Redirecting to http://dergipark.org.tr/_fragment?_hash=ahbC_c0yrUxysoaq9AuH1KZpfUOeFRmd1yZLXuvu_yQ&_path=id%3D960616%26_format%3Dhtml%26_locale%3Dtr%26_controller%3DApp%255CController%255CSite%255CArticleController%253A%253AesiArticleStats.
Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Türkiye'de Okuma Güçlüğünü Gidermeye Odaklanan İlkokul Düzeyindeki Araştırmaların İncelenmesi: 2000-2020 Dönemi

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 4, 1188 - 1225, 29.10.2021

Mustafa Yıldız , Mücahit Aydoğmuş

https://doi.org/10.16916/aded.960616
Cited By: 3

Öz

Bu araştırmanın amacı 2000-2020 yılları arasında Türkiye’de ilkokul düzeyindeki öğrencilerin okuma güçlüğünü gidermeye dönük bilimsel çalışmaları bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirmektir. Araştırmada sistematik derleme yöntemi esas alınmıştır. Alanyazın taraması sonucunda birtakım dâhil etme ve dışarıda bırakma kriterlerine göre belirlenen 58 çalışma; çalışmaların genel özellikleri, katılımcıların özellikleri ve müdahale uygulamalarının özellikleri boyutlarıyla incelenmiştir. Verilerin analizinde betimsel analiz ve tümevarımsal içerik analizi yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, okuma güçlüğü çalışmalarının en çok 4. sınıf öğrencileriyle gerçekleştirildiğini ve bu çalışmaların genellikle nitel araştırmalar olduğunu göstermektedir. Çalışmalarda uygulanan müdahale programlarının genel olarak araştırmacılar tarafından katılımcıların özellikleri dikkate alınarak hazırlanan etkinliklerden oluştuğu, okuma güçlüğünü gidermede akıcı okuma stratejilerinin kullanıldığı ve müdahalelerin başarılı olduğu görülmektedir. Türkiye’de okuma güçlüklerini gidermeye dönük çalışmalarda teknoloji kullanımının yaygınlaşmasına, daha sistematik müdahale programlarına ve belirli standartlara sahip veri toplama araçlarına ihtiyaç olduğu anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Okuma güçlüğü akıcı okuma sistematik derleme zayıf okuyucular öğrenme güçlüğü

