Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Mevsimlik Tarım İşçisi Ailelerin Çocuklarının Okuma ve Yazma Becerilerinin İncelenmesi

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 3, 672 - 689, 24.07.2025

Ayşe Dilek Yekeler Gökmen , Müzeyyen Altunbay

https://doi.org/10.16916/aded.1660628

Öz

Tarım işçisi aileler, ekonomik gerekçeler nedeniyle tarım sektöründe çalışan ve geçimlerini bu alandan sağlayan bireylerden oluşmaktadır. Yılın belli dönemlerinde aileleri ile birlikte tarımsal üretimde çalıştıklarından bu ailelerin çocukları ekonomik ve fiziki şartlar altında erken çocukluk döneminden itibaren sözlü ve yazılı dille ilgili bazı yetersizliklere sahip olabilirler. Risk altında olan tarım işçisi ailelerin çocukları okula başladıklarında mevsimsel çalışma ve hareketlilik gibi durumlar nedeniyle okula düzenli olarak devam edememektedirler. Bu durum öğrenme kayıplarına neden olabileceğinden okuma ve yazma becerilerinin izlenmesi gerekmektedir. Eğitimde fırsat eşitliği ilkesinden hareketle öncelikle durum tespiti ve ihtiyaç analizinin yapılması önem taşıdığından bu araştırmada mevsimlik tarım işçisi olarak çalışan ailelerin çocuklarının okuma ve yazma hızlarının, hatalarının ve okuma düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda “1. Çocukların bir dakikada doğru okuma hızları nedir?, 2. Çocukların bir dakikada yazma hızları nedir?, 3. Çocukların sesli okuma düzeyleri nedir?, 4. Çocukların okuma hataları nelerdir?, 5. Çocukların yazma hataları nelerdir?” sorularına yanıt aranmıştır. Araştırma betimsel tarama yöntemine dayalı olarak yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu Ordu iline mevsimlik tarım (fındık) işçisi olarak gelen ailelerin ilkokul düzeyindeki çocukları oluşturmuştur. Veri toplama sürecinde ilkokul düzeyine uygun birer hikâye türü okuma ve kopyalama metni çocuklar ile birebir ve yüz yüze olacak şekilde uygulanmıştır. Verilerin analizinde betimleyici istatistikler ile birlikte okuma ve yazma hatalarına yönelik kontrol listeleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda çocukların okuma ve yazma hızlarının akranlarına göre düşük olduğu, sesli okuma düzeylerinde büyük çoğunluğunun desteğe ihtiyacı olduğu ve okuma sürecinde en çok hece atladıkları ve yazma sürecinde yazılarını hatalı yerleştirdikleri tespit edilmiştir. Bu durumdan hareketle mevsimlik tarım işçisi ailelerin çocuklarının okuma ve yazma sürecinde desteğe ihtiyaçları olduğundan bazı öneriler geliştirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Risk altındaki çocuklar mevsimlik tarım işçisi ailelerin çocuklarının dil becerileri dezavantajlı çocuklar okuma ve yazma hızı okuma ve yazma hataları sesli okuma düzeyi

