Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Çocuk Edebiyatı Eserlerinin 6. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Motivasyonu, Okuma Tutumu ve Okur Öz Algısına Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 4, 1018 - 1036, 28.10.2023
https://doi.org/10.16916/aded.1333107

Öz

Bu araştırmanın temel amacı çocuk edebiyatı eserlerinin 6. sınıf ortaokul öğrencilerinin okuma motivasyonu, okuma tutumu ve okur öz algısına etkisini tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda yapılan çalışmada nicel araştırma desenlerinden yarı deneysel desenlerden “ön test- son test eşleştirilmiş kontrol gruplu desen” kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Şırnak ili Silopi ilçesinde yer alan Cumhuriyet Ortaokulunda öğrenim görmekte olan 6. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Cumhuriyet Ortaokulunda öğrenim görmekte olan 6. sınıf öğrencilerinden 30’u rastgele yöntemiyle deney grubu, 30’u da kontrol grubu olarak seçilmiştir. Bu çalışmada veri toplama aracı olarak okuma motivasyonu ve okumaya adanmışlık ölçeği, ilköğretim ikinci kademe öğrencileri için okumaya yönelik tutum ölçeği, okur öz algısı ölçekleri kullanılmıştır. Araştırmanın verilerinin analizinde, deney grubu ve kontrol grubunun okuma motivasyonu ve okumaya adanmışlık ölçeği, okuma tutumu ölçeği ve okur öz algısı ölçeğinin ön test ve son testinden aldıkları puanların normallik değerlerine bakılmıştır. Yapılacak analiz teknikleri için normallik varsayımlarından olan Shapiro-Wilk değerlerine bakılmıştır. Bu analiz sürecinde, deney ve kontrol gruplarının ölçeklerden aldıkları ön test ve son test puanlarının aynı grubun kendi içinde karşılaştırılması için bağımlı örneklemler t-testi kullanılmıştır. Kontrol ve deney gruplarının ön test ve son test puanlarının karşılaştırılması için bağımsız örneklemler t testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda çocuk edebiyatı eserlerinin okunmasının ortaokul öğrencilerinin okuma motivasyonu ve okumaya adanmışlık, okuma tutumu ve okur öz algısı üzerinde olumlu (pozitif) bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir.

