Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Ortaokul Öğrencilerinin Yaşadığı Okuma Güçlükleri: Gözlem Odaklı Bir Çalışma

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 2, 339 - 375, 30.04.2024

Hava Karaca Betül Keray Dinçel

https://doi.org/10.16916/aded.1413039

Öz

Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin yaşadığı okuma güçlüklerinin derinlemesine incelenmesi amaçlanmıştır. On iki hafta süren bir çalışma yapılmıştır. Çalışma Aksaray ili Merkez ilçesinde bulunan bir ortaokulda okuma güçlüğü çeken dört ortaokul öğrencisiyle gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında nitel araştırma yöntemlerinden gözlem yöntemi tercih edilmiştir. Öğrencilerin Türkçe dersindeki okuma süreçleri on hafta boyunca gözlemlenmiştir. Okuma güçlüğü çeken öğrencilerin okuma düzeyleri, okuma sırasında sergilemiş olduğu davranışlar, okuma hataları, okumalarına sınıf arkadaşlarının tepkisi belirlenerek süreç sonunda okuma güçlüğü çeken öğrencilerin okuma düzeylerinde bir değişiklik olup olmadığı incelenmiştir. Gözlemler doğrultusunda okuma güçlüğü çeken öğrencilerin okuma düzeylerinin endişe düzeyinde olduğu, okuma sırasında bazı istendik ve istenmedik davranışlarda bulundukları, okuma hatalarından atlama, ekleme, tekrar etme, yanlış sözcük okuma, harf hatası, heceleme, noktalama işaretlerine dikkat etmeme, parmakla takip gibi okuma hatalarını yaptıkları, sınıf arkadaşlarının okuma güçlüğü çeken öğrencilerin okumaları sırasında çeşitli davranışlar sergiledikleri ve Türkçe dersi işleniş sürecinde yer alan okuma etkinliklerinin okuma güçlüğü çeken öğrencilerin okuma becerilerini iyileştirme sürecinde yetersiz olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okuma güçlüğü okuma sorunları zayıf okur gözlem

