Öğretmenlik Kariyer Basamakları ve Yazılı Sınavına İlişkin Türkçe Öğretmenlerinin Görüşleri: Neyi, Nasıl Algılıyor, Yorumluyor ve Öneriyorlar?

Bayram Baş; Merve Hülya Kibar Furtun; Firdevs Kapusızoğlu; Emine Ulu Aslan

doi:10.16916/aded.1211752

Araştırma Makalesi

Turkish Teachers' Views on Career Steps in Teaching and Career Steps Examination: How do they Perceive and Interpret it, and What do they Suggest?

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 1, 159 - 177, 27.01.2023

Bayram Baş , Merve Hülya Kibar Furtun , Firdevs Kapusızoğlu , Emine Ulu Aslan

https://doi.org/10.16916/aded.1211752

Cited By: 5

Öz

Teachers' professional development is a process that should continue throughout their careers, where they both have the opportunity to review their teaching strategies and learn how to meet the needs of their students. Successful career development depends on how teachers position themselves in this process. This study aimed to obtain the opinions of Turkish teachers on the teaching career steps and the exam held on November 19, 2022. Based on the obtained opinions, evaluations were made regarding the consistency, quality, content, functionality, and reliability of the exam as well as career steps in expertness and being a head teacher. The participants of this basic qualitative research study were 71 Turkish teachers who took the exam. Data were collected through interviews, and themes and sub-themes were determined by doing content analysis. Based on the findings, the teachers' opinions were evaluated under five main themes: 1. Qualifications of an expert teacher and head teacher, 2. the exam’s satisfying the expectations for career steps, 3. the distinction between an expert teacher and head teacher, 4. the exam topics’ coverage of career steps, and 5. the exam's adequacy to assess the topics specified in the guide.

