İki Dilli Türkçe Öğretmeni Adaylarının İki Dillilik Olgusuna Yönelik Görüşleri (Duisburg/Essen Üniversitesi Örneği)

Gökhan Haldun Demirdöven; Alpaslan Okur

doi:10.16916/aded.322742

Araştırma Makalesi

İki Dilli Türkçe Öğretmeni Adaylarının İki Dillilik Olgusuna Yönelik Görüşleri (Duisburg/Essen Üniversitesi Örneği)

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 4, 774 - 805, 30.10.2017

Gökhan Haldun Demirdöven , Alpaslan Okur

https://doi.org/10.16916/aded.322742

Cited By: 5

Öz

Duisburg/Essen Üniversitesi Türkistik
bölümünde yetiştirilen Türkçe öğretmenleri, gerek kendilerinin de iki dilli
olmaları gerekse Almanya'da yaşayan Türk soylu insanların Türkçe eğitimleri
sırasında yaşadıkları sorunlara tanık olmaları bakımından Almanya'da bulunan
Türkçe konuşucularına Türkçe eğitimi verilmesi konusunda önemli ve aktif bir
rol oynamaktadırlar. Bu bağlamdan yola çıkarak araştırmanın konusunu
''Duisburg/Essen Üniversitesi’nde Öğrenim Gören Birinci Dönem Türkçe Öğretmeni
Adaylarının İki Dillilik Olgusuna Yönelik Görüşleri'' oluşturmaktadır. Çalışma
grubunu oluşturan on iki öğrenci, Almanya doğumlu olup Türkçe ve Almancayı eş
zamanlı olarak edinmiştir. Bir öğrenci ise Türkiye doğumlu olup Almanya’ya
geldikten sonra Almancayı öğrenmiştir. Araştırma kapsamında, öğrencilere
‘Konuşma Eğitimi’, Okuma Eğitimi’, ‘Dinleme/İzleme Eğitimi’, ‘Yazma Eğitimi’ ve
Kişisel Görüşler’ kategorileri altında çeşitli sorular yöneltilmiştir. ‘Konuşma
Eğitimi’ başlığı altında yöneltilen sorular doğrultusunda öğrencilerin
çoğunluğu, genellikle Türkçe kullanımlarında kod değiştirimi yaptıklarını; ani
tepki dillerinin Türkçe olduğunu; genellikle Türkçe kullanımlarında dil
sürçmesi yaşadıklarını; bir sunum gerçekleştirecekleri zaman Almancada
kendilerini daha rahat hissettiklerini ve rüyalarında genellikle Türkçe
konuştuklarını ifade etmişlerdir. ‘Okuma Eğitimi’ başlığı altında yöneltilen
sorular doğrultusunda öğrencilerin çoğunluğunun akademik bir metin okurken
genellikle Almancayı tercih ettikleri; Türkçe akademik metin okurken daha çok
süre harcadıkları; Türkçe akademik metin okurken daha çok sözlük kullanma
ihtiyacı hissettikleri ve alt yazılı bir film/video izlerken seçme şansları
varsa alt yazı dili olarak Almancayı tercih ettikleri sonuçlarına ulaşılmıştır.
‘Dinleme/İzleme Eğitimi’ başlığı altında yöneltilen sorular bağlamında,
öğrencilerin çoğunluğu orijinal dili Türkçe ya da Almanca olmayan bir film ya
da videonun Almancadaki dublajlı hâli izlemeyi tercih ettiklerini; televizyon
ya da radyoda herhangi bir programı izlerken ya da dinlerken ise genellikle
Türkçeyi tercih ettiklerini dile getirmişlerdir. ‘Yazma Eğitimi’ başlığı
altında öğrencilere yöneltilen sorular kapsamında, öğrencilerin çoğunluğunun
akademik bir metin oluştururken genellikle Almancayı tercih ettikleri ve
arkadaşlarıyla olan yazışmalarında genellikle Türkçe sözcüklerin kısaltmalarını
yaptıkları sonuçlarına ulaşılmıştır. ‘Kişisel Görüşler’ kategorisi dâhilinde
yöneltilen sorular sonucunda ise,
öğrencilerin çoğunluğunun iki dilliliği ve Türkçe-Almanca iki dilli
olmayı çeşitli değişkenler açısından bir avantaj olarak gördükleri; iki dili de
kullanmakta dolayı çeşitli sorunlar yaşadıkları ve Almanya’daki Türklere Türkçe
ve Almanca öğretimi sırasında dil becerileri bağlamında birtakım sorunların
yaşandığı sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

