Araştırma Makalesi
Yıl 2023,
Cilt: 11 Sayı: 2, 413 - 436, 29.04.2023
Öz
In this study, it was aimed to determine the effect of the KWL strategy on the level of cognitive awareness regarding comprehension skills. The model of the research is the embedded experimental design from the mixed research models. Experimental design with control group was used in the quantitative part of the research design, in which quantitative and qualitative data were evaluated together. In the qualitative part, the interview method was used. The study group of the research consists of 5th grade students. A total of 91 students, 52 in the experimental group and 39 in the control group, were studied. During the study, reading activities using the KWL strategy were applied to the experimental group, while the course book-based teaching process was carried out in the control group. Reading Strategies Cognitive Awareness Scale and Reading Comprehension Achievement Test were applied to the groups as pre-test and post-test, and at the end of the study, qualitative data regarding the process evaluation were obtained by interviewing the experimental group. With the analysis of the qualitative and quantitative data obtained, it was concluded that the applications prepared according to the KWL strategy increased the general metacognitive skills of the students, were more effective in the planning dimension, which is one of the sub-dimensions of cognitive awareness, and improved their reading comprehension skills.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akyol, H. (2007). Okuma. H. Akyol ve A. Kırkkılıç (Ed.), İlköğretimde Türkçe öğretimi içinde (s.15-48). Ankara: Pegem A.
- Birincioğlu, E. (2006). Üniversitelerin hazırlık sınıflarında, orta düzeyde, üç aşamalı yaklaşım modeli içinde, okuma öncesi, okuma esnası ve okuma sonrası etkinliklerinin önemi üzerine öğretmen ve öğrenci görüşleri (Yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Caron, A. A. (1997). Instruction of community college developmental readers in the awareness and use of metacognitive strategies using the think-aloud heuristic (Unpublished doctoral dissertation). University of Central Florida, Orlando.
- Carter, C. E. (2011). Mindscapes: critical reading skills and strategies. USA: Wadsworth Cengage Learning.
- Cemiloğlu, M. ve Ogur, E. (2016). Okuma öğretiminde biliş ve üst-biliş stratejileri. Uluslararası İnsan ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 1(1), 46-53.
- Coşkun, S. (2011). Bilişsel farkındalık stratejilerine dayalı okuma eğitimi etkinliklerinin okuduğunu anlama becerilerini geliştirmeye etkisi (Yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
- Creswell, J. W. (2020). Eğitim araştırmaları: nicel ve nitel araştırmaların planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi. İstanbul: Edam.
- Çakıroğlu, A. ve Ataman, A. (2008). Üstbilişsel strateji öğretiminin okuduğunu anlama başarı düzeyi düşük öğrencilerde erişi artırımına etkisi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 1-13.
- Demircioğlu, H. (2008). Matematik öğretmen adaylarının üstbilişsel davranışlarının gelişimine yönelik tasarlanan eğitim durumlarının etkililiği (Doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Duman, M. (2013). Bilişsel farkındalık stratejilerinin okuma öğretimindeki etkililiği (Yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
- Flavell, J.H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive–developmental inquiry. American Psychologist, 34(10), 906–911.
- Gelen, İ. (2003). Bilişsel farkındalık stratejilerinin türkçe dersine ilişkin tutum, okuduğunu anlama ve kalıcılığa etkisi (Doktora tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Güngör-Kılıç, A. (2004). İşbirlikli öğrenme, okuduğunu anlama, strateji kullanımı ve tutum (Doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Irak, M., Çapan, D. ve Soylu, C. (2015). Üstbilişsel süreçlerde yaşa bağlı değişiklikler. Türk Psikoloji Dergisi, 30(75), 64-75.
- İncirkuş, F. (2018). Bilişsel farkındalık stratejilerinin okuduğunu anlama ve eleştirel düşünmeye etkisi (Doktora tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Johnson, R.B., Onwuegbuzie, A.J. ve Turner, L.A. (2007). Toward a definition of mixed methods research. Journal of Mixed Methods Research, 1(2), 112-133.
- Karaçam, S. (2009). Öğrencilerin kuvvet ve hareket konularındaki kavramsal anlamalarının ve soru çözümünde kullandıkları bilişsel ve üstbilişsel stratejilerin soru tipleri dikkate alınarak incelenmesi (Doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-80.
- Karatay, H. (2007). İlköğretim türkçe öğretmeni adaylarının okuduğunu anlama becerileri üzerine alan araştırması (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Karatay, H. (2009). Okuma stratejileri bilişsel farkındalık ölçeği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(19), 58-80.
- Karatay, H. (2010). İlköğretim öğrencilerinin okuduğunu kavrama ile ilgili bilişsel farkındalıkları. TÜBAR, 27, 457-475.