Kaynakça

  • Adams, G. ve Brown, S. (2009). The six-minute solution: A reading fluency program. Longmont, CO: Sopris West Educational Services.
  • Akbari, E., Soltani-Kouhbanani, S. ve Khosrorad, R. (2019). The effectiveness of working memory computer assisted program on executive functions and reading progress of students with reading disability disorder. Electronic Journal of General Medicine, 16(2), 1-7. DOI: 10.29333/ejgm/94044.
  • Akçay, D. (2014). İlkokul 1-4. sınıf öğretmenlerinin disleksi ile ilgili farkındalık düzeylerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • *Akın, U. (2020). Öğrenme güçlüğü riski olan öğrencilerin akıcı okuma ve okuduğunu anlama becerilerinde zenginleştirilmiş okuma becerileri müdahale paketinin etkililiği: Müdahaleye Tepki Modeli Düzey-II yaklaşımı uygulaması (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • *Aktepe, V. ve Akyol, H. (2015). Okuma güçlüğünün giderilmesi: Tek örneklemli bir durum çalışması. International Journal of Eurasia Social Sciences, 6(19), 111-126. Erişim adresi: http://www.ijoess.com/DergiTamDetay.aspx?ID=347&Detay=Ozet
  • *Akyol, H. ve Çoban Sural, Ü. (2021). Okuma, okuduğunu anlama ve okuma motivasyonunun geliştirmesi: Bir eylem araştırması. Eğitim ve Bilim, 46(205), 69-92. DOI: 10.15390/EB.2020.8977.
  • Akyol, H. (2005). Türkçe ilkokuma yazma öğretimi. Ankara: Gündüz.
  • Akyol, H. (2012). Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Akyol, H. (2018). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Akyol, H. (2019). Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • *Akyol, H. ve Ketenoğlu Kayabaşı, Z. E. (2018). Okuma güçlüğü yaşayan bir öğrencinin okuma becerilerinin geliştirilmesi: Bir eylem araştırması. Eğitim ve Bilim, 43(193), 143-158. DOI: 10.15390/EB.2018.7240.
  • *Akyol, H. ve Kodan, H. (2016). Okuma güçlüğünün giderilmesine yönelik bir uygulama: Akıcı okuma stratejilerinin kullanımı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 7-21. DOI: 10.7822/omuefd.35.2.1.
  • *Akyol, H. ve Sever, E. (2019). Okuma yazma güçlüğü ve bir eylem araştırması: İkinci sınıf örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 685-707. DOI: 10.16986/HUJE.2018040667.
  • *Akyol, H. ve Yıldız, M. (2010). Okuma bozukluğu olan bir öğrencinin okuma ve yazma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir durum çalışması. E-Journal of New World Sciences Academy, 5(4), 1690-1700. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/185729
  • Akyol, H., Temur, M. ve Erol, M. (2019). Görme, işitme sağlığı ve ilk okuma ve yazma. H. Akyol ve A. Şahin (Ed.), Türkçe öğretimi içinde (ss. 413-432). Ankara: Pegem Akademi.
  • Akyol, H., Yıldırım, K., Ateş, A., Çetinkaya, Ç. ve Rasinski, T. V. (2014). Okumayı değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
  • Alatlı, R. (2020). İyi ve zayıf okuyucuların okuduğunu anlama becerilerinin okumanın bileşenleri boyutunda incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • American Psychiatric Assosication (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5) (5th ed.). Arlington, VA: American Psyhiatric.
  • Armbruster, B. B. (2010). Put reading first: The research building blocks for teaching children to read: Kindergarten through grade 3. Jessup: Diane.
  • Armbruster, B. B., Lehr, F. ve Osborn, J. (2010). Put reading first: The research building blocks for teaching children to read (Third edition). Developed by the Center for the Improvement of Early Reading Achievement (CIERA). Washington, DC: The National Institute for Literacy (NIFL).
  • *Atmaca, F. (2020). Bilişsel gelişim programının (COGENT) özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin okuma ve yazma becerilerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • *Balcı, E. ve Çayır, A. (2017). Çoklu Duyusal Öğrenme’nin disleksi riski olan bir ilkokul 4. sınıf öğrencisinin fonolojik farkındalık becerisine etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 201-216. Erişim adresi: https://app.trdizin.gov.tr/makale/TWpNNE56a3dNQT09/coklu-duyusal-ogrenme-nin-disleksi-riski-olan-bir-ilkokul-4-sinif-ogrencisinin-fonolojik-farkindalik-becerisine-etkisi
  • *Balıkçı, Ö. S. (2020). Okumayı geliştirme programının (OGEP) özel öğrenme güçlüğü olan ilkokul öğrencilerinin okuma becerileri ve motivasyonları üzerindeki etkililiği (Yayımlanmamış doktora tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Bar-Kochva, I., Korinth, S. ve Hasselhorn, M. (2020). Effects of a morpheme-based training procedure on the literacy skills of readers with a reading disability. Applied Psycholinguistics, 41(5), 1061-1082. DOI:10.1017/S0142716420000120.
  • *Başar, M., Göncü, A. ve Baran, M. S. (2021). Öğrenme güçlüğü yaşayan öğrencilerin eğitiminde bir eylem araştırması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 51, 327-348. DOI: 10.9779/pauefd.687030.
  • Baştuğ, M. (2012). İlköğretim I. kademe öğrencilerinin akıcı okuma becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Baştuğ, M. ve Keskin, H. K. (2012). Akıcı okuma becerileri ile anlama düzeyleri (basit ve çıkarımsal) arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 227-244. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefad/issue/59486/854943
  • *Baştuğ, M. ve Öncü, B. (2020). İkinci sınıf öğrencilerinin akıcı okuma becerilerini geliştirmede Pratik Stratejilerle Erken Okuryazarlığa Yardım Programı’nın (HELPS) kullanılması üzerine bir durum çalışması. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 8(4), 1147-1164. DOI: 10.14689/issn.2148-2624.8c.4s.4m.
  • Baydık, B., Ergül, C. ve Bahap Kudret, Z. (2012). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma akıcılığı sorunları ve öğretmenlerinin bu sorunlara yönelik öğretim uygulamaları. İlköğretim Online, 11(3), 778-789. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ilkonline/issue/8588/106727
  • Begeny, J. C. (2009). Helping early literacy with practice strategies (HELPS): A one-on-one program designed to improve students’ reading fluency. Raleigh, NC: Tje HELPS Education Fund.
  • Bek, H. ve Şen, B. (2014). Öğrenme güçlüğü yaşayan çocukların gelişim özellikleri. S. Yıldırım Doğru (Ed.), Öğrenme güçlükleri içinde (ss. 67-78). Ankara: Eğiten Kitap.
  • Bender, W. N. ve Larkin, M. J. (2003). Reading strategies for elementary students with learning difficulties. California: Corwin Press, Inc.
  • Bender, W. N. (2012). Differentiating instruction for students with learning disabilities: New best practices for general and special educators. Thousand Oaks: Corwin.
  • Bıyık, M. ve Erdoğan, T. (2017). Okumayı etkileyen etmenler ve hazırlık çalışmaları. F. Susar Kırmızı ve E. Ünal (Ed.), İlk okuma yazma öğretimi içinde (ss. 111-147). Ankara: Anı.
  • Burns, E. (2006). Pause, prompt, praise–peer tutored reading for pupils with learning difficulties. British Journal of Special Education, 33(2), 62-67. DOI: 10.1111/j.1467-8578.2006.00416.x.
  • Burns, N. ve Grove, S. K. (2018). Understanding nursing research: Building an evidence-based practice. China: Saunders.
  • Bursuck, B. ve Blanks, B. (2010). Evidence-based early reading practices within a response to intervention system. Psychology in the Schools, 47(5), 421-431. DOI: 10.1002/pits.20480.
  • Büyükalan Filiz, S. ve Boz, İ. (2019). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin akıcı okuma düzeyleri ile rutin olmayan problem çözme başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Field Education, 5(1), 57-70. DOI: 10.32570/iojfe.524102.
  • Carstens, K. J., Mallon, J. M., Bataineh, M. ve Al-Bataineh, A. (2021). Effects of technology on student learning. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 20(1), 105-113. Retrieved from: http://www.tojet.net/articles/v20i1/20113.pdf
  • Chang, Y. J., Chen, S. F. ve Huang, J. D. (2011). A Kinect-based system for physical rehabilitation: A pilot study for young adults with motor disabilities. Research in Developmental Disabilities, 32(6), 2566-2570. DOI: 10.1016/j.ridd.2011.07.002.
  • Coltheart, M. (2005). Comprehension instruction: Research-based best practices. M. J. Snowling ve C. Hulme (Ed.), The science of reading: A handbook. USA: Blackwell.
  • Çayır, A. (2017). Analyzing the reading skills and visual perception levels of first grade students. Universal Journal of Educational Research, 5(7), 1113-1116. DOI: 10.13189/ujer.2017.050704.
  • *Çayır, A. ve Balcı, E. (2017). Bireyselleştirilmiş okuma programının disleksi riski olan bir ilkokul öğrencisinin okuma becerileri üzerindeki etkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(1), 455-470. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/284276
  • *Çeliktürk Sezgin, Z. ve Akyol, H. (2015). Okuma güçlüğü olan dördüncü sınıf öğrencisinin okuma becerilerinin geliştirilmesi. Turkish Journal of Education, 4(2), 4-16. DOI: 10.19128/turje.181115.
  • *Dağ, N. (2010). Okuma güçlüğünün giderilmesinde 3P metodu ile boşluk tamamlama (cloze) tekniğinin kullanımı üzerine bir çalışma. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 11(1), 63-74. DOI: 10.1501/Ozlegt_0000000146.
  • *Dağlı Gökbulut, Ö., Akçamete, G. ve Güneyli, A. (2020). Birlikte öğretim uygulamalarının özel gereksinimli ilkokul öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerine etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(74), 879-894. DOI: 10.17755/esosder.592673.
  • Deniz, M. E., Yorgancı, Z. ve Özyeşil, Z. (2009). Öğrenme güçlüğü görülen çocukların sürekli kaygı ve depresyon düzeylerinin incelenmesi üzerine bir araştırma. İlköğretim Online, 8(3), 694-708. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ilkonline/issue/8597/106989
  • Deveci, M. ve Koç, E. S. (2020). Öğrenme güçlüğü konusunda yayınlanmış makalelerin karşılaştırmalı olarak incelenmesi, WoS ve TR Dizin örneği. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(5), 4088-4120. Erişim adresi: http://www.itobiad.com/tr/pub/issue/57287/774509
  • *Dinç, R. (2017). Okuma Güçlüğü yaşayan öğrencide okuma becerisini geliştirmeye yönelik bir eylem araştırması. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 10(2), 320-334. DOI: 10.5578/keg.27774.
  • Doğan, S. ve Delialioğlu, Ö. (2020). A systematic review on use of technology in learning disabilities. Ankara University Faculty of Educational Sciences Journal of Special Education, 21(3), 611-638. DOI: 10.21565/ozelegitimdergisi.563763.
  • *Doğuyurt, M. F. ve Doğuyurt, S. B. (2016). Okuma güçlüğü çeken öğrencilerin okuma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir çalışma: Bir eylem araştırması. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 5(14), 275-286. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/egitimvetoplum/issue/32111/355986
  • Drigas A. S. ve Ioannidou, R. E. (2013). ICT’s in special education: A review. In M. D. Lytras, D. Ruan, R. D. Tennyson, P. Ordonez de Pablos, F. J. García Peñalvo, L. Rusu. (Eds.) Information Systems, E-learning, and Knowledge Management Research (pp. 357-364). DOI: 10.1007/978-3-642-35879-1_43.
  • Duran, E. ve Öztürk, E. (2019). Türkçe öğretiminde ölçme ve değerlendirme. H. Akyol ve A. Şahin (Ed.), Türkçe öğretimi içinde (ss. 263-282). Ankara: Pegem Akademi.
  • *Duran, E. ve Sezgin, B. (2012a). Rehberli okuma yönteminin akıcı okumaya etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 633-655. Erişim adresi: http://www.gefad.gazi.edu.tr/tr/pub/issue/6734/90521
  • *Duran, E. ve Sezgin, B. (2012b). Yankılayıcı okuma yönteminin akıcı okumaya etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012, 31(2), 145-164. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/187981
