Research Article
BibTex RIS Cite

Türkçe Öğretmenlerinin Masal ve Destanlarımız Dersine Yönelik Görüş ve Uygulamaları

Year 2024, Volume: 12 Issue: 4, 728 - 745, 31.10.2024
https://doi.org/10.16916/aded.1495901

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ortaokullarda okutulan seçmeli Masal ve Destanlarımız dersine ilişkin Türkçe öğretmenlerinin görüş ve uygulamalarını tespit etmektir. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılarak gerçekleştirilen araştırmanın çalışma grubunu 2023-2024 eğitim öğretim yılında devlet okullarında görev yapan 29 Türkçe öğretmeni oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış, elde edilen veriler içerik analizi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenlerin çoğunluğu dersin okutulması gerektiğini düşünmektedir. Dersin okutulmasını savunanlar, kültür aktarımını önemli bir gerekçe olarak belirtirken karşı çıkanlar ise benzer içeriğin Türkçe dersinde yer aldığını vurgulamıştır. Öğretmenlerin dersle ilgili yaşadıkları en büyük sorunlar arasında kitap ve materyal eksikliği ile öğrencilerin ilgisizliği öne çıkmıştır. Katılımcıların derste video izletme, yaratıcı yazma ve okuma etkinliklerini sıkça kullandıkları görülmüştür. Ölçme ve değerlendirme yöntemi olarak ise en çok açık uçlu sorular tercih edilmiştir. Öğretmenler dersle ilgili materyal ve kaynak yetersizliğinden yakınmış, ders kitabının hazırlanması, kaynakların belirlenmesi ve etkinlik kitaplarının hazırlanması gibi önerilerde bulunmuşlardır.