- Mayers, A. (2013). Introduction to statistics and spss in psychology. Harlow: Pearson Education.
- Melanlıoğlu, D. (2014). Üstbiliş strateji eğitiminin ortaokul öğrencilerinin okuma kaygılarına etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 39(176), 107-119.
- Ogle, D. M. (1986). K-W-L: A teaching model that develops active reading of expository text. The Reading Teacher, 39(6), 564-570.
- Özbay, M. ve Bahar, M.A. (2012). İleri okur ve üstbiliş eğitimi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(1), 158-177.
- Özsoy, G. (2008). Üstbiliş. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 713-740.
- Sallı, A. (2002). Teacher’s perceptions of strategy training in reading instruction (Yüksek lisans tezi). Bilkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Sayar, N. (2020). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinde bil iste öğren (k-w-l) stratejisinin okuduğunu anlamaya etkisi (Yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Senemoğlu, N. (1997). Gelişim, öğrenme ve öğretim (kuramdan uygulamaya). Ankara: Ertem.
- Senemoğlu, N. (2009). Gelişim, öğrenme ve öğretim. Ankara: Pegem A.
- Sprenger, M. B. (2013). Wiring the brain for reading: Brain-based strategies for teaching literacy. San Francisco: Jossey-Bass.
- Susar-Kırmızı, F. (2006). İlköğretim 4. sınıf Türkçe öğretiminde çoklu zekâ kuramına dayalı işbirlikli öğrenme yönteminin erişi, tutumlar, öğrenme stratejileri ve çoklu zekâ alanları üzerindeki etkileri (Doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Tierney, J.P., Grossman, J.B., Resch, N.L. (1995). Making a difference. An impact study of big brothers/big sisters. Philadelphia: Public/Private Ventures.
- Tokgöz, S. (2019). KWL stratejisinin ilkokul 3. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama başarılarına etkisi (Yüksek lisans tezi). Bartın Üniversitesi, Bartın.
- Uzuner, F. G. (2014). Okuduğunu anlama ve yazma becerisinin aksiyon araştırması aracılığı ile geliştirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Yıl 2023,
Cilt: 11 Sayı: 2, 413 - 436, 29.04.2023
Öz
Bu araştırmada, KWL stratejisinin anlama becerisine ilişkin bilişsel farkındalık düzeyine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın modeli, karma araştırma modellerinden gömülü deneysel desendir. Nicel ve nitel verilerin bir arada değerlendirildiği araştırma deseninin nicel kısmında kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Nitel kısmında ise görüşme yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 5. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Deney grubunda 52, kontrol grubunda 39 olmak üzere toplam 91 öğrenci ile çalışılmıştır. Çalışma süresince deney grubuna KWL stratejisinin kullanıldığı okuma etkinlikleri uygulanırken kontrol grubunda ders kitabı temelli ders işleme süreci yürütülmüştür. Gruplara Okuma Stratejileri Bilişsel Farkındalık Ölçeği ve Okuduğunu Anlama Başarı Testi ön test-son test olarak uygulanmış, çalışmanın sonunda deney grubu ile görüşmeler yapılarak süreç değerlendirmesine ilişkin nitel veriler elde edilmiştir. Elde edilen nitel ve nicel verilerin analizleri ile KWL stratejisine göre hazırlanan uygulamaların öğrencilerin genel üst bilişsel becerilerini artırdığı, bilişsel farkındalık alt boyutlarından planlama boyutunda diğer boyutlardan daha etkili olduğu ve okuduğunu anlama becerilerinde gelişim sağladığı sonuçlarına ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akyol, H. (2007). Okuma. H. Akyol ve A. Kırkkılıç (Ed.), İlköğretimde Türkçe öğretimi içinde (s.15-48). Ankara: Pegem A.
- Birincioğlu, E. (2006). Üniversitelerin hazırlık sınıflarında, orta düzeyde, üç aşamalı yaklaşım modeli içinde, okuma öncesi, okuma esnası ve okuma sonrası etkinliklerinin önemi üzerine öğretmen ve öğrenci görüşleri (Yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Caron, A. A. (1997). Instruction of community college developmental readers in the awareness and use of metacognitive strategies using the think-aloud heuristic (Unpublished doctoral dissertation). University of Central Florida, Orlando.
- Carter, C. E. (2011). Mindscapes: critical reading skills and strategies. USA: Wadsworth Cengage Learning.
- Cemiloğlu, M. ve Ogur, E. (2016). Okuma öğretiminde biliş ve üst-biliş stratejileri. Uluslararası İnsan ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 1(1), 46-53.