Kaynakça

  • Ağyar, E. ve Atış, M. (2022). Mevsimlik tarım işçiliğinde çocukların maruz kaldığı riskler ve hak ihlalleri. Türk Kamu Yönetimi Dergisi, 3(2). 187-193.
  • Aktürkoğlu, B. (2025). İlk okuma-yazma öğretiminde sözcük tanımayı desteklemenin doğru okumaya ve okuma hızına etkisi. Eğitim ve Bilim, 50(221). 75-94. DOI: 10.15390/EB.2024.13304.
  • Aküzüm, C., Yavaş, T., Tan, Ç. ve Uçar, M. B. (2015). İlköğretim kurumu öğrencilerinin devamsızlık ve okul terki nedenleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 167-192. DOI: 10.12780/uusbd.03923.
  • Akyol, H. (2020).Programa uygun Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Pegem.
  • Akyol, H., Yıldırım, K., Ateş, S., Çetinkaya, Ç., & Rasinski, T.M. (2014). Okumayı değerlendirme, öğretmenler için kolay ve pratik bir yol. Ankara: Pegem Akademi.
  • Avcı, F. ve Ekici, T. (2023). Mevsimlik tarım işçisi çocuklar: Okul devamsızlıkları ve öğrenme kayıpları üzerine bir durum çalışması. Ulusal Eğitim Dergisi, 3(5), 757-773. DOI:10.5281/zenodo.8024572.
  • Avşar Tuncay, A. (2021). Okuma güçlüğü yaşayan ilkokul öğrencilerinin okuma hatalarının incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 5(1), 119-134. DOI: 10.38015/sbyy.871718.
  • Başar, M. ve Alkan, G. (2020). Disgrafili öğrencilerin yazma hatalarının incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(227), 371-388.
  • Bay, Y. ve Erdoğan, S. (2023). İlkokul öğrencilerinin yazma hızları ve hataları. International Journal of Social Science Research, 12(1), 20-47.
  • Baz, B. (2021). COVID-19 salgını sürecinde öğrencilerin olası öğrenme kayıpları üzerine bir değerlendirme. Temel Eğitim Dergisi, 3(1), 6-19. DOI: 10.52105/temelegitim.3.1.3.
  • Berninger, V. W., Vaughan, K. B., Abbott, R. D., Abbott, S. P., Rogan, L. W., Brooks, A., ... & Graham, S. (1997). Treatment of handwriting problems in beginning writers: Transfer from handwriting to composition. Journal of Educational Psychology, 89(4), 652-666.
  • Bowey, J. A. (1995). Socioeconomic status differences in preschool phonological sensitivity and first-grade reading achievement. Journal of Educational Psychology, 87, 476-487. DOI: 10.1037/0022-0663.87.3.476.
  • Bracken, S. S., & Fischel, J. E. (2008). Family reading behavior and early literacy skills in preschool children from low-income backgrounds. Early Education & Development, 19(1), 45-67. DOI: 10.1080/10409280701838835.
  • Bridge, C. A., & Hiebert, E. H. (1985). A comparison of classroom writing practices, teachers' perceptions of their writing instruction, and textbook recommendations on writing practices. The Elementary School Journal, 86(2), 155-172.
  • Bruininks, R. H. (1970). Measures of intelligence, language, creativity, reading, and written language achievement of disadvantaged children. In International Reading Association Conference Proceedings, Newark, Del-aware.
  • Buckingham, J., Beaman, R., & Wheldall, K. (2013). Why poor children become poor readers: The early years. Educational Review. 57(3). 190-213. DOI: 10.1177/0004944113495500.
  • Coker, D. (2006). Impact of first-grade factors on the growth and outcomes of urban schoolchildren’s primary-grade writing. Journal of Educational Psychology, 98(3), 471-488. DOI: 10.1037/0022-0663.98.3.471.
  • Cooper, H. (2003). Summer learning loss: The problem and some solutions. ERIC Digest. 1-7.
  • Çayır, A., & Balcı, E. (2023). Öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin yazma güçlüklerinin belirlenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 12(4), 1822-1832. DOI: 10.7884/teke.1370860.
  • Dayan, G. ve Ertem, İ. S. (2022). Yazma güçlüğü olan ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım hatalarının incelenmesi. Temel Eğitim, 15, 43-55. DOI: 10.52105/temelegitim.15.4.
  • Dedeoğlu, S., Bayraktar, S. S. ve Çetinkaya, Ö. (2019). Yoksulun umudu çocuk: Türkiye’de Suriyeli tarım işçisi çocuklar. Çalışma ve Toplum, 4(63), 2585-2610.
  • DOKA (2024). Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı. Bölgemiz Ordu. Erişim Adresi: https://www.doka.org.tr/bolgemiz_Ordu-TR.html.
  • Dolean, D., Melby-Lervåg, M., Tincas, I., Damsa, C., & Lervag, A. (2019). Achievement gap: Socioeconomic status affects reading development beyond language and cognition in children facing poverty. Learning and Instruction, 63, 1-10. DOI: 10.1016/j.learninstruc.2019.101218.