  • *Dündar, H. ve Akyol, H. (2014). Okuma ve anlama problemlerinin tespiti ve giderilmesine ilişkin örnek olay çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(171), 361-377. Erişim adresi: http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/1991
  • *Ege, B. (2019). Okuma güçlüğünün giderilmesinde akıcı okuma stratejilerinin etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bayburt Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Bayburt.
  • *Ekiz, D., Erdoğan, T. ve Uzuner, F. G. (2011). Okuma güçlüğü olan bir öğrencinin okuma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir aksiyon araştırması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 111-131. Erişim adresi: https://app.trdizin.gov.tr/publication/paper/detail/TVRNek56STVPUT09
  • Ekşi Sınır, G. (2020). Özel öğrenme güçlüğü tanısı almış ve almamış öğrencilerin problem çözme, dikkat becerileri ve yönetici işlevlerinin karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Ekwall, E. E. ve Shanker, J. L. (1988). Diagnosis and remediation of the disabled reader. (Third edition). Allynand Bacon, Inc.
  • Engelmann, S., Meyer, L., Carnine, L., Becker, W., Eisele, J. ve Johnson, G. (1999). Corrective reading decoding level B: Decoding strategies. Columbus, OH: Science Research Associates.
  • Fielding-Barnsley, R. (2000). Reading disability: The genetics connection and appropriate action. Washington DC: ERIC Clearinghouse.
  • Gough, D., Thomas, J. ve Oliver, S. (2012). Clarifying differences between review designs and methods. Systematic Reviews, 1(28), 1-9. DOI: 10.1186/2046-4053-1-28.
  • *Görgün, B. (2018). Akıcı okuma ve okuduğunu anlama destek eğitim programının (OKA2DEP) özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin okuma becerilerine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Görgün, B. ve Melekoğlu, M. A. (2019). Türkiye’de özel öğrenme güçlüğü alanında yapılan çalışmaların incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 9(1), 83-106. DOI: 10.19126/süje.456198.
  • Grunêr, S., Ötsberg, P. ve Hedenius, M. (2018). The compensatory effect of text-to-speech technology on reading comprehension and reading rate in Swedish schoolchildren with reading disability: The moderating effect of inattention and hyperactivity symptoms differs by grade groups. Journal of Special Education Technology, 33(2), 98-110. DOI: 10.1177/0162643417742898.
  • *Gül, M. (2019). Okuma güçlüğü yaşayan ilkokul 4.sınıf öğrencisinin öğrenme stiline uygun zenginleştirilmiş öğretim yöntemleriyle okuma güçlüğünün giderilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
  • Güneş, F. (2020). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Ankara: Pegem Akademi.
  • *Gürbüz, A. (2015). Altı dakika yönteminin akıcı okumaya etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
  • Heckelman, R. G. (1969). A neurological-impress method of remedial-reading instruction. Academic Therapy, 4(4), 277-282. DOI: 10.1177/105345126900400406.
  • Hemingway, P. ve Brereton, N. (2009). What is a systematic review? Retrieved from: www.whatisseries.co.uk
  • Herrmann, J. A., Matyas, T. ve Pratt, C. (2006). Meta-analysis of the nonword reading deficit in specific reading disorder. Dyslexia, 12, 195-221. DOI: 10.1002/dys.324.
  • Higgins, J. P., Thomas, J., Chandler, J., Cumpston, M., Li, T., Page, M. J. ve Welch, V. A. (2019). Cochrane handbook for systematic reviews of interventions. New York: John Wiley & Sons.
  • Hudson, R. F., Lane, H. B. ve Pullen, P. C. (2005). Reading fluency assessment and instruction: What, why, and how? The Reading Teacher, 58(8), 702-714. DOI: 10.1598/RT.58.8.1.
  • Hultquist, A. M. (2006). An introduction to dyslexia for parents and professionals. London: Jessica Kingsley Publishers.
  • Inhot, G., Matsoff, J., Gavin, J. ve Hendrickson, L. (2001). Read naturally. St. Paul. MN: Read Naturally.
  • İlker, Ö. ve Melekoğlu, M. A. (2017). İlköğretim döneminde özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin yazma becerilerine ilişkin çalışmaların incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(3), 443-469. DOI: 10.21565/ozelegitimdergisi.318602.
  • *İlter, İ. (2018). Zayıf okuyucuların okuduğunu anlama becerilerinin geliştirilmesinde ana fikir belirleme becerisinin öğretimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19(2), 303-334. DOI: 10.21565/ozelegitimdergisi.315887.
  • James, W. (2004). Special education and social development. New Delhi: Anmol Publications.
  • Joseph, L. M. (2002). Helping children link sound to print: Phonics procedures for small-group or whole-class settings. Intervention in School and Clinic, 37(4), 217–221. DOI: 10:1177/105345120203700404.
  • Karaçam, Z. (2013). Sistematik Derleme Metodolojisi: Sistematik derleme hazırlamak için bir rehber. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 6(1), 26-33. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/deuhfed/issue/46815/587078
  • *Karasakaloğlu, N. ve Saraçlı Çelik, S. (2018). Rehberle okuma yönteminin ilkokul öğrencilerinin dinlediğini anlama düzeyleriyle akıcı okuma becerilerine etkisi. Turkish Studies Educational Sciences, 13(19), 1083-1100. DOI: 10.7827/TurkishStudies.14096.
  • Karcıoğlu, R. (2020). Disleksi tanısı almış ve almamış çocuklarda çizgi roman ve hikâye kitaplarında okuduğunu anlamanın karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • *Kardaş İşler, N. ve Şahin, A. E. (2016). Bir ilkokul 4. sınıf öğrencisinin okuma bozukluğu ve anlama güçlüğü: Bir durum çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(2), 174-186. DOI: 10.16916/aded.23121.
  • *Kaşdemir, B. (2020). Özel öğrenme güçlüğü olan bir öğrencinin okuduğunu anlama becerisinin tahmin-inceleme-özetleme örgütleme- değerlendirme (TİÖD) okuduğunu anlama stratejisi ile geliştirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
  • Kato, S. (2012). Bridging theory and practice: Developing lower-level skills in L2 reading. The Language Learning Journal, 40(2), 193-206. Retrieved from: https://eric.ed.gov/?id=EJ968530
  • Kaya, D. ve Doğan, B. (2016). Birinci sınıf öğrencilerinin akıcı okumalarının değerlendirilmesi. Turkish Studies, 11(3), 1435-1456. DOI: 10.7827/TurkishStudies.9283.
  • Keskin, H. K. (2012). Akıcı okuma yöntemlerinin okuma becerileri üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kızılkaya, H. (2021). Disleksili öğrencilerle çalışan öğretmenler için geliştirilen eğitim programının öğretmen yeterliklerine etkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • King-Sears, M. E. ve Evmenova, A. S. (2007). Premises, Principles, and processes for integrating technology into instruction. Teaching Exceptional Children, 40(1), 6–14. DOI: 10.1177/004005990704000101.
  • *Kodan, H. (2015). Koro, tekrarlı ve yardımlı okuma yöntemlerinin zayıf okuyucuların okuma ve anlama becerileri üzerine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Koons, H. H. (2008). The reading-writing connection: An investigation of the relationship between reading ability and writing quality across multiple grades and three writing discourse modes (Unpublished doctoral dissertation). University of North Carolina, North Carolina.
  • *Kuruyer, H. G. (2014). Zenginleştirilmiş okuma programının okuma güçlüğü olan öğrencilerin bilişsel süreç ve nöral yapılarına etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kuruyer, H. G. ve Özdemir, O. (2019). Okuma ve yazma güçlüklerinin tanılanması ve giderilmesi. H. Akyol ve A. Şahin (Ed.), Türkçe öğretimi içinde (s.243-260). Ankara: Pegem Akademi.
  • Küçükcaymaz, S. (2011). Okuma güçlüğü olan ilköğretim birinci ve ikinci kademe öğrencilerinin benlik saygı düzeylerinin karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Liederman, J., Kantrowitz, L. ve Flannery, K. (2005). Male vulnerability to reading disability is not likely to be a myth: A call for new data. Journal of Learning Disabilities, 38(2), 109–129. DOI: 10.1177/00222194050380020201.
  • Lyon, G. R., Fletcher, J. M. ve Barnes, M. C. (2003). Learning disabilities. In E. J. Mash ve R. A. Barkley (Eds.), In Child psychopathology (p.520–586). New York: Guilford Press.
  • Mastropieri, M. A. ve Scruggs, T. E. (1997). Best practices in promoting reading comprehension in students with learning disabilities 1976 to 1996. Remedial and Special Education, 18(4), 198-213.DOI: 10.1177/074193259701800402.
  • Mercer, C. D. (1997). Students with learning disabilities. New Jersey: Prentice Hall.
  • Moher, D., Liberati, A., Tetzlaff, J., Altman, D. G. ve The PRISMA Group. (2009). Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: The PRISMA statement. PLoS Med, 6(7), 1-6. DOI: 10.1371/journal.pmed.100009.
  • Morrison, J. (2016). DSM-5’i kolaylaştıran ‘klinisyenler için tanı rehberi’. (M. Şahin, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
  • Moule, P., Aveyard, H. ve Goodman, M. (2016). Nursing research: An introduction. New York: Sage.
  • Narimani, M. ve Aghajani, S. (2004). Learning disorders. Ardebil: Bagh-e Rezvan Publications.
  • National Reading Panel. (2000). Teaching children to read: An evidence-based assessment of the scientific research literature on reading and its implications for reading instruction. Washington, DC: National Institute of Child Health and Human Development.
  • O'Connor, D. M., Shapiro, H. L. ve Stoddard, K. (1998). Computer-based training of auditory temporal processing improves phonologic awareness of children with reading disability. Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics, 19(5), 382. Retrieved from: https://journals.lww.com/jrnldbp/Citation/1998/10000/Computer_Based_Training_of_Auditory_Temporal.19.aspx
  • *Okur, A. ve Öztürk, D. (2018). Okuma becerisinin geliştirilmesinde grafiksel sembollerin kullanımına yönelik örnek olay çalışması. Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi, 6(14), 235-251. DOI: 10.31126/akrajournal.356872.
  • *Özbek, A. B. (2014). Öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin okuma akıcılığını geliştirmede tablet bilgisayar destekli sağaltım programının etkililiği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • *Özdemir, O. (2013). İlköğretim öğrencilerinin öğrenme stillerine göre okuma güçlüklerinin giderilmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • *Özkara, Y. (2010). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma düzeylerinin geliştirilmesine yönelik bir uygulama. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5, 109-119. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/pausbed/issue/34716/383810
  • Özmen, R. (2017). Öğrenme güçlüğü hakkında temel bilgiler ve uygulamalar. Ankara: Eğiten Kitap.
  • Paige, D. D. (2011). “That sounded good!”: Using whole-class choral reading to improve fluency. The Reading Teacher, 64(6), 435-438. DOI: 10.1598/RT.64.6.5.
  • Parodi, G. (2007). Reading-writing connections: Discourse-oriented research. Reading and Writing, 20, 225–250. DOI: 10.1007/s11145-006-9029-7.
  • *Peksoy, M. (2018). Okuma güçlüğü çeken öğrencilerin okuma becerilerini geliştirmede tekrarlı okuma tekniğinin kullanımı üzerine bir durum çalışması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
  • Pennington, B. F. (2002). The development of pyschopathology: Nature or nurture. New York: Guilford Press.
  • Pilten, G. (2017). İlk okuma yazma sürecinde ölçme ve değerlendirme. F. Susar Kırmızı ve E. Ünal (Ed.), İlk okuma yazma öğretimi içinde (ss. 383-419). Ankara: Anı.
  • Polloway, E. A., Serna L., Patton, J. R. ve Bailey, J. W. (2013). Strategies for teaching learners with special needs. New York: Pearson.
  • Pürsün, T. ve Sarı, H. (2019). Özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerine ilişkin çalışmaların incelenmesi. Turkish Special Education Journal: International, 3(2), 37-60. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/tseji/issue/53862/655258
