İlkokul Türkçe Dersi Okuma Metinlerindeki Kelime, Harf ve Hece Sıklıklarına Karşılaştırmalı Bir Bakış
Öz
Sıklık, metinlerin ölçülebilir özelliklerindendir. Sıklık analiziyle elde edilen veriler ilk okuma-yazma ve Türkçe dil bilgisi öğretimi, Türkçe ders kitaplarının yazımı ve değerlendirilmesi, müfredatının oluşturulması ve yenilenmesi gibi birçok konuda önemli bilgiler içerebilir. Bu çalışmada ilkokul 1, 2, 3 ve 4. sınıf Türkçe ders kitaplarında bulunan bütün okuma metinlerinin kelime, harf ve hece sıklıkları saptanmış, sonuçlar sınıf ve yayınevlerine göre kategorik olarak sunulmuştur. 1. sınıf metinleri daha az sayıda kelimeden oluşmuştur. Sınıf seviyesi arttıkça ve ilk okuma metninden son okuma metnine doğru ilerledikçe kelime sayısı da artmıştır. Kelimelerin ağırlıklı olarak 5 harfli ve 2-3 heceli olduğu, ünlü ve ünsüz uyumuna uydukları belirlenmiştir. Farklılıklar olsa da sınıf seviyeleri ve yayınevlerine göre en çok ve en az kullanılan harflerin yakın oranda seyrettiği saptanmıştır. Hecelerin en çok CV tipinde bulunduğu, ortalama hece sayısının sınıf seviyesi ve yayınevine göre benzerlik gösterdiği, bu değerin ilk okuma metinlerinde düşükken son metinlere doğru yükseldiği tespit edilmiştir. Seslerin öğretim sırasıyla harflerin kullanım sıklıklarının örtüşmediği fakat 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın 1. grubunda yer alan harflerin sıklık oranının %47’ye ulaştığı görülmüştür. Çalışma kapsamında analiz edilenler itibariyle aynı sınıf seviyesindeki farklı yayınevlerinde birbirine yakın sonuçların alınması olağan bir durumken farklı sınıf seviyelerinde de birçok benzerlik görülmesi, sonuçların aynı veya çok yakın olması dikkat çekici ve vurgulanması gereken bir nokta olarak ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelimeler
Sıklık sıklık analizi ilkokul Türkçe dersi öğretim programı doğal dil işleme
Kaynakça
- Balantekin, Y. (2020). Okuma yazma öğrenme sürecinde zorlanan öğrencilerin özelliklerinin ve süreçte yaşadıkları zorlukların belirlenmesi: Bir karma yöntem araştırması. Eğitim ve Bilim, 45(201), 207-230.
- Banguoğlu, T. (1974). Türkçenin grameri. İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi.
- Çetiner, M., Yıldırım, A., Öksüz C. ve Onay, B. (2021, Eylül). Mevzuat verisetinde soru cevaplama uygulaması. 6th International Conference on Computer Science and Engineering (UBMK), Ankara, 603-607.
- Demir, N. ve Yılmaz, E. (2011). Ses dizimi. H. Pilancı (Ed.), Türkçe ses bilgisi içinde (s. 57-62). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
- Dolunay, S. K. (2012). Türkçe ve dil bilgisi öğretiminde sıklık çalışmalarının yeri. Gazi Türkiyat, 1(10), 81-89.
- Ergin, M. (1980). Türk dilbilgisi. İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
- Ferah, A. (2011). 2005 Türkçe öğretim programı ve ses temelli cümle yönteminin ses sıklığı ve hece oluşturma açısından incelenmesi. Çağdaş Eğitim, 36(383), 34-41.
- Gencan, T. N. (1979). Dilbilgisi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Gürsoy-Naskali, E. (1997). Türkçe ve Türkçenin heceleri. Erdem, 9(27), 1197-1200.
- Hengirmen, M. (2007). Türkçe dilbilgisi. Ankara: Engin Yayınları.
- Kaptan, S. (1989). Bilimsel araştırma ve gözlem teknikleri. Ankara: Tekışık A.Ş. Veb Ofset Tesisleri.
- Karaca, M. F. ve Bayır, Ş. (2020). Türk ve dünya edebiyatından eserlerin doğal dil işlemeyle incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (44), 379-404. DOI: 10.21497/sefad.845451
- Karadağ, Ö. (2020). Türkçe eğitimi açısından ses-harf sıklığı üzerine bir değerlendirme. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(1), 1-13.