  • Ekmekci, S. ve Ayten, B. K. (2022). İlkokul öğrencilerinin yazma hatalarının düzeltilmesi: Bir eylem araştırması. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 31, 227-255. DOI: 10.29000/rumelide.1220784.
  • Esmer, B. (2019). Okuduğunu anlama ile akıcı okuma, okur benlik algısı, okumaya adanmışlık ve okuyucu tepkisi ilişkiler (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Gökçe, İ. ve Şahin Fırat, N. (2024). Mevsimlik tarım işçilerinin çocuklarının karşılaştığı eğitim zorlukları ve çözüm önerileri: ebeveyn görüşleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 62, 3072-3086. DOI: 10.53444/deubefd.1487858.
  • Graham, B. E., & Van Ginkel, A. J. (2014). Assessing early grade reading: the value and limits of ‘words per minute’. Language, Culture and Curriculum, 27(3), 244-259. DOI: 10.1080/07908318.2014.946043.
  • Graham, S., Aitken, A. A., Hebert, M., Camping, A., Santangelo, T., Harris, K. R., ... & Ng, C. (2021). Do children with reading difficulties experience writing difficulties? A meta-analysis. Journal of Educational Psychology, 113(8), 1481-1506. DOI: 10.1037/edu0000643.
  • Graham, S., Berninger, V., Weintraub, N., & Schafer, W. (1998). Development of handwriting speed and legibility in grades 1–9. The Journal of Educational Research, 92(1), 42-52. DOI: 10.1080/00220679809597574.
  • Gündoğmuş, H. D., ve Çayır, A. (2023). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin metin türüne göre okuma hatalarının incelenmesi. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 13, 1214-1226. DOI: 10.51531/korkutataturkiyat.1372729.
  • Güneş, F. (2013). Türkçe öğretimi yaklaşım ve modeller. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Güney, K. (2020). Situation of children working in seasonal migration and temporary agricultural labour: access to education and social skills. International Multidiciplinary Research. 6(5). 26-35.
  • Hecht, S. A., Burgess, S. R., Torgesen, J. K., Wagner, R. K., & Rashotte, C. A. (2000). Explaining social class differences in growth of reading skills from beginning kindergarten through fourth-grade: The role of phonological awareness, rate of access and print knowledge. Reading and Writing: An Interdisciplinary Journal, 12, 99-127. DOI: 10.1023/A:1008033824385.
  • Henning, C., McIntosh, B., Arnott, W., & Dodd, B. (2010). Long-term outcome of oral language and phonological awareness intervention with socially disadvantaged preschoolers: The impact on language and literacy. Journal of Research in Reading, 33, 231-246. DOI: 10.1111/j.1467-9817.2009.01410.x.
  • Hoff, E. (2006). How social contexts support and shape language development. Developmental Review, 26, 55-88. DOI: 10.1016/j.dr.2005.11.002.
  • Karaman, Z. (2013). Mevsimlik tarım işçisi çocukların eğitim hakkına erişim durumları ve sosyal beceri yeterliliklerinin öğretmen görüşlerine göre belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi) Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Karlsdottir, R., & Stefansson, T. (2003). Predicting performance in primary school subjects. Perceptual and Motor Skills, 97, 1058-1060. DOI: 10.2466/pms.2003.97.3f.1058.
  • Kayıran, B. K. ve Ağaçkıran, Z. K. (2018). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama başarılarının ve okuma hızlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 30-44.
  • Kılıç, S. (2015). Kappa testi. Journal of Mood Disorders, 5(3), 142-144. DOI: 10.5455/jmood.20150920115439.
  • Kırmızı, F. S. ve Ünal, E. (2016). İlk okuma ve yazma öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Locke, A., Ginsborg, J., & Peers, I. (2002). Development and disadvantage: Implications for the early years and beyond. International Journal of Language & Communication Disorders, 37(1), 3-15.
  • Lordoğlu, K. ve Etiler, N. (2014). Batı Karadeniz bölgesinde mevsimlik gezici tarım işçiliğinde çalışan çocuklar üzerine sınırlı bir araştırma. Çalışma ve Toplum, 2(41), 115-134.
  • Luo, R., & Song, L. (2022) The unique and compensatory effects of home and classroom learning activities on Migrant and Seasonal Head Start children’s Spanish and English emergent literacy skills. Front Psychol, 13, 1-14. DOI: 10.3389/fpsyg.2022.1016492.
  • Mavrogenes, N. A., & Bezruczko, N. (1994). A study of the writing of fifth-grade disadvantaged children. The Journal of Educational Research, 87(4), 228-238. DOI: 10.1080/00220671.1994.9941247.