References

  • Akar, Z. (2019). Sekizinci sınıf Türkçe dersi yazılı sınav sorularının merkezî sınav Türkçe soruları ile karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Akay, Y., Çırakoğlu, M. ve Hancı Yanar, B. (2016). Ortaokul 5. ve 6. sınıf öğrenci ve öğretmenlerinin seçmeli derslere ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 15(1), 1-22.
  • Akın, E. (2016). Türkçe öğretmenlerinin okuma becerileri dersine ve okuma eğitimine yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 6, 34-49.
  • Aksu-Bektaş, Y. ve Alver, M. (2020). Medya okuryazarlığı dersine ilişkin öğrenci tutumları ile öğretmen ve öğretmen adayı görüşlerinin değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 546-572. https://doi.org/10.17860/mersinefd.793624
  • Ary, D., Jacobs, L.C., Razavieh, A., ve Sorenson, C. (2006). Introduction to research in education. Belmont, CA: Thompson & Wadsworth Leech.
  • Atalay, N., Ay, Y. ve Gültekin, M. (2016). Primary teacher and student opinions regarding leisure activities at primary education. Kastamonu Education Journal, 22(2), 419-437.
  • Aydın, M. (2019). Ortaokul Türkçe dersi sınav sorularının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
  • Baş, Ö., Avşar Tuncay, A. ve Akyol, H. (2014). Metinlerarası anlayışla Türk destanlarının eğitim öğretimde kullanılması. Cito Eğitim: Kuram ve Uygulama Dergisi, 26, 23-36.
  • Berg, B. L. ve Lune, H. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (H. Aydın, Çev.). Konya: Eğitim Yayınevi.
  • Bogdan, R. ve Biklen, S. (2007). Qualitative research for education: An introduction to theories and methods (5th ed.). Boston, MA: Pearson Education, Inc.
  • Bozdoğan, N., Yolcu, V., Karakaş , F. ve Bulut , F. (2024). Öğretmen görüşlerine göre ortaokulda seçmeli derslerin seçim ve işleyiş süreci. Ulusal Özgün Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 77–91.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Ceran, D. ve Karabacak, E. (2013). Okuma becerileri seçmeli dersine yönelik öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(7), 247-275. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS1737
  • Cresswell, J. W. (2017). Araştırma deseni nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Eğiten Kitap.
  • Çarkıt, C. (2019). Ortaokul okuma becerileri dersine yönelik öğretmenlerin görüş ve uygulamaları. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 841-856. https://doi.org/10.16916/aded.569845
  • Çarkıt, C. ve Karadüz, A. (2015). Ortaokul yazarlık ve yazma becerileri dersi bağlamında yazma becerisi öğretimi üzerine öğretmen görüşleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 364–381. https://doi.org/10.14686/buefad.v4i2.5000137223
  • Çolak, İ. (2020). Düşünme eğitimi dersine yönelik sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
  • Ekiz, D. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri (4. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Eşbahoğlu, F. (2015). İlköğretim 5 ve 6. sınıflarda seçmeli derslerin seçim sürecinde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Gerring, J. (2007). Case study research: Principles and practices. New York: Cambridge University Press.
  • Kama Yılmaz, Ş. (2019). Seçmeli zekâ oyunları dersine ilişkin öğretmen görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
  • Karatay, H. (2007). Dil edinimi ve değer öğretimi sürecinde masalın önemi ve işlevi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(3), 463-475.
  • Manaz, A. (2018). Ortaokul seçmeli derslerinin öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • MEB. (2014). Öğretmenlik alanları, atama ve ders okutma esasları. Ankara: MEB Yayınları.
  • MEB. (2023). Masal ve destanlarımız dersi öğretim programı (I-II) (Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: MEB Yayınları.
  • Mercan, S., Arslan, K., Evran, M., Kayan, S. ve Arslan, A. (2023). Ortaokul öğretmenlerinin seçmeli derslerin işlevselliğine yönelik görüşleri. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 10(100), 2706–2722.
  • Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: desen ve uygulama için bir rehber (E. Karadağ, Çev.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Miles, M, B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. Thousand Oaks, CA: Sage Publishing.
  • Özen, O. (2020). Türkçe öğretmenlerinin açık uçlu soru hazırlama becerilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Özüt, A. (2014). İlköğretim düzeyindeki seçmeli derslerin seçim kriterlerinin öğretmen ve okul yöneticisi görüşlerine göre değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
  • Taş, B. S. (2004). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıflar "seçmeli ders programlarının" öğretmen ve öğrenci görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • TTKB. (2021). İlköğretim kurumları (ilkokul ve ortaokul) haftalık ders çizelgesi. Erişim adresi: https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2022_01/19093950_ilkogretim-hdc-karar-ve-eki-2022-2023.pdf
  • Tuncer, M. ve Özüt, A. (2017). İlköğretim düzeyindeki seçmeli derslerin seçim kriterlerinin öğretmen ve okul yöneticisi görüşlerine göre değerlendirilmesi. Eğitim Yansımaları, 1(1), 51-65.
  • Yayla, A. ve Kozikoğlu, İ. (2013). Seçmeli derslerin işlevselliği ve öğretmen görüşleri. F. Tanhan, C. Aslan, N. Taşkın (Ed.), Kesintili On İki Yıllık Zorunlu Eğitim Modelinde Seçmeli Dersler Sempozyumu içinde (s.17-28). Ankara: Bizim Büro Basımevi.
  • Yayla, A. ve Tat, O. (2013). Öğretmen perspektifinden seçmeli ders uygulaması: problemler ve çözüm önerileri. F. Tanhan, C. Aslan, N. Taşkın (Ed.), Kesintili On İki Yıllık Zorunlu Eğitim Modelinde Seçmeli Dersler Sempozyumu içinde (s.62-71). Ankara: Bizim Büro Basımevi.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldırım, H. D. (2015). Okuma becerileri dersinin öğretmen ve öğrenci açısından değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
  • Yıldız, H. ve Çezik, B. (2017). Ortaokullarda okutulan seçmeli derslerin verimliliğine ilişkin öğretmen görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 46(216), 53-77.
  • Yin, R. K. (2013). Case study research design and methods. California, CA: Sage Publications.

