Araştırma Makalesi
8. Sınıf Öğrencilerinin Üstbilişsel Okuma Stratejilerini Kullanma Düzeyleri ile Okuduğunu Anlama Başarıları Arasındaki İlişki
Öz
Bu araştırma sekizinci sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuma stratejilerini kullanma düzeyleri ile okuma anlama başarıları arasında nasıl bir ilişki vardır sorusunu yanıtlamak amacıyla ilişkisel tarama modelinde nicel araştırma yöntemine başvurularak yapılmıştır. Araştırma; 2021–2022 eğitim-öğretim yılında Adana’nın Çukurova ilçesinde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmi ortaokullarda okuyan sekizinci sınıf öğrencileriyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın dayandığı evrenin değeri 6454’tür; örneklemin değeri ise 700’dür. Araştırmada okuma anlama başarımı testi ve üstbilişsel okuma stratejileri ölçeği kullanılmıştır. Verilerin dağılım özelliği dikkate alınarak güvenilirlik analizleri, betimleyici analizler, Pearson korelasyon ve regresyon analizi, Kruskal Wallis-H ve Mann-Whitney-U testi yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, ölçek genelinde üstbilişsel okuma stratejileri, genel okuma ve destekleyici okuma stratejileri orta düzeyde; sorun çözme stratejileri ise yüksek düzeyde kullanılmıştır. Katılımcıların okuma anlama başarımı orta düzeyde bulunmuştur. Genel okuma, sorun çözme ve destekleyici okuma stratejileri ile okuma anlama başarımı arasında pozitif yönde, orta düzeyde, anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bu yüzden Türkçe derslerinde stratejiye dayalı okuma sürecine yer verilmesinin okuduğunu anlama başarısını arttıracağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler
Üstbiliş okuduğunu anlama başarısı üstbilişsel okuma stratejileri
Destekleyen Kurum
YOK
Proje Numarası
YOK
Teşekkür
YOK
Kaynakça
- Aghabalazadeh, E. (2014). Assessing YDS test takers' metacognitive awareness levels of reading strategies and their attitudes towards reading. Unpublished master thesis. Çağ University Institute of Social Sciences, Mersin.
- Akbalık, S. (2019). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama ve fen başarılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elâzığ.
- Aktaş, A. (2019). Türkçe öğretimi dersi başarı düzeyi ile tutum ve üstbilişsel becerilerin etkileşimi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
- Aykaç, B. (2018). Ortaokul öğrencilerinin okuma stratejilerindeki üstbilişsel farkındalıklarının değerlendirilmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
- Bahar, M. A. (2017). 4MAT öğretim düzenine göre gerçekleştirilen üstbilişsel okuma eğitiminin üstbilişsel okuma stratejisini kullanma ve olgusal bilgilendirici metinleri anlama düzeyine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Bektaş, B. (2018). Üstbilişsel okuma stratejileri öğretiminin öğrencilerin üstbilişsel farkındalığı, İngilizce okuma başarısı ve öz yeterliklerine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
- Bozkurt, M. ve Memiş, A. (2013). Beşinci sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuduğunu anlama farkındalığı ve okuma motivasyonları ile okuma düzeyleri arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 147-160.
- Bulut, A. (2016), Ortaokul öğrencilerinin okuma stratejileri bilişsel farkındalık düzeyleri. Turkish Studies-International Periodicalfor the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(3), 625-644. DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9319
- Cevahir, E. (2020). SPSS ile nicel veri analizi rehberi (1. baskı). İstanbul: Kibele Yayınları. https://avesis.marmara.edu.tr/resume/downloadfile/rocatar?key=2c20ce42-e07a-462c-80d5-767251203565 sayfasından erişilmiştir.
- Dignath, C., Buettner, G. & Langfeldt, H. P. (2008). How can primary school students learn self-regulated learning strategies most effectively? A meta-analysis on self-regulation training programmes. Educational Research Review, 3, 101–129 doi:10.1016/j.edurev.2008.02.003
- Dölek, O. (2021). Okuma alışkanlığı ve üstbilişsel yazma stratejileri farkındalığının yazma başarımı üzerindeki etkisi: Bir yapısal eşitlik modellemesi, Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(3), 931-946.