  • Oktay Kırkılıç, Z. ve Boyraz, C. (2025). Hızlı okuma eğitiminin ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma hızlarına ve anlama düzeylerine etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 13(1), 142-158. DOI: 10.16916/aded.1579446.
  • Öksüz, H., ve Akyol, H. (2023). Ön bilgi, okuma hataları ve kelime tanıma becerilerinin okuduğunu anlamaya etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 11(2). 269-282. DOI: 10.16916/aded.1210693.
  • Pan, B. A., Rowe, M. L., Singer, J. D., & Snow, C. E. (2005). Maternal correlates of growth in toddler vocabulary production in low‐income families. Child Development, 76(4), 763-782. DOI: 10.1111/1467-8624.00498-i1.
  • Patton, M. Q. (2014). Qualitative research & evaluation methods: Integrating theory and practice. United States of America: Sage Publications.
  • Pearson, P. D., & Hamm, D. N. (2005). The assessment of reading comprehension: A review of practices—past, present, and future. In S. G. Paris & S. G. Stahl (Eds.). Children’s reading comprehension and assessment, (pp. 13-69). Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum.
  • Pretorius, E., & Naudé, H. (2002). A culture in transition: Poor reading and writing ability among children in South African townships. Early Child Development and Care, 172(5), 439-449. DOI: 10.1080/03004430214552.
  • Reynolds, A. J., Hayakawa, M., Ou, S. R., Mondi, C. F., Englund, M. M., Candee, A. J., & Smerillo, N. E. (2017). Scaling and sustaining effective early childhood programs through school–family–university collaboration. Child Development, 88(5), 1453-1465. DOI: 10.1111/cdev.12901.
  • Rost, M. (2013). Teaching and researching: Listening. New York: Routledge.
  • Salaria, N. (2012). Meaning of the term descriptive survey research method. International journal of transformations in business management, 1(6), 1-7.
  • Salas, N., Birello, M., & Ribas, T. (2021). Effectiveness of an SRSD writing intervention for low-and high-SES children. Reading and Writing, 34(7), 1653-1680. DOI: 10.1007/s11145-020-10103-8.
  • Semercioğlu, M. S., Akçay, A. O., ve Mert, B. (2024). İlkokul mülteci öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin matematik problem çözme sürecine etkisi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(41), 1527-1548. DOI: 10.35675/befdergi.1323185.
  • Stechuk, R. A., & Burns, M. S. (2005). Making a difference: A framework for supporting first and second language development in preschool children of migrant farm workers. Washington, DC: Academy for Educational Development.
  • Sulak, S. E. ve Çapanoğlu, A. Ş. (2022). Sınıf öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda uzaktan eğitim sürecinde yaşanan öğrenme kayıplarının incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 588-603.
  • Şahin, F. (2020). Suriyeli ilkokul öğrencilerinin yazılı anlatımlarındaki hataların incelemesi. Aydın Tömer Dil Dergisi, 5(1), 39-68.
  • Şeker, H. ve Eşit, M. (2023). İlkokul öğrencilerinin öğrenme kayıplarının giderilmesi. The Journal of Academic Social Science, 146, 58-77. DOI:10.29228/ASOS.72890.
  • Temur, T. (2012). Türk ve Amerikan 3. sınıf öğrencilerinin yazma hızlarının bazı değişkenler açısından karşılaştırılması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 207-218.
  • Türker, M. ve Tunç, E. (2020). İlkokul üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencilerinin yazma hızının incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(1), 1-9.
  • Uzun, A. ve Şahan, G. (2021). mevsimlik tarım işçisi annelerin ve çocuklarının eğitimlerine ilişkin öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. Journal of Academic Social Science Studies, 14(84).1-18. DOI: 10.29228/JASSS.45390.
  • Ünal, E. (2020). Kapsayıcı Dil Öğretimi. Ankara: Vizetek Yayıncılık.
  • Warwick, A. (2003). Resources and Assessment. United Kingdom: Nelson Thornes.
  • Wildschut, Z., Aronstam, S., & Moodley, T. (2016). The baseline assessment of Grade 1 learners' literacy skills in a socio-economically disadvantaged school setting. South African Journal of Childhood Education, 6(1), 1-9.
  • Yılmaz Karadağ, R. ve Erdoğan, Ö. (2019). Yazma, yaratıcı yazma eğitimi. H. Akyol ve A. Şahin (Ed.), Türkçe Öğretimi içinde (s.55-78). Ankara: Pegem.
  • Ziviani, J., & Watson‐Will, A. (1998).Writing speed and legibility of 7–14‐year‐old school students using modern cursive script. Australian Occupational Therapy Journal, 45(2), 59-64. DOI: 10.1111/j.1440-1630.1998.tb00783.x.