- Kul, S. (2020). Türkçe ders anlatan yapay zekâya giden yolda doğal dil işleme. Yönetim Bilişim Sistemleri Dergisi, 6(2), 43-56.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2015). Türkçe dersi öğretim programı (1-8. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2017). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
- Özcan, A. O. ve Özcan, A. F. (2014). Türk çocuklarının ses gelişim özellikleri ve ilk okuma yazma öğrenme. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 67-86.
- Özmen, M. (2011, Ekim). Türkiye Türkçesinde ses sıklığı. Prof. Dr. Mine Mengi adına Türkoloji Sempozyumu, Adana, 729-739.
- Öztürk, A., Durak, Ü. ve Badıllı, F. (2020). Twitter verilerinden doğal dil işleme ve makine öğrenmesi ile hastalık tespiti. Konya Mühendislik Bilimleri Dergisi, 8(4), 839-852.
- Polat, H., Sever, H., Oyucu, S. ve Tekbaş, Ş. (2019). Otomatik konuşma tanıma sistemlerinde kullanılan gerçek metin verisinde biçimbilimsel-sözdizimsel hataların tespiti ve düzeltmesi. Veri Bilimi, 2(2), 18-24.
- Serengil, S. I. & Akin, M. (2011, Şubat). Attacking Turkish texts encrypted by homophonic cipher. 10th WSEAS International Conference on Electronics, Hardware, Wireless and Optical Communications, Cambridge, UK, 123-126.
- Sezgin, F. (1993). Dil ve edebiyatta istatistik ve bilgisayar uygulamaları. İstanbul: Dergah Yayınları.
- Solso, R. L. & King, J. F. (1976). Frequency and versatility of letters in the English language. Behavior Research Methods & Instrumentation, 8(3), 283-286.
- Uzundere, E., Dedja, E., Diri, B. ve Amasyalı, M. F. (2008, Haziran). Türkçe haber metinleri için otomatik özetleme. Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumu (ASYU 2008), Isparta, 729-739.
- Yıldırım, S. ve Yıldız, T. (2018). Türkçe için karşılaştırmalı metin sınıflandırma analizi. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 24(5), 879-886.
- Zemberek. (2015, 12 Temmuz). Açık kaynak kodlu Türkçe doğal dil işleme kütüphanesi. Erişim adresi: http://code.google.com/p/nzemberek
A Comparative View on Frequencies of Word, Letter and Syllables in Reading Texts of Elementary School Turkish Language Arts Course
Öz
Frequency is one of the measurable characteristics of texts. Data obtained via frequency analysis may contain important information on various topics such as first reading-writing and Turkish language grammar instruction, writing and evaluating Turkish language arts course textbooks, developing and revising curriculums, etc. In this study, frequencies of word, letter and syllables in all reading texts included in Turkish language arts course textbooks of elementary school 1st, 2nd, 3rd and 4th classes were determined, results were presented as categorical data considering classes and publishers. Texts of 1st classes consisted of fewer words. The number of the word increases as the level of class increases and also considering the progress from the first reading text to last reading text. It was found out that the words predominantly consist of 5 letters and 2-3 syllables, obey vowel and consonant harmony rules. It was determined that the ratio of the letters mostly and least used are almost equal according to the level of the classes and publishers in spite of the fact that there are differences. It was found out that the syllables are mostly in CV type, the average syllable number displays similarity according to the level of the classes and publishers, and this value increases considering the progress from the first reading text to last reading text. It was seen that the instructional sequence of speech sounds does not overlap with the usage letter frequencies but the frequency ratio of letters included in 1st group of 2019 Turkish Course Curriculum reaches to 47%. Considering the texts analysed within this study, obtaining similar results among different publishers within the same level of classes can be regarded as acceptable, on the other hand, obtaining similar results within the different level of classes can be regarded as noteworthy and should be emphasized.
Anahtar Kelimeler
Frequency frequency analysis elementary school Turkish lesson curriculum natural language processing
Kaynakça
- Balantekin, Y. (2020). Okuma yazma öğrenme sürecinde zorlanan öğrencilerin özelliklerinin ve süreçte yaşadıkları zorlukların belirlenmesi: Bir karma yöntem araştırması. Eğitim ve Bilim, 45(201), 207-230.