Anahtar Kelimeler

Turkish teachers , career steps , expert teacher , head teacher , competence

Kaynakça

AES (Applied Educational Systems). (2019). What are the 21.st century skills? https://www.aeseducation.com/career-readiness/what-are-21st-century-skills adresinden 20.12.2022 tarihinde erişilmiştir.
Bakioğlu, A., & Banoğlu, K. (2013). Öğretmenlikte Kariyer basamakları uygulamasına ilişkin öğretmen görüşlerinin metaforlar ve sosyal ağ analizi yöntemiyle incelenmesi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 37, 28-55.
Berliner, D. C. (2001). Learning about and learning from expert teachers. International Journal of Educational Research, 35(5), 463-482. https://doi.org/10.1016/S0883-0355(02)00004-6
Buldu, M. (2014). Öğretmen yeterlik düzeyi değerlendirmesi ve mesleki gelişim eğitimleri planlanması üzerine bir öneri. Milli Eğitim Dergisi, 44(204), 114-134.
Burns, A. (2022). Emergence in teacher writing expertise: Teachers be(com)ing expert. Journal of Second Language Writing, 1-2. https://doi.org/10.1016/j.jslw.2022.100938
Creswell, J. W. (2013) Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırmalar ve araştırma deseni. (S. B. Demir ve M. Bütün, Çev. Ed.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
Çelikten, M. (2008). Öğretmenlik mesleğinde yeni model arayışları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 189-195.
Dağlı, A. (2007). İlköğretim öğretmenlerinin öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme sistemine ilişkin görüşleri. Elektronik Sosyal Bil, 22, 184–197.
Demir, S. B. (2011). Öğretmen kariyer basamakları uygulamasının öğretmenler tarafından değerlendirilmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 2(3), 53-80 https://dergipark.org.tr/tr/pub/eibd/issue/22683/242220
Diaz-Maggioli, G. (2004). Teacher-centered professional development. 1. Bs. Virginia ABD: Association for Supervision and Curriculum Development (ASCD)
Findell, C. R. (2008). What differentiates expert teachers from others? Journal of education, 188(2), 11-23.
Framework for 21st Century Learning, http://www.p21.org/our-work/p21-framework, Erişim Tarihi: 20.12.22
Göksoy, S., Sağır, M., & Yenipınar, Ş. (2014). Öğretmen kariyer basamaklarından uzman öğretmenlik uygulamasının değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 49(49), 443-456. https://doi.org/10.17755/esosder.06409
Gümüş, A. (2019). Geleceğin eğitiminde yeni öğretmen becerileri. Analiz Raporu, 4.
Gündoğdu, K., & Kızıltaş, E. (2008). Kariyer basamaklarında yükselme sistemi ve sınavına ilişkin uzman öğretmen görüşleri. Educational Administration: Theory and Practice, 55, 363-388.
Hattie, J. (2003). Teachers make a difference. What is the research evidence. Melbourne, Australia: Australian Council for Educational Research.
Kaplan, İ., & Gülcan, M. G. (2020). Öğretmen kariyer basamaklarının oluşturulmasına ilişkin görüşlerin incelenmesi: Karma yöntem araştırması. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 380-406.
Maxwell, J. A. (2018). Nitel araştırma tasarımı etkileşimli bir yaklaşım. (Çevikbaş, M. Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayınları.
Millî Eğitim Bakanlığı (2006). Öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselmeye ilişkin değerlendirme (KBYD) kılavuzu. Ankara: MEB Personel Genel Müdürlüğü.
MEB, (2017). TEDP Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Ankara: MEB Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü. https://oygm.meb.gov.tr/dosyalar/StPrg/Ogretmenlik_Meslegi_Genel_Yeterlikleri.pdf adresine 20.12.22 tarihinde ulaşıldı.
Palmer, D. J., Stough, L. M., Burdensky, T. K., & Gonzales, J. M. (2005). Identifying teacher expertise: An examination of researchers' decision making. Educational Psychologist, 40(1), 13-25.
Resmî Gazete (2005). Öğretmenlik Kariyer Basamaklarında Yükselme Yönetmeliği. 13.08.2005 tarih ve 25905 Sayılı Resmî Gazete.
Resmî Gazete. (2005). Öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik. 07.01.2006 tarih ve 26046 sayılı Resmî Gazete.
Richards, J. C. & Thoma, S. C. F. (2005). The nature of teacher education. (Ed. Jack C. Richards) In Professional Development for Language Teachers. p. 1-22. Cambridge: Cambridge University Press.
Saldana, J. (2019). Nitel araştırmacılar için kodlama el kitabı (A. T. Akcan & S. N. Şad, Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
Silverman, D. (2018). Nitel verileri yorumlama (E. Dinç Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
Stahnke, R., & Blömeke, S. (2021). Novice and expert teachers’ situation-specific skills regarding classroom management: What do they perceive, interpret and suggest? Teaching and Teacher Education, 98, 1-14 https://doi.org/10.1016/j.tate.2020.103243
Merriam, S. B. (2015). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. (S. Turan Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayınları.
Tan, F.D.H., Whipp, P.R., Gagné, M., & Van Quaquebeke, N. (2020). Expert teacher perceptions of two-way feedback interaction. Teaching and Teacher Education, 1-12. https://doi.org/10.1016/j.tate.2019.102930
TYÇ (2022). Hayat boyu öğrenme için anahtar yetkinlikler. https://tyc.gov.tr/sayfa/anahtar-yetkinlikler-ifcbc98de-547c-4f58-a4ca-e29fc8eba4e8.html sitesinden 20.12.2022 tarihinde alınmıştır.
Wagner, T. (2008). The global achievement gap: Why even our best schools don’t teach the new survival skills our children need-and what we can do about it. New York: Basic Books.
Yurtseven, N. (2016). Yabancı dil öğretiminde eylem araştırmasına dayalı UBD (Anlamaya Dayalı Tasarım) uygulamalarının öğretmenler ve öğrenciler üzerindeki yansımalarının incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Öğretmenlik Kariyer Basamakları ve Yazılı Sınavına İlişkin Türkçe Öğretmenlerinin Görüşleri: Neyi, Nasıl Algılıyor, Yorumluyor ve Öneriyorlar?