Kaynakça

  • Acat, M. B. (1996). Okuma güçlükleri ile okuduğunu anlama becerisi arasındaki ilişki düzeyi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Akbaş, T. (2001). Okuma yazma güçlüğü ve okul. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(7), 49-57.
  • Akyol, H. (2003). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Akyol, H. (2010). Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • Akyol, H. ve Kodan, H. (2016). Okuma güçlüğünün giderilmesine yönelik bir uygulama: Akıcı okuma stratejilerinin kullanımı. On Dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 7-21.
  • Akyol, H. ve Sever, E. (2019). Okuma yazma güçlüğü ve bir eylem araştırması: İkinci sınıf örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 685-707.
  • Altun, T., Ekiz, D. ve Odabaşı, M. (2011). A qualitative study on reading difficulties faced by primary teachers in their classrooms. Dicle University Journal of Ziya Gökalp Education Faculty, 17(2011), 80-101.
  • Anderson, R. C., & Freebody, P. (1981). Vocabulary knowledge. J. T. Guthrie (Ed.), Comprehension and teaching: Research reviews (pp. 77-117). Newark, DE: International Reading Association.
  • Arık, F. H. (2021). Okuma gelişim programının okuma güçlüğü üzerindeki etkisi: Biçimlendirici deneme araştırması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
  • Aslan, D. ve Dirik, M. Z. (2008). İlköğretim ikinci sınıf öğrencilerinin okuma güçlüklerini gidermede okumayı geliştirici duyuşsal yaklaşımın etkisi. Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 1-18.
  • Avşar Tuncay, A. (2021). Okuma güçlüğü yaşayan ilkokul öğrencilerinin okuma hatalarının incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 5(1), 119-134.
  • Bal, H. (2016). Nitel araştırma yöntem ve teknikleri. İstanbul: Sentez.
  • Baydık, B. (2002). Okuma güçlüğü olan ve olmayan çocukların sözcük okuma becerilerinin karşılaştırılması (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Baydık, B., Ergül, C. ve Bahap Kudret, Z. (2012). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma akıcılığı sorunları ve öğretmenlerinin bu sorunlara yönelik öğretim uygulamaları. Elementary Education Online, 11(3), 778-789.
  • Beech, J. R., & Harding, L. M. (1984). Phonemic processing and the poor reader from a developmental lag viewpoint. Reading Research Quarterly, 19(3), 57-366.
  • Can, B. ve Altunbaş Yavuz, S. (2017). Okuma yazma güçlüğü: Kimin için? Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 86-113.
  • Chall, J. S. (1983). Stages of reading development. New York: McGraw-Hill.
  • Cirino, P. T., Romain, M. A., Barth, A. E., Tolar, T. D., Fletcher, J. M., & Vaughn, S. (2013). Reading skill components and impairments in middle school struggling readers. Reading and Writing, 26(1), 1059-1086.
  • Collins, A. A., Lindström, E. R., & Compton, D. L. (2018). Comparing students with and without reading difficulties on reading comprehension assessments: A meta-analysis. Journal of Learning Disabilities, 51(2), 108-123.
  • Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri. (M. Bütün ve S.B. Demir, çev. ed.). Ankara: Siyasal Akademi.
  • Creswell, J. W. (2020). Eğitim araştırmaları: Nicel ve nitel araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi. (H. Ekşi, çev. ed.). İstanbul: Edam.
  • Çelik, C. (2020). 3. Sınıf öğrencilerinin yaşadığı okuma güçlüklerinin sebeplerinin yapay zekâ yöntemi ile modellenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
  • Çeliktürk Sezgin, Z. ve Akyol, H. (2015). Okuma güçlüğü olan dördüncü sınıf öğrencisinin okuma becerilerinin geliştirilmesi. Turkish Journal of Education, 4(2), 4-16.
  • Dağ, N. (2010). Okuma güçlüğünün giderilmesinde 3P metodu ile boşluk tamamlama (cloze) tekniğinin kullanımı üzerine bir çalışma. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 11(1), 63-74.
  • Demirtaş, Ç. P. (2017). Okuma güçlüğü olan öğrencilerde okuma, sesbilgisel farkındalık, hızlı isimlendirme ve çalışma belleği becerilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Demirtaş, E. (2022). Prozodi öğretiminin okuma güçlüğü olan bir ilkokul üçüncü sınıf öğrencisinin okuma akıcılığı ve okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bartın Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Bartın.
  • Demirtaş, G. (2016). Okuma güçlüğü yaşayan dördüncü sınıf öğrencileri üzerine bir durum çalışması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
  • Demirtaş Şenel, G. ve Baştuğ, M. (2020). Okuma güçlüğü yaşayan ilkokul öğrencilerinin derinlemesine incelenmesi: Bir durum çalışması. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 8(1), 68-88.
  • Dinç, R. (2017). Okuma güçlüğü yaşayan öğrencide okuma becerisini geliştirmeye yönelik bir eylem araştırması. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 10(2), 320-334.
  • Dündar, H. ve Akyol, H. (2014). Okuma ve anlama problemlerinin tespiti ve giderilmesine ilişkin örnek olay çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(171), 361-377.
