Araştırma Makalesi
Türkçe Öğretmenlerinin Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Etkinliklere Yönelik Algılarının Belirlenmesi
Öz
Bu araştırmanın amacı Türkçe öğretmenlerinin Türkçe ders kitaplarında yer alan etkinliklere yönelik algılarını belirlemektir. Araştırmanın katılımcı kümesini MEB’e bağlı farklı kurumlarda görev yapan 100 Türkçe öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada öğretmenlerin algılarını belirlemek amacıyla Türkçe Öğretmenlerinin Türkçe Dersi Etkinliklerine Yönelik Algıları Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçek “Kesinlikle Katılmıyorum” ile “Kesinlikle Katılıyorum” arasında değişen 5’li Likert’e dayalı olarak geliştirilmiştir. Ölçekte temel dil becerileri ve söz varlığı boyutunda beş, işlev boyutunda sekiz, ölçme ve değerlendirme boyutunda beş, öğretmen ve öğrenci katkısı boyutunda altı, olumsuz yanları boyutunda dört, etkileşim boyutunda üç, üstbilişsel beceriler boyutunda iki olmak üzere toplamda otuz üç madde yer alır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin temel dil becerileri ve söz varlığı, işlev, ölçme ve değerlendirme, öğretmen ve öğrenci katkısı, etkileşim ve üst bilişsel alt boyutlarına yönelik algılarının olumlu olduğu etkinliklerin yararlı olmadığına ilişkin maddelerde ise algılarının olumsuz olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Anniak, E. (2023). 5. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan etkinliklerin Yenilenmiş Bloom Taksonomisine göre değerlendirilmesi. International Journal of Progression and Development in Education, 1(1), 1-43.
- Baş, B., Turhan, O. ve Karaca, F. (2017). Türkçe öğretiminde etkinlik stratejisi geliştirmeye yönelik bir durum tespiti: 5. Sınıf Türkçe çalışma ve öğretmen kılavuz kitabı örneği. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 717-746.
- Batur, Z. ve Özdemir, P. (2021). Türkçe ders kitabı etkinliklerinin kazanımlarla örtüşme durumları. Avrasya Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 5(1), 47-68.
- Bayrak Özmutlu, E. ve. Kanık Uysal, P. (2021). Türkçe ders kitaplarında yer alan etkinliklerin düşünme becerileri açısından incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 52, 518-543.
- Candlin, C. (1987). Towards task-based language learning. In C. Candlin ve D. Murphy (Eds.), Language learning tasks (pp. 5-22). United States: Prentice Hall.
- Cunningsworth, A. (1995). Choosing your course book. Portsmouth, New Hampshire: Heinemann Press.
- Çeçen, M. A. ve Çiftçi, Ö. (2007). İlköğretim 6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin tür ve tema açısından incelenmesi. Milli Eğitim, (173), 39-49.
- Çerçi, A. (2016). 6. sınıf Türkçe dersi öğrenci çalışma kitabının etkinliği oluşturan unsurlar bakımından değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(4), 1984-1998.
- Çevik, A. ve Güneş, F. (2017). Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklerin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 272-286.
- Demirel, Ö. ve Kıroğlu, K. (2021). Eğitim ve ders kitapları. Ö. Demirel ve K. Kıroğlu (Ed.), Ders kitabı incelemesi içinde (ss. 4-13). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Epçaçan, C. ve Okçu, V. (2010). İlköğretim Türkçe ders kitaplarının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 40(187), 39-51.
- Erdoğan, T. (2014). İlkokul 1-4. sınıflar Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarındaki etkinliklerin yaratıcı düşünme becerisi açısından incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (23), 25-58.
- Eyüp, B. ve Kansızoğlu, N. (2021). 6. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki konuşma etkinlikleri üzerine bir inceleme. Trakya Eğitim Dergisi, 11(1), 366-385.
- Göçer, A. (2008). İlköğretim Türkçe ders kitaplarının ölçme ve değerlendirme açısından incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 197-210.
- Gün, M. (2012). İlköğretim ikinci kademe Türkçe dersi okuma etkinliklerinde karşılaşılan sorunlar. Turkish Studies, 7(4), 1961-1977.
- Güneş, F. (2011). Dil öğretim yaklaşımları ve Türkçe öğretimindeki uygulamalar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 123-148.
- Güneş, F. (2012). Testlerden etkinliklere Türkçe öğretimi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 31-42.
