Redirecting to http://dergipark.org.tr/_fragment?_hash=0THObx-UzQTAk2qdzAb-xTF1mpvSy-6xyaPM1UJb9qM&_path=id%3D946316%26_format%3Dhtml%26_locale%3Dtr%26_controller%3DApp%255CController%255CSite%255CArticleController%253A%253AesiArticleStats.
Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Türkçe Dil Bilgisi Tutum Ölçeğinin (TDTÖ) Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 3, 978 - 992, 26.07.2021

Ali Ferhat Ömeroğlu , Bilginer Onan

https://doi.org/10.16916/aded.946316
Cited By: 3

Öz

Bu araştırmada, ortaokul öğrencilerinin Türkçe dil bilgisine yönelik tutumlarını ölçecek nitelikte bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu; açımlayıcı faktör analizi için 574, doğrulayıcı faktör analizi için 342 ortaokul öğrencisinden oluşmaktadır. Ölçeğin taslak formunda yer alan 41 maddenin ortaokul öğrencilerine uygulanmasından sonra açımlayıcı faktör analizi (AFA) yapılmıştır. Bu analiz ve uzman görüşüyle birlikte araçtan 18 madde atılarak toplam varyansın %58,96’sını açıklayan üç faktörlü bir form elde edilmiştir. Üç faktörlü yapının model uyumunu sınamak için doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmış ve elde edilen sonuçlar (χ²/sd=2,21; RMSEA= .06; CFI= .98; NNFI= .98; NFI= .97; GFI= .89; SRMR= .05) modelin uyum indekslerinin iyi düzeyde olduğunu göstermiştir. Araştırmada dil bilgisiyle ilgili yazılan maddelerden hareketle tespit edilen boyutlar; “Sevgi ve İlgi”, “Gereklilik” ve “Kaygı” olarak adlandırılmıştır. Bu yönüyle Likert tipi ölçek hazır hâle getirilmiştir. Ölçeğin güvenirlik hesaplamalarında Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı .93 olarak bulunmuştur. Aynı zamanda ölçeğin toplam maddeleri ile faktörlere ait maddeler arasındaki ilişkiyi belirlemek için Pearson Korelasyon Katsayıları hesaplanmıştır. Bu analizler sonucunda elde edilen bulgular, 23 maddeden oluşan Türkçe Dil Bilgisi Tutum Ölçeğinin (TDTÖ) geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Dil bilgisi tutum ölçeği geçerlik güvenirlik

