Kök Değerlerin Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Erdemler Temasıyla İlişkisi

Gözde Durhat; Celile Ökten

doi:10.16916/aded.678498

Araştırma Makalesi

Kök Değerlerin Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Erdemler Temasıyla İlişkisi

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 3, 675 - 693, 22.07.2020

Gözde Durhat , Celile Ökten

https://doi.org/10.16916/aded.678498

Cited By: 12

Öz

Eğitim sistemi akademik açıdan başarılı bireyler yetiştirmeyi hedeflemekle birlikte, önceliğini temel değerleri benimsemiş bireyler yetiştirmeye vermektedir. Türkçe dersleri de ders kitapları aracılığıyla değerleri öğrencilere aktarmakta, dünden getirilenlerle bugüne ve yarınlara ışık tutmaktadır. Bu çalışmanın amacı 2018-2019 eğitim öğretim yılında okutulan Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarının Erdemler temasında yer alan kök değerleri tespit etmek ve kök değerlerin temadaki metin ve etkinliklerle ilişkisini ortaya koymaktır. Çalışma doküman incelemesi kapsamında yürütülmüş olup ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan Erdemler teması araştırmanın inceleme nesnesi olarak belirlenmiştir. Veriler doküman incelemesi, yarı yapılandırılmış görüşme (18 kız, 24 erkek öğrenci), alan taraması kullanılarak toplanmış; verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz ve içerik analizi esas alınmıştır. Araştırmayla kök değerlerin dengeli bir dağılımının olmadığı, yardımseverlik ve sevgi değerine sıkça yer verilirken öz denetim ve vatanseverlik değerinin temada yer almadığı sonucuna ulaşılmıştır. Erdemler temasının öğrencilere nasıl bir kişilik kazandırmaya yöneldiği ve kök değerlerin öğrenciler üzerinde nasıl bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Değerler eğitimi, Erdemler teması, kök değerler