  • Rasinski, T. V. (2010). Why reading fluency should be hot!. The Reading Teacher, 65(8), 516-522. DOI: 10.1002/TRTR.01077.
  • Rasinski, T. V., Padak, N., Linek, W. ve Sturtevant, E. (1994). Effects of fluency development on urban second-grade readers. The Journal of Educational Research, 87(3), 158-165. Retrieved from: https://www.jstor.org/stable/27541913
  • Rayner, K., Foorman, B. R., Perfetti, C. A., Pesetsky, D. ve Seidenberg, M. S. (2001). How psychological science informs the teaching of reading. Psychological Science in the Public Interest, 2(2), 31-74. https://doi.org/10.1111/1529-1006.00004
  • Rello, L. ve Baeza-Yates, R. (2013). Good fonts for dyslexia. ASSETS 2013: Proceedings of the 15th International ACM SIGACCESS Conference on Computers and Accessibility, 1–8. DOI: 10.1145/2513383.2513447.
  • Reutzel, D. R. ve Cooter, R. B. (2012). Teaching children to read: The teacher makes the difference. New York: Pearson.
  • Rutter, M., Caspi, A., Fergusson, D., Horwood, L. J., Goodman, R., Maughan, B., Moffitt, T. E., Meltzer, H. ve Carroll, J. (2004). Sex differences in developmental reading disability: New findings from 4 epidemiological studies. JAMA, 291(16), 2007-2012. DOI: 10.1001/jama.291.16.2007.
  • *Sağlam, Ö. (2019). Tekrarlı ve yankılayıcı okuma yöntemlerinin 3. sınıf öğrencilerinin okuma becerilerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Saine, N. L., Lerkkanen, M. K., Ahonen, T., Tolvanen, A. ve Lyytinen, H. (2011). Computer-assisted remedial reading intervention for school beginners at risk for reading disability. Child Development, 82(3), 1013-1028. DOI: 10.1111/j.1467-8624.2011.01580.x.
  • Samuels, S. J. (2006). Reading fluency: Its past, present, and future. In T. V. Rasinski, C. L. Z. Blachowicz and K. Lems (Eds.), In Fluency instruction: Research-based best practices (p.7-20). New York: Guilford.
  • Santrock, W. J. (2018). Eğitim psikolojisi. (D. M. Siyez, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
  • Saviour, P., Kumar, S., Kiran, U., Ravuri, R. R., Rao, V. R. ve Ramachandra, N. B. (2008). Allelic variants of DYX1C1 are not associated with dyslexia in India. Indian Journal of Human Genetics, 14(3), 99–102. DOI: 10.4103/0971-6866.45002.
  • Seçkin Yılmaz, Ş. ve Baydık, B. (2017). Okuma performansı düşük olan ve olmayan ilkokul öğrencilerinin okuma akıcılıkları. İlköğretim Online, 16(4), 1652-1671. DOI: 10.17051/ilkonline.2017.342983.
  • Seçkin, Ş. (2012). Okuma güçlüğü olan ve olmayan ilköğretim öğrencilerinin okuma akıcılıkları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • *Sert, C. (2019). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma akıcılığının arttırılmasında model okuma, tekrarlı okuma, hata düzeltme ve kendini izleme stratejisi sağaltım paketinin etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Seyis, G. (2021). Disleksili Çocuklarda yazı yazma performansı ve performans algısının karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Shaywitz, B. A., Shaywitz, S. E., Pugh, K. R., Mencl, W. E., Fulbright, R. K., Skudlarski, P., Constable, R. T., Marchione, K. E., Fletcher, J. M., Lyon, G. R. ve Gore, J. C. (2002). Disruption of posterior brain systems for reading in children with developmental dyslexia. Biological Psychiatry, 52(2), 101–110. DOI: 10.1016/s0006-3223(02)01365-3.
  • *Sidekli, S. (2010a). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuma ve anlama becerilerini geliştirme (eylem araştırması) (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • *Sidekli, S. (2010b). Eylem araştırması: İlköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma ve anlama güçlüklerinin giderilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27, 563-580. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/tubar/issue/16968/177248
  • *Sidekli, S. ve Yangın, S. (2005). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir uygulama. Kazım Karabekir Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 393-413. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunikkefd/issue/2772/37094
  • Siegel, L. S. (2006). Perspectives on dyslexia. Paediatrics & Child Health, 11(9), 581-587. DOI: 10.1093/pch/11.9.581.
  • *Sirem, Ö. (2020). Okuma destek programının ilkokul öğrencilerinin okuma güçlüğü sağaltımına etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Snow, C. E., Burns, M. S. ve Griffin, P. (1998). Preventing reading difficulties in young children. Washinhton DC: National Academy Press.
  • Snowling, M. J. ve Melby Lervag, M. (2020). Oral language deficits in familial dyslexia: A meta-analysis and review. Psychological Bulletin, 142(5), 498-545. DOI: 10.1037/bul0000037.
  • *Sözen, N. (2017). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin anlama becerilerinin geliştirilmesinde rehberli okuma yöntemi’nin etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Spandel, V., Nathan, R. ve Robb, L. (2001). Daybook of critical reading and writing. Willmington, MA: Great Source Education Group.
  • Stahl, S. A. ve Heubach, K. M. (2005). Fluency-oriented reading instruction. Journal of Literacy Research, 37(1), 25-60. DOI: 10.1207/s15548430jlr3701_2.
  • Stanovich, K. (2000). Progress in understanding reading. New York: Guilford.
  • Sugara, Y. (2012). The effect of using shared reading strategy toward reading comprehension of the second year students at state senior high school 12 Pekanbaru (Unpublished bachelor dissertation). State Islamic University of Sultan Syarif Kasim Riau Faculty of Education and Teacher Training, Pekanbaru.
  • *Şahin, F. ve Çakır, R. (2018). Çoklu ortam materyallerinin okuma-yazma güçlüğü çeken öğrencilerin okuma-yazma becerileri üzerinde etkisi. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 7(2), 75-90. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/jitte/issue/41978/467460
  • *Şahin, M. ve Baştuğ, M. (2020). Okuma güçlüğünü gidermede nörolojik etki yönteminin rolü. Academy Journal of Educational Sciences, 4(2), 93-101. DOI: 10.31805/acjes.814139.
  • Şahin, R. (2019). Sınıf öğretmenlerinin disleksiye yönelik bilgi ve tutumlarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
  • Şen, N. (2016). Okuma güçlüğü çeken ortaokul öğrencilerinin okuma becerilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • *Taşkaya, S. M. (2010). Okuma Problemlerinin Giderilmesinde Renkli Metinlerin Etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 21-36. Erişim adresi: https://app.trdizin.gov.tr/makale/TVRFME1qQXlNZz09/okuma-problemlerinin-giderilmesinde-renkli-metinlerin-etkisi
  • Topal, E. (2019). Disleksili çocuklarda Dinamik Yürüme İndeksi'nin Türkçe geçerlilik ve güvenirliliğinin araştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Tosun, D. (2019). İlkokul öğretmenlerinin disleksi bilgisi ve algısı üzerine ölçek geliştirme (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Tracey, D. H. ve Morrow, L. M. (2006). Lenses on reading. New York: The Guilford.
  • *Türkmenoğlu, M. (2016). İlkokulda akran öğretimi aracılığıyla okuma güçlüğünün giderilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
  • Uğur, F. (2018). Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama ve yazma başarıları arasındaki ilişki. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 6(1), 1-12. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/oyea/issue/38104/417849
  • *Ulu, H. ve Akyol, H. (2016). The effects of repetitive reading and PQRS strategy in the development of reading skill. Eurasian Journal of Educational Research, 63, 225-242. DOI: 10.14689/ejer.2016.63.13.
  • *Ulu, H. ve Başaran, M. (2013). Video öz değerlendirme tekniğinin akıcı okuma becerisinin gelişimine etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 38, 1-10. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/dpusbe/issue/4780/65879
  • *Urfalıoğlu Eroğlu, G. (2020). Improving reading abilities in dyslexia with neurofeedback and multi-sensory learning (Unpublished doctoral dissertation). Sabancı University Graduate School of Engineering and Natural Sciences, İstanbul.
  • *Uzunkol, E. (2013). Akıcı okuma sürecinde karşılaşılan sorunların tespiti ve giderilmesine yönelik bir durum çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 70-83. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/mersinefd/issue/17382/181537
  • Vachon V., Gleason, M. M. ve Archer, A. L. (2001). The REWARDS® program. Seattle, WA: Voyagor-Sopris Learning.
  • Vellutino, F. R., Fletcher, J. M., Snowling, M. J. ve Scanlon, D. M. (2004). Specific reading disability (dyslexia): what have we learned in the past four decades?. Journal of Child Psychology and Psychiatry, and Allied Disciplines, 45(1), 2–40. DOI: 10.1046/j.0021-9630.2003.00305.x.
  • Vilger, M. P. (2008). Reading fluency: A bridge from decoding to comprehension research brief. Ottawa: Outoskills.
  • Walker, M. M. ve Rastatter, M. P. (2003). The influence of vocabulary age and spatial dimension on rapid picture naming in children with reading disorders. Journal of Communication Disorders, 36(4), 307-319. Retrieved from: https://eric.ed.gov/?id=EJ673023
  • Ward, L. B. (2001). Dyslexia and the university: Canadian dyslexia centre report. Retrieved from: https://www.dyslexiachampions.org/media/adults-with-dyslexia-resources/universityanddyslexia.pdf
  • Westwood, P. (2001). Reading and learning difficulties approaches to teaching and assessment. Australia: ACER Press.
  • Woolfolk-Hoy, A. (2015). Eğitim psikolojisi. (D. Özen, Çev.). İstanbul: Kaknüs.
  • *Yamaç, A. (2015). İlkokul dördüncü sınıf düzeyinde bir öğrencinin sesli okuma akıcılığını artırmaya yönelik bir uygulama. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(2), 631-644. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/22599/241427
  • *Yangın, S. ve Sidekli, S. (2006). Okuma güçlüğü yaşayan öğrencilerin kelime tanıma becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir uygulama. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/musbed/issue/23524/250641
  • Yıldız, M. ve Çetinkaya, E. (2017). The relationship between good readers’ attention, reading fluency and reading comprehension. Universal Journal of Educational Research, 5(3), 366-371. DOI: 10.13189/ujer.2017.050309.
  • Yıldız, M. ve Melekoğlu, M. A. (2020). Özel öğrenme güçlüğü olan bireylerin okuduğunu anlama becerileri konusunda gerçekleştirilmiş araştırmaların incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(3), 1274-1303. DOI: 10.17679/inuefd.770066.
  • *Yılmaz, M. (2006). İlköğretim 3. sınıf öğrencilerinin sesli okuma hatalarını düzeltmede ve okuduğunu anlama becerilerini geliştirmede tekrarlı okuma yönteminin etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Yurdakal, İ. H. (2014). İlkokullarda okuma güçlüğünde yaşanan sorunlar ile eğitim uygulamalarına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
  • Yurdakal, İ. H. (2017). Disleksi (okuma güçlüğü). F. Susar Kırmızı ve E. Ünal (Ed.), İlk okuma yazma öğretimi içinde (ss. 421-461). Ankara: Anı.
  • *Yücel, D. (2009). Sesbilgisel farkındalık (fonolojik farkındalık) eğitiminin okuma sorunu olan çocuklar üzerindeki etkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • *Yüksel, A. (2010). Okuma güçlüğü çeken bir öğrencinin okuma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir çalışma. Kuramsal Eğitimbilim, 3(1), 124-134. Erişim adresi: https://keg.aku.edu.tr/arsiv/c3s1/c3s1m8.pdf
  • Ziegler, C. J., Perry, C., Ma-Wyatt, A., Ladner, D. ve Schulte-Körne, G. (2003). Develop mental dyslexia in different languages: Language-specific or universal? Journal of Experimental Child Psychology, 86(3), 169-193. DOI: 10.1016/S0022-0965(03)00139-5.