  • Ege, B. (2019). Okuma güçlüğünün giderilmesinde akıcı okuma stratejilerinin etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bayburt Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Bayburt.
  • Erbasan, Ö. ve Sağlam, A. (2020). Okuma güçlüğü olan evde eğitim öğrencisinin okuma becerilerinin geliştirilmesi. Temel Eğitim Dergisi, 2(1), 14-25.
  • Griva, E., & Anastasioul, D. (2009). Awareness of reading strategy use and reading comprehension among poor and good readers. Elementary Education Online, 8(2), 283-297.
  • Gül, M. (2019). Okuma güçlüğü yaşayan ilkokul dördüncü sınıf öğrencisinin öğrenme stiline uygun zenginleştirilmiş öğretim yöntemleriyle okuma güçlüğünün giderilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
  • Jayanti, F. G. (2016). Reading difficulties: Comparison on students’ and teachers’ perception. Proceedings of ISELT FBS Universitas Negeri Padang, 4(1), 296-301.
  • Kanık Uysal, P. ve Akyol, H. (2019). Okuma güçlüğü ve giderilmesi: Bir eylem araştırması. Eğitim ve Bilim, 44(198), 17-35.
  • Karatay, H. (2014). Okuma eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Kardaş İşler, N. ve Şahin, A. E. (2016). Bir ilkokul 4. sınıf öğrencisinin okuma bozukluğu ve anlama güçlüğü: Bir durum çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(2), 174-186.
  • Katz, L. A., & Carlisle, J. F. (2009). Teaching students with reading difficulties to be close readers: A feasibility study. Language Speech and Hearing Services in Schools, 40(3), 325-340.
  • Keray Dinçel, B. (2016). Türkçe öğretmenlerinin anlama becerilerinde ölçme ve değerlendirmeye yönelik görüşleri (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kılıç, A. (2000). İlkokuma yazma öğretiminde programlandırılmış öğretime göre metin yönteminin etkililiği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Kuruyer, H. G. (2014). Zenginleştirilmiş okuma programının okuma güçlüğü olan öğrencilerin bilişsel süreç ve nöral yapılarına etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kuruyer, H. G. ve Özsoy, G. (2016). İyi ve zayıf okuyucuların üstbilişsel okuma becerilerinin incelenmesi: Bir durum çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(2), 771-788.
  • Kuruoğlu, G. ve Şen, N. (2018). Okuma güçlüğü yaşayan ortaokul öğrencilerinin yaptıkları okuma hatalarının incelenmesi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 4(2), 101-110.
  • Küçükcaymaz, S. (2011). Okuma güçlüğü olan birinci ve ikinci kademe öğrencilerinin benlik saygı düzeylerinin karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Kodan, H. (2020). Okuma güçlüğüne ilişkin öğretmen görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(29), 204-222.
  • Lyon, G. R. (2003). Reading disabilities: Why do some children have difficulty learning to read? What can be done about it. Perspectives, 29(2), 17-19.
  • May, F. B. (1986). Reading as communication: An Interactive Approach. Columbus, OH: Merrill.
  • MEB (2019). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim.
  • Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. (S. Turan, çev. ed.) Ankara: Nobel.
  • Okur, A. ve Öztürk, D. (2018). Okuma becerisinin geliştirilmesinde grafiksel sembollerin kullanımına yönelik örnek olay çalışması. Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi, 14(6), 235-251.
  • Ortega y Gasset, J., & Parmenter, C. E. (1959). The difficulty of reading. Diogenes, 7(28), 1-17.
  • Özkara, Y. (2010). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma düzeylerinin geliştirilmesine yönelik bir uygulama. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 5(1), 109-119.
  • Parrila, R., Georgiou, G., & Corkett, J. (2007). University students with a significant history of reading difficulties: What is and is not compensated? Exceptionality Education International, 17(2), 195-220.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün ve S. B. Demir, çev. ed.). Ankara: Pegem.
  • Peksoy, M. (2018). Okuma güçlüğü çeken öğrencilerin okuma becerilerini geliştirmede tekrarlı okuma tekniğinin kullanımı üzerine bir durum çalışması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
  • Price, C. J., & Mechelli, A. (2005). Reading and reading disturbance. Current Opinion in Neurobiology, 15(2), 231-238.
  • Pürsün, T. (2021). Okuma güçlüğü olan öğrencilerle çalışan öğretmenler için geliştirilen eğitim programının öğretmen yeterliğine etkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Rayner, K., Pollatsek, A., Ashby, J., & Clifton Jr, C. (2012). Psychology of reading. London: Psychology Press.
  • Rayner, K., & Reichle, E. D. (2010). Models of the reading process. Wiley Interdisciplinary Reviews: Cognitive Science, 1(6), 787-799.
  • Sarıpınar, E. G. (2006). Özgül öğrenme güçlüğü: Okuma güçlüğünde akademik beceri ve duyusal-motor işlevleri değerlendirebilme testlerinin kullanılabilirliği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Satılmış, A. (2021). Okuma güçlüğü olan öğrencilerde akıcı okuma stratejilerinin etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.