- Banguoğlu, T. (1974). Türkçenin grameri. İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi.
- Çetiner, M., Yıldırım, A., Öksüz C. ve Onay, B. (2021, Eylül). Mevzuat verisetinde soru cevaplama uygulaması. 6th International Conference on Computer Science and Engineering (UBMK), Ankara, 603-607.
- Demir, N. ve Yılmaz, E. (2011). Ses dizimi. H. Pilancı (Ed.), Türkçe ses bilgisi içinde (s. 57-62). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
- Dolunay, S. K. (2012). Türkçe ve dil bilgisi öğretiminde sıklık çalışmalarının yeri. Gazi Türkiyat, 1(10), 81-89.
- Ergin, M. (1980). Türk dilbilgisi. İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
- Ferah, A. (2011). 2005 Türkçe öğretim programı ve ses temelli cümle yönteminin ses sıklığı ve hece oluşturma açısından incelenmesi. Çağdaş Eğitim, 36(383), 34-41.
- Gencan, T. N. (1979). Dilbilgisi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Gürsoy-Naskali, E. (1997). Türkçe ve Türkçenin heceleri. Erdem, 9(27), 1197-1200.
- Hengirmen, M. (2007). Türkçe dilbilgisi. Ankara: Engin Yayınları.
- Kaptan, S. (1989). Bilimsel araştırma ve gözlem teknikleri. Ankara: Tekışık A.Ş. Veb Ofset Tesisleri.
- Karaca, M. F. ve Bayır, Ş. (2020). Türk ve dünya edebiyatından eserlerin doğal dil işlemeyle incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (44), 379-404. DOI: 10.21497/sefad.845451
- Karadağ, Ö. (2020). Türkçe eğitimi açısından ses-harf sıklığı üzerine bir değerlendirme. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(1), 1-13.
- Kul, S. (2020). Türkçe ders anlatan yapay zekâya giden yolda doğal dil işleme. Yönetim Bilişim Sistemleri Dergisi, 6(2), 43-56.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2015). Türkçe dersi öğretim programı (1-8. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2017). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
- Özcan, A. O. ve Özcan, A. F. (2014). Türk çocuklarının ses gelişim özellikleri ve ilk okuma yazma öğrenme. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 67-86.
- Özmen, M. (2011, Ekim). Türkiye Türkçesinde ses sıklığı. Prof. Dr. Mine Mengi adına Türkoloji Sempozyumu, Adana, 729-739.
- Öztürk, A., Durak, Ü. ve Badıllı, F. (2020). Twitter verilerinden doğal dil işleme ve makine öğrenmesi ile hastalık tespiti. Konya Mühendislik Bilimleri Dergisi, 8(4), 839-852.
- Polat, H., Sever, H., Oyucu, S. ve Tekbaş, Ş. (2019). Otomatik konuşma tanıma sistemlerinde kullanılan gerçek metin verisinde biçimbilimsel-sözdizimsel hataların tespiti ve düzeltmesi. Veri Bilimi, 2(2), 18-24.
- Serengil, S. I. & Akin, M. (2011, Şubat). Attacking Turkish texts encrypted by homophonic cipher. 10th WSEAS International Conference on Electronics, Hardware, Wireless and Optical Communications, Cambridge, UK, 123-126.
- Sezgin, F. (1993). Dil ve edebiyatta istatistik ve bilgisayar uygulamaları. İstanbul: Dergah Yayınları.
- Solso, R. L. & King, J. F. (1976). Frequency and versatility of letters in the English language. Behavior Research Methods & Instrumentation, 8(3), 283-286.
- Uzundere, E., Dedja, E., Diri, B. ve Amasyalı, M. F. (2008, Haziran). Türkçe haber metinleri için otomatik özetleme. Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumu (ASYU 2008), Isparta, 729-739.
- Yıldırım, S. ve Yıldız, T. (2018). Türkçe için karşılaştırmalı metin sınıflandırma analizi. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 24(5), 879-886.
- Zemberek. (2015, 12 Temmuz). Açık kaynak kodlu Türkçe doğal dil işleme kütüphanesi. Erişim adresi: http://code.google.com/p/nzemberek
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Alan Eğitimleri, Eğitim Üzerine Çalışmalar |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Nisan 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023Cilt: 11 Sayı: 2 |
Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.