- Güneş, F. (2017a). Türkçe öğretiminde alıştırma ve etkinlik karmaşası. Ö. Demirel ve S. Dinçer (Ed.), Küreselleşen dünyada eğitim içinde (ss. 541-552). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Güneş, F. (2017b). Türkçe öğretiminde etkinlik yaklaşımı. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(1), 48-64.
- Güneş, F. (2017c). Alıştırmalardan etkinliklere: eğitimdeki gelişmeler. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 103-120.
- Kaplan, K. (2022). 5. sınıf Türkçe ders kitabının etkinlik tasarlama ilkeleri açısından incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (42), 31-61.
- Karadağ, Ö. ve Tekercioğlu, H. (2019). Türkçe ders kitaplarındaki bilişsel ve üstbilişsel işlevlere dair bir durum tespiti. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(3), 628-646.
- Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Millî Eğitim Bakanlığı (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6-8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Muradoğlu, Ü. ve Işık, A. D. (2019). İlkokul üçüncü sınıf Türkçe ders kitabı etkinliklerinin sınıf öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda incelenmesi. Sınırsız Eğitim ve Araştırma Dergisi, 4(1), 19-39.
- Oryaşın, U. (2021). Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklerin Yenilenen Bloom Sınıflandırması’na göre incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(3), 820-832.
- Özmantar, M. F., Bozkurt, A., Demir, S., Bingölbali, E. ve Açıl, E. (2010). Sınıf öğretmenlerinin etkinlik kavramına ilişkin algıları. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, (30), 379-398.
- Sarıkaya, B. (2019). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki (5, 6, 7 ve 8. sınıf) etkinliklerin değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (64), 563-580.
- Şahan, N. ve Çerçi, A. (2018). Türkçe dersi etkinliklerine yönelik algı ölçeği geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(1), 411-430.
- Şimşek, Ş. (2017). 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin olumlu mesajlar yönünden incelenmesi. International Journal of Language Academy, 5(7), 300-311.
- Tosunoğlu, M. ve Demir, E. (2014). MEB yayınları 5. sınıf Türkçe dersi öğrenci çalışma kitabındaki etkinliklerin dil öğrenme alanlarına ve taksonomiye göre değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 44(203), 74-83.
- Tuncer, M. (2020). Nicel araştırma desenleri. B. Oral ve A. Çoban (Ed.), Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss. 205-228). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Ülper, H. (2020). Türkçe ders kitaplarındaki etkinlikler. H. Ülper (Ed.), Türkçe ders kitabı çözümlemeleri içinde (ss. 57-81). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Yıl 2025,
Cilt: 13 Sayı: 1, 199 - 215, 29.01.2025
Öz
The aim of this study is to assess Turkish teachers' perceptions of the activities in Turkish language textbooks. The study involved 100 Turkish language teachers from various institutions affiliated with the Ministry of National Education (MoNE). It employed a descriptive survey method using the "Turkish Language Teachers’ Perceptions of Turkish Language Lesson Activities Scale," a 5-point Likert-type scale. The scale includes thirty-three items across seven dimensions: basic language skills and vocabulary (5 items), function (8 items), assessment and evaluation (5 items), teacher and student contribution (6 items), negative aspects (4 items), interaction (3 items), and metacognitive skills (2 items). The results revealed that teachers had positive perceptions of the most dimensions, including basic language skills, function, and assessment, but negative perceptions of the negative aspects of the activities.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Anniak, E. (2023). 5. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan etkinliklerin Yenilenmiş Bloom Taksonomisine göre değerlendirilmesi. International Journal of Progression and Development in Education, 1(1), 1-43.
- Baş, B., Turhan, O. ve Karaca, F. (2017). Türkçe öğretiminde etkinlik stratejisi geliştirmeye yönelik bir durum tespiti: 5. Sınıf Türkçe çalışma ve öğretmen kılavuz kitabı örneği. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 717-746.
- Batur, Z. ve Özdemir, P. (2021). Türkçe ders kitabı etkinliklerinin kazanımlarla örtüşme durumları. Avrasya Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 5(1), 47-68.
- Bayrak Özmutlu, E. ve. Kanık Uysal, P. (2021). Türkçe ders kitaplarında yer alan etkinliklerin düşünme becerileri açısından incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 52, 518-543.
- Candlin, C. (1987). Towards task-based language learning. In C. Candlin ve D. Murphy (Eds.), Language learning tasks (pp. 5-22). United States: Prentice Hall.
- Cunningsworth, A. (1995). Choosing your course book. Portsmouth, New Hampshire: Heinemann Press.