  • Seçkin, Ş. (2012). Okuma güçlüğü olan ve olmayan ilköğretim öğrencilerinin okuma akıcılığı (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Sert, C. (2019). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma akıcılığının arttırılmasında model okuma, tekrarlı okuma, hata düzeltme ve kendini izleme stratejisi sağaltım paketinin etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Sever, A. ve Topçuoğlu Ünal, F. (2020). Ortaokul öğrencilerinin telaffuz hataları üzerine bir inceleme. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 24(3), 683-700.
  • Shanker, J. L., & Ekwall, E. E. (2000). Ekwall/Shanker reading inventory. Boston, MA: Allyn & Bacon.
  • Sidekli, S. (2010). Eylem araştırması: İlköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma ve anlama güçlüklerinin giderilmesi. TÜBAR, 27, 564-580.
  • Sirem, Ö. (2020). Okuma destek programının ilkokul öğrencilerinin okuma güçlüğü sağaltımına etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Sirem, Ö. ve Baş, Ö. (2021). Okuma güçlüğü yaşayan öğrencilerin sınıftaki davranışlarının incelenmesi üzerine nitel bir çalışma. Milli Eğitim Dergisi, 50(230), 645-662.
  • Sirem, Ö. ve Baş, Ö. (2021). Okuma destek programının ilkokul öğrencilerinin okuma güçlüğü sağaltımına etkisi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 50(1), 507-534.
  • Sözen, N. (2017). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin anlama becerisinin geliştirilmesinde rehberli okuma yönteminin etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Şahin, A. ve Bozdağ, T. (2020). İlkokullarda okuma güçlüğünde kullanılan eğitsel uygulamalara ilişkin öğretmen algılarının incelenmesi. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 4(3), 250-263.
  • Şahin, M. ve Baştuğ, M. (2020). Okuma güçlüğünü gidermede nörolojik etki yönteminin rolü. Academy Journal of Educational Sciences, 4(2), 93-101.
  • Şahin, K. (2019). Okuma güçlüğü çeken ortaokul öğrencileri üzerine bir eylem araştırması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
  • Şen, N. (2016). Okuma güçlüğü çeken ortaokul öğrencilerinin okuma becerilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Tan, A., & Nicholson, T. (1997). Flashcards revisited: Training poor readers to read words faster improves their comprehension of text. Journal of Educational Psychology, 89(2), 276-288.
  • Türkmenoğlu, M. (2016). İlkokulda akran öğretimi aracılığıyla okuma güçlüğünün giderilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
  • Türkmenoğlu, M. ve Baştuğ, M. (2017). İlkokulda akran öğretimi aracılığıyla okuma güçlüğünün giderilmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5(3), 36-66.
  • Vaughn, S., Linan Thompson, S., Kouzekanani, K., Pedrotty Bryant, D., Dickson, S., & Blozis, S. A. (2003). Reading instruction grouping for students with reading difficulties. Remedial and Special Education, 24(5), 301-315.
  • Wanzek, J., Vaughn, S., Scammacca, N. K., Metz, K., Murray, C. S., Roberts, G., & Danielson, L. (2013). Extensive reading interventions for students with reading difficulties after grade 3. Review of Educational Research, 83(2), 163-195.
  • Vaughn, S., & Fletcher, J. M. (2012). Response to intervention with secondary school students with reading difficulties. Journal of Learning Disabilities, 45(3), 244-256.
  • Wang, Y. H. (2016). Reading strategy use and comprehension performance of more successful and less successful readers: A think-aloud study. Educational Sciences: Theory & Practice, 16(5), 1789-1813.
  • Yangın, S. ve Sidekli, S. (2006). Okuma güçlüğü yaşayan öğrencilerin kelime tanıma becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir uygulama. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16, 1-17.
  • Yıldız, M. ve Aydoğmuş, M. (2021). Türkiye’de okuma güçlüğünü gidermeye odaklanan ilkokul düzeyindeki araştırmaların incelenmesi: 2000-2020 dönemi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(4), 1188-1225.
  • Yılmaz, M. (2006). İlköğretim 3. sınıf öğrencilerinin sesli okuma hatalarını düzeltmede ve okuduğunu anlama becerilerini geliştirmede tekrarlı okuma yönteminin etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Yurdakal, İ. H. (2014). İlkokullarda okuma güçlüğünde yaşanan sorunlar ile eğitim uygulamalarına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
  • Yurdakal, İ. H. ve Susar Kırmızı, F. (2019). İlkokullarda okuma güçlüğünü sağaltmaya yönelik kullanılan öğretimsel düzenlemelere ilişkin öğretmen görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(2), 854-867.
  • Yüksel, A. (2010). Okuma güçlüğü çeken bir öğrencinin okuma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir çalışma. Kuramsal Eğitimbilim, 3(1), 124-134.
  • Yılmaz, M. ve Kadan, Ö. F. (2019). Okuma güçlüklerini gidermede eşli okuma yönteminin etkisine yönelik bir eylem araştırması. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 231-244.