Examination of Primary School-Level Researches Focusing on Overcoming Reading Disability in Turkey: 2000-2020 Period

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 4, 1188 - 1225, 29.10.2021

Mustafa Yıldız , Mücahit Aydoğmuş

https://doi.org/10.16916/aded.960616
Cited By: 3

Öz

This research aims to evaluate the studies involving the intervention practices toward reading disabilities of primary school students in Turkey between 2000-2020. The study is based on a systematic review. As a result of the literature review, 58 studies were determined according to some inclusion and exclusion criteria and examined with the dimensions of general features, the characteristics of the participants, and intervention practices’ features. Descriptive and inductive content analysis methods were used for analyzing the data. Research results showed that studies of overcoming reading disability carried out substantially with 4th-grade students and generally utilized qualitative research methods. The intervention programs generally consisted of activities prepared by the researchers considering the characteristics of the participants, fluent reading strategies were used to overcome the reading difficulties, and the interventions were successful. It is understood that there is a need for widespread use of technology, more systematic intervention programs and data collection tools with certain standards in studies aimed at eliminating reading difficulties in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Reading disability fluent reading systematic review poor readers learning disability

Kaynakça

  • Adams, G. ve Brown, S. (2009). The six-minute solution: A reading fluency program. Longmont, CO: Sopris West Educational Services.
  • Akbari, E., Soltani-Kouhbanani, S. ve Khosrorad, R. (2019). The effectiveness of working memory computer assisted program on executive functions and reading progress of students with reading disability disorder. Electronic Journal of General Medicine, 16(2), 1-7. DOI: 10.29333/ejgm/94044.
  • Akçay, D. (2014). İlkokul 1-4. sınıf öğretmenlerinin disleksi ile ilgili farkındalık düzeylerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • *Akın, U. (2020). Öğrenme güçlüğü riski olan öğrencilerin akıcı okuma ve okuduğunu anlama becerilerinde zenginleştirilmiş okuma becerileri müdahale paketinin etkililiği: Müdahaleye Tepki Modeli Düzey-II yaklaşımı uygulaması (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • *Aktepe, V. ve Akyol, H. (2015). Okuma güçlüğünün giderilmesi: Tek örneklemli bir durum çalışması. International Journal of Eurasia Social Sciences, 6(19), 111-126. Erişim adresi: http://www.ijoess.com/DergiTamDetay.aspx?ID=347&Detay=Ozet
  • *Akyol, H. ve Çoban Sural, Ü. (2021). Okuma, okuduğunu anlama ve okuma motivasyonunun geliştirmesi: Bir eylem araştırması. Eğitim ve Bilim, 46(205), 69-92. DOI: 10.15390/EB.2020.8977.
  • Akyol, H. (2005). Türkçe ilkokuma yazma öğretimi. Ankara: Gündüz.
  • Akyol, H. (2012). Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Akyol, H. (2018). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Akyol, H. (2019). Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • *Akyol, H. ve Ketenoğlu Kayabaşı, Z. E. (2018). Okuma güçlüğü yaşayan bir öğrencinin okuma becerilerinin geliştirilmesi: Bir eylem araştırması. Eğitim ve Bilim, 43(193), 143-158. DOI: 10.15390/EB.2018.7240.
  • *Akyol, H. ve Kodan, H. (2016). Okuma güçlüğünün giderilmesine yönelik bir uygulama: Akıcı okuma stratejilerinin kullanımı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 7-21. DOI: 10.7822/omuefd.35.2.1.
  • *Akyol, H. ve Sever, E. (2019). Okuma yazma güçlüğü ve bir eylem araştırması: İkinci sınıf örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 685-707. DOI: 10.16986/HUJE.2018040667.
  • *Akyol, H. ve Yıldız, M. (2010). Okuma bozukluğu olan bir öğrencinin okuma ve yazma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir durum çalışması. E-Journal of New World Sciences Academy, 5(4), 1690-1700. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/185729
  • Akyol, H., Temur, M. ve Erol, M. (2019). Görme, işitme sağlığı ve ilk okuma ve yazma. H. Akyol ve A. Şahin (Ed.), Türkçe öğretimi içinde (ss. 413-432). Ankara: Pegem Akademi.
  • Akyol, H., Yıldırım, K., Ateş, A., Çetinkaya, Ç. ve Rasinski, T. V. (2014). Okumayı değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
  • Alatlı, R. (2020). İyi ve zayıf okuyucuların okuduğunu anlama becerilerinin okumanın bileşenleri boyutunda incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • American Psychiatric Assosication (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5) (5th ed.). Arlington, VA: American Psyhiatric.
  • Armbruster, B. B. (2010). Put reading first: The research building blocks for teaching children to read: Kindergarten through grade 3. Jessup: Diane.
  • Armbruster, B. B., Lehr, F. ve Osborn, J. (2010). Put reading first: The research building blocks for teaching children to read (Third edition). Developed by the Center for the Improvement of Early Reading Achievement (CIERA). Washington, DC: The National Institute for Literacy (NIFL).
  • *Atmaca, F. (2020). Bilişsel gelişim programının (COGENT) özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin okuma ve yazma becerilerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • *Balcı, E. ve Çayır, A. (2017). Çoklu Duyusal Öğrenme’nin disleksi riski olan bir ilkokul 4. sınıf öğrencisinin fonolojik farkındalık becerisine etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 201-216. Erişim adresi: https://app.trdizin.gov.tr/makale/TWpNNE56a3dNQT09/coklu-duyusal-ogrenme-nin-disleksi-riski-olan-bir-ilkokul-4-sinif-ogrencisinin-fonolojik-farkindalik-becerisine-etkisi
  • *Balıkçı, Ö. S. (2020). Okumayı geliştirme programının (OGEP) özel öğrenme güçlüğü olan ilkokul öğrencilerinin okuma becerileri ve motivasyonları üzerindeki etkililiği (Yayımlanmamış doktora tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Bar-Kochva, I., Korinth, S. ve Hasselhorn, M. (2020). Effects of a morpheme-based training procedure on the literacy skills of readers with a reading disability. Applied Psycholinguistics, 41(5), 1061-1082. DOI:10.1017/S0142716420000120.
  • *Başar, M., Göncü, A. ve Baran, M. S. (2021). Öğrenme güçlüğü yaşayan öğrencilerin eğitiminde bir eylem araştırması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 51, 327-348. DOI: 10.9779/pauefd.687030.
  • Baştuğ, M. (2012). İlköğretim I. kademe öğrencilerinin akıcı okuma becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Baştuğ, M. ve Keskin, H. K. (2012). Akıcı okuma becerileri ile anlama düzeyleri (basit ve çıkarımsal) arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 227-244. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefad/issue/59486/854943
  • *Baştuğ, M. ve Öncü, B. (2020). İkinci sınıf öğrencilerinin akıcı okuma becerilerini geliştirmede Pratik Stratejilerle Erken Okuryazarlığa Yardım Programı’nın (HELPS) kullanılması üzerine bir durum çalışması. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 8(4), 1147-1164. DOI: 10.14689/issn.2148-2624.8c.4s.4m.
  • Baydık, B., Ergül, C. ve Bahap Kudret, Z. (2012). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma akıcılığı sorunları ve öğretmenlerinin bu sorunlara yönelik öğretim uygulamaları. İlköğretim Online, 11(3), 778-789. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ilkonline/issue/8588/106727
  • Begeny, J. C. (2009). Helping early literacy with practice strategies (HELPS): A one-on-one program designed to improve students’ reading fluency. Raleigh, NC: Tje HELPS Education Fund.
  • Bek, H. ve Şen, B. (2014). Öğrenme güçlüğü yaşayan çocukların gelişim özellikleri. S. Yıldırım Doğru (Ed.), Öğrenme güçlükleri içinde (ss. 67-78). Ankara: Eğiten Kitap.
  • Bender, W. N. ve Larkin, M. J. (2003). Reading strategies for elementary students with learning difficulties. California: Corwin Press, Inc.
  • Bender, W. N. (2012). Differentiating instruction for students with learning disabilities: New best practices for general and special educators. Thousand Oaks: Corwin.
  • Bıyık, M. ve Erdoğan, T. (2017). Okumayı etkileyen etmenler ve hazırlık çalışmaları. F. Susar Kırmızı ve E. Ünal (Ed.), İlk okuma yazma öğretimi içinde (ss. 111-147). Ankara: Anı.
  • Burns, E. (2006). Pause, prompt, praise–peer tutored reading for pupils with learning difficulties. British Journal of Special Education, 33(2), 62-67. DOI: 10.1111/j.1467-8578.2006.00416.x.
  • Burns, N. ve Grove, S. K. (2018). Understanding nursing research: Building an evidence-based practice. China: Saunders.
  • Bursuck, B. ve Blanks, B. (2010). Evidence-based early reading practices within a response to intervention system. Psychology in the Schools, 47(5), 421-431. DOI: 10.1002/pits.20480.
  • Büyükalan Filiz, S. ve Boz, İ. (2019). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin akıcı okuma düzeyleri ile rutin olmayan problem çözme başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Field Education, 5(1), 57-70. DOI: 10.32570/iojfe.524102.
  • Carstens, K. J., Mallon, J. M., Bataineh, M. ve Al-Bataineh, A. (2021). Effects of technology on student learning. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 20(1), 105-113. Retrieved from: http://www.tojet.net/articles/v20i1/20113.pdf