iki dilli öğretmen , Türkçe öğretimi , : iki dillilik

Kaynakça

Baker, C. (2001). Foundations of bilingual education and bilingualism. (3rd ed.). Clevedon: Multilingual Matters.
Baker, C. (1988). Key issues in bilingualism and bilingual education. Clevedon, UK: Multilingual Matters Ltd.
Bloomfield, L. (1933). Language. (1st edition). New York: Henry Holt and Company, Inc.
Clye, M.(1967). Transference and triggering. The Hague: Martinus Nijhoff.
Çevirme, H. (2012). Türkçe ve Türk kültürü dersi üzerine bir araştırma: Bremen örneği. Türkçenin eğitimi-öğretimi üzerine çalışmalar. E. Yılmaz, M. Gedizli, E. Özcan, Y. Koçmar (Editörler). (Birinci Baskı), s. 329-334. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Diebold, A. R. (1961). İncipient bilingualism. Linguistic Society of America, 37(1), 97-112. İntertten 3 Mart 2016’da https://www.jstor.org/stable/pdf/411253.pdf adresinden alınmıştır.
Ellis, R.(1997). Second language acquisition. (firstpublished). Oxford: Oxford University Press.
Freud, S. (2009). Yaşamım ve psikanaliz. (Çev. Kamuran Şipal). Ankara: Say Yayınları. (Eserin orjinali 1925'te yayımlandı).
Grosjean, F. (2001). Life with two languages. (11th Edition.) London: Harward University Press.
Guagnano, D.(2008). Bilingualism and cognitive development: a study on the acquisition of number skills. Unpublished doctoral dissertation. Centro İnterdipartimentale Mente/Cervello: Trento.
Güzel, A. (2014). İki dilli Türk çocuklarına Türkçe öğretimi: Almanya örneği. (3.Baskı). Ankara: Akçağ Yayınları.
Hengirmen, M.(2009).Dilbilgisi ve dilbilim terimleri sözlüğü.(3. Baskı). Ankara: Engin Yayınevi.
İmer, K. (1990). Dil ve toplum. (1. Baskı). İstanbul: Gündoğan Yayınları.
Kandemir, O. (2010). İktisadi gelişme sürecinde göç olgusu: Türkiye örneği. Yayınlanmamış doktora tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Kaysılı, A. (2013). Yurt dışına göç olgusu ve eğitim İlişkisi (Konya ili Kulu ilçesi örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kovacs, A. M., Mehler, J. (2009). Flexible learning of multiple speech structures in bilingual infants. Science, 352(611), 611-612. Doi: 10.1126/Science.1173947
Kuş, E. (2009). Nicel-nitel araştırma teknikleri. (3. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
Mackey, W.F. (1968), The description of bilingualism. (Ed. J.A. Fishman), Readings in the sociology of language. The Hague: Mouton.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2015). Genişletimiş bir kaynak kitap nitel veri analizi (Qualitative data analysis: an expanded sourcebook). Çev. Edt. (S. Akbaba Altun ve A. Ersoy). Ankara: Pegem Akademi.
Okur, A. (2014). Language use of Turkish speaking communities in the United Kingdom (A case study according to the views of families, teachers and students). International Online Journal of Educational Sciences, 6 (2), 292-306. Doi: http://dx.doi.org/10.15345/iojes.2014.02.004
Oller, D. K., Eilers, R. E. (eds.) (2002). Language and literacy in bilingual children. Clevedon: Multilingual Matters.
Özdemir, M. Ç. (1988). Federal Almanya’daki Türk işçi çocuklarının eğitim sorunları açısından iki dillilik ve iki kültürlülük ile ilgili eğitim modelleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Petitto, L. A.,Kovelman, I. (2003). The bilingual paradox: how signing-speaking bilingual children help us resolve bilingual issuesand teach us about the brain’s mechanism underlying all language acquistion. Learning Languages, 8(3), 5-18. İnternetten 18 Mart 2016 tarihinde http://petitto.net/wp-content/uploads/2014/04/2003_PetittoKovelman_LearningLanguages.pdf adresinden alınmıştır.
Romaine, S.(1989). Bilingualism. (first published). New York: Basil Blackwell Inc.
Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayınları.
Tokdemir, A. (1997). Dil edinimi ve yabancı dil. (1. Baskı). Ankara: Sam Yayınları. Sommer, B. and Sommer R. (1997). A practical guide to behaviroral research tolls and techniques. (4th press). New York: Oxford University Press, Inc.
Uluçam, I. A. (2007). İki dilli öğrencilerin yazılı metin üretimindeki sorunları. Ankara Üniversitesi Türkçe ve Yabancı Dil Araştırma ve Uygulama Merkezi, 135, 28-43. Doi: 10.1501/Dilder_0000000068
Uzun, L. (2011, Ekim). İki dilli ortamda ana dili öğretiminin dilbilimsel temelleri. Z. Korkmaz, E. Kunter, O. Dağhan (Ed.), Göçmen Topluluklarının Eğitim ve (Ana)Dil Öğrenim Arayışları-Bakış Açıları, Uygulamaları ve Sonuçları- Sempozyumu Sempozyum Kitabı (ss.68-83). Almanya: Duisburg/Essen Üniversitesi.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (8. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, M. Y. (2014). İki dillilik olgusu ve Almanya’daki Türklerin iki dilli eğitim sorunu. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9/3, 1641-1651. İnternetten 2 Şubat 2016’da http://www.turkishstudies.net/Makaleler/588784507_97Y%C4%B1lmazMehmetYal%C3%A7% C4%B1n-edb-1641-1651.pdf adresinden alınmıştır.