Reading Difficulties Experienced by Lower Secondary School Students: An Observation-Oriented Annotation Study

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 2, 339 - 375, 30.04.2024

Hava Karaca Betül Keray Dinçel

https://doi.org/10.16916/aded.1413039

Öz

This study aimed to examine the reading difficulties experienced by lower secondary school students in depth. For this purpose, a study lasting twelve weeks was conducted. The study was carried out on four students having reading difficulties in a lower secondary school in the central district of Aksaray province. The observation method, a qualitative research method, was used for data collection. The students’ reading in their Turkish language lessons was observed for ten weeks. As a result of the observations, the reading levels of the students with reading difficulties, the behaviors exhibited during reading, reading errors, and the reaction of their classmates to their reading were determined and it was examined whether there was a change in the reading levels of the students with reading difficulties at the end of the process. The observations indicated that the reading limits of the students with reading difficulties within the scope of the observations target were at the dimention of anxiety dimensions; they engaged with some desirable and undesirable behaviors during reading; and they made reading errors such as skipping, adding, repeating, misreading, spelling mistakes, not paying attention to punctuation marks, and finger tracking; their classmates exhibited various behaviors during their acts of reading due to their difficulty in reading and that reading activities included in Turkish language classes were insufficient for improving reading skills of the students with reading difficulties.