Kaynakça

  • Aksaçlıoğlu, A. G. ve Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi. Türk Kütüphaneciliği, 21(1), 3-28.
  • Akyol, H. (2007). İlköğretimde Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Akyol, Y. (2011). İlköğretim 7. sınıf sosyal bilgiler dersinde Türk tarihinde yolculuk ünitesinin çocuk edebiyatı ile ilişkilendirilmesinin öğrencilerin empati becerilerine (eğilimlerine) etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
  • Akyüz, E. (2014). Çocuk edebiyatı yapıtlarının çocukların eş duyumsal eğilimine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Alexander, J. E. ve Filler, R. C. (1976). Attitudes and reading (Reading aids series). Delaware: International Reading Association.
  • Arıcı, A. F. (2008). Okumayı niye sevmiyoruz?: Üniversite öğrencileriyle mülakatlar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10), 91-100.
  • Arıcı, A. F. (2015). Türkçe öğretmenleri öğretmen adayları ne okumalı? Bir “okuma listesi” önerisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(3),1-15.
  • Arıcı, A. F. (2016). Çocuk edebiyatı ve kültürü. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Aşılıoğlu, B. ve Yaman, F. (2017). Öğretmen adaylarının eleştirel okumaya yönelik öz yeterlik algıları. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(12), 171-179.
  • Aybek, B. ve Aslan, S. (2015). Öğretmen adaylarının eleştirel okuma öz yeterlik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(4), 1672-1683.
  • Aydın, E. (2020). Okuma eğitiminde dikkat. M. Kaya, M. N. Kardaş (Ed.) Okuma eğitimi içinde (s. 79-100). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Aydın, E. ve Kaya, M. (2022). Biyografi eserlerinin ortaokul öğrencilerinin öz güven duygusunun gelişimine etkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 11(2), 777-792.
  • Aytekin, H. (2016). Çocuk ve gençlik edebiyatı. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Baker, L. ve Wigfield, A. (1999). Dimensions of children’s motivation for reading and theire relations to reading activity and readin gachievement. Reading Research Quarterly, 34(4), 452-477.
  • Balcı, A. (2012). Türkiye’de çocuk edebiyatı üzerine hazırlanan lisansüstü tezler hakkında bir meta-analiz çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 195-206.
  • Balcı, A. (2013). Okuma ve anlama eğitimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: PrenticeHall.
  • Bredekamp, S. (2015). Erken çocukluk eğitiminde etkili uygulamalar. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Calp, M. (2007). Özel öğretim alanı olarak Türkçe öğretimi. Konya: Eğitim Kitapevi.
  • Can, A. (2019). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Cartledge, G. &Kiarie, M. W. (2001). Learning social skills through literature for children and adolescents. Teaching Exceptional Children, 34(2), 40-47.
  • Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
  • Çakmak, T. ve Yılmaz, B. (2009). Okul öncesi dönem çocuklarının okuma alışkanlığına hazırlık durumları üzerine bir araştırma: Hacettepe Üniversitesi Beytepe Anaokulu örneği. Türk Kütüphaneciliği, 23(3), 489-509.
  • Çalışkan, E.F. (2019). Aile katılımlı okuma etkinliklerinin ilkokul öğrencilerinin okuduğunu anlama becerisine, okuma motivasyonuna ve okuma tutumuna etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Çetin, Y. ve Karaata, C. (2010). Türk öğrencilerin kitap okumama sorununa çözüm önerileri. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 202-215.
  • Çiftçi, Ö. ve Temizyürek, F. (2008). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin ölçülmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 109-129.
  • Demirbaş, M. (2012). Çocuk edebiyatı eserlerinin 6. sınıf öğrencilerinin karakter gelişimine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Destebaşı, F. (2011). Çocuk edebiyatı eserlerinin 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin karakter gelişimine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Dikmen, N. ve Kartal, H. (2021). Çocukların okuma becerileri, motivasyonu ve tutumlarının şiirsel anlatıma dayalı eserlerle geliştirilmesi. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 9(1), 45-66.
  • Doğan-Yılmaz, E. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin eleştirel düşünme düzeyleri ve kitap okuma alışkanlığına ilişkin tutumları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Durualp, E., Durualp, E. ve Çiçekoğlu, P. (2013). 6-8. sınıftaki öğrencilerin okumaya ilişkin tutumlarının internet ve kitap okuma alışkanlıkları açısından incelenmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi SBE Dergisi, 4(1), 159‐174.
  • Erol, S. ve Erdem, İ. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının eleştirel okumaya yönelik algıları. International Journal of Language Academy, 5(2), 236-249.
  • Erol, T. ve Kavruk, H. (2021). Bir üstbiliş becerisi olarak yazma. Sanat ve İnsan Dergisi, 5(2), 465-478.
  • George, D. ve Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple study guide and reference, 17.0 update. Pearson: Boston.
  • Gibson, S. ve Dembo, M. (1984). Teacher efficacy: A construct validation. Journal of Educational Psychology, 76, 569-582.
  • Gömleksiz, M. N. (2004). Kitap okuma alışkanlığına ilişkin bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 185-195.
  • Guthrie, J. T., Klavda, S. L., & Ho, A.N. (2013). Modeling the relation ships among reading instruction, motivation, engagement and achievement for adolescents. Reading Research Quarterly, 48(1), 9-26.
  • Güneş, F. (2011). İlköğretimde sesli okumanın önemi ve yararları. Millî Eğitim Dergisi. 41(191), 7-23.
  • Heck, V. Z. (2008). Ainfluência da literatura infantil naresolução de conflitos interior esdas crianças (Unpublished master thesis). EscolaSuperior de Teologica, SáoLeopoldo.
  • Hızlı, İ. (2006). İlköğretim 8. sınıf Türkçe kitaplarında metinlerin çocuk edebiyatı ölçütleri açısından değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • İşcan, A. ve Baskın, S. (2021). Çocuk edebiyatı ve okuma alışkanlığı-kültürü. M. Tunagür, M. N. Kardaş (Ed.) Çocuk edebiyatı içinde (s. 100-116). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Karadağ, R. (2014). Okuma ilgisi, tutumları ve alışkanlığı konusunda yapılmış çalışmaların lisansüstü tezlere dayalı analizi: YÖK ve Proquest veri tabanları örneklemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 1-17.