Kaynakça

  • Acat, M. B. (2000). Dilin işlevselliği yaklaşımına göre hazırlanmış Türkçe öğretimi programının temel dil becerilerinin kazanılmasına etkisi. (Doktora Tezi). Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No. 98550).
  • Anderson, J. C., & Gerbing, D. W. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions, and goodness-of-fit indices for maximum likelihood confirmatory factor analysis. Psychometrika, 49(2), 155-173.
  • Aytaş, G. ve Çeçen, M. A. (2010). Ana dili eğitiminde dil bilgisi öğretiminin yeri ve önemi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (27), 77-89.
  • Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Browne, M. W., & Cudeck, R. (1992). Alternative ways of assessing model fit. Sociological Methods & Research, 21(2), 230-258.
  • Can, A. (2017). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Cole, D. A. (1987). Utility of confirmatory factor analysis in test validation research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55(4), 584-594.
  • Costello, A. B., & Osborne, J. W. (2005). Best practices in exploratory factor analysis: Four recommendations for getting the most from your analysis. Practical Assessment, Research, and Evaluation, 10(7), 1-9.
  • Çerçi, A. ve Derman, S. (2016). Türkçe etkinliklerine yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(4), 461-473.
  • DeCoster, J. (1998). Overview of factor analysis. Erişim Adresi: http://www.stat-help.com/notes.html
  • Dolunay, S. K. (2010). Dil bilgisi öğretiminin amacı ve önemi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (27), 275-284.
  • Er, K. ve Topçuoğlu Ünal, F. (2016). Ortaokul öğrencilerine yönelik dil bilgisi tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 343-356.
  • Erdem, İ. ve Çelik, M. (2011). Dil bilgisi öğretim yöntemi üzerine değerlendirmeler. Turkish Studies. 6(1), 1057-1069.
  • Field, A. (2009). Discopering statistics using SPSS. California: Sage Publications.
  • Göğüş, B. (1978). Orta dereceli okullarda Türkçe ve yazın eğitimi. Ankara: Gül Yayınevi.
  • Gömleksiz, M. N. (2003). İngilizce duyuşsal alana ilişkin bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 215-226.
  • Güneş, F. (2013). Dil bilgisi öğretiminde yeni yaklaşımlar. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(7), 71-92.
  • Güven, A. Z. (2013). Dil bilgisi konularının öğretim sorunları. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(6), 1-10.
  • Hamzadayı, E. ve Şentürk. R. (2020). Dilbilgisi öğretimi: Hangi öğretim yolu?. A. Pehlivan ve İ. S. Aydın (Ed.), Dil Bilgisi Öğretimi kitabı içinde (s. 75-100). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • İşcan, A., ve Kolukısa, H. (2005). İlköğretim ikinci kademe dil bilgisi öğretiminin durumu, sorunları ve çözüm önerileri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 299-308.
  • İşeri, K. ve Ünal, E. (2010). Yazma eğilimi ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması. Eğitim ve Bilim, 35(155), 104-117.
  • Jöroskog, K. G., & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: structural equation modeling with the SIMPLIS command language. Lincolnwood: Scientific Software International, Inc.
  • Kalaycı, Ş. (2018). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ş. Kalaycı (Ed.). Ankara: Dinamik Akademi Yayıncılık.
  • Katz, D. (1960). The functional approach to the study of attitudes. Public Opinion Quarterly, 24(2), 163-204.
  • Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
  • Kurudayıoğlu, M. (2014). Dünyada ve Türkiye’de dil bilgisi öğretiminin temel problemleri. M. Özbay (Ed.), Türkçe Eğitimi Açısından Dil Bilgisi Öğretimi kitabı içinde (s. 47-69) Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Kuşdemir Kayıran, B. (2007). Çoklu zekâ kuramı destekli kubaşık öğrenme yönteminin Türkçe dersine ilişkin tutum ve okuduğunu anlamaya yönelik akademik başarı üzerindeki etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No. 220591).
  • Larsen-Freeman, D. (1997). Grammar and its teaching: Challenging the myths. ERIC Clearinghouse on Languages and Linguistics Washington DC, 1-7.
  • Leech, N. L., Barrett, K. C., & Morgan, G. A. (2005). SPSS for intermediate statistics: Use and interpretation. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Inc., Publishers.
  • MEB. (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Meydan, C. H., & Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Onan, B. (2017). Dil bilgisi öğretiminde sentezci yaklaşım. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 6(4), 2627-2638.
  • Özbay, M. ve Uyar, Y. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencileri için okumaya yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 4(2), 632-651.
  • Özkaya, P. G. ve Coşkun, M. V. (2018). Dil bilgisine yönelik tutum ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(3), 636-651.
  • Pallant, J. (2007). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using SPSS for Windows. New York: McGraw-Hill Open University Press.
  • Salman, B., & Aydın, İ. S. (2018). Yapılandırmacı yaklaşıma göre dil bilgisi öğretimine yönelik öğretmen görüşleri. Turkish Studies, 13(27), 1265-1284.
  • Suhr, D. D. (2006). Exploratory or confirmatory factor analysis? Statistics and data analysis, SUGI 31, San Francisco, CA. Erişim Adresi: http://www2.sas.com/proceedings/sugi31/200-31.pdf
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Boston: Pearson.
  • Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
  • Tezbaşaran, A. (2008). Likert tipi ölçek hazırlama kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
  • Tompkins, G. E. (1998). Language arts content and teaching strategies. New Jersey: California State University Prentice-Hall Inc.
  • Topçuoğlu Ünal, F. ve Köse, M. (2014). Türkçe dersine yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi: Bir geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Journal of Faculty of Education, 3(2), 141-159.
  • Zhang, J. (2009). Necessity of grammar teaching. International Education Studies, 2(2), 184-187.