Anahtar Kelimeler

Reading difficulties reading problems poor reader observation

Kaynakça

  • Acat, M. B. (1996). Okuma güçlükleri ile okuduğunu anlama becerisi arasındaki ilişki düzeyi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Akbaş, T. (2001). Okuma yazma güçlüğü ve okul. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(7), 49-57.
  • Akyol, H. (2003). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Akyol, H. (2010). Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • Akyol, H. ve Kodan, H. (2016). Okuma güçlüğünün giderilmesine yönelik bir uygulama: Akıcı okuma stratejilerinin kullanımı. On Dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 7-21.
  • Akyol, H. ve Sever, E. (2019). Okuma yazma güçlüğü ve bir eylem araştırması: İkinci sınıf örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 685-707.
  • Altun, T., Ekiz, D. ve Odabaşı, M. (2011). A qualitative study on reading difficulties faced by primary teachers in their classrooms. Dicle University Journal of Ziya Gökalp Education Faculty, 17(2011), 80-101.
  • Anderson, R. C., & Freebody, P. (1981). Vocabulary knowledge. J. T. Guthrie (Ed.), Comprehension and teaching: Research reviews (pp. 77-117). Newark, DE: International Reading Association.
  • Arık, F. H. (2021). Okuma gelişim programının okuma güçlüğü üzerindeki etkisi: Biçimlendirici deneme araştırması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
  • Aslan, D. ve Dirik, M. Z. (2008). İlköğretim ikinci sınıf öğrencilerinin okuma güçlüklerini gidermede okumayı geliştirici duyuşsal yaklaşımın etkisi. Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 1-18.
  • Avşar Tuncay, A. (2021). Okuma güçlüğü yaşayan ilkokul öğrencilerinin okuma hatalarının incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 5(1), 119-134.
  • Bal, H. (2016). Nitel araştırma yöntem ve teknikleri. İstanbul: Sentez.
  • Baydık, B. (2002). Okuma güçlüğü olan ve olmayan çocukların sözcük okuma becerilerinin karşılaştırılması (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Baydık, B., Ergül, C. ve Bahap Kudret, Z. (2012). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma akıcılığı sorunları ve öğretmenlerinin bu sorunlara yönelik öğretim uygulamaları. Elementary Education Online, 11(3), 778-789.
  • Beech, J. R., & Harding, L. M. (1984). Phonemic processing and the poor reader from a developmental lag viewpoint. Reading Research Quarterly, 19(3), 57-366.
  • Can, B. ve Altunbaş Yavuz, S. (2017). Okuma yazma güçlüğü: Kimin için? Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 86-113.
  • Chall, J. S. (1983). Stages of reading development. New York: McGraw-Hill.
  • Cirino, P. T., Romain, M. A., Barth, A. E., Tolar, T. D., Fletcher, J. M., & Vaughn, S. (2013). Reading skill components and impairments in middle school struggling readers. Reading and Writing, 26(1), 1059-1086.
  • Collins, A. A., Lindström, E. R., & Compton, D. L. (2018). Comparing students with and without reading difficulties on reading comprehension assessments: A meta-analysis. Journal of Learning Disabilities, 51(2), 108-123.
  • Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri. (M. Bütün ve S.B. Demir, çev. ed.). Ankara: Siyasal Akademi.
  • Creswell, J. W. (2020). Eğitim araştırmaları: Nicel ve nitel araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi. (H. Ekşi, çev. ed.). İstanbul: Edam.
  • Çelik, C. (2020). 3. Sınıf öğrencilerinin yaşadığı okuma güçlüklerinin sebeplerinin yapay zekâ yöntemi ile modellenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
  • Çeliktürk Sezgin, Z. ve Akyol, H. (2015). Okuma güçlüğü olan dördüncü sınıf öğrencisinin okuma becerilerinin geliştirilmesi. Turkish Journal of Education, 4(2), 4-16.
  • Dağ, N. (2010). Okuma güçlüğünün giderilmesinde 3P metodu ile boşluk tamamlama (cloze) tekniğinin kullanımı üzerine bir çalışma. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 11(1), 63-74.
  • Demirtaş, Ç. P. (2017). Okuma güçlüğü olan öğrencilerde okuma, sesbilgisel farkındalık, hızlı isimlendirme ve çalışma belleği becerilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Demirtaş, E. (2022). Prozodi öğretiminin okuma güçlüğü olan bir ilkokul üçüncü sınıf öğrencisinin okuma akıcılığı ve okuduğunu anlama becerileri üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bartın Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Bartın.
  • Demirtaş, G. (2016). Okuma güçlüğü yaşayan dördüncü sınıf öğrencileri üzerine bir durum çalışması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
  • Demirtaş Şenel, G. ve Baştuğ, M. (2020). Okuma güçlüğü yaşayan ilkokul öğrencilerinin derinlemesine incelenmesi: Bir durum çalışması. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 8(1), 68-88.
  • Dinç, R. (2017). Okuma güçlüğü yaşayan öğrencide okuma becerisini geliştirmeye yönelik bir eylem araştırması. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 10(2), 320-334.
  • Dündar, H. ve Akyol, H. (2014). Okuma ve anlama problemlerinin tespiti ve giderilmesine ilişkin örnek olay çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(171), 361-377.
  • Ege, B. (2019). Okuma güçlüğünün giderilmesinde akıcı okuma stratejilerinin etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bayburt Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Bayburt.