- Durgun, G. (2010). Effects of explicit metacognitive strategy training on reading comprehension, attitudes towards reading and strategy awareness (Unpublished master’s thesis). Karadeniz Technical University the Institute of Social Sciences, Trabzon.
- Dündar, S. (2016). Determining EFL students’ awareness of metacognitive reading strategies. ELT Research Journal, 5(1), 47-59. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/eltrj/
- Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive-developmental inquiry. American Psychologist, 34(10), 906-911.
- Hamzadayı, E. (2019), Üstbilişsel okuma stratejileri kullanım düzeyi ile okuduğunu anlama arasındaki ilişki. Türkçe Eğitimi ve Çocuk Edebiyatı Kurultayı, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi
- Kana, F. (2014). Ortaokul öğrencilerinin üstbiliş okuma stratejileri farkındalık düzeyleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 100-120. DOI:10.17556/jef.73171.
- Kanmaz, A. (2012). Okuduğunu anlama stratejisi kullanımının, okuduğunu anlama becerisi, bilişsel farkındalık, okumaya yönelik tutum ve kalıcılığa etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
- Karasar, N. (2011). Araştırmalarda rapor hazırlama. Ankara: Nobel Yayınları
- Karatay, H. (2010). İlköğretim öğrencilerinin okuduğunu kavrama ile ilgili bilişsel farkındalıkları. TÜBAR- Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, 27(2), 457-475
- Kılınç (2021). Ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin dinleme üstbilişsel farkındalıkları ile dinlediğini anlama becerileri arasındaki ilişki (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Denizli.
- Kızılay, Y. (2011). Metacognitive awareness and reading strategy use of Kafkas University students in the Department of English Language and Literature (Unpublished master’s thesis). Kafkas University the Institute of Social Sciences, Kars.
- Kocaman, O. ve Beşkardeşler, S. (2016). Metacognitive awareness of reading strategy use by English language teaching students in Turkish context: Sakarya university sample. Sakarya University Journal of Education, 6(2), 254-269. DOI: http://dx.doi.org/10.19126/suje.61107
- Kutlutürk, S. (2016). An investigation on the effects of using cognitive and metacognitive strategies to enhance university students’ reading skills (Master thesis). Çağ University Institute of Social Sciences Department of English Language Education, Mersin.
- Kural, M. M. (2014). The relationship between Turkish adult students’ ambiguity tolerance levels and metacognitive awareness of L2 reading strategies at different English proficiency levels (Unpublished master thesis). Çukurova University Institute of Social Sciences, Adana.
- Lipari, G. E. (2014). Reading comprehension intervention: Metacognitive strategy instruction with sixth grade students (Unpublished doctoral thesis). Department of School Psychology, University of Florida, Florida.
- Mahdi, S. A. (2016). The effectiveness of using metacognitive strategies on tenth graders' reading comprehension and attitudes (Unpublished master thesis). Gaza Deanship of Postgraduate Studies Faculty of Education Department of Curriculum & Teaching Methods, Al-Azhar University, Cairo.
- Mokhtari, K. & Reichard, C. A. (2002). Assessing students’ metacognitive awareness of reading strategies. Journal of Educational Psychology, 94(2), 249–259. DOI: 10.1037//0022-0663.94.2.249
- Muhtar, S. (2006). Üstbilişsel strateji eğitiminin okuma becerisinde öğrenci başarısına olan etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Oxford, R.L., (1990). Language learning strategies: What every teacher should know. Boston: Heinle & Heinle Publishers.
- Özbilgin, E. (2018). Sekizinci sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuma becerileri üzerine bir araştırma (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Öztürk, E. (2012). Okuma stratejileri üstbilişsel farkındalık envanteri’nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 11(2), 292-305.
- Pookcharoen, S. (2009). Metacognitive online reading strategies among Thai EFL university students (Unpublished doctoral thesis). Department of Literacy, Culture and Language Education, Indiana University, Indiana.
- Razı, S. (2014). Metacognitive reading strategy training of advanced level EFL learners in Turkey. The Reading Matrix, 14(2), 337-360.
- Saraç, S. (2010). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin üstbiliş düzeyleri, genel zekâ ve okuduğunu anlama düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Singhal, M. (1999). The effects of reading strategy instruction on the reading comprehension, reading process and strategy use of adult esl readers (Unpublished doctoral thesis). Second Language Acquisition and Teaching Department, the University of Arizona, Arizona.