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 4, 774 - 805, 30.10.2017

Gökhan Haldun Demirdöven , Alpaslan Okur

https://doi.org/10.16916/aded.322742

Cited By: 5

Öz

Kaynakça

Baker, C. (2001). Foundations of bilingual education and bilingualism. (3rd ed.). Clevedon: Multilingual Matters.
Baker, C. (1988). Key issues in bilingualism and bilingual education. Clevedon, UK: Multilingual Matters Ltd.
Bloomfield, L. (1933). Language. (1st edition). New York: Henry Holt and Company, Inc.
Clye, M.(1967). Transference and triggering. The Hague: Martinus Nijhoff.
Çevirme, H. (2012). Türkçe ve Türk kültürü dersi üzerine bir araştırma: Bremen örneği. Türkçenin eğitimi-öğretimi üzerine çalışmalar. E. Yılmaz, M. Gedizli, E. Özcan, Y. Koçmar (Editörler). (Birinci Baskı), s. 329-334. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Diebold, A. R. (1961). İncipient bilingualism. Linguistic Society of America, 37(1), 97-112. İntertten 3 Mart 2016’da https://www.jstor.org/stable/pdf/411253.pdf adresinden alınmıştır.
Ellis, R.(1997). Second language acquisition. (firstpublished). Oxford: Oxford University Press.
Freud, S. (2009). Yaşamım ve psikanaliz. (Çev. Kamuran Şipal). Ankara: Say Yayınları. (Eserin orjinali 1925'te yayımlandı).
Grosjean, F. (2001). Life with two languages. (11th Edition.) London: Harward University Press.
Guagnano, D.(2008). Bilingualism and cognitive development: a study on the acquisition of number skills. Unpublished doctoral dissertation. Centro İnterdipartimentale Mente/Cervello: Trento.
Güzel, A. (2014). İki dilli Türk çocuklarına Türkçe öğretimi: Almanya örneği. (3.Baskı). Ankara: Akçağ Yayınları.
Hengirmen, M.(2009).Dilbilgisi ve dilbilim terimleri sözlüğü.(3. Baskı). Ankara: Engin Yayınevi.
İmer, K. (1990). Dil ve toplum. (1. Baskı). İstanbul: Gündoğan Yayınları.
Kandemir, O. (2010). İktisadi gelişme sürecinde göç olgusu: Türkiye örneği. Yayınlanmamış doktora tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Kaysılı, A. (2013). Yurt dışına göç olgusu ve eğitim İlişkisi (Konya ili Kulu ilçesi örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kovacs, A. M., Mehler, J. (2009). Flexible learning of multiple speech structures in bilingual infants. Science, 352(611), 611-612. Doi: 10.1126/Science.1173947
Kuş, E. (2009). Nicel-nitel araştırma teknikleri. (3. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
Mackey, W.F. (1968), The description of bilingualism. (Ed. J.A. Fishman), Readings in the sociology of language. The Hague: Mouton.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2015). Genişletimiş bir kaynak kitap nitel veri analizi (Qualitative data analysis: an expanded sourcebook). Çev. Edt. (S. Akbaba Altun ve A. Ersoy). Ankara: Pegem Akademi.