Examination of Reading and Writing Skills of Seasonal Farm Workers' Children

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 3, 672 - 689, 24.07.2025

Ayşe Dilek Yekeler Gökmen , Müzeyyen Altunbay

https://doi.org/10.16916/aded.1660628

Öz

Agricultural worker families consist of individuals who work in the agricultural sector for economic reasons and make their living in this field. Since they work in agricultural production with their families during certain periods of the year, children of these families may have some deficiencies in oral and written language from early childhood under economic and physical conditions. When children of at-risk agricultural worker families start school, they may not attend school regularly due to seasonal work and mobility because this may cause learning losses, it is necessary to monitor their reading and writing skills. Based on the principle of equal opportunity in education, as it is important to first assess the situation and analyze the needs, this study aims to determine the reading and writing speeds, errors and reading levels of children of seasonal agricultural worker families. In this study, the following questions were sought: 1. What is the correct reading speed of children in one minute? 2. What is the writing speed of children in one minute? 3. What is the level of reading aloud of children? 4. What are the reading errors of children? 5. What are the writing errors of children? The research was conducted based on descriptive survey method. The study group of the research consisted of primary school level children of families coming to Ordu province as seasonal agricultural (hazelnut) workers. During the data collection process, a story-type reading and copying text appropriate for primary school level was applied one-on-one and face-to-face with the children. Descriptive statistics and checklists for reading and writing errors were used to analyze the data. As a result of the research, it was determined that the children's reading and writing speeds were lower than their peers, that the majority of them needed support in reading aloud levels, that they skipped syllables the most in the reading process, and that they placed their writing incorrectly in the writing process. Based on this situation, some suggestions were tried to be developed since the children of seasonal agricultural worker families need support in the reading and writing process.

Anahtar Kelimeler

Children at risk reading and writing skills of disadvantaged children language skills of seasonal farm workers reading and writing speed reading and writing errors reading aloud levels