  • Karadeniz, Ş. & Yılmaz, B. (2017). Ankara’daki halk kütüphanecilerinin okuma alışkanlığı üzerine bir araştırma. Türk Kütüphaneciliği, 31(2), 223-244.
  • Karapetian-Alvord, M. K. & O’Leary, K.D. (1985). Teaching children to share throughstories. Psychologyinthe Schools, 22(3), 323-30.
  • Kaya, M. (2019). Çocuk edebiyatı eserlerinin 7.sınıf öğrencilerinin empati becerisinin gelişimine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
  • Kaya, M. (2021). Çocuk edebiyatı eserlerinin taşıması gereken nitelikler. M. Tunagür, M. N. Kardaş (Ed.). Çocuk edebiyatı içinde (s. 117-141). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Kaya, M. ve Erdem, İ. (2020). Çocuk edebiyatı eserlerinin 7. sınıf öğrencilerinin empati becerisinin gelişimine etkisi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 79-114.
  • Kaya, M. (2020). Okumanın unsurları. M. Kaya, M. N. Kardaş (Ed.). Okuma eğitimi içinde (s. 28-48). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Keskin, H. K. ve Atmaca, T. (2014). Okur öz algısı ölçeği-2'nin Türkçeye uyarlanması. İlköğretim Online, 13(1), 306-318.
  • Kurnaz, H. ve Yıldız, N. (2015). Ortaokul öğrencilerinin okuma motivasyonlarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19(3), 53-70.
  • Kurudayıoğlu, M. (2011). Zihinsel ve fiziksel bir süreç olarak okuma. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 15-29.
  • Mirzaoğlu, V. (2017). Ortaokul 7. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerin çocuk edebiyatı bağlamında incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.) Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siirt.
  • Ogurlu, Ü. (2014). Üstün zekalı ve yetenekli öğrencilerin okuma ilgisi, tutumu ve eleştirel okuma becerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 15(2), 29-41.
  • Özbay, M. ve Uyar, Y. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencileri için okumaya yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Journal of New World Science Academy, 4(2), 632-651.
  • Öztürk, E. ve İleri-Aydemir, Z. (2013). Başlangıç düzeyi okuyucularının okuma motivasyonlarının, günlük kitap okuma süreleri ve ailenin okuma durumuna göre değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(3), 1105-1116.
  • Özerbaş, M. A. ve Öztürk, Y. (2017). Türkçe dersinde dijital hikâye kullanımının akademik başarı, motivasyon ve kalıcılık üzerinde etkisi. TÜBAV Bilim Dergisi, 10(2), 102-110.
  • Sever, S. (2017). Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem Yayınları.
  • Smith, M. C. (1990). A longitudinal investigation of reading attitude development from childhood to adulthood. Journal of Educational Research, 83(4), 215-219.
  • Stokmans, M. J. W. (1999). Reading attitude and it seffect on leisure time reading. Poetics, 26, 245-261.
  • Şahin, N. (2019). Ortaokul öğrencilerinin okuma tutumları ve okuma motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 914-940.
  • Şirin, M. R. (2007). Çocuk edebiyatına eleştirel bir bakış. Ankara: Kök Yayıncılık.
  • Tavşancıl, E. ve Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
  • Topçuoğlu Ünal, F. ve Sever, A. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının eleştirel okumaya yönelik öz yeterlik algıları. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(6), 33-42.
  • TÜİK. (2013). Eğitim istatistikleri. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo. do?alt_id=1018
  • Ulu, H. (2019). Examining the relation ships between the attitudes towards reading and reading habits, metacognitiv eawarenesses of reading strategies and critical think ingtendencies of pre-service teachers. International Journal of Contemporary Educational Research, 6(1), 169-182.
  • Uzmen, S. ve Mağden, D. (2002). Okulöncesi eğitim kurumlarına devam eden altı yaş çocuklarının prososyal davranışlarının resimli çocuk kitapları ile desteklenmesi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 15, 193-212.
  • Ülper, H. (2011). Öğrenci açısından okumaya güdüleyici etmenler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 941-960.
  • Ünsal Batum, A. (2015). Çocuk edebiyatı yapıtlarının öğrencilerin okumaya güdülenmesine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Ürün Karahan, B. ve Demir Atalay, T. (2018). Okuma eğitiminde tutum ve motivasyon. S. Alyılmaz, B. Ürün Karahan (Ed.). Okuma eğitimi içinde (s. 119-138). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Ürün Karahan, B. ve Taşdan, M. (2016). 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin okumaya karşı tutum ve motivasyonlarının okuduğunu anlama becerileri ile ilişkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(2), 949-969.
  • Velioğlu, M. N., Karsu, S., Çifci, S., Işıkhan, P. A., Umut, M. Ö. ve Bayrak, E. (2013). Bilinç öncesinden bilinç sonrasına yolculuk: okuma alışkanlığı kazandırılmasına dönük üniversite öğrencileri üzerinde karma bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(47), 171-190.
  • Wigfield, A., Guthrie, J. T., Tonks, S., ve Perencevich, K. C. (2004). Children's motivation for reading:Domain specificity and instructional influences. The Journal of Educational Research, 97(6), 299-310.
  • Wozniak, C. L. (2010). Reading andthe boy crisis: The effect of teacher book talks, interactive read-alouds, and students' unrestricted choice of boks for independent reading on fifth-gradeboys' reading attitude, reading self-efficacy, and amount of reading and fifth-grade teachers' reading beliefs and practices (Unpublished doctoral dissertation). University of San Francisco, San Francisco.
  • Yağmur Şahin, E. ve Kardağ, K. (2020). Okuma becerisine yönelik eğitim ortamları. M. Kaya, M. N. Kardaş (Ed.) Okuma eğitimi içinde (s. 251-267). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Yardım, L. (2021). Okuma çemberi tekniğinin söz varlığına, konuşma becerisine ve okuma tutumuna etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
  • Yıldırım, N. ve Erol, T. (2022). Çağdaş çocuk yazını ilkeleri bakımından Yaşar Kemal’in “Yağmurla Gelen” adlı yapıtı. International Journal of Language Academy, 10(4), 125-143.
  • Yıldız, N. ve Keskin, H. (2016). Ergenlik dönemindeki öğrencilerin dijital ve matbu okumaya karşı tutumlarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 344-361.