  • Chang, Y. J., Chen, S. F. ve Huang, J. D. (2011). A Kinect-based system for physical rehabilitation: A pilot study for young adults with motor disabilities. Research in Developmental Disabilities, 32(6), 2566-2570. DOI: 10.1016/j.ridd.2011.07.002.
  • Coltheart, M. (2005). Comprehension instruction: Research-based best practices. M. J. Snowling ve C. Hulme (Ed.), The science of reading: A handbook. USA: Blackwell.
  • Çayır, A. (2017). Analyzing the reading skills and visual perception levels of first grade students. Universal Journal of Educational Research, 5(7), 1113-1116. DOI: 10.13189/ujer.2017.050704.
  • *Çayır, A. ve Balcı, E. (2017). Bireyselleştirilmiş okuma programının disleksi riski olan bir ilkokul öğrencisinin okuma becerileri üzerindeki etkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(1), 455-470. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/284276
  • *Çeliktürk Sezgin, Z. ve Akyol, H. (2015). Okuma güçlüğü olan dördüncü sınıf öğrencisinin okuma becerilerinin geliştirilmesi. Turkish Journal of Education, 4(2), 4-16. DOI: 10.19128/turje.181115.
  • *Dağ, N. (2010). Okuma güçlüğünün giderilmesinde 3P metodu ile boşluk tamamlama (cloze) tekniğinin kullanımı üzerine bir çalışma. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 11(1), 63-74. DOI: 10.1501/Ozlegt_0000000146.
  • *Dağlı Gökbulut, Ö., Akçamete, G. ve Güneyli, A. (2020). Birlikte öğretim uygulamalarının özel gereksinimli ilkokul öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerine etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(74), 879-894. DOI: 10.17755/esosder.592673.
  • Deniz, M. E., Yorgancı, Z. ve Özyeşil, Z. (2009). Öğrenme güçlüğü görülen çocukların sürekli kaygı ve depresyon düzeylerinin incelenmesi üzerine bir araştırma. İlköğretim Online, 8(3), 694-708. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ilkonline/issue/8597/106989
  • Deveci, M. ve Koç, E. S. (2020). Öğrenme güçlüğü konusunda yayınlanmış makalelerin karşılaştırmalı olarak incelenmesi, WoS ve TR Dizin örneği. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(5), 4088-4120. Erişim adresi: http://www.itobiad.com/tr/pub/issue/57287/774509
  • *Dinç, R. (2017). Okuma Güçlüğü yaşayan öğrencide okuma becerisini geliştirmeye yönelik bir eylem araştırması. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 10(2), 320-334. DOI: 10.5578/keg.27774.
  • Doğan, S. ve Delialioğlu, Ö. (2020). A systematic review on use of technology in learning disabilities. Ankara University Faculty of Educational Sciences Journal of Special Education, 21(3), 611-638. DOI: 10.21565/ozelegitimdergisi.563763.
  • *Doğuyurt, M. F. ve Doğuyurt, S. B. (2016). Okuma güçlüğü çeken öğrencilerin okuma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir çalışma: Bir eylem araştırması. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 5(14), 275-286. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/egitimvetoplum/issue/32111/355986
  • Drigas A. S. ve Ioannidou, R. E. (2013). ICT’s in special education: A review. In M. D. Lytras, D. Ruan, R. D. Tennyson, P. Ordonez de Pablos, F. J. García Peñalvo, L. Rusu. (Eds.) Information Systems, E-learning, and Knowledge Management Research (pp. 357-364). DOI: 10.1007/978-3-642-35879-1_43.
  • Duran, E. ve Öztürk, E. (2019). Türkçe öğretiminde ölçme ve değerlendirme. H. Akyol ve A. Şahin (Ed.), Türkçe öğretimi içinde (ss. 263-282). Ankara: Pegem Akademi.
  • *Duran, E. ve Sezgin, B. (2012a). Rehberli okuma yönteminin akıcı okumaya etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 633-655. Erişim adresi: http://www.gefad.gazi.edu.tr/tr/pub/issue/6734/90521
  • *Duran, E. ve Sezgin, B. (2012b). Yankılayıcı okuma yönteminin akıcı okumaya etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2012, 31(2), 145-164. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/187981
  • *Dündar, H. ve Akyol, H. (2014). Okuma ve anlama problemlerinin tespiti ve giderilmesine ilişkin örnek olay çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(171), 361-377. Erişim adresi: http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/1991
  • *Ege, B. (2019). Okuma güçlüğünün giderilmesinde akıcı okuma stratejilerinin etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bayburt Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Bayburt.
  • *Ekiz, D., Erdoğan, T. ve Uzuner, F. G. (2011). Okuma güçlüğü olan bir öğrencinin okuma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir aksiyon araştırması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 111-131. Erişim adresi: https://app.trdizin.gov.tr/publication/paper/detail/TVRNek56STVPUT09
  • Ekşi Sınır, G. (2020). Özel öğrenme güçlüğü tanısı almış ve almamış öğrencilerin problem çözme, dikkat becerileri ve yönetici işlevlerinin karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Ekwall, E. E. ve Shanker, J. L. (1988). Diagnosis and remediation of the disabled reader. (Third edition). Allynand Bacon, Inc.
  • Engelmann, S., Meyer, L., Carnine, L., Becker, W., Eisele, J. ve Johnson, G. (1999). Corrective reading decoding level B: Decoding strategies. Columbus, OH: Science Research Associates.
  • Fielding-Barnsley, R. (2000). Reading disability: The genetics connection and appropriate action. Washington DC: ERIC Clearinghouse.
  • Gough, D., Thomas, J. ve Oliver, S. (2012). Clarifying differences between review designs and methods. Systematic Reviews, 1(28), 1-9. DOI: 10.1186/2046-4053-1-28.
  • *Görgün, B. (2018). Akıcı okuma ve okuduğunu anlama destek eğitim programının (OKA2DEP) özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin okuma becerilerine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Görgün, B. ve Melekoğlu, M. A. (2019). Türkiye’de özel öğrenme güçlüğü alanında yapılan çalışmaların incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 9(1), 83-106. DOI: 10.19126/süje.456198.
  • Grunêr, S., Ötsberg, P. ve Hedenius, M. (2018). The compensatory effect of text-to-speech technology on reading comprehension and reading rate in Swedish schoolchildren with reading disability: The moderating effect of inattention and hyperactivity symptoms differs by grade groups. Journal of Special Education Technology, 33(2), 98-110. DOI: 10.1177/0162643417742898.
  • *Gül, M. (2019). Okuma güçlüğü yaşayan ilkokul 4.sınıf öğrencisinin öğrenme stiline uygun zenginleştirilmiş öğretim yöntemleriyle okuma güçlüğünün giderilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
  • Güneş, F. (2020). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Ankara: Pegem Akademi.
  • *Gürbüz, A. (2015). Altı dakika yönteminin akıcı okumaya etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
  • Heckelman, R. G. (1969). A neurological-impress method of remedial-reading instruction. Academic Therapy, 4(4), 277-282. DOI: 10.1177/105345126900400406.
  • Hemingway, P. ve Brereton, N. (2009). What is a systematic review? Retrieved from: www.whatisseries.co.uk
  • Herrmann, J. A., Matyas, T. ve Pratt, C. (2006). Meta-analysis of the nonword reading deficit in specific reading disorder. Dyslexia, 12, 195-221. DOI: 10.1002/dys.324.
  • Higgins, J. P., Thomas, J., Chandler, J., Cumpston, M., Li, T., Page, M. J. ve Welch, V. A. (2019). Cochrane handbook for systematic reviews of interventions. New York: John Wiley & Sons.
  • Hudson, R. F., Lane, H. B. ve Pullen, P. C. (2005). Reading fluency assessment and instruction: What, why, and how? The Reading Teacher, 58(8), 702-714. DOI: 10.1598/RT.58.8.1.
  • Hultquist, A. M. (2006). An introduction to dyslexia for parents and professionals. London: Jessica Kingsley Publishers.
  • Inhot, G., Matsoff, J., Gavin, J. ve Hendrickson, L. (2001). Read naturally. St. Paul. MN: Read Naturally.
  • İlker, Ö. ve Melekoğlu, M. A. (2017). İlköğretim döneminde özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin yazma becerilerine ilişkin çalışmaların incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(3), 443-469. DOI: 10.21565/ozelegitimdergisi.318602.
  • *İlter, İ. (2018). Zayıf okuyucuların okuduğunu anlama becerilerinin geliştirilmesinde ana fikir belirleme becerisinin öğretimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19(2), 303-334. DOI: 10.21565/ozelegitimdergisi.315887.
  • James, W. (2004). Special education and social development. New Delhi: Anmol Publications.
  • Joseph, L. M. (2002). Helping children link sound to print: Phonics procedures for small-group or whole-class settings. Intervention in School and Clinic, 37(4), 217–221. DOI: 10:1177/105345120203700404.
  • Karaçam, Z. (2013). Sistematik Derleme Metodolojisi: Sistematik derleme hazırlamak için bir rehber. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 6(1), 26-33. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/deuhfed/issue/46815/587078
  • *Karasakaloğlu, N. ve Saraçlı Çelik, S. (2018). Rehberle okuma yönteminin ilkokul öğrencilerinin dinlediğini anlama düzeyleriyle akıcı okuma becerilerine etkisi. Turkish Studies Educational Sciences, 13(19), 1083-1100. DOI: 10.7827/TurkishStudies.14096.
  • Karcıoğlu, R. (2020). Disleksi tanısı almış ve almamış çocuklarda çizgi roman ve hikâye kitaplarında okuduğunu anlamanın karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • *Kardaş İşler, N. ve Şahin, A. E. (2016). Bir ilkokul 4. sınıf öğrencisinin okuma bozukluğu ve anlama güçlüğü: Bir durum çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(2), 174-186. DOI: 10.16916/aded.23121.
  • *Kaşdemir, B. (2020). Özel öğrenme güçlüğü olan bir öğrencinin okuduğunu anlama becerisinin tahmin-inceleme-özetleme örgütleme- değerlendirme (TİÖD) okuduğunu anlama stratejisi ile geliştirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