Okur, A. (2014). Language use of Turkish speaking communities in the United Kingdom (A case study according to the views of families, teachers and students). International Online Journal of Educational Sciences, 6 (2), 292-306. Doi: http://dx.doi.org/10.15345/iojes.2014.02.004
Oller, D. K., Eilers, R. E. (eds.) (2002). Language and literacy in bilingual children. Clevedon: Multilingual Matters.
Özdemir, M. Ç. (1988). Federal Almanya’daki Türk işçi çocuklarının eğitim sorunları açısından iki dillilik ve iki kültürlülük ile ilgili eğitim modelleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Petitto, L. A.,Kovelman, I. (2003). The bilingual paradox: how signing-speaking bilingual children help us resolve bilingual issuesand teach us about the brain’s mechanism underlying all language acquistion. Learning Languages, 8(3), 5-18. İnternetten 18 Mart 2016 tarihinde http://petitto.net/wp-content/uploads/2014/04/2003_PetittoKovelman_LearningLanguages.pdf adresinden alınmıştır.
Romaine, S.(1989). Bilingualism. (first published). New York: Basil Blackwell Inc.
Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayınları.
Tokdemir, A. (1997). Dil edinimi ve yabancı dil. (1. Baskı). Ankara: Sam Yayınları. Sommer, B. and Sommer R. (1997). A practical guide to behaviroral research tolls and techniques. (4th press). New York: Oxford University Press, Inc.
Uluçam, I. A. (2007). İki dilli öğrencilerin yazılı metin üretimindeki sorunları. Ankara Üniversitesi Türkçe ve Yabancı Dil Araştırma ve Uygulama Merkezi, 135, 28-43. Doi: 10.1501/Dilder_0000000068
Uzun, L. (2011, Ekim). İki dilli ortamda ana dili öğretiminin dilbilimsel temelleri. Z. Korkmaz, E. Kunter, O. Dağhan (Ed.), Göçmen Topluluklarının Eğitim ve (Ana)Dil Öğrenim Arayışları-Bakış Açıları, Uygulamaları ve Sonuçları- Sempozyumu Sempozyum Kitabı (ss.68-83). Almanya: Duisburg/Essen Üniversitesi.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (8. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, M. Y. (2014). İki dillilik olgusu ve Almanya’daki Türklerin iki dilli eğitim sorunu. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9/3, 1641-1651. İnternetten 2 Şubat 2016’da http://www.turkishstudies.net/Makaleler/588784507_97Y%C4%B1lmazMehmetYal%C3%A7% C4%B1n-edb-1641-1651.pdf adresinden alınmıştır.

Toplam 30 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm	Makaleler
Yazarlar	Gökhan Haldun Demirdöven Alpaslan Okur
Yayımlanma Tarihi	30 Ekim 2017
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2017 Cilt: 5 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA	Demirdöven, G. H., & Okur, A. (2017). İki Dilli Türkçe Öğretmeni Adaylarının İki Dillilik Olgusuna Yönelik Görüşleri (Duisburg/Essen Üniversitesi Örneği). Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 774-805. https://doi.org/10.16916/aded.322742