The Impact of Children's Literary Works on Reading Motivation, Reading Attitude and Reader Self-Perception of the 6th Graders

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 4, 1018 - 1036, 28.10.2023
https://doi.org/10.16916/aded.1333107

Öz

The main purpose of this research was to determine the impact of children's literary works on reading motivation, reading attitude and reader self-perception of the 6th Graders at lower secondary school. In this study, the "pre-test-post-test matched control group design," one of the quasi-experimental designs among the quantitative research designs, was used. The study group of this research consisted of 6th graders at Cumhuriyet Lower Secondary School located in Silopi district of Şırnak province. Thirty 6th graders studying at Cumhuriyet Lower Secondary School in the 2022-2023 academic year were randomly selected as the experimental group and 30 as the control group. In this study, the reading motivation and reading dedication scale, reading attitude scale for lower secondary school students, and reader self-perception scales were used as data collection tools. In the data analysis, the normality values of the scores of the experimental group and the control group in the pre-test and post-test of the reading motivation and reading dedication scale, reading attitude scale and reader self-perception scale were examined. Shapiro-Wilk values, one of the normality assumptions, were examined for the analysis techniques to be performed. During this analysis process, a dependent samples t-test was used to compare the pre-test and post-test scores of the experimental and control groups from the scales within the same group. Independent samples t-test was used to compare the pre-test and post-test scores of the control and experimental groups. The findings showed that reading children's literary works had a positive effect on lower secondary school students' reading motivation and dedication to reading, reading attitude and reader self-perception.