- Tuna, L. (2016). Okuma stratejilerinin 7. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlığı kazanmasına, okuma tutumuna ve okuduğunu anlama becerisine etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Relationship between Eighth-Graders' Levels of Metacognitive Reading Strategies Use and their Reading Comprehension Success
Öz
This study was conducted using the relational survey model, a quantitative research method, to answer the question of what kind of relationship there is between the level of using metacognitive reading strategies and reading comprehension achievements of eighth graders. The study was carried out with eighth-grade students attending public secondary schools in the Çukurova district of Adana in the 2021-2022 academic year. The total number of the entire eighth-grade population is 6454 and the sample size is 700. The data were collected through the reading comprehension achievement test and the metacognitive reading strategies scale. Reliability analysis, descriptive analysis, Pearson correlation, regression analysis, Kruskal Wallis-H, and Mann-Whitney-U tests were conducted based on the distribution of the data. The results showed that students employed metacognitive reading strategies, general reading strategies, and supportive reading strategies at a moderate level, and problem-solving strategies at a high level. The reading comprehension achievement level of the participants was moderate. A positive, moderate, and significant relationship was found between the students’ use of the general reading, problem-solving and supportive reading strategies and their reading comprehension achievement. Based on the findings, it is believed that strategy-based reading activities in Turkish courses will contribute to the students' reading comprehension achievement.
Anahtar Kelimeler
Metacognition reading comprehension achievement metacognitive reading strategies
Proje Numarası
YOK
Kaynakça
- Aghabalazadeh, E. (2014). Assessing YDS test takers' metacognitive awareness levels of reading strategies and their attitudes towards reading. Unpublished master thesis. Çağ University Institute of Social Sciences, Mersin.
- Akbalık, S. (2019). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama ve fen başarılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elâzığ.
- Aktaş, A. (2019). Türkçe öğretimi dersi başarı düzeyi ile tutum ve üstbilişsel becerilerin etkileşimi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
- Aykaç, B. (2018). Ortaokul öğrencilerinin okuma stratejilerindeki üstbilişsel farkındalıklarının değerlendirilmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
- Bahar, M. A. (2017). 4MAT öğretim düzenine göre gerçekleştirilen üstbilişsel okuma eğitiminin üstbilişsel okuma stratejisini kullanma ve olgusal bilgilendirici metinleri anlama düzeyine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Bektaş, B. (2018). Üstbilişsel okuma stratejileri öğretiminin öğrencilerin üstbilişsel farkındalığı, İngilizce okuma başarısı ve öz yeterliklerine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
- Bozkurt, M. ve Memiş, A. (2013). Beşinci sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuduğunu anlama farkındalığı ve okuma motivasyonları ile okuma düzeyleri arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 147-160.
- Bulut, A. (2016), Ortaokul öğrencilerinin okuma stratejileri bilişsel farkındalık düzeyleri. Turkish Studies-International Periodicalfor the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(3), 625-644. DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9319
- Cevahir, E. (2020). SPSS ile nicel veri analizi rehberi (1. baskı). İstanbul: Kibele Yayınları. https://avesis.marmara.edu.tr/resume/downloadfile/rocatar?key=2c20ce42-e07a-462c-80d5-767251203565 sayfasından erişilmiştir.
- Dignath, C., Buettner, G. & Langfeldt, H. P. (2008). How can primary school students learn self-regulated learning strategies most effectively? A meta-analysis on self-regulation training programmes. Educational Research Review, 3, 101–129 doi:10.1016/j.edurev.2008.02.003
- Dölek, O. (2021). Okuma alışkanlığı ve üstbilişsel yazma stratejileri farkındalığının yazma başarımı üzerindeki etkisi: Bir yapısal eşitlik modellemesi, Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(3), 931-946.
- Durgun, G. (2010). Effects of explicit metacognitive strategy training on reading comprehension, attitudes towards reading and strategy awareness (Unpublished master’s thesis). Karadeniz Technical University the Institute of Social Sciences, Trabzon.
- Dündar, S. (2016). Determining EFL students’ awareness of metacognitive reading strategies. ELT Research Journal, 5(1), 47-59. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/eltrj/
- Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive-developmental inquiry. American Psychologist, 34(10), 906-911.