Kaynakça

Akbaş, O. (2004). Türk milli eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış doktora tezi), Gazi Üniversitesi, Ankara.
Akyol, Ş. (2010). İlköğretim 6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan Sevgi temasının değerler eğitimi açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
Ceylan, S., Duru, K., Erkek, G., Pastutmaz, M. (2018). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu 6. sınıf Türkçe ders kitabı. Z. Batur ve S. Ceylan (Ed.) Ankara: MEB Yayınları.
Cihan, N. (2014). Okullarda değerler eğitimi ve Türkiye’deki uygulamaya bir bakış. Turkish Studies, 9(2), 429-436.
Deniz, K. ve Karagöl, E. (2018). Değerler eğitimi açısından ortaokul Türkçe ders kitapları. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 244-255.
Ecerkale, N. ve Bayrak, Ö. (2018). Türkçe 7. sınıf ders kitabındaki metinlerin değerler bağlamında incelenmesi. The Journal of International Lingual Social and Educational Sciences, 4(2), 277-287.
Elbir, B. ve Bağcı, C. (2013). Değerler eğitimi üzerine yapılmış lisansüstü düzeyindeki çalışmaların değerlendirilmesi. Turkish Studies, 8(1), 1321-1333.
Ergin, E. ve Karataş, S. (2014). Öğretmenlerin değerler eğitimi hakkındaki görüşleri: Bir durum çalışması. Journal of Educational Science, 2(2), 33-45.
Ergül Özkul, Z. (2019). Haldun Taner’in öykülerinde tespit edilen değerlerin Türkçe Öğretim Programında (1-8. Sınıf) yer alan kök değerlerle uyumu. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
Fırat, H. ve Mocan, A. (2014). Türkçe ders kitaplarındaki hikâyelerde yer alan değerler. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3, 25-49.
Gül, M. (2017). Türkçe ders kitabındaki metinlerin (5. sınıf) değerler eğitimi yaklaşımıyla incelenmesi. Erciyes Journal of Education, 1 (1), 59-78.
Güven, A. Z. (2014). Değerler eğitimi ve Türkçe derslerinde değerlerin kullanımı. Konya: Palet Yayınları.
Haykır, H., Kaplan, H., Kıryar, A., Tarakcı, R., Üstün, E. (2018). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu 5. sınıf Türkçe ders kitabı. B. Bayram ve E. Aktaş (Ed.) Ankara: MEB Yayınları.
İşcan, D. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkililiği. (Yayınlanmış doktora tezi), Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Kahya, A. (2018). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklerin değerler eğitimi bakımından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Uşak Üniversitesi, Uşak.
Karacaoğlu, H. (2018). Dijital hikâyelerin Türkçe dersi değerler eğitimine yönelik etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
Karataş, S., Gökalp, H., Tüzün, F. & Korkut, G. (2016). Değerler eğitimi etkinliklerine ilişkin öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi: Bir durum çalışması. Z. Kaya, E. Demiray (Ed.), Yaşam Boyu Eğitim Dünya Kongresi Kitabı (ss. 91-108). Antalya.
Karatay, H. (2011). Karakter eğitiminde edebi eserlerin kullanımı. Turkish Studies, 6(19), 1439-1454.
Keskin, Y. (2016). Değer sınıflaması üzerine aksiyonel bir deneme. Turkish Studies, 11(3), 1485-1510.
Kır, T., Kırman, E., Yağız, S. (2018). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu 7. sınıf Türkçe ders kitabı. E. Kırman (Ed.) Ankara: MEB Yayınları.
MEB (2018). Türkçe dersi (1-8. sınıflar) öğretim programı. 20.02.2019 tarihinde http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=332 adresinden alınmıştır.
Mete, G., Karaaslan, M., Kaya, Y., Ozan, Ş., Özdemir D. (2018). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu 8. sınıf Türkçe ders kitabı. İ. Erdem (Ed.) Ankara: MEB Yayınları.
Mutlu, H. ve Dinç, S. (2019). 6. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan temalardaki metinlerin kök değerlerle ilişkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 1048-1062.
Topal, Y. (2019). Değerler eğitimi ve on kök değer. Mavi Atlas, 7(1), 245-254.
Türkben, T. (2019). Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin ilettiği değerler açısından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(3), 508-526.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.

Relatedness of Root Values to the “Virtues Theme” in Turkish Coursebooks

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 3, 675 - 693, 22.07.2020

Gözde Durhat , Celile Ökten

https://doi.org/10.16916/aded.678498

Cited By: 12

Öz

The aim of this study is to determine the fundamental values found in the Secondary Turkish language courseboks, which were studied in 2018-2019 academic year, and also to show the relationship among the fundamental values, texts and activities. The research was conducted through document analysis. The Virtues theme, which was repeated respectively in every grade of Turkish language coursebook, was chosen as an analysis unit. The data were collected through document analysis, literature review, semi-structured interviews (18 females, 24 males); The data were coded and classified with using descriptive analysis and content analysis. In conclusion, the study showed that there was no equal distribution of fundamental values; such as values of helpfulness and love were mentioned more, values of self-control and patriotism were skipped in the theme. It was determined that what type of affect the fundamental values have on the students, and the Virtues theme tends to make the students gain their personalities.