Kaynakça

  • Aksaçlıoğlu, A. G. ve Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin televizyon izlemeleri ve bilgisayar kullanmalarının okuma alışkanlıkları üzerine etkisi. Türk Kütüphaneciliği, 21(1), 3-28.
  • Akyol, H. (2007). İlköğretimde Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Akyol, Y. (2011). İlköğretim 7. sınıf sosyal bilgiler dersinde Türk tarihinde yolculuk ünitesinin çocuk edebiyatı ile ilişkilendirilmesinin öğrencilerin empati becerilerine (eğilimlerine) etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
  • Akyüz, E. (2014). Çocuk edebiyatı yapıtlarının çocukların eş duyumsal eğilimine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Alexander, J. E. ve Filler, R. C. (1976). Attitudes and reading (Reading aids series). Delaware: International Reading Association.
  • Arıcı, A. F. (2008). Okumayı niye sevmiyoruz?: Üniversite öğrencileriyle mülakatlar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10), 91-100.
  • Arıcı, A. F. (2015). Türkçe öğretmenleri öğretmen adayları ne okumalı? Bir “okuma listesi” önerisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(3),1-15.
  • Arıcı, A. F. (2016). Çocuk edebiyatı ve kültürü. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Aşılıoğlu, B. ve Yaman, F. (2017). Öğretmen adaylarının eleştirel okumaya yönelik öz yeterlik algıları. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(12), 171-179.
  • Aybek, B. ve Aslan, S. (2015). Öğretmen adaylarının eleştirel okuma öz yeterlik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(4), 1672-1683.
  • Aydın, E. (2020). Okuma eğitiminde dikkat. M. Kaya, M. N. Kardaş (Ed.) Okuma eğitimi içinde (s. 79-100). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Aydın, E. ve Kaya, M. (2022). Biyografi eserlerinin ortaokul öğrencilerinin öz güven duygusunun gelişimine etkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 11(2), 777-792.
  • Aytekin, H. (2016). Çocuk ve gençlik edebiyatı. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Baker, L. ve Wigfield, A. (1999). Dimensions of children’s motivation for reading and theire relations to reading activity and readin gachievement. Reading Research Quarterly, 34(4), 452-477.
  • Balcı, A. (2012). Türkiye’de çocuk edebiyatı üzerine hazırlanan lisansüstü tezler hakkında bir meta-analiz çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 195-206.
  • Balcı, A. (2013). Okuma ve anlama eğitimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: PrenticeHall.
  • Bredekamp, S. (2015). Erken çocukluk eğitiminde etkili uygulamalar. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Calp, M. (2007). Özel öğretim alanı olarak Türkçe öğretimi. Konya: Eğitim Kitapevi.
  • Can, A. (2019). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Cartledge, G. &Kiarie, M. W. (2001). Learning social skills through literature for children and adolescents. Teaching Exceptional Children, 34(2), 40-47.
  • Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
  • Çakmak, T. ve Yılmaz, B. (2009). Okul öncesi dönem çocuklarının okuma alışkanlığına hazırlık durumları üzerine bir araştırma: Hacettepe Üniversitesi Beytepe Anaokulu örneği. Türk Kütüphaneciliği, 23(3), 489-509.
  • Çalışkan, E.F. (2019). Aile katılımlı okuma etkinliklerinin ilkokul öğrencilerinin okuduğunu anlama becerisine, okuma motivasyonuna ve okuma tutumuna etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Çetin, Y. ve Karaata, C. (2010). Türk öğrencilerin kitap okumama sorununa çözüm önerileri. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 202-215.
  • Çiftçi, Ö. ve Temizyürek, F. (2008). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin ölçülmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 109-129.
  • Demirbaş, M. (2012). Çocuk edebiyatı eserlerinin 6. sınıf öğrencilerinin karakter gelişimine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Destebaşı, F. (2011). Çocuk edebiyatı eserlerinin 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin karakter gelişimine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Dikmen, N. ve Kartal, H. (2021). Çocukların okuma becerileri, motivasyonu ve tutumlarının şiirsel anlatıma dayalı eserlerle geliştirilmesi. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 9(1), 45-66.