- Çeçen, M. A. ve Çiftçi, Ö. (2007). İlköğretim 6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin tür ve tema açısından incelenmesi. Milli Eğitim, (173), 39-49.
- Çerçi, A. (2016). 6. sınıf Türkçe dersi öğrenci çalışma kitabının etkinliği oluşturan unsurlar bakımından değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(4), 1984-1998.
- Çevik, A. ve Güneş, F. (2017). Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklerin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 272-286.
- Demirel, Ö. ve Kıroğlu, K. (2021). Eğitim ve ders kitapları. Ö. Demirel ve K. Kıroğlu (Ed.), Ders kitabı incelemesi içinde (ss. 4-13). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Epçaçan, C. ve Okçu, V. (2010). İlköğretim Türkçe ders kitaplarının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 40(187), 39-51.
- Erdoğan, T. (2014). İlkokul 1-4. sınıflar Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarındaki etkinliklerin yaratıcı düşünme becerisi açısından incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (23), 25-58.
- Eyüp, B. ve Kansızoğlu, N. (2021). 6. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki konuşma etkinlikleri üzerine bir inceleme. Trakya Eğitim Dergisi, 11(1), 366-385.
- Göçer, A. (2008). İlköğretim Türkçe ders kitaplarının ölçme ve değerlendirme açısından incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 197-210.
- Gün, M. (2012). İlköğretim ikinci kademe Türkçe dersi okuma etkinliklerinde karşılaşılan sorunlar. Turkish Studies, 7(4), 1961-1977.
- Güneş, F. (2011). Dil öğretim yaklaşımları ve Türkçe öğretimindeki uygulamalar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 123-148.
- Güneş, F. (2012). Testlerden etkinliklere Türkçe öğretimi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 31-42.
- Güneş, F. (2017a). Türkçe öğretiminde alıştırma ve etkinlik karmaşası. Ö. Demirel ve S. Dinçer (Ed.), Küreselleşen dünyada eğitim içinde (ss. 541-552). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Güneş, F. (2017b). Türkçe öğretiminde etkinlik yaklaşımı. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(1), 48-64.
- Güneş, F. (2017c). Alıştırmalardan etkinliklere: eğitimdeki gelişmeler. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 103-120.
- Kaplan, K. (2022). 5. sınıf Türkçe ders kitabının etkinlik tasarlama ilkeleri açısından incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (42), 31-61.
- Karadağ, Ö. ve Tekercioğlu, H. (2019). Türkçe ders kitaplarındaki bilişsel ve üstbilişsel işlevlere dair bir durum tespiti. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(3), 628-646.
- Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Millî Eğitim Bakanlığı (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6-8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Muradoğlu, Ü. ve Işık, A. D. (2019). İlkokul üçüncü sınıf Türkçe ders kitabı etkinliklerinin sınıf öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda incelenmesi. Sınırsız Eğitim ve Araştırma Dergisi, 4(1), 19-39.
- Oryaşın, U. (2021). Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklerin Yenilenen Bloom Sınıflandırması’na göre incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(3), 820-832.
- Özmantar, M. F., Bozkurt, A., Demir, S., Bingölbali, E. ve Açıl, E. (2010). Sınıf öğretmenlerinin etkinlik kavramına ilişkin algıları. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, (30), 379-398.
- Sarıkaya, B. (2019). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki (5, 6, 7 ve 8. sınıf) etkinliklerin değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (64), 563-580.
- Şahan, N. ve Çerçi, A. (2018). Türkçe dersi etkinliklerine yönelik algı ölçeği geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(1), 411-430.
- Şimşek, Ş. (2017). 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin olumlu mesajlar yönünden incelenmesi. International Journal of Language Academy, 5(7), 300-311.
- Tosunoğlu, M. ve Demir, E. (2014). MEB yayınları 5. sınıf Türkçe dersi öğrenci çalışma kitabındaki etkinliklerin dil öğrenme alanlarına ve taksonomiye göre değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 44(203), 74-83.
- Tuncer, M. (2020). Nicel araştırma desenleri. B. Oral ve A. Çoban (Ed.), Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss. 205-228). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Ülper, H. (2020). Türkçe ders kitaplarındaki etkinlikler. H. Ülper (Ed.), Türkçe ders kitabı çözümlemeleri içinde (ss. 57-81). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Toplam 33 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Türkçe Eğitimi |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 22 Ocak 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Ocak 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 17 Eylül 2024 |
| Kabul Tarihi | 30 Aralık 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025Cilt: 13 Sayı: 1 |
Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.