  • Erbasan, Ö. ve Sağlam, A. (2020). Okuma güçlüğü olan evde eğitim öğrencisinin okuma becerilerinin geliştirilmesi. Temel Eğitim Dergisi, 2(1), 14-25.
  • Griva, E., & Anastasioul, D. (2009). Awareness of reading strategy use and reading comprehension among poor and good readers. Elementary Education Online, 8(2), 283-297.
  • Gül, M. (2019). Okuma güçlüğü yaşayan ilkokul dördüncü sınıf öğrencisinin öğrenme stiline uygun zenginleştirilmiş öğretim yöntemleriyle okuma güçlüğünün giderilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
  • Jayanti, F. G. (2016). Reading difficulties: Comparison on students’ and teachers’ perception. Proceedings of ISELT FBS Universitas Negeri Padang, 4(1), 296-301.
  • Kanık Uysal, P. ve Akyol, H. (2019). Okuma güçlüğü ve giderilmesi: Bir eylem araştırması. Eğitim ve Bilim, 44(198), 17-35.
  • Karatay, H. (2014). Okuma eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Kardaş İşler, N. ve Şahin, A. E. (2016). Bir ilkokul 4. sınıf öğrencisinin okuma bozukluğu ve anlama güçlüğü: Bir durum çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(2), 174-186.
  • Katz, L. A., & Carlisle, J. F. (2009). Teaching students with reading difficulties to be close readers: A feasibility study. Language Speech and Hearing Services in Schools, 40(3), 325-340.
  • Keray Dinçel, B. (2016). Türkçe öğretmenlerinin anlama becerilerinde ölçme ve değerlendirmeye yönelik görüşleri (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kılıç, A. (2000). İlkokuma yazma öğretiminde programlandırılmış öğretime göre metin yönteminin etkililiği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Kuruyer, H. G. (2014). Zenginleştirilmiş okuma programının okuma güçlüğü olan öğrencilerin bilişsel süreç ve nöral yapılarına etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kuruyer, H. G. ve Özsoy, G. (2016). İyi ve zayıf okuyucuların üstbilişsel okuma becerilerinin incelenmesi: Bir durum çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(2), 771-788.
  • Kuruoğlu, G. ve Şen, N. (2018). Okuma güçlüğü yaşayan ortaokul öğrencilerinin yaptıkları okuma hatalarının incelenmesi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 4(2), 101-110.
  • Küçükcaymaz, S. (2011). Okuma güçlüğü olan birinci ve ikinci kademe öğrencilerinin benlik saygı düzeylerinin karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Kodan, H. (2020). Okuma güçlüğüne ilişkin öğretmen görüşleri. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(29), 204-222.
  • Lyon, G. R. (2003). Reading disabilities: Why do some children have difficulty learning to read? What can be done about it. Perspectives, 29(2), 17-19.
  • May, F. B. (1986). Reading as communication: An Interactive Approach. Columbus, OH: Merrill.
  • MEB (2019). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim.
  • Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. (S. Turan, çev. ed.) Ankara: Nobel.
  • Okur, A. ve Öztürk, D. (2018). Okuma becerisinin geliştirilmesinde grafiksel sembollerin kullanımına yönelik örnek olay çalışması. Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi, 14(6), 235-251.
  • Ortega y Gasset, J., & Parmenter, C. E. (1959). The difficulty of reading. Diogenes, 7(28), 1-17.
  • Özkara, Y. (2010). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma düzeylerinin geliştirilmesine yönelik bir uygulama. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 5(1), 109-119.
  • Parrila, R., Georgiou, G., & Corkett, J. (2007). University students with a significant history of reading difficulties: What is and is not compensated? Exceptionality Education International, 17(2), 195-220.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün ve S. B. Demir, çev. ed.). Ankara: Pegem.
  • Peksoy, M. (2018). Okuma güçlüğü çeken öğrencilerin okuma becerilerini geliştirmede tekrarlı okuma tekniğinin kullanımı üzerine bir durum çalışması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
  • Price, C. J., & Mechelli, A. (2005). Reading and reading disturbance. Current Opinion in Neurobiology, 15(2), 231-238.
  • Pürsün, T. (2021). Okuma güçlüğü olan öğrencilerle çalışan öğretmenler için geliştirilen eğitim programının öğretmen yeterliğine etkisinin incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Rayner, K., Pollatsek, A., Ashby, J., & Clifton Jr, C. (2012). Psychology of reading. London: Psychology Press.
  • Rayner, K., & Reichle, E. D. (2010). Models of the reading process. Wiley Interdisciplinary Reviews: Cognitive Science, 1(6), 787-799.
  • Sarıpınar, E. G. (2006). Özgül öğrenme güçlüğü: Okuma güçlüğünde akademik beceri ve duyusal-motor işlevleri değerlendirebilme testlerinin kullanılabilirliği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Satılmış, A. (2021). Okuma güçlüğü olan öğrencilerde akıcı okuma stratejilerinin etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.
  • Seçkin, Ş. (2012). Okuma güçlüğü olan ve olmayan ilköğretim öğrencilerinin okuma akıcılığı (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Sert, C. (2019). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin okuma akıcılığının arttırılmasında model okuma, tekrarlı okuma, hata düzeltme ve kendini izleme stratejisi sağaltım paketinin etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Sever, A. ve Topçuoğlu Ünal, F. (2020). Ortaokul öğrencilerinin telaffuz hataları üzerine bir inceleme. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 24(3), 683-700.