  • Doğan-Yılmaz, E. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin eleştirel düşünme düzeyleri ve kitap okuma alışkanlığına ilişkin tutumları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Durualp, E., Durualp, E. ve Çiçekoğlu, P. (2013). 6-8. sınıftaki öğrencilerin okumaya ilişkin tutumlarının internet ve kitap okuma alışkanlıkları açısından incelenmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi SBE Dergisi, 4(1), 159‐174.
  • Erol, S. ve Erdem, İ. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının eleştirel okumaya yönelik algıları. International Journal of Language Academy, 5(2), 236-249.
  • Erol, T. ve Kavruk, H. (2021). Bir üstbiliş becerisi olarak yazma. Sanat ve İnsan Dergisi, 5(2), 465-478.
  • George, D. ve Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple study guide and reference, 17.0 update. Pearson: Boston.
  • Gibson, S. ve Dembo, M. (1984). Teacher efficacy: A construct validation. Journal of Educational Psychology, 76, 569-582.
  • Gömleksiz, M. N. (2004). Kitap okuma alışkanlığına ilişkin bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 185-195.
  • Guthrie, J. T., Klavda, S. L., & Ho, A.N. (2013). Modeling the relation ships among reading instruction, motivation, engagement and achievement for adolescents. Reading Research Quarterly, 48(1), 9-26.
  • Güneş, F. (2011). İlköğretimde sesli okumanın önemi ve yararları. Millî Eğitim Dergisi. 41(191), 7-23.
  • Heck, V. Z. (2008). Ainfluência da literatura infantil naresolução de conflitos interior esdas crianças (Unpublished master thesis). EscolaSuperior de Teologica, SáoLeopoldo.
  • Hızlı, İ. (2006). İlköğretim 8. sınıf Türkçe kitaplarında metinlerin çocuk edebiyatı ölçütleri açısından değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • İşcan, A. ve Baskın, S. (2021). Çocuk edebiyatı ve okuma alışkanlığı-kültürü. M. Tunagür, M. N. Kardaş (Ed.) Çocuk edebiyatı içinde (s. 100-116). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Karadağ, R. (2014). Okuma ilgisi, tutumları ve alışkanlığı konusunda yapılmış çalışmaların lisansüstü tezlere dayalı analizi: YÖK ve Proquest veri tabanları örneklemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 1-17.
  • Karadeniz, Ş. & Yılmaz, B. (2017). Ankara’daki halk kütüphanecilerinin okuma alışkanlığı üzerine bir araştırma. Türk Kütüphaneciliği, 31(2), 223-244.
  • Karapetian-Alvord, M. K. & O’Leary, K.D. (1985). Teaching children to share throughstories. Psychologyinthe Schools, 22(3), 323-30.
  • Kaya, M. (2019). Çocuk edebiyatı eserlerinin 7.sınıf öğrencilerinin empati becerisinin gelişimine etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
  • Kaya, M. (2021). Çocuk edebiyatı eserlerinin taşıması gereken nitelikler. M. Tunagür, M. N. Kardaş (Ed.). Çocuk edebiyatı içinde (s. 117-141). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Kaya, M. ve Erdem, İ. (2020). Çocuk edebiyatı eserlerinin 7. sınıf öğrencilerinin empati becerisinin gelişimine etkisi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 79-114.
  • Kaya, M. (2020). Okumanın unsurları. M. Kaya, M. N. Kardaş (Ed.). Okuma eğitimi içinde (s. 28-48). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Keskin, H. K. ve Atmaca, T. (2014). Okur öz algısı ölçeği-2'nin Türkçeye uyarlanması. İlköğretim Online, 13(1), 306-318.
  • Kurnaz, H. ve Yıldız, N. (2015). Ortaokul öğrencilerinin okuma motivasyonlarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19(3), 53-70.
  • Kurudayıoğlu, M. (2011). Zihinsel ve fiziksel bir süreç olarak okuma. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 15-29.
  • Mirzaoğlu, V. (2017). Ortaokul 7. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerin çocuk edebiyatı bağlamında incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.) Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siirt.
  • Ogurlu, Ü. (2014). Üstün zekalı ve yetenekli öğrencilerin okuma ilgisi, tutumu ve eleştirel okuma becerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 15(2), 29-41.
  • Özbay, M. ve Uyar, Y. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencileri için okumaya yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Journal of New World Science Academy, 4(2), 632-651.
  • Öztürk, E. ve İleri-Aydemir, Z. (2013). Başlangıç düzeyi okuyucularının okuma motivasyonlarının, günlük kitap okuma süreleri ve ailenin okuma durumuna göre değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(3), 1105-1116.
  • Özerbaş, M. A. ve Öztürk, Y. (2017). Türkçe dersinde dijital hikâye kullanımının akademik başarı, motivasyon ve kalıcılık üzerinde etkisi. TÜBAV Bilim Dergisi, 10(2), 102-110.
  • Sever, S. (2017). Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem Yayınları.