Developing Attitudes Scale Towards Turkish Grammar (ASTG): A Validity and Reliability Study

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 3, 978 - 992, 26.07.2021

Ali Ferhat Ömeroğlu , Bilginer Onan

https://doi.org/10.16916/aded.946316
Cited By: 3

Öz

This study aims to develop an attitudes scale to measure the attitudes of secondary school students towards Turkish grammar. The study group consists of a total of 574 secondary school students for the exploratory factor analysis and 342 secondary school students for the confirmatory factor analysis. Prior to the conduct of the exploratory factor analysis (EFA), 41 items in the draft scale were administered to the students. After this analysis, 18 items were exlcluded from the measurement tool based on expert opinion; the resulting tool consists of three factors explaining 58.96% of the total variance. Confirmatory factor analysis (CFA) was performed to test the model fit of the three-factor structure; the findings (χ²/sd=2,21; RMSEA= .06; CFI= .98; NNFI= .98; NFI= .97; GFI= .89; SRMR= .05) showed that the fit indices of the model are acceptable. This study identified the following dimensions based on the items related to grammar: “Liking and Interest”, “Necessity” and “Anxiety.” The Likert-type scale was finalized accordingly. The Cronbach’s Alpha reliability coefficient of the scale was found as .93. Also, Pearson Correlation Coefficients were calculated to determine the correlation between the total items of the scale and the items under the factors. The results proved that the Attitudes Scale towards Turkish Grammar (ASTG) is a valid and reliable measurement tool. 