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 1, 159 - 177, 27.01.2023

Bayram Baş , Merve Hülya Kibar Furtun , Firdevs Kapusızoğlu , Emine Ulu Aslan

https://doi.org/10.16916/aded.1211752

Cited By: 5

Öz

Öğretmenlerin mesleki gelişimi, kariyerleri boyunca devam etmesi gereken ve hem kendi öğretim stratejilerini gözden geçirme imkânı buldukları hem de öğrencilerin ihtiyaçlarını nasıl karşılayabileceklerini öğrendikleri bir süreçtir. Başarılı bir kariyer gelişimi, öğretmenlerin kendilerini bu sürecin içerisinde nasıl konumlandırdıklarına bağlıdır. Çalışmada, öğretmenlik kariyer basamaklarına ve 19 Kasım 2022 tarihinde uygulanan yazılı sınavına ilişkin Türkçe öğretmenlerinin görüşlerine başvurulmuştur. Görüşler doğrultusunda sınavın tutarlılığı, niteliği, kapsayıcılığı, işlevselliği ve güvenilirliği ile Türkçe öğretmenlerinin uzmanlık ve başöğretmenlik kariyer basamaklarına ilişkin değerlendirmeler yapılmıştır. Temel nitel araştırma ile desenlenen bu araştırmanın çalışma grubunu, uzman öğretmenlik ve başöğretmenlik yazılı sınavına girmiş 71 Türkçe öğretmeni oluşturmaktadır. Görüşme aracılığıyla çalışma grubundan yazılı yolla veri toplanmış, toplanan veriler içerik analizine tabi tutularak tema ve alt temalar belirlenmiştir. Elde edilen bulgulardan hareketle öğretmenlerin kariyer basamaklarına yönelik yeterliklerini ölçmek için uygulanan sınava ilişkin görüşleri; uzman öğretmen ve başöğretmen olmanın yeterlikleri, sınavın kariyer basamaklarına yönelik beklentileri karşılayıp karşılamama durumu, uzman öğretmen ve başöğretmen ayrımı, sınavın kapsadığı konuların kariyer basamaklarını belirleme ve kılavuzda belirtilen konuları ölçme yeterliği olmak üzere beş ana tema etrafında analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe öğretmenleri , kariyer basamakları , uzman öğretmenlik , başöğretmenlik , yeterlik