Kaynakça

  • Ağyar, E. ve Atış, M. (2022). Mevsimlik tarım işçiliğinde çocukların maruz kaldığı riskler ve hak ihlalleri. Türk Kamu Yönetimi Dergisi, 3(2). 187-193.
  • Aktürkoğlu, B. (2025). İlk okuma-yazma öğretiminde sözcük tanımayı desteklemenin doğru okumaya ve okuma hızına etkisi. Eğitim ve Bilim, 50(221). 75-94. DOI: 10.15390/EB.2024.13304.
  • Aküzüm, C., Yavaş, T., Tan, Ç. ve Uçar, M. B. (2015). İlköğretim kurumu öğrencilerinin devamsızlık ve okul terki nedenleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 167-192. DOI: 10.12780/uusbd.03923.
  • Akyol, H. (2020).Programa uygun Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Pegem.
  • Akyol, H., Yıldırım, K., Ateş, S., Çetinkaya, Ç., & Rasinski, T.M. (2014). Okumayı değerlendirme, öğretmenler için kolay ve pratik bir yol. Ankara: Pegem Akademi.
  • Avcı, F. ve Ekici, T. (2023). Mevsimlik tarım işçisi çocuklar: Okul devamsızlıkları ve öğrenme kayıpları üzerine bir durum çalışması. Ulusal Eğitim Dergisi, 3(5), 757-773. DOI:10.5281/zenodo.8024572.
  • Avşar Tuncay, A. (2021). Okuma güçlüğü yaşayan ilkokul öğrencilerinin okuma hatalarının incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 5(1), 119-134. DOI: 10.38015/sbyy.871718.
  • Başar, M. ve Alkan, G. (2020). Disgrafili öğrencilerin yazma hatalarının incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(227), 371-388.
  • Bay, Y. ve Erdoğan, S. (2023). İlkokul öğrencilerinin yazma hızları ve hataları. International Journal of Social Science Research, 12(1), 20-47.
  • Baz, B. (2021). COVID-19 salgını sürecinde öğrencilerin olası öğrenme kayıpları üzerine bir değerlendirme. Temel Eğitim Dergisi, 3(1), 6-19. DOI: 10.52105/temelegitim.3.1.3.
  • Berninger, V. W., Vaughan, K. B., Abbott, R. D., Abbott, S. P., Rogan, L. W., Brooks, A., ... & Graham, S. (1997). Treatment of handwriting problems in beginning writers: Transfer from handwriting to composition. Journal of Educational Psychology, 89(4), 652-666.
  • Bowey, J. A. (1995). Socioeconomic status differences in preschool phonological sensitivity and first-grade reading achievement. Journal of Educational Psychology, 87, 476-487. DOI: 10.1037/0022-0663.87.3.476.
  • Bracken, S. S., & Fischel, J. E. (2008). Family reading behavior and early literacy skills in preschool children from low-income backgrounds. Early Education & Development, 19(1), 45-67. DOI: 10.1080/10409280701838835.
  • Bridge, C. A., & Hiebert, E. H. (1985). A comparison of classroom writing practices, teachers' perceptions of their writing instruction, and textbook recommendations on writing practices. The Elementary School Journal, 86(2), 155-172.
  • Bruininks, R. H. (1970). Measures of intelligence, language, creativity, reading, and written language achievement of disadvantaged children. In International Reading Association Conference Proceedings, Newark, Del-aware.
  • Buckingham, J., Beaman, R., & Wheldall, K. (2013). Why poor children become poor readers: The early years. Educational Review. 57(3). 190-213. DOI: 10.1177/0004944113495500.
  • Coker, D. (2006). Impact of first-grade factors on the growth and outcomes of urban schoolchildren’s primary-grade writing. Journal of Educational Psychology, 98(3), 471-488. DOI: 10.1037/0022-0663.98.3.471.
  • Cooper, H. (2003). Summer learning loss: The problem and some solutions. ERIC Digest. 1-7.
  • Çayır, A., & Balcı, E. (2023). Öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin yazma güçlüklerinin belirlenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 12(4), 1822-1832. DOI: 10.7884/teke.1370860.
  • Dayan, G. ve Ertem, İ. S. (2022). Yazma güçlüğü olan ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım hatalarının incelenmesi. Temel Eğitim, 15, 43-55. DOI: 10.52105/temelegitim.15.4.
  • Dedeoğlu, S., Bayraktar, S. S. ve Çetinkaya, Ö. (2019). Yoksulun umudu çocuk: Türkiye’de Suriyeli tarım işçisi çocuklar. Çalışma ve Toplum, 4(63), 2585-2610.
  • DOKA (2024). Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı. Bölgemiz Ordu. Erişim Adresi: https://www.doka.org.tr/bolgemiz_Ordu-TR.html.
  • Dolean, D., Melby-Lervåg, M., Tincas, I., Damsa, C., & Lervag, A. (2019). Achievement gap: Socioeconomic status affects reading development beyond language and cognition in children facing poverty. Learning and Instruction, 63, 1-10. DOI: 10.1016/j.learninstruc.2019.101218.
  • Ekmekci, S. ve Ayten, B. K. (2022). İlkokul öğrencilerinin yazma hatalarının düzeltilmesi: Bir eylem araştırması. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 31, 227-255. DOI: 10.29000/rumelide.1220784.