Anahtar Kelimeler

Grammar attitudes scale validity reliability

Kaynakça

  • Acat, M. B. (2000). Dilin işlevselliği yaklaşımına göre hazırlanmış Türkçe öğretimi programının temel dil becerilerinin kazanılmasına etkisi. (Doktora Tezi). Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No. 98550).
  • Anderson, J. C., & Gerbing, D. W. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions, and goodness-of-fit indices for maximum likelihood confirmatory factor analysis. Psychometrika, 49(2), 155-173.
  • Aytaş, G. ve Çeçen, M. A. (2010). Ana dili eğitiminde dil bilgisi öğretiminin yeri ve önemi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (27), 77-89.
  • Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Browne, M. W., & Cudeck, R. (1992). Alternative ways of assessing model fit. Sociological Methods & Research, 21(2), 230-258.
  • Can, A. (2017). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Cole, D. A. (1987). Utility of confirmatory factor analysis in test validation research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55(4), 584-594.
  • Costello, A. B., & Osborne, J. W. (2005). Best practices in exploratory factor analysis: Four recommendations for getting the most from your analysis. Practical Assessment, Research, and Evaluation, 10(7), 1-9.
  • Çerçi, A. ve Derman, S. (2016). Türkçe etkinliklerine yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(4), 461-473.
  • DeCoster, J. (1998). Overview of factor analysis. Erişim Adresi: http://www.stat-help.com/notes.html
  • Dolunay, S. K. (2010). Dil bilgisi öğretiminin amacı ve önemi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (27), 275-284.
  • Er, K. ve Topçuoğlu Ünal, F. (2016). Ortaokul öğrencilerine yönelik dil bilgisi tutum ölçeği geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 343-356.
  • Erdem, İ. ve Çelik, M. (2011). Dil bilgisi öğretim yöntemi üzerine değerlendirmeler. Turkish Studies. 6(1), 1057-1069.
  • Field, A. (2009). Discopering statistics using SPSS. California: Sage Publications.
  • Göğüş, B. (1978). Orta dereceli okullarda Türkçe ve yazın eğitimi. Ankara: Gül Yayınevi.
  • Gömleksiz, M. N. (2003). İngilizce duyuşsal alana ilişkin bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 215-226.
  • Güneş, F. (2013). Dil bilgisi öğretiminde yeni yaklaşımlar. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(7), 71-92.
  • Güven, A. Z. (2013). Dil bilgisi konularının öğretim sorunları. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(6), 1-10.
  • Hamzadayı, E. ve Şentürk. R. (2020). Dilbilgisi öğretimi: Hangi öğretim yolu?. A. Pehlivan ve İ. S. Aydın (Ed.), Dil Bilgisi Öğretimi kitabı içinde (s. 75-100). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • İşcan, A., ve Kolukısa, H. (2005). İlköğretim ikinci kademe dil bilgisi öğretiminin durumu, sorunları ve çözüm önerileri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 299-308.
  • İşeri, K. ve Ünal, E. (2010). Yazma eğilimi ölçeği’nin Türkçeye uyarlanması. Eğitim ve Bilim, 35(155), 104-117.
  • Jöroskog, K. G., & Sörbom, D. (1993). LISREL 8: structural equation modeling with the SIMPLIS command language. Lincolnwood: Scientific Software International, Inc.
  • Kalaycı, Ş. (2018). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ş. Kalaycı (Ed.). Ankara: Dinamik Akademi Yayıncılık.
  • Katz, D. (1960). The functional approach to the study of attitudes. Public Opinion Quarterly, 24(2), 163-204.
  • Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
  • Kurudayıoğlu, M. (2014). Dünyada ve Türkiye’de dil bilgisi öğretiminin temel problemleri. M. Özbay (Ed.), Türkçe Eğitimi Açısından Dil Bilgisi Öğretimi kitabı içinde (s. 47-69) Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Kuşdemir Kayıran, B. (2007). Çoklu zekâ kuramı destekli kubaşık öğrenme yönteminin Türkçe dersine ilişkin tutum ve okuduğunu anlamaya yönelik akademik başarı üzerindeki etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi. (Tez No. 220591).
  • Larsen-Freeman, D. (1997). Grammar and its teaching: Challenging the myths. ERIC Clearinghouse on Languages and Linguistics Washington DC, 1-7.
  • Leech, N. L., Barrett, K. C., & Morgan, G. A. (2005). SPSS for intermediate statistics: Use and interpretation. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Inc., Publishers.
  • MEB. (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Meydan, C. H., & Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Onan, B. (2017). Dil bilgisi öğretiminde sentezci yaklaşım. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 6(4), 2627-2638.
  • Özbay, M. ve Uyar, Y. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencileri için okumaya yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 4(2), 632-651.
  • Özkaya, P. G. ve Coşkun, M. V. (2018). Dil bilgisine yönelik tutum ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(3), 636-651.
  • Pallant, J. (2007). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using SPSS for Windows. New York: McGraw-Hill Open University Press.
  • Salman, B., & Aydın, İ. S. (2018). Yapılandırmacı yaklaşıma göre dil bilgisi öğretimine yönelik öğretmen görüşleri. Turkish Studies, 13(27), 1265-1284.
  • Suhr, D. D. (2006). Exploratory or confirmatory factor analysis? Statistics and data analysis, SUGI 31, San Francisco, CA. Erişim Adresi: http://www2.sas.com/proceedings/sugi31/200-31.pdf
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Boston: Pearson.
  • Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
  • Tezbaşaran, A. (2008). Likert tipi ölçek hazırlama kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
  • Tompkins, G. E. (1998). Language arts content and teaching strategies. New Jersey: California State University Prentice-Hall Inc.
  • Topçuoğlu Ünal, F. ve Köse, M. (2014). Türkçe dersine yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi: Bir geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Journal of Faculty of Education, 3(2), 141-159.
  • Zhang, J. (2009). Necessity of grammar teaching. International Education Studies, 2(2), 184-187.
Toplam 43 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Alan Eğitimleri
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ali Ferhat Ömeroğlu 0000-0002-1756-7041

Bilginer Onan 0000-0002-1051-5329

Yayımlanma Tarihi 26 Temmuz 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 9 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Ömeroğlu, A. F., & Onan, B. (2021). Türkçe Dil Bilgisi Tutum Ölçeğinin (TDTÖ) Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(3), 978-992. https://doi.org/10.16916/aded.946316

Cited By

Türkçe Ders Kitaplarındaki Dil Bilgisi Konuları: Yapılandırmacı Yaklaşım Öncesi ve Sonrası
Ana Dili Eğitimi Dergisi
https://doi.org/10.16916/aded.1064198
Drama Yönteminin Öğrencilerin Dil Bilgisi Tutumlarına Etkisi: Bir Karma Yöntem Araştırması
Ana Dili Eğitimi Dergisi
https://doi.org/10.16916/aded.1284985
Development of the Grammar Learning Awareness Scale
Frontiers in Education
https://doi.org/10.3389/feduc.2024.1480823

88x31.png

Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.