  • Shanker, J. L., & Ekwall, E. E. (2000). Ekwall/Shanker reading inventory. Boston, MA: Allyn & Bacon.
  • Sidekli, S. (2010). Eylem araştırması: İlköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma ve anlama güçlüklerinin giderilmesi. TÜBAR, 27, 564-580.
  • Sirem, Ö. (2020). Okuma destek programının ilkokul öğrencilerinin okuma güçlüğü sağaltımına etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Sirem, Ö. ve Baş, Ö. (2021). Okuma güçlüğü yaşayan öğrencilerin sınıftaki davranışlarının incelenmesi üzerine nitel bir çalışma. Milli Eğitim Dergisi, 50(230), 645-662.
  • Sirem, Ö. ve Baş, Ö. (2021). Okuma destek programının ilkokul öğrencilerinin okuma güçlüğü sağaltımına etkisi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 50(1), 507-534.
  • Sözen, N. (2017). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin anlama becerisinin geliştirilmesinde rehberli okuma yönteminin etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Şahin, A. ve Bozdağ, T. (2020). İlkokullarda okuma güçlüğünde kullanılan eğitsel uygulamalara ilişkin öğretmen algılarının incelenmesi. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 4(3), 250-263.
  • Şahin, M. ve Baştuğ, M. (2020). Okuma güçlüğünü gidermede nörolojik etki yönteminin rolü. Academy Journal of Educational Sciences, 4(2), 93-101.
  • Şahin, K. (2019). Okuma güçlüğü çeken ortaokul öğrencileri üzerine bir eylem araştırması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
  • Şen, N. (2016). Okuma güçlüğü çeken ortaokul öğrencilerinin okuma becerilerinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Tan, A., & Nicholson, T. (1997). Flashcards revisited: Training poor readers to read words faster improves their comprehension of text. Journal of Educational Psychology, 89(2), 276-288.
  • Türkmenoğlu, M. (2016). İlkokulda akran öğretimi aracılığıyla okuma güçlüğünün giderilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
  • Türkmenoğlu, M. ve Baştuğ, M. (2017). İlkokulda akran öğretimi aracılığıyla okuma güçlüğünün giderilmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5(3), 36-66.
  • Vaughn, S., Linan Thompson, S., Kouzekanani, K., Pedrotty Bryant, D., Dickson, S., & Blozis, S. A. (2003). Reading instruction grouping for students with reading difficulties. Remedial and Special Education, 24(5), 301-315.
  • Wanzek, J., Vaughn, S., Scammacca, N. K., Metz, K., Murray, C. S., Roberts, G., & Danielson, L. (2013). Extensive reading interventions for students with reading difficulties after grade 3. Review of Educational Research, 83(2), 163-195.
  • Vaughn, S., & Fletcher, J. M. (2012). Response to intervention with secondary school students with reading difficulties. Journal of Learning Disabilities, 45(3), 244-256.
  • Wang, Y. H. (2016). Reading strategy use and comprehension performance of more successful and less successful readers: A think-aloud study. Educational Sciences: Theory & Practice, 16(5), 1789-1813.
  • Yangın, S. ve Sidekli, S. (2006). Okuma güçlüğü yaşayan öğrencilerin kelime tanıma becerilerinin geliştirilmesine yönelik bir uygulama. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16, 1-17.
  • Yıldız, M. ve Aydoğmuş, M. (2021). Türkiye’de okuma güçlüğünü gidermeye odaklanan ilkokul düzeyindeki araştırmaların incelenmesi: 2000-2020 dönemi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(4), 1188-1225.
  • Yılmaz, M. (2006). İlköğretim 3. sınıf öğrencilerinin sesli okuma hatalarını düzeltmede ve okuduğunu anlama becerilerini geliştirmede tekrarlı okuma yönteminin etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Yurdakal, İ. H. (2014). İlkokullarda okuma güçlüğünde yaşanan sorunlar ile eğitim uygulamalarına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
  • Yurdakal, İ. H. ve Susar Kırmızı, F. (2019). İlkokullarda okuma güçlüğünü sağaltmaya yönelik kullanılan öğretimsel düzenlemelere ilişkin öğretmen görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(2), 854-867.
  • Yüksel, A. (2010). Okuma güçlüğü çeken bir öğrencinin okuma becerisinin geliştirilmesine yönelik bir çalışma. Kuramsal Eğitimbilim, 3(1), 124-134.
  • Yılmaz, M. ve Kadan, Ö. F. (2019). Okuma güçlüklerini gidermede eşli okuma yönteminin etkisine yönelik bir eylem araştırması. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 231-244.
Toplam 89 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Türkçe Eğitimi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Hava Karaca 0000-0003-1325-8353

Betül Keray Dinçel 0000-0002-2184-7361

Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2024
Gönderilme Tarihi 1 Ocak 2024
Kabul Tarihi 23 Mart 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024Cilt: 12 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Karaca, H., & Keray Dinçel, B. (2024). Ortaokul Öğrencilerinin Yaşadığı Okuma Güçlükleri: Gözlem Odaklı Bir Çalışma. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 12(2), 339-375. https://doi.org/10.16916/aded.1413039

88x31.png

Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.