Kaynakça

AES (Applied Educational Systems). (2019). What are the 21.st century skills? https://www.aeseducation.com/career-readiness/what-are-21st-century-skills adresinden 20.12.2022 tarihinde erişilmiştir.
Bakioğlu, A., & Banoğlu, K. (2013). Öğretmenlikte Kariyer basamakları uygulamasına ilişkin öğretmen görüşlerinin metaforlar ve sosyal ağ analizi yöntemiyle incelenmesi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 37, 28-55.
Berliner, D. C. (2001). Learning about and learning from expert teachers. International Journal of Educational Research, 35(5), 463-482. https://doi.org/10.1016/S0883-0355(02)00004-6
Buldu, M. (2014). Öğretmen yeterlik düzeyi değerlendirmesi ve mesleki gelişim eğitimleri planlanması üzerine bir öneri. Milli Eğitim Dergisi, 44(204), 114-134.
Burns, A. (2022). Emergence in teacher writing expertise: Teachers be(com)ing expert. Journal of Second Language Writing, 1-2. https://doi.org/10.1016/j.jslw.2022.100938
Creswell, J. W. (2013) Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırmalar ve araştırma deseni. (S. B. Demir ve M. Bütün, Çev. Ed.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
Çelikten, M. (2008). Öğretmenlik mesleğinde yeni model arayışları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 189-195.
Dağlı, A. (2007). İlköğretim öğretmenlerinin öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme sistemine ilişkin görüşleri. Elektronik Sosyal Bil, 22, 184–197.
Demir, S. B. (2011). Öğretmen kariyer basamakları uygulamasının öğretmenler tarafından değerlendirilmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 2(3), 53-80 https://dergipark.org.tr/tr/pub/eibd/issue/22683/242220
Diaz-Maggioli, G. (2004). Teacher-centered professional development. 1. Bs. Virginia ABD: Association for Supervision and Curriculum Development (ASCD)
Findell, C. R. (2008). What differentiates expert teachers from others? Journal of education, 188(2), 11-23.
Framework for 21st Century Learning, http://www.p21.org/our-work/p21-framework, Erişim Tarihi: 20.12.22
Göksoy, S., Sağır, M., & Yenipınar, Ş. (2014). Öğretmen kariyer basamaklarından uzman öğretmenlik uygulamasının değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 49(49), 443-456. https://doi.org/10.17755/esosder.06409
Gümüş, A. (2019). Geleceğin eğitiminde yeni öğretmen becerileri. Analiz Raporu, 4.
Gündoğdu, K., & Kızıltaş, E. (2008). Kariyer basamaklarında yükselme sistemi ve sınavına ilişkin uzman öğretmen görüşleri. Educational Administration: Theory and Practice, 55, 363-388.
Hattie, J. (2003). Teachers make a difference. What is the research evidence. Melbourne, Australia: Australian Council for Educational Research.
Kaplan, İ., & Gülcan, M. G. (2020). Öğretmen kariyer basamaklarının oluşturulmasına ilişkin görüşlerin incelenmesi: Karma yöntem araştırması. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 380-406.
Maxwell, J. A. (2018). Nitel araştırma tasarımı etkileşimli bir yaklaşım. (Çevikbaş, M. Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayınları.
Millî Eğitim Bakanlığı (2006). Öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselmeye ilişkin değerlendirme (KBYD) kılavuzu. Ankara: MEB Personel Genel Müdürlüğü.
MEB, (2017). TEDP Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Ankara: MEB Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü. https://oygm.meb.gov.tr/dosyalar/StPrg/Ogretmenlik_Meslegi_Genel_Yeterlikleri.pdf adresine 20.12.22 tarihinde ulaşıldı.
Palmer, D. J., Stough, L. M., Burdensky, T. K., & Gonzales, J. M. (2005). Identifying teacher expertise: An examination of researchers' decision making. Educational Psychologist, 40(1), 13-25.
Resmî Gazete (2005). Öğretmenlik Kariyer Basamaklarında Yükselme Yönetmeliği. 13.08.2005 tarih ve 25905 Sayılı Resmî Gazete.
Resmî Gazete. (2005). Öğretmenlik kariyer basamaklarında yükselme yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik. 07.01.2006 tarih ve 26046 sayılı Resmî Gazete.
Richards, J. C. & Thoma, S. C. F. (2005). The nature of teacher education. (Ed. Jack C. Richards) In Professional Development for Language Teachers. p. 1-22. Cambridge: Cambridge University Press.
Saldana, J. (2019). Nitel araştırmacılar için kodlama el kitabı (A. T. Akcan & S. N. Şad, Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
Silverman, D. (2018). Nitel verileri yorumlama (E. Dinç Çev. Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
Stahnke, R., & Blömeke, S. (2021). Novice and expert teachers’ situation-specific skills regarding classroom management: What do they perceive, interpret and suggest? Teaching and Teacher Education, 98, 1-14 https://doi.org/10.1016/j.tate.2020.103243
Merriam, S. B. (2015). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. (S. Turan Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayınları.
Tan, F.D.H., Whipp, P.R., Gagné, M., & Van Quaquebeke, N. (2020). Expert teacher perceptions of two-way feedback interaction. Teaching and Teacher Education, 1-12. https://doi.org/10.1016/j.tate.2019.102930
TYÇ (2022). Hayat boyu öğrenme için anahtar yetkinlikler. https://tyc.gov.tr/sayfa/anahtar-yetkinlikler-ifcbc98de-547c-4f58-a4ca-e29fc8eba4e8.html sitesinden 20.12.2022 tarihinde alınmıştır.
Wagner, T. (2008). The global achievement gap: Why even our best schools don’t teach the new survival skills our children need-and what we can do about it. New York: Basic Books.
Yurtseven, N. (2016). Yabancı dil öğretiminde eylem araştırmasına dayalı UBD (Anlamaya Dayalı Tasarım) uygulamalarının öğretmenler ve öğrenciler üzerindeki yansımalarının incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Toplam 32 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Konular	Eğitim Üzerine Çalışmalar, Alan Eğitimleri
Bölüm	Makaleler
Yazarlar	Bayram Baş 0000-0003-3569-9395 Merve Hülya Kibar Furtun 0000-0001-9211-8361 Firdevs Kapusızoğlu 0000-0002-1410-421X Emine Ulu Aslan 0000-0002-6836-5589
Yayımlanma Tarihi	27 Ocak 2023
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2023 Cilt: 11 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA	Baş, B., Kibar Furtun, M. H., Kapusızoğlu, F., Ulu Aslan, E. (2023). Öğretmenlik Kariyer Basamakları ve Yazılı Sınavına İlişkin Türkçe Öğretmenlerinin Görüşleri: Neyi, Nasıl Algılıyor, Yorumluyor ve Öneriyorlar? Ana Dili Eğitimi Dergisi, 11(1), 159-177. https://doi.org/10.16916/aded.1211752