  • Esmer, B. (2019). Okuduğunu anlama ile akıcı okuma, okur benlik algısı, okumaya adanmışlık ve okuyucu tepkisi ilişkiler (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Gökçe, İ. ve Şahin Fırat, N. (2024). Mevsimlik tarım işçilerinin çocuklarının karşılaştığı eğitim zorlukları ve çözüm önerileri: ebeveyn görüşleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 62, 3072-3086. DOI: 10.53444/deubefd.1487858.
  • Graham, B. E., & Van Ginkel, A. J. (2014). Assessing early grade reading: the value and limits of ‘words per minute’. Language, Culture and Curriculum, 27(3), 244-259. DOI: 10.1080/07908318.2014.946043.
  • Graham, S., Aitken, A. A., Hebert, M., Camping, A., Santangelo, T., Harris, K. R., ... & Ng, C. (2021). Do children with reading difficulties experience writing difficulties? A meta-analysis. Journal of Educational Psychology, 113(8), 1481-1506. DOI: 10.1037/edu0000643.
  • Graham, S., Berninger, V., Weintraub, N., & Schafer, W. (1998). Development of handwriting speed and legibility in grades 1–9. The Journal of Educational Research, 92(1), 42-52. DOI: 10.1080/00220679809597574.
  • Gündoğmuş, H. D., ve Çayır, A. (2023). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin metin türüne göre okuma hatalarının incelenmesi. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 13, 1214-1226. DOI: 10.51531/korkutataturkiyat.1372729.
  • Güneş, F. (2013). Türkçe öğretimi yaklaşım ve modeller. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Güney, K. (2020). Situation of children working in seasonal migration and temporary agricultural labour: access to education and social skills. International Multidiciplinary Research. 6(5). 26-35.
  • Hecht, S. A., Burgess, S. R., Torgesen, J. K., Wagner, R. K., & Rashotte, C. A. (2000). Explaining social class differences in growth of reading skills from beginning kindergarten through fourth-grade: The role of phonological awareness, rate of access and print knowledge. Reading and Writing: An Interdisciplinary Journal, 12, 99-127. DOI: 10.1023/A:1008033824385.
  • Henning, C., McIntosh, B., Arnott, W., & Dodd, B. (2010). Long-term outcome of oral language and phonological awareness intervention with socially disadvantaged preschoolers: The impact on language and literacy. Journal of Research in Reading, 33, 231-246. DOI: 10.1111/j.1467-9817.2009.01410.x.
  • Hoff, E. (2006). How social contexts support and shape language development. Developmental Review, 26, 55-88. DOI: 10.1016/j.dr.2005.11.002.
  • Karaman, Z. (2013). Mevsimlik tarım işçisi çocukların eğitim hakkına erişim durumları ve sosyal beceri yeterliliklerinin öğretmen görüşlerine göre belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi) Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Karlsdottir, R., & Stefansson, T. (2003). Predicting performance in primary school subjects. Perceptual and Motor Skills, 97, 1058-1060. DOI: 10.2466/pms.2003.97.3f.1058.
  • Kayıran, B. K. ve Ağaçkıran, Z. K. (2018). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama başarılarının ve okuma hızlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 30-44.
  • Kılıç, S. (2015). Kappa testi. Journal of Mood Disorders, 5(3), 142-144. DOI: 10.5455/jmood.20150920115439.
  • Kırmızı, F. S. ve Ünal, E. (2016). İlk okuma ve yazma öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Locke, A., Ginsborg, J., & Peers, I. (2002). Development and disadvantage: Implications for the early years and beyond. International Journal of Language & Communication Disorders, 37(1), 3-15.
  • Lordoğlu, K. ve Etiler, N. (2014). Batı Karadeniz bölgesinde mevsimlik gezici tarım işçiliğinde çalışan çocuklar üzerine sınırlı bir araştırma. Çalışma ve Toplum, 2(41), 115-134.
  • Luo, R., & Song, L. (2022) The unique and compensatory effects of home and classroom learning activities on Migrant and Seasonal Head Start children’s Spanish and English emergent literacy skills. Front Psychol, 13, 1-14. DOI: 10.3389/fpsyg.2022.1016492.
  • Mavrogenes, N. A., & Bezruczko, N. (1994). A study of the writing of fifth-grade disadvantaged children. The Journal of Educational Research, 87(4), 228-238. DOI: 10.1080/00220671.1994.9941247.
  • Oktay Kırkılıç, Z. ve Boyraz, C. (2025). Hızlı okuma eğitiminin ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma hızlarına ve anlama düzeylerine etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 13(1), 142-158. DOI: 10.16916/aded.1579446.
  • Öksüz, H., ve Akyol, H. (2023). Ön bilgi, okuma hataları ve kelime tanıma becerilerinin okuduğunu anlamaya etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 11(2). 269-282. DOI: 10.16916/aded.1210693.