  • Kato, S. (2012). Bridging theory and practice: Developing lower-level skills in L2 reading. The Language Learning Journal, 40(2), 193-206. Retrieved from: https://eric.ed.gov/?id=EJ968530
  • Kaya, D. ve Doğan, B. (2016). Birinci sınıf öğrencilerinin akıcı okumalarının değerlendirilmesi. Turkish Studies, 11(3), 1435-1456. DOI: 10.7827/TurkishStudies.9283.
  • Keskin, H. K. (2012). Akıcı okuma yöntemlerinin okuma becerileri üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kızılkaya, H. (2021). Disleksili öğrencilerle çalışan öğretmenler için geliştirilen eğitim programının öğretmen yeterliklerine etkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • King-Sears, M. E. ve Evmenova, A. S. (2007). Premises, Principles, and processes for integrating technology into instruction. Teaching Exceptional Children, 40(1), 6–14. DOI: 10.1177/004005990704000101.
  • *Kodan, H. (2015). Koro, tekrarlı ve yardımlı okuma yöntemlerinin zayıf okuyucuların okuma ve anlama becerileri üzerine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Koons, H. H. (2008). The reading-writing connection: An investigation of the relationship between reading ability and writing quality across multiple grades and three writing discourse modes (Unpublished doctoral dissertation). University of North Carolina, North Carolina.
  • *Kuruyer, H. G. (2014). Zenginleştirilmiş okuma programının okuma güçlüğü olan öğrencilerin bilişsel süreç ve nöral yapılarına etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kuruyer, H. G. ve Özdemir, O. (2019). Okuma ve yazma güçlüklerinin tanılanması ve giderilmesi. H. Akyol ve A. Şahin (Ed.), Türkçe öğretimi içinde (s.243-260). Ankara: Pegem Akademi.
  • Küçükcaymaz, S. (2011). Okuma güçlüğü olan ilköğretim birinci ve ikinci kademe öğrencilerinin benlik saygı düzeylerinin karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Liederman, J., Kantrowitz, L. ve Flannery, K. (2005). Male vulnerability to reading disability is not likely to be a myth: A call for new data. Journal of Learning Disabilities, 38(2), 109–129. DOI: 10.1177/00222194050380020201.
  • Lyon, G. R., Fletcher, J. M. ve Barnes, M. C. (2003). Learning disabilities. In E. J. Mash ve R. A. Barkley (Eds.), In Child psychopathology (p.520–586). New York: Guilford Press.
  • Mastropieri, M. A. ve Scruggs, T. E. (1997). Best practices in promoting reading comprehension in students with learning disabilities 1976 to 1996. Remedial and Special Education, 18(4), 198-213.DOI: 10.1177/074193259701800402.
  • Mercer, C. D. (1997). Students with learning disabilities. New Jersey: Prentice Hall.
  • Moher, D., Liberati, A., Tetzlaff, J., Altman, D. G. ve The PRISMA Group. (2009). Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: The PRISMA statement. PLoS Med, 6(7), 1-6. DOI: 10.1371/journal.pmed.100009.
  • Morrison, J. (2016). DSM-5’i kolaylaştıran ‘klinisyenler için tanı rehberi’. (M. Şahin, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
  • Moule, P., Aveyard, H. ve Goodman, M. (2016). Nursing research: An introduction. New York: Sage.
  • Narimani, M. ve Aghajani, S. (2004). Learning disorders. Ardebil: Bagh-e Rezvan Publications.
  • National Reading Panel. (2000). Teaching children to read: An evidence-based assessment of the scientific research literature on reading and its implications for reading instruction. Washington, DC: National Institute of Child Health and Human Development.
  • O'Connor, D. M., Shapiro, H. L. ve Stoddard, K. (1998). Computer-based training of auditory temporal processing improves phonologic awareness of children with reading disability. Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics, 19(5), 382. Retrieved from: https://journals.lww.com/jrnldbp/Citation/1998/10000/Computer_Based_Training_of_Auditory_Temporal.19.aspx
  • *Okur, A. ve Öztürk, D. (2018). Okuma becerisinin geliştirilmesinde grafiksel sembollerin kullanımına yönelik örnek olay çalışması. Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi, 6(14), 235-251. DOI: 10.31126/akrajournal.356872.
  • *Özbek, A. B. (2014). Öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin okuma akıcılığını geliştirmede tablet bilgisayar destekli sağaltım programının etkililiği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • *Özdemir, O. (2013). İlköğretim öğrencilerinin öğrenme stillerine göre okuma güçlüklerinin giderilmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • *Özkara, Y. (2010). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma düzeylerinin geliştirilmesine yönelik bir uygulama. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5, 109-119. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/pausbed/issue/34716/383810
  • Özmen, R. (2017). Öğrenme güçlüğü hakkında temel bilgiler ve uygulamalar. Ankara: Eğiten Kitap.
  • Paige, D. D. (2011). “That sounded good!”: Using whole-class choral reading to improve fluency. The Reading Teacher, 64(6), 435-438. DOI: 10.1598/RT.64.6.5.
  • Parodi, G. (2007). Reading-writing connections: Discourse-oriented research. Reading and Writing, 20, 225–250. DOI: 10.1007/s11145-006-9029-7.
  • *Peksoy, M. (2018). Okuma güçlüğü çeken öğrencilerin okuma becerilerini geliştirmede tekrarlı okuma tekniğinin kullanımı üzerine bir durum çalışması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
  • Pennington, B. F. (2002). The development of pyschopathology: Nature or nurture. New York: Guilford Press.
  • Pilten, G. (2017). İlk okuma yazma sürecinde ölçme ve değerlendirme. F. Susar Kırmızı ve E. Ünal (Ed.), İlk okuma yazma öğretimi içinde (ss. 383-419). Ankara: Anı.
  • Polloway, E. A., Serna L., Patton, J. R. ve Bailey, J. W. (2013). Strategies for teaching learners with special needs. New York: Pearson.
  • Pürsün, T. ve Sarı, H. (2019). Özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin okuduğunu anlama becerilerine ilişkin çalışmaların incelenmesi. Turkish Special Education Journal: International, 3(2), 37-60. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/tseji/issue/53862/655258
  • Rasinski, T. V. (2010). Why reading fluency should be hot!. The Reading Teacher, 65(8), 516-522. DOI: 10.1002/TRTR.01077.
  • Rasinski, T. V., Padak, N., Linek, W. ve Sturtevant, E. (1994). Effects of fluency development on urban second-grade readers. The Journal of Educational Research, 87(3), 158-165. Retrieved from: https://www.jstor.org/stable/27541913
  • Rayner, K., Foorman, B. R., Perfetti, C. A., Pesetsky, D. ve Seidenberg, M. S. (2001). How psychological science informs the teaching of reading. Psychological Science in the Public Interest, 2(2), 31-74. https://doi.org/10.1111/1529-1006.00004
  • Rello, L. ve Baeza-Yates, R. (2013). Good fonts for dyslexia. ASSETS 2013: Proceedings of the 15th International ACM SIGACCESS Conference on Computers and Accessibility, 1–8. DOI: 10.1145/2513383.2513447.
  • Reutzel, D. R. ve Cooter, R. B. (2012). Teaching children to read: The teacher makes the difference. New York: Pearson.
  • Rutter, M., Caspi, A., Fergusson, D., Horwood, L. J., Goodman, R., Maughan, B., Moffitt, T. E., Meltzer, H. ve Carroll, J. (2004). Sex differences in developmental reading disability: New findings from 4 epidemiological studies. JAMA, 291(16), 2007-2012. DOI: 10.1001/jama.291.16.2007.
  • *Sağlam, Ö. (2019). Tekrarlı ve yankılayıcı okuma yöntemlerinin 3. sınıf öğrencilerinin okuma becerilerine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Saine, N. L., Lerkkanen, M. K., Ahonen, T., Tolvanen, A. ve Lyytinen, H. (2011). Computer-assisted remedial reading intervention for school beginners at risk for reading disability. Child Development, 82(3), 1013-1028. DOI: 10.1111/j.1467-8624.2011.01580.x.
  • Samuels, S. J. (2006). Reading fluency: Its past, present, and future. In T. V. Rasinski, C. L. Z. Blachowicz and K. Lems (Eds.), In Fluency instruction: Research-based best practices (p.7-20). New York: Guilford.
  • Santrock, W. J. (2018). Eğitim psikolojisi. (D. M. Siyez, Çev. Ed.). Ankara: Nobel.
  • Saviour, P., Kumar, S., Kiran, U., Ravuri, R. R., Rao, V. R. ve Ramachandra, N. B. (2008). Allelic variants of DYX1C1 are not associated with dyslexia in India. Indian Journal of Human Genetics, 14(3), 99–102. DOI: 10.4103/0971-6866.45002.
  • Seçkin Yılmaz, Ş. ve Baydık, B. (2017). Okuma performansı düşük olan ve olmayan ilkokul öğrencilerinin okuma akıcılıkları. İlköğretim Online, 16(4), 1652-1671. DOI: 10.17051/ilkonline.2017.342983.
  • Seçkin, Ş. (2012). Okuma güçlüğü olan ve olmayan ilköğretim öğrencilerinin okuma akıcılıkları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • *Sert, C. (2019). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma akıcılığının arttırılmasında model okuma, tekrarlı okuma, hata düzeltme ve kendini izleme stratejisi sağaltım paketinin etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Seyis, G. (2021). Disleksili Çocuklarda yazı yazma performansı ve performans algısının karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Shaywitz, B. A., Shaywitz, S. E., Pugh, K. R., Mencl, W. E., Fulbright, R. K., Skudlarski, P., Constable, R. T., Marchione, K. E., Fletcher, J. M., Lyon, G. R. ve Gore, J. C. (2002). Disruption of posterior brain systems for reading in children with developmental dyslexia. Biological Psychiatry, 52(2), 101–110. DOI: 10.1016/s0006-3223(02)01365-3.