- Hamzadayı, E. (2019), Üstbilişsel okuma stratejileri kullanım düzeyi ile okuduğunu anlama arasındaki ilişki. Türkçe Eğitimi ve Çocuk Edebiyatı Kurultayı, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi
- Kana, F. (2014). Ortaokul öğrencilerinin üstbiliş okuma stratejileri farkındalık düzeyleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 100-120. DOI:10.17556/jef.73171.
- Kanmaz, A. (2012). Okuduğunu anlama stratejisi kullanımının, okuduğunu anlama becerisi, bilişsel farkındalık, okumaya yönelik tutum ve kalıcılığa etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
- Karasar, N. (2011). Araştırmalarda rapor hazırlama. Ankara: Nobel Yayınları
- Karatay, H. (2010). İlköğretim öğrencilerinin okuduğunu kavrama ile ilgili bilişsel farkındalıkları. TÜBAR- Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, 27(2), 457-475
- Kılınç (2021). Ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin dinleme üstbilişsel farkındalıkları ile dinlediğini anlama becerileri arasındaki ilişki (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Denizli.
- Kızılay, Y. (2011). Metacognitive awareness and reading strategy use of Kafkas University students in the Department of English Language and Literature (Unpublished master’s thesis). Kafkas University the Institute of Social Sciences, Kars.
- Kocaman, O. ve Beşkardeşler, S. (2016). Metacognitive awareness of reading strategy use by English language teaching students in Turkish context: Sakarya university sample. Sakarya University Journal of Education, 6(2), 254-269. DOI: http://dx.doi.org/10.19126/suje.61107
- Kutlutürk, S. (2016). An investigation on the effects of using cognitive and metacognitive strategies to enhance university students’ reading skills (Master thesis). Çağ University Institute of Social Sciences Department of English Language Education, Mersin.
- Kural, M. M. (2014). The relationship between Turkish adult students’ ambiguity tolerance levels and metacognitive awareness of L2 reading strategies at different English proficiency levels (Unpublished master thesis). Çukurova University Institute of Social Sciences, Adana.
- Lipari, G. E. (2014). Reading comprehension intervention: Metacognitive strategy instruction with sixth grade students (Unpublished doctoral thesis). Department of School Psychology, University of Florida, Florida.
- Mahdi, S. A. (2016). The effectiveness of using metacognitive strategies on tenth graders' reading comprehension and attitudes (Unpublished master thesis). Gaza Deanship of Postgraduate Studies Faculty of Education Department of Curriculum & Teaching Methods, Al-Azhar University, Cairo.
- Mokhtari, K. & Reichard, C. A. (2002). Assessing students’ metacognitive awareness of reading strategies. Journal of Educational Psychology, 94(2), 249–259. DOI: 10.1037//0022-0663.94.2.249
- Muhtar, S. (2006). Üstbilişsel strateji eğitiminin okuma becerisinde öğrenci başarısına olan etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Oxford, R.L., (1990). Language learning strategies: What every teacher should know. Boston: Heinle & Heinle Publishers.
- Özbilgin, E. (2018). Sekizinci sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuma becerileri üzerine bir araştırma (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Öztürk, E. (2012). Okuma stratejileri üstbilişsel farkındalık envanteri’nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 11(2), 292-305.
- Pookcharoen, S. (2009). Metacognitive online reading strategies among Thai EFL university students (Unpublished doctoral thesis). Department of Literacy, Culture and Language Education, Indiana University, Indiana.
- Razı, S. (2014). Metacognitive reading strategy training of advanced level EFL learners in Turkey. The Reading Matrix, 14(2), 337-360.
- Saraç, S. (2010). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin üstbiliş düzeyleri, genel zekâ ve okuduğunu anlama düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Singhal, M. (1999). The effects of reading strategy instruction on the reading comprehension, reading process and strategy use of adult esl readers (Unpublished doctoral thesis). Second Language Acquisition and Teaching Department, the University of Arizona, Arizona.
- Tuna, L. (2016). Okuma stratejilerinin 7. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlığı kazanmasına, okuma tutumuna ve okuduğunu anlama becerisine etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Toplam 36 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Alan Eğitimleri |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | YOK |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Nisan 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022Cilt: 10 Sayı: 2 |
Cited By
Sınıf Öğretmenlerinin Türkçe Dersinde Üstbilişsel Okuma Stratejilerini Kullandırma Düzeylerinin Değerlendirilmesi
Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.53506/egitim.1457921
Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.