Turkish Teachers' Opinions and Practices Regarding the Fairy Tales and Epics Course

Year 2024, Volume: 12 Issue: 4, 728 - 745, 31.10.2024
https://doi.org/10.16916/aded.1495901

Abstract

The aim of this study is to identify Turkish language teachers' opinions and practices regarding the elective "Fairy Tales and Epics" course taught in lower secondary schools. The study, conducted using the case study design from qualitative research methods, included 29 Turkish language teachers working in public schools during the 2023-2024 academic year. A semi-structured interview form was used as the data collection tool, and the obtained data were evaluated using content analysis. According to the research results, the majority of teachers believed that the course should be taught. Those who supported the teaching of the course cited cultural transmission as an important reason, while opponents argued that similar content was covered in Turkish language classes. The main issues teachers faced with the course included a lack of books and materials, as well as student disinterest. Participants frequently used activities such as video viewing, creative writing, and reading in the course. Open-ended questions were the most preferred method of assessment and evaluation. Teachers expressed concerns about the lack of materials and resources related to the course and made suggestions such as preparing a textbook, identifying resources, and producing activity books.

References

  • Akar, Z. (2019). Sekizinci sınıf Türkçe dersi yazılı sınav sorularının merkezî sınav Türkçe soruları ile karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Akay, Y., Çırakoğlu, M. ve Hancı Yanar, B. (2016). Ortaokul 5. ve 6. sınıf öğrenci ve öğretmenlerinin seçmeli derslere ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 15(1), 1-22.
  • Akın, E. (2016). Türkçe öğretmenlerinin okuma becerileri dersine ve okuma eğitimine yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 6, 34-49.
  • Aksu-Bektaş, Y. ve Alver, M. (2020). Medya okuryazarlığı dersine ilişkin öğrenci tutumları ile öğretmen ve öğretmen adayı görüşlerinin değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 546-572. https://doi.org/10.17860/mersinefd.793624
  • Ary, D., Jacobs, L.C., Razavieh, A., ve Sorenson, C. (2006). Introduction to research in education. Belmont, CA: Thompson & Wadsworth Leech.
  • Atalay, N., Ay, Y. ve Gültekin, M. (2016). Primary teacher and student opinions regarding leisure activities at primary education. Kastamonu Education Journal, 22(2), 419-437.
  • Aydın, M. (2019). Ortaokul Türkçe dersi sınav sorularının incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
  • Baş, Ö., Avşar Tuncay, A. ve Akyol, H. (2014). Metinlerarası anlayışla Türk destanlarının eğitim öğretimde kullanılması. Cito Eğitim: Kuram ve Uygulama Dergisi, 26, 23-36.
  • Berg, B. L. ve Lune, H. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (H. Aydın, Çev.). Konya: Eğitim Yayınevi.
  • Bogdan, R. ve Biklen, S. (2007). Qualitative research for education: An introduction to theories and methods (5th ed.). Boston, MA: Pearson Education, Inc.
  • Bozdoğan, N., Yolcu, V., Karakaş , F. ve Bulut , F. (2024). Öğretmen görüşlerine göre ortaokulda seçmeli derslerin seçim ve işleyiş süreci. Ulusal Özgün Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 77–91.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Ceran, D. ve Karabacak, E. (2013). Okuma becerileri seçmeli dersine yönelik öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(7), 247-275. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS1737
  • Cresswell, J. W. (2017). Araştırma deseni nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Eğiten Kitap.
  • Çarkıt, C. (2019). Ortaokul okuma becerileri dersine yönelik öğretmenlerin görüş ve uygulamaları. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 841-856. https://doi.org/10.16916/aded.569845
  • Çarkıt, C. ve Karadüz, A. (2015). Ortaokul yazarlık ve yazma becerileri dersi bağlamında yazma becerisi öğretimi üzerine öğretmen görüşleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 364–381. https://doi.org/10.14686/buefad.v4i2.5000137223