  • Smith, M. C. (1990). A longitudinal investigation of reading attitude development from childhood to adulthood. Journal of Educational Research, 83(4), 215-219.
  • Stokmans, M. J. W. (1999). Reading attitude and it seffect on leisure time reading. Poetics, 26, 245-261.
  • Şahin, N. (2019). Ortaokul öğrencilerinin okuma tutumları ve okuma motivasyonları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 914-940.
  • Şirin, M. R. (2007). Çocuk edebiyatına eleştirel bir bakış. Ankara: Kök Yayıncılık.
  • Tavşancıl, E. ve Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
  • Topçuoğlu Ünal, F. ve Sever, A. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının eleştirel okumaya yönelik öz yeterlik algıları. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 2(6), 33-42.
  • TÜİK. (2013). Eğitim istatistikleri. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo. do?alt_id=1018
  • Ulu, H. (2019). Examining the relation ships between the attitudes towards reading and reading habits, metacognitiv eawarenesses of reading strategies and critical think ingtendencies of pre-service teachers. International Journal of Contemporary Educational Research, 6(1), 169-182.
  • Uzmen, S. ve Mağden, D. (2002). Okulöncesi eğitim kurumlarına devam eden altı yaş çocuklarının prososyal davranışlarının resimli çocuk kitapları ile desteklenmesi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 15, 193-212.
  • Ülper, H. (2011). Öğrenci açısından okumaya güdüleyici etmenler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 941-960.
  • Ünsal Batum, A. (2015). Çocuk edebiyatı yapıtlarının öğrencilerin okumaya güdülenmesine etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Ürün Karahan, B. ve Demir Atalay, T. (2018). Okuma eğitiminde tutum ve motivasyon. S. Alyılmaz, B. Ürün Karahan (Ed.). Okuma eğitimi içinde (s. 119-138). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Ürün Karahan, B. ve Taşdan, M. (2016). 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin okumaya karşı tutum ve motivasyonlarının okuduğunu anlama becerileri ile ilişkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(2), 949-969.
  • Velioğlu, M. N., Karsu, S., Çifci, S., Işıkhan, P. A., Umut, M. Ö. ve Bayrak, E. (2013). Bilinç öncesinden bilinç sonrasına yolculuk: okuma alışkanlığı kazandırılmasına dönük üniversite öğrencileri üzerinde karma bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(47), 171-190.
  • Wigfield, A., Guthrie, J. T., Tonks, S., ve Perencevich, K. C. (2004). Children's motivation for reading:Domain specificity and instructional influences. The Journal of Educational Research, 97(6), 299-310.
  • Wozniak, C. L. (2010). Reading andthe boy crisis: The effect of teacher book talks, interactive read-alouds, and students' unrestricted choice of boks for independent reading on fifth-gradeboys' reading attitude, reading self-efficacy, and amount of reading and fifth-grade teachers' reading beliefs and practices (Unpublished doctoral dissertation). University of San Francisco, San Francisco.
  • Yağmur Şahin, E. ve Kardağ, K. (2020). Okuma becerisine yönelik eğitim ortamları. M. Kaya, M. N. Kardaş (Ed.) Okuma eğitimi içinde (s. 251-267). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Yardım, L. (2021). Okuma çemberi tekniğinin söz varlığına, konuşma becerisine ve okuma tutumuna etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
  • Yıldırım, N. ve Erol, T. (2022). Çağdaş çocuk yazını ilkeleri bakımından Yaşar Kemal’in “Yağmurla Gelen” adlı yapıtı. International Journal of Language Academy, 10(4), 125-143.
  • Yıldız, N. ve Keskin, H. (2016). Ergenlik dönemindeki öğrencilerin dijital ve matbu okumaya karşı tutumlarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 344-361.
Toplam 78 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Türkçe Eğitimi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Burak Ateş 0000-0002-4197-0674

Mustafa Kaya 0000-0003-4755-4994

Erken Görünüm Tarihi 26 Ekim 2023
Yayımlanma Tarihi 28 Ekim 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023Cilt: 11 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Ateş, B., & Kaya, M. (2023). Çocuk Edebiyatı Eserlerinin 6. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Motivasyonu, Okuma Tutumu ve Okur Öz Algısına Etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 11(4), 1018-1036. https://doi.org/10.16916/aded.1333107

88x31.png

Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.