  • *Sidekli, S. (2010a). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuma ve anlama becerilerini geliştirme (eylem araştırması) (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • *Sidekli, S. (2010b). Eylem araştırması: İlköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma ve anlama güçlüklerinin giderilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27, 563-580. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/tubar/issue/16968/177248
  • *Sidekli, S. ve Yangın, S. (2005). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir uygulama. Kazım Karabekir Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 393-413. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunikkefd/issue/2772/37094
  • Siegel, L. S. (2006). Perspectives on dyslexia. Paediatrics & Child Health, 11(9), 581-587. DOI: 10.1093/pch/11.9.581.
  • *Sirem, Ö. (2020). Okuma destek programının ilkokul öğrencilerinin okuma güçlüğü sağaltımına etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Snow, C. E., Burns, M. S. ve Griffin, P. (1998). Preventing reading difficulties in young children. Washinhton DC: National Academy Press.
  • Snowling, M. J. ve Melby Lervag, M. (2020). Oral language deficits in familial dyslexia: A meta-analysis and review. Psychological Bulletin, 142(5), 498-545. DOI: 10.1037/bul0000037.
  • *Sözen, N. (2017). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin anlama becerilerinin geliştirilmesinde rehberli okuma yöntemi’nin etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Spandel, V., Nathan, R. ve Robb, L. (2001). Daybook of critical reading and writing. Willmington, MA: Great Source Education Group.
  • Stahl, S. A. ve Heubach, K. M. (2005). Fluency-oriented reading instruction. Journal of Literacy Research, 37(1), 25-60. DOI: 10.1207/s15548430jlr3701_2.
  • Stanovich, K. (2000). Progress in understanding reading. New York: Guilford.
  • Sugara, Y. (2012). The effect of using shared reading strategy toward reading comprehension of the second year students at state senior high school 12 Pekanbaru (Unpublished bachelor dissertation). State Islamic University of Sultan Syarif Kasim Riau Faculty of Education and Teacher Training, Pekanbaru.
  • *Şahin, F. ve Çakır, R. (2018). Çoklu ortam materyallerinin okuma-yazma güçlüğü çeken öğrencilerin okuma-yazma becerileri üzerinde etkisi. Journal of Instructional Technologies & Teacher Education, 7(2), 75-90. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/jitte/issue/41978/467460
  • *Şahin, M. ve Baştuğ, M. (2020). Okuma güçlüğünü gidermede nörolojik etki yönteminin rolü. Academy Journal of Educational Sciences, 4(2), 93-101. DOI: 10.31805/acjes.814139.
  • Şahin, R. (2019). Sınıf öğretmenlerinin disleksiye yönelik bilgi ve tutumlarının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
  • Şen, N. (2016). Okuma güçlüğü çeken ortaokul öğrencilerinin okuma becerilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • *Taşkaya, S. M. (2010). Okuma Problemlerinin Giderilmesinde Renkli Metinlerin Etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 21-36. Erişim adresi: https://app.trdizin.gov.tr/makale/TVRFME1qQXlNZz09/okuma-problemlerinin-giderilmesinde-renkli-metinlerin-etkisi
  • Topal, E. (2019). Disleksili çocuklarda Dinamik Yürüme İndeksi'nin Türkçe geçerlilik ve güvenirliliğinin araştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Tosun, D. (2019). İlkokul öğretmenlerinin disleksi bilgisi ve algısı üzerine ölçek geliştirme (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Tracey, D. H. ve Morrow, L. M. (2006). Lenses on reading. New York: The Guilford.
  • *Türkmenoğlu, M. (2016). İlkokulda akran öğretimi aracılığıyla okuma güçlüğünün giderilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
  • Uğur, F. (2018). Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama ve yazma başarıları arasındaki ilişki. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 6(1), 1-12. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/oyea/issue/38104/417849
  • *Ulu, H. ve Akyol, H. (2016). The effects of repetitive reading and PQRS strategy in the development of reading skill. Eurasian Journal of Educational Research, 63, 225-242. DOI: 10.14689/ejer.2016.63.13.
  • *Ulu, H. ve Başaran, M. (2013). Video öz değerlendirme tekniğinin akıcı okuma becerisinin gelişimine etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 38, 1-10. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/dpusbe/issue/4780/65879
  • *Urfalıoğlu Eroğlu, G. (2020). Improving reading abilities in dyslexia with neurofeedback and multi-sensory learning (Unpublished doctoral dissertation). Sabancı University Graduate School of Engineering and Natural Sciences, İstanbul.
  • *Uzunkol, E. (2013). Akıcı okuma sürecinde karşılaşılan sorunların tespiti ve giderilmesine yönelik bir durum çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 70-83. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/mersinefd/issue/17382/181537
  • Vachon V., Gleason, M. M. ve Archer, A. L. (2001). The REWARDS® program. Seattle, WA: Voyagor-Sopris Learning.
  • Vellutino, F. R., Fletcher, J. M., Snowling, M. J. ve Scanlon, D. M. (2004). Specific reading disability (dyslexia): what have we learned in the past four decades?. Journal of Child Psychology and Psychiatry, and Allied Disciplines, 45(1), 2–40. DOI: 10.1046/j.0021-9630.2003.00305.x.
  • Vilger, M. P. (2008). Reading fluency: A bridge from decoding to comprehension research brief. Ottawa: Outoskills.
  • Walker, M. M. ve Rastatter, M. P. (2003). The influence of vocabulary age and spatial dimension on rapid picture naming in children with reading disorders. Journal of Communication Disorders, 36(4), 307-319. Retrieved from: https://eric.ed.gov/?id=EJ673023
  • Ward, L. B. (2001). Dyslexia and the university: Canadian dyslexia centre report. Retrieved from: https://www.dyslexiachampions.org/media/adults-with-dyslexia-resources/universityanddyslexia.pdf
  • Westwood, P. (2001). Reading and learning difficulties approaches to teaching and assessment. Australia: ACER Press.
  • Woolfolk-Hoy, A. (2015). Eğitim psikolojisi. (D. Özen, Çev.). İstanbul: Kaknüs.
  • *Yamaç, A. (2015). İlkokul dördüncü sınıf düzeyinde bir öğrencinin sesli okuma akıcılığını artırmaya yönelik bir uygulama. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(2), 631-644. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/22599/241427
  • *Yangın, S. ve Sidekli, S. (2006). Okuma güçlüğü yaşayan öğrencilerin kelime tanıma becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir uygulama. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/musbed/issue/23524/250641
  • Yıldız, M. ve Çetinkaya, E. (2017). The relationship between good readers’ attention, reading fluency and reading comprehension. Universal Journal of Educational Research, 5(3), 366-371. DOI: 10.13189/ujer.2017.050309.
  • Yıldız, M. ve Melekoğlu, M. A. (2020). Özel öğrenme güçlüğü olan bireylerin okuduğunu anlama becerileri konusunda gerçekleştirilmiş araştırmaların incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(3), 1274-1303. DOI: 10.17679/inuefd.770066.
  • *Yılmaz, M. (2006). İlköğretim 3. sınıf öğrencilerinin sesli okuma hatalarını düzeltmede ve okuduğunu anlama becerilerini geliştirmede tekrarlı okuma yönteminin etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Yurdakal, İ. H. (2014). İlkokullarda okuma güçlüğünde yaşanan sorunlar ile eğitim uygulamalarına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
  • Yurdakal, İ. H. (2017). Disleksi (okuma güçlüğü). F. Susar Kırmızı ve E. Ünal (Ed.), İlk okuma yazma öğretimi içinde (ss. 421-461). Ankara: Anı.
  • *Yücel, D. (2009). Sesbilgisel farkındalık (fonolojik farkındalık) eğitiminin okuma sorunu olan çocuklar üzerindeki etkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • *Yüksel, A. (2010). Okuma güçlüğü çeken bir öğrencinin okuma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir çalışma. Kuramsal Eğitimbilim, 3(1), 124-134. Erişim adresi: https://keg.aku.edu.tr/arsiv/c3s1/c3s1m8.pdf
  • Ziegler, C. J., Perry, C., Ma-Wyatt, A., Ladner, D. ve Schulte-Körne, G. (2003). Develop mental dyslexia in different languages: Language-specific or universal? Journal of Experimental Child Psychology, 86(3), 169-193. DOI: 10.1016/S0022-0965(03)00139-5.
Toplam 176 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Alan Eğitimleri
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Mustafa Yıldız 0000-0003-3885-5322

Mücahit Aydoğmuş 0000-0002-1418-1100

Yayımlanma Tarihi 29 Ekim 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 9 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Yıldız, M., & Aydoğmuş, M. (2021). Türkiye’de Okuma Güçlüğünü Gidermeye Odaklanan İlkokul Düzeyindeki Araştırmaların İncelenmesi: 2000-2020 Dönemi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(4), 1188-1225. https://doi.org/10.16916/aded.960616

Cited By

İlkokul Öğrencilerinin Okuma Becerilerini Geliştirmeye Yönelik Sınıf Öğretmenlerinin Sahip Olması Gereken Yeterlikler: Bir Delphi Çalışması
Ana Dili Eğitimi Dergisi
https://doi.org/10.16916/aded.1293068
Okuma Becerilerinin Ev Ortamında Desteklenmesi: Biricik Ailem Benimle Birlikte Okur musun?
Ana Dili Eğitimi Dergisi
https://doi.org/10.16916/aded.1444651
Ortaokul Öğrencilerinin Yaşadığı Okuma Güçlükleri: Gözlem Odaklı Bir Çalışma
Ana Dili Eğitimi Dergisi
https://doi.org/10.16916/aded.1413039

88x31.png

Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.