Anahtar Kelimeler

teaching of values, fundamental values, the theme of Virtues

Kaynakça

Akbaş, O. (2004). Türk milli eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış doktora tezi), Gazi Üniversitesi, Ankara.
Akyol, Ş. (2010). İlköğretim 6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan Sevgi temasının değerler eğitimi açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
Ceylan, S., Duru, K., Erkek, G., Pastutmaz, M. (2018). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu 6. sınıf Türkçe ders kitabı. Z. Batur ve S. Ceylan (Ed.) Ankara: MEB Yayınları.
Cihan, N. (2014). Okullarda değerler eğitimi ve Türkiye’deki uygulamaya bir bakış. Turkish Studies, 9(2), 429-436.
Deniz, K. ve Karagöl, E. (2018). Değerler eğitimi açısından ortaokul Türkçe ders kitapları. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 244-255.
Ecerkale, N. ve Bayrak, Ö. (2018). Türkçe 7. sınıf ders kitabındaki metinlerin değerler bağlamında incelenmesi. The Journal of International Lingual Social and Educational Sciences, 4(2), 277-287.
Elbir, B. ve Bağcı, C. (2013). Değerler eğitimi üzerine yapılmış lisansüstü düzeyindeki çalışmaların değerlendirilmesi. Turkish Studies, 8(1), 1321-1333.
Ergin, E. ve Karataş, S. (2014). Öğretmenlerin değerler eğitimi hakkındaki görüşleri: Bir durum çalışması. Journal of Educational Science, 2(2), 33-45.
Ergül Özkul, Z. (2019). Haldun Taner’in öykülerinde tespit edilen değerlerin Türkçe Öğretim Programında (1-8. Sınıf) yer alan kök değerlerle uyumu. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
Fırat, H. ve Mocan, A. (2014). Türkçe ders kitaplarındaki hikâyelerde yer alan değerler. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3, 25-49.
Gül, M. (2017). Türkçe ders kitabındaki metinlerin (5. sınıf) değerler eğitimi yaklaşımıyla incelenmesi. Erciyes Journal of Education, 1 (1), 59-78.
Güven, A. Z. (2014). Değerler eğitimi ve Türkçe derslerinde değerlerin kullanımı. Konya: Palet Yayınları.
Haykır, H., Kaplan, H., Kıryar, A., Tarakcı, R., Üstün, E. (2018). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu 5. sınıf Türkçe ders kitabı. B. Bayram ve E. Aktaş (Ed.) Ankara: MEB Yayınları.
İşcan, D. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkililiği. (Yayınlanmış doktora tezi), Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Kahya, A. (2018). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklerin değerler eğitimi bakımından incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Uşak Üniversitesi, Uşak.
Karacaoğlu, H. (2018). Dijital hikâyelerin Türkçe dersi değerler eğitimine yönelik etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
Karataş, S., Gökalp, H., Tüzün, F. & Korkut, G. (2016). Değerler eğitimi etkinliklerine ilişkin öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi: Bir durum çalışması. Z. Kaya, E. Demiray (Ed.), Yaşam Boyu Eğitim Dünya Kongresi Kitabı (ss. 91-108). Antalya.
Karatay, H. (2011). Karakter eğitiminde edebi eserlerin kullanımı. Turkish Studies, 6(19), 1439-1454.
Keskin, Y. (2016). Değer sınıflaması üzerine aksiyonel bir deneme. Turkish Studies, 11(3), 1485-1510.
Kır, T., Kırman, E., Yağız, S. (2018). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu 7. sınıf Türkçe ders kitabı. E. Kırman (Ed.) Ankara: MEB Yayınları.
MEB (2018). Türkçe dersi (1-8. sınıflar) öğretim programı. 20.02.2019 tarihinde http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=332 adresinden alınmıştır.
Mete, G., Karaaslan, M., Kaya, Y., Ozan, Ş., Özdemir D. (2018). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu 8. sınıf Türkçe ders kitabı. İ. Erdem (Ed.) Ankara: MEB Yayınları.
Mutlu, H. ve Dinç, S. (2019). 6. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan temalardaki metinlerin kök değerlerle ilişkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 1048-1062.
Topal, Y. (2019). Değerler eğitimi ve on kök değer. Mavi Atlas, 7(1), 245-254.
Türkben, T. (2019). Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin ilettiği değerler açısından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(3), 508-526.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.

Toplam 26 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Konular	Alan Eğitimleri
Bölüm	Makaleler
Yazarlar	Gözde Durhat 0000-0002-5068-6210 Celile Ökten 0000-0002-5541-648X
Yayımlanma Tarihi	22 Temmuz 2020
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2020Cilt: 8 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA	Durhat, G., & Ökten, C. (2020). Kök Değerlerin Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Erdemler Temasıyla İlişkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 675-693. https://doi.org/10.16916/aded.678498