- Coşkun, S. (2011). Bilişsel farkındalık stratejilerine dayalı okuma eğitimi etkinliklerinin okuduğunu anlama becerilerini geliştirmeye etkisi (Yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
- Creswell, J. W. (2020). Eğitim araştırmaları: nicel ve nitel araştırmaların planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi. İstanbul: Edam.
- Çakıroğlu, A. ve Ataman, A. (2008). Üstbilişsel strateji öğretiminin okuduğunu anlama başarı düzeyi düşük öğrencilerde erişi artırımına etkisi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 1-13.
- Demircioğlu, H. (2008). Matematik öğretmen adaylarının üstbilişsel davranışlarının gelişimine yönelik tasarlanan eğitim durumlarının etkililiği (Doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Duman, M. (2013). Bilişsel farkındalık stratejilerinin okuma öğretimindeki etkililiği (Yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
- Flavell, J.H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive–developmental inquiry. American Psychologist, 34(10), 906–911.
- Gelen, İ. (2003). Bilişsel farkındalık stratejilerinin türkçe dersine ilişkin tutum, okuduğunu anlama ve kalıcılığa etkisi (Doktora tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Güngör-Kılıç, A. (2004). İşbirlikli öğrenme, okuduğunu anlama, strateji kullanımı ve tutum (Doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Irak, M., Çapan, D. ve Soylu, C. (2015). Üstbilişsel süreçlerde yaşa bağlı değişiklikler. Türk Psikoloji Dergisi, 30(75), 64-75.
- İncirkuş, F. (2018). Bilişsel farkındalık stratejilerinin okuduğunu anlama ve eleştirel düşünmeye etkisi (Doktora tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Johnson, R.B., Onwuegbuzie, A.J. ve Turner, L.A. (2007). Toward a definition of mixed methods research. Journal of Mixed Methods Research, 1(2), 112-133.
- Karaçam, S. (2009). Öğrencilerin kuvvet ve hareket konularındaki kavramsal anlamalarının ve soru çözümünde kullandıkları bilişsel ve üstbilişsel stratejilerin soru tipleri dikkate alınarak incelenmesi (Doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-80.
- Karatay, H. (2007). İlköğretim türkçe öğretmeni adaylarının okuduğunu anlama becerileri üzerine alan araştırması (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Karatay, H. (2009). Okuma stratejileri bilişsel farkındalık ölçeği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(19), 58-80.
- Karatay, H. (2010). İlköğretim öğrencilerinin okuduğunu kavrama ile ilgili bilişsel farkındalıkları. TÜBAR, 27, 457-475.
- Mayers, A. (2013). Introduction to statistics and spss in psychology. Harlow: Pearson Education.
- Melanlıoğlu, D. (2014). Üstbiliş strateji eğitiminin ortaokul öğrencilerinin okuma kaygılarına etkisi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 39(176), 107-119.
- Ogle, D. M. (1986). K-W-L: A teaching model that develops active reading of expository text. The Reading Teacher, 39(6), 564-570.
- Özbay, M. ve Bahar, M.A. (2012). İleri okur ve üstbiliş eğitimi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(1), 158-177.
- Özsoy, G. (2008). Üstbiliş. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 713-740.
- Sallı, A. (2002). Teacher’s perceptions of strategy training in reading instruction (Yüksek lisans tezi). Bilkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Sayar, N. (2020). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinde bil iste öğren (k-w-l) stratejisinin okuduğunu anlamaya etkisi (Yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Senemoğlu, N. (1997). Gelişim, öğrenme ve öğretim (kuramdan uygulamaya). Ankara: Ertem.
- Senemoğlu, N. (2009). Gelişim, öğrenme ve öğretim. Ankara: Pegem A.
- Sprenger, M. B. (2013). Wiring the brain for reading: Brain-based strategies for teaching literacy. San Francisco: Jossey-Bass.
- Susar-Kırmızı, F. (2006). İlköğretim 4. sınıf Türkçe öğretiminde çoklu zekâ kuramına dayalı işbirlikli öğrenme yönteminin erişi, tutumlar, öğrenme stratejileri ve çoklu zekâ alanları üzerindeki etkileri (Doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Tierney, J.P., Grossman, J.B., Resch, N.L. (1995). Making a difference. An impact study of big brothers/big sisters. Philadelphia: Public/Private Ventures.
- Tokgöz, S. (2019). KWL stratejisinin ilkokul 3. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama başarılarına etkisi (Yüksek lisans tezi). Bartın Üniversitesi, Bartın.
- Uzuner, F. G. (2014). Okuduğunu anlama ve yazma becerisinin aksiyon araştırması aracılığı ile geliştirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Toplam 36 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Alan Eğitimleri |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Nisan 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023Cilt: 11 Sayı: 2 |
Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.