygulamaları

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 2, 363 - 376, 29.04.2023

Dilek Kırnık , İlhan Erdem

https://doi.org/10.16916/aded.1182927
Cited By: 1

Öz

Bir metnin özü, yazarın vermek istediği ileti veya öğüt olarak açıklanan ana fikir, metnin kök düşüncesidir. Yardımcı fikir ise metindeki bir paragrafa ya da bölüme ait olan ve ana fikri besleyen düşüncelerdir. Bir metnin ana fikrini ve yardımcı fikirlerini belirleme kazanımı, temel eğitim düzeyinde öğretilmeye başlanmaktadır. Öğrenciler bir metnin ana fikrini ve yardımcı fikirlerini belirlemede zaman zaman zorlanmaktadır. Metnin anlaşılırlığını artırmak, metnin ana fikrini ve yardımcı fikirlerini bulmayı kolaylaştırmak için çeşitli öğrenme stratejileri kullanılmaktadır. Okunan veya dinlenilen içeriklerin okuma/dinleme öncesi, sırası ve sonrası aşamalarında uygulanan stratejiler, bireyin anlama becerilerini artırmaktadır. Bu araştırmanın amacı, örgütleme stratejileri kullanılarak hazırlanan uygulamaların öğrencilerin ana fikir bulma becerilerine yönelik başarılarına etkisini belirlemektir. Uygulama okulu olarak seçilen bir ilkokulun 4. sınıfındaki öğrencileri ile yürütülen bu çalışma, karma desene göre kurgulanmıştır. Örneklem grubu ölçüt örnekleme yöntemine göre seçilmiştir. Uygulama sınıfı seçilirken “ilkokul 4. sınıf öğrencisi olma, ana fikir bulma konusuna zorlanma ve araştırmaya katılmaya gönüllü olma” kriterleri belirlenmiştir. Öğrenme stratejilerinden örgütleme stratejilerine göre hazırlanan ders planlarında öyküleyici ve bilgilendirici metinler kullanılmıştır. 15 hafta süren araştırmada elde edilen veriler analiz edilerek yorumlanmıştır. Örgütleme stratejilerinin kullanımıyla yapılan öğretim sonucunda öğrencilerin ana fikir ve yardımcı fikir bulma düzeylerinde ilerleme olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ana fikir yardımcı fikir okuduğunu anlama