  • Pan, B. A., Rowe, M. L., Singer, J. D., & Snow, C. E. (2005). Maternal correlates of growth in toddler vocabulary production in low‐income families. Child Development, 76(4), 763-782. DOI: 10.1111/1467-8624.00498-i1.
  • Patton, M. Q. (2014). Qualitative research & evaluation methods: Integrating theory and practice. United States of America: Sage Publications.
  • Pearson, P. D., & Hamm, D. N. (2005). The assessment of reading comprehension: A review of practices—past, present, and future. In S. G. Paris & S. G. Stahl (Eds.). Children’s reading comprehension and assessment, (pp. 13-69). Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum.
  • Pretorius, E., & Naudé, H. (2002). A culture in transition: Poor reading and writing ability among children in South African townships. Early Child Development and Care, 172(5), 439-449. DOI: 10.1080/03004430214552.
  • Reynolds, A. J., Hayakawa, M., Ou, S. R., Mondi, C. F., Englund, M. M., Candee, A. J., & Smerillo, N. E. (2017). Scaling and sustaining effective early childhood programs through school–family–university collaboration. Child Development, 88(5), 1453-1465. DOI: 10.1111/cdev.12901.
  • Rost, M. (2013). Teaching and researching: Listening. New York: Routledge.
  • Salaria, N. (2012). Meaning of the term descriptive survey research method. International journal of transformations in business management, 1(6), 1-7.
  • Salas, N., Birello, M., & Ribas, T. (2021). Effectiveness of an SRSD writing intervention for low-and high-SES children. Reading and Writing, 34(7), 1653-1680. DOI: 10.1007/s11145-020-10103-8.
  • Semercioğlu, M. S., Akçay, A. O., ve Mert, B. (2024). İlkokul mülteci öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin matematik problem çözme sürecine etkisi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(41), 1527-1548. DOI: 10.35675/befdergi.1323185.
  • Stechuk, R. A., & Burns, M. S. (2005). Making a difference: A framework for supporting first and second language development in preschool children of migrant farm workers. Washington, DC: Academy for Educational Development.
  • Sulak, S. E. ve Çapanoğlu, A. Ş. (2022). Sınıf öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda uzaktan eğitim sürecinde yaşanan öğrenme kayıplarının incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 588-603.
  • Şahin, F. (2020). Suriyeli ilkokul öğrencilerinin yazılı anlatımlarındaki hataların incelemesi. Aydın Tömer Dil Dergisi, 5(1), 39-68.
  • Şeker, H. ve Eşit, M. (2023). İlkokul öğrencilerinin öğrenme kayıplarının giderilmesi. The Journal of Academic Social Science, 146, 58-77. DOI:10.29228/ASOS.72890.
  • Temur, T. (2012). Türk ve Amerikan 3. sınıf öğrencilerinin yazma hızlarının bazı değişkenler açısından karşılaştırılması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 207-218.
  • Türker, M. ve Tunç, E. (2020). İlkokul üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencilerinin yazma hızının incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(1), 1-9.
  • Uzun, A. ve Şahan, G. (2021). mevsimlik tarım işçisi annelerin ve çocuklarının eğitimlerine ilişkin öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. Journal of Academic Social Science Studies, 14(84).1-18. DOI: 10.29228/JASSS.45390.
  • Ünal, E. (2020). Kapsayıcı Dil Öğretimi. Ankara: Vizetek Yayıncılık.
  • Warwick, A. (2003). Resources and Assessment. United Kingdom: Nelson Thornes.
  • Wildschut, Z., Aronstam, S., & Moodley, T. (2016). The baseline assessment of Grade 1 learners' literacy skills in a socio-economically disadvantaged school setting. South African Journal of Childhood Education, 6(1), 1-9.
  • Yılmaz Karadağ, R. ve Erdoğan, Ö. (2019). Yazma, yaratıcı yazma eğitimi. H. Akyol ve A. Şahin (Ed.), Türkçe Öğretimi içinde (s.55-78). Ankara: Pegem.
  • Ziviani, J., & Watson‐Will, A. (1998).Writing speed and legibility of 7–14‐year‐old school students using modern cursive script. Australian Occupational Therapy Journal, 45(2), 59-64. DOI: 10.1111/j.1440-1630.1998.tb00783.x.
Toplam 67 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Türkçe Eğitimi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ayşe Dilek Yekeler Gökmen 0000-0003-1878-5494

Müzeyyen Altunbay 0000-0002-9568-3160

Yayımlanma Tarihi 24 Temmuz 2025
Gönderilme Tarihi 18 Mart 2025
Kabul Tarihi 7 Temmuz 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025Cilt: 13 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Yekeler Gökmen, A. D., & Altunbay, M. (2025). Mevsimlik Tarım İşçisi Ailelerin Çocuklarının Okuma ve Yazma Becerilerinin İncelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 13(3), 672-689. https://doi.org/10.16916/aded.1660628

88x31.png

Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.