  • Çolak, İ. (2020). Düşünme eğitimi dersine yönelik sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
  • Ekiz, D. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri (4. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Eşbahoğlu, F. (2015). İlköğretim 5 ve 6. sınıflarda seçmeli derslerin seçim sürecinde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Gerring, J. (2007). Case study research: Principles and practices. New York: Cambridge University Press.
  • Kama Yılmaz, Ş. (2019). Seçmeli zekâ oyunları dersine ilişkin öğretmen görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
  • Karatay, H. (2007). Dil edinimi ve değer öğretimi sürecinde masalın önemi ve işlevi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(3), 463-475.
  • Manaz, A. (2018). Ortaokul seçmeli derslerinin öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • MEB. (2014). Öğretmenlik alanları, atama ve ders okutma esasları. Ankara: MEB Yayınları.
  • MEB. (2023). Masal ve destanlarımız dersi öğretim programı (I-II) (Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: MEB Yayınları.
  • Mercan, S., Arslan, K., Evran, M., Kayan, S. ve Arslan, A. (2023). Ortaokul öğretmenlerinin seçmeli derslerin işlevselliğine yönelik görüşleri. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 10(100), 2706–2722.
  • Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: desen ve uygulama için bir rehber (E. Karadağ, Çev.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Miles, M, B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. Thousand Oaks, CA: Sage Publishing.
  • Özen, O. (2020). Türkçe öğretmenlerinin açık uçlu soru hazırlama becerilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Özüt, A. (2014). İlköğretim düzeyindeki seçmeli derslerin seçim kriterlerinin öğretmen ve okul yöneticisi görüşlerine göre değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
  • Taş, B. S. (2004). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıflar "seçmeli ders programlarının" öğretmen ve öğrenci görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • TTKB. (2021). İlköğretim kurumları (ilkokul ve ortaokul) haftalık ders çizelgesi. Erişim adresi: https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2022_01/19093950_ilkogretim-hdc-karar-ve-eki-2022-2023.pdf
  • Tuncer, M. ve Özüt, A. (2017). İlköğretim düzeyindeki seçmeli derslerin seçim kriterlerinin öğretmen ve okul yöneticisi görüşlerine göre değerlendirilmesi. Eğitim Yansımaları, 1(1), 51-65.
  • Yayla, A. ve Kozikoğlu, İ. (2013). Seçmeli derslerin işlevselliği ve öğretmen görüşleri. F. Tanhan, C. Aslan, N. Taşkın (Ed.), Kesintili On İki Yıllık Zorunlu Eğitim Modelinde Seçmeli Dersler Sempozyumu içinde (s.17-28). Ankara: Bizim Büro Basımevi.
  • Yayla, A. ve Tat, O. (2013). Öğretmen perspektifinden seçmeli ders uygulaması: problemler ve çözüm önerileri. F. Tanhan, C. Aslan, N. Taşkın (Ed.), Kesintili On İki Yıllık Zorunlu Eğitim Modelinde Seçmeli Dersler Sempozyumu içinde (s.62-71). Ankara: Bizim Büro Basımevi.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldırım, H. D. (2015). Okuma becerileri dersinin öğretmen ve öğrenci açısından değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
  • Yıldız, H. ve Çezik, B. (2017). Ortaokullarda okutulan seçmeli derslerin verimliliğine ilişkin öğretmen görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 46(216), 53-77.
  • Yin, R. K. (2013). Case study research design and methods. California, CA: Sage Publications.
There are 39 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Turkish Education
Journal Section Articles
Authors

Faruk Kayman 0000-0002-7917-7188

Veysel Elkatmış 0000-0002-9599-8330

Mehmet Salih Avcı 0000-0001-9339-7956

Early Pub Date September 3, 2024
Publication Date October 31, 2024
Submission Date June 4, 2024
Acceptance Date July 15, 2024
Published in Issue Year 2024Volume: 12 Issue: 4

Cite

APA Kayman, F., Elkatmış, V., & Avcı, M. S. (2024). Türkçe Öğretmenlerinin Masal ve Destanlarımız Dersine Yönelik Görüş ve Uygulamaları. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 12(4), 728-745. https://doi.org/10.16916/aded.1495901