Kaynakça

  • Akyol, H. (2013). Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Ataş, İ. (2009). Öz düzenleyici öğrenme stratejilerinin kullanımının ilköğretim okulu dördüncü sınıf öğrencilerinin matematik dersindeki öz yeterlik algısına ve başarısına etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Baudah, D. J. (2013). The main idea strategy: A strategy to improve reading comprehension through inferential thinking. Intervention in School and Clinic, 49(3), 148-155.
  • Bayındır, N. (2006). Öğrenme stratejilerinin öğretim ve bilişsel süreçlere yansıması (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Beishuizen J., Asucher J., Prinsen F., & Mohr-Elshout, M. (2003). (Abstract) Presence and place of main ıdeas and examples in study texts. British Journal Of Educational Psychology. 73.
  • Bridge, C., Belmore, S., Moskow, S., Cohen S., & Matthews, P. (1984). Topic alization and memory for main ideas in prose. Journal of Reading Behavior, 5(16), 61-80.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak-Kılıç, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Coşkun, İ. (2010). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama ve yazılı anlatım becerilerindeki gelişimin birbirini etkileme durumu: Eylem araştırması (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Creswell, J. W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (2nd ed.). Thous and Oaks, CA: Sage
  • Çetinkaya, Ç., Ateş, S. ve Yıldırım, K. (2013). Anlam kurmanın zor ve önemli bir becerisi: Ana fikir. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(3), 188-210.
  • Dikbaş, Y. (2008). Öğrenme stratejilerinin öğretiminin ve ders işlenişinde kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına, tutumlarına ve kalıcılığa etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Engin, A. O., Calapoğlu, M. ve Gürbüzoğlu, S. (2008). Uzun süreli bellek ve öğrenme. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S(2), 251-262.
  • Freedle, R., & Kostin, I. (1992). The prediction of GRE reading comprehension item difficulty for expository prose passages for each of three item types: Main ideas, inferences and explicit statements. (ETS Research Report RR-91-59). Princeton, NJ: Educational Testing Service.
  • Hare, V., & Milligan, B. (1984). Main ideaI dentification: Instructional explanations in four basal reader series. Journal of Reading Behavior, 5(17), 189-204.
  • İlter, I. (2018). Zayıf okuyucuların okuduğunu anlama becerilerinin geliştirilmesinde ana fikir belirleme becerisinin öğretimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19(2), 303-334. DOI: 10.21565/ozelegitimdergisi.315887
  • Johnson, R. B., & Christensen, L. B. (2004). Educational research: Quantitative, qualitative, and mixed approaches. Boston, MA: Allyn and Bacon.
  • Keskinkılıç, K. ve Keskinkılıç, S. B. (2005). Türkçenin temel becerileri ve ses temelli cümle yöntemi ile ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Asil Yayıncılık.
  • Kurnaz, H. ve Akaydın, Ş. (2015). Türkçe öğretmeni adaylarının bilgilendirici ve öyküleyici metinleri özetleme becerileri. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ERZSOSDER) ÖS-II, 141-156.
  • Kuşdemir, Y. ve Kantarcı, M. (2016). Okumada kaygı ve anlama: Ana fikri bulamıyorum öğretmenim!. Education and Science, 41(183), 251-266. DOI: 10.15390/EB.2016.4951
  • Maviş, A. (2006). Anlayarak hızlı okuma ve öğrenme teknikleri. İstanbul: Hayat Yayıncılık.
  • MEB. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Mete, G. ve Sis, N. (2016). Okumaya adanmışlık modeli ile sekizinci sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeyleri ve okuma motivasyonlarının geliştirilmesi. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5(11/14), 457-478.
  • Naidu, B., Briewin, M., & Embi, M. A. (2013). Reading strategy: Tackling reading through topic and main ideas. English Language Teaching, 6(11), 60-64.
  • Okur, S. (2011). Türkçe ve sınıf öğretmeni adaylarının Türkçe dersi öğretim araçlarındaki okuma metinlerini özetleme becerileri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Pilten, G. (2007). Ana fikir bulma stratejisi öğretiminin ana fikir bulma ve okuduğunu anlamaya etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Rembold, K. L., & Yussen, S. R. (1983). Identifying main ideas in picture stories and text. (ERIC Document Reproduction Service No. ED 240 507). Wisconsin Center for Education Research, Madison.
  • Roux, C., Dion, E., & Barrette, A. (2015). Enhancing reading comprehension among students with high-functioning autism spectrum disorder: A randomized pilot study. Canadian Journal of Education, 38(1), 1-19.
  • Schellings, G. L. M., Van Hout-Wolters., & Vermunt, J. D. (1996). Selection of main points in instructional texts: Influences of taskdemands, Journal of Literacy Research, 28, 355-378.
  • Schunk, D.H. (2011). Öğrenme teorileri eğitimsel bir bakışla. (Çev. M. Şahin). Ankara: Nobel
  • Senemoğlu, N. (2012). Gelişim, öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya. Ankara: Pegem Akademi.
  • Stevens, R. (1986). The effects of strategy training on the identification of the main idea of expository passages. (ERIC Document Reproduction Service No. ED 297 263). Center for Research on Elementary and Middle Schools, Baltimore, MD.
  • Stevens, R. J., Slavin, R. E., & Farnish, A. M. (1991). The effects of cooperative learning and direct instruction in reading comprehension strategies on main idea identification. Journal of Educational Psychology, 83(1), 8-16.
  • Stringer, E. (2008). Action research in education. New Jersey, NJ: Pearson Merrill Prenticehall.
  • Susar Kırmızı, F. ve Akkaya, N. (2011). İlköğretimde özetleme stratejilerinin kullanımına ilişkin nitel bir araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 267-277.
  • Şahin, İ. (2012). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin hikâye edici metinlerde özetleme ve ana fikir bulma becerileri üzerinde hikâye haritalarının etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
  • TDK (2022). https://sozluk.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
  • Tomitch, L. M. B. (2000). Teaching main ideas are were ally ‘teaching’?. Linguagem & Ensino, 3(1), 45-53.
  • Uysal, İ. (2006). Sosyal bilgiler dersinde öğrenmeyi öğrenme stratejilerinin, öğrencilerin anlama ve yorumlama düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Wang, D. (2009). Factors affecting the comprehension of global and local main idea. Journal of College Reading and Learning, 39(2), 34-52.
  • Wilawan, S. (2012). Fostering main idea comprehension among efl learners through cognitive and metacognitive strategies. International Journal of Humanities and Social Science, 2(14), 46-54.
  • Yıldız, C. (2006). Yeni öğretim programına göre kuramdan uygulamaya Türkçe öğretimi, Ankara: PegemA Yayıncılık.
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Eğitim Üzerine Çalışmalar
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Dilek Kırnık 0000-0002-7261-7259

İlhan Erdem 0000-0002-4244-6225

Yayımlanma Tarihi 29 Nisan 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 11 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Kırnık, D., & Erdem, İ. (2023). Temel Eğitimde Ana fikir Öğretimi Uygulamaları. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 11(2), 363-376. https://doi.org/10.16916/aded.1182927

Cited By

Leadership Competence of Supreme Pupil Government Officers in Relation to Academic Performance: Basis for Development Program
Psychology and Education: A Multidisciplinary Journal
https://doi.org/10.70838/pemj.340105

88x31.png

Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.