Öz
Bu çalışmada ilköğretim 5, 6, 7, 8. Sınıf Türkçe dersi kitapları incelenmiştir. İncelemede kitaplardaki dil ve anlatım, dil bilgisi başta olmak üzere hata ve yanlışlıklar ele alınmış; kitaplardaki metinlerin okunabilirlik ve tümce uzunlukları açısından öğrenci düzeyine uygun olup olmadığı sorgulanmıştır. İnceleme sonucunda, ilköğretim Türkçe dersi kitaplarında gözden kaçan bazı yazım yanlışlarının yanı sıra öğrenci düzeyinin üzerinde metinler bulunduğu gözlemlenmiştir. Söz konusu metinlerdeki en büyük sorunu; anlaşılması, öğrenilmesi zor sözcükler oluşturmaktadır. Öğrencilerin bu sözcükleri sözlüklerden bakarak bile kavramalarının zor olduğu düşünülmektedir. Kitaplardaki “biçimsel görünüm” ve “bilimsel içerik” inceleme dışında tutulmuştur. Çalışmada üzerinde durulan diğer bir konu da anadili bilinci ve bu bilincin kazandırılmasına yönelik metinlerin nicelik yönünden incelenmesi olmuştur. Anadili bilinci kazandırmaya yönelik metinlerin incelenmesinde MEB yayınları özellikle tercih edilmiş; ilgili yayınlardaki metinlerin nicelik olarak yetersiz olduğu sonucuna varılmıştır. Bu yetersizliğin 8. Sınıf Türkçe dersi kitabında daha da belirgin olduğu gözlemlenmiştir. Çalışma sonunda anadili bilinci kazandırmaya yönelik bazı görüş ve önerilere yer verilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Alacalı, O. (2013), İlköğretim Türkçe 5 Ders Kitabı, Ada Yayınları, Ankara.
- Altan, A. ve ark., (2012), İlköğretim 8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı, M. Özbay (Ed.), MEB Devlet Kitapları, 5. Baskı, Ankara.
- Arı, G., (2010), “Türkçe Ders Kitaplarında Fiziksel ve Biçimsel Görünüm”, Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri içinde, H. Ülper (Ed.), Pegem Akademi, Ankara.
- Başar, S., Zeybek Köken S., (2012), İlköğretim 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı, H. Akyol (Ed.), MEB Devlet Kitapları, 3. Baskı, Ankara.
- Çebi, A., (2006), “Ders Kitaplarında Dil ve Anlatım”, Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi içinde, Ö. Demirel ve K. Kıroğlu (Ed.), Pegem A Yayıncılık, Ankara.
- Çiçek, M., Bağçeci, B., (2013), "Anadili Bilme Düzeyi İle Yabancı Dil Başarısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi", JASSS (International Journal of Social Science), Vol. 6 Issue 5, pp. 923-935, Lorient, FRANCE.
- Dane, A., Doğar, Ç., Balkı, N. (2004), “İlköğretim 7. Sınıf Matematik Ders Kitaplarının Değerlendirmesi”, Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt-Sayı: 6-2, Erzincan.
- Deniz, K. (Ed.), (2012), İlköğretim 6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı, Komisyon, MEB Devlet Kitapları, 2. Baskı, Ankara.
- Deniz, K. (Ed.), (2012), İlköğretim 7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı, Komisyon, MEB Devlet Kitapları, 1. Baskı, Ankara.
- Duman, T., Karakaya, N., Çakmak, M., Eray, M. ve Özkan, M. (2001) Konu Alanı Ders Kitabı incelemesi, L. Küçükahmet (Ed.), Nobel Yayın Dağıtım, s.10-40, Ankara.
- Yıldırım, M.C., Akın, Ö.M., Özdaş, F. (2011) İlköğretim Okulları Ders Kitapları, Öğrenci Çalışma Kitapları ve Öğretmen Kılavuz Kitaplarının Branşlara Göre İncelenmesi Çalıştayları Raporu, A. Ekinci ve M. A. Öter (Ed.), Dicle Üniv. Yay. Diyarbakır.
- İşeri, K., (2010), “Türkçe Ders Kitaplarında Resimler”, Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri içinde, H. Ülper (Ed.), Pegem Akademi, Ankara.
- Karabıyık, F., (2013), İlköğretim Türkçe 6 Ders Kitabı, Evren Yayıncılık, Ankara.
- Kılıç, A., Seven S., (2004) Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
- Şahin, D., (2013). İlköğretim Türkçe Ders Kitabı 8, Ankara.
- Ülper, H., (2010), “Türkçe Ders Kitaplarındaki Etkinlikler”, Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri içinde, H. Ülper (Ed.), Pegem Akademi, Ankara.
- Yangın, B., Celepoğlu, A., Türkyılmaz, F. (2012) İlköğretim Türkçe 7 Ders Kitabı, Ankara.
Öz
In this study, Turkish language course books of the 5, 6, 7 and 8th grades were analyzed, and the following questions were the main concerns of the study: In the Turkish language course books prepared for the 5, 6, 7 and 8th grades;- Are there linguistic and grammatical faults and/or errors?- Are there too long sentences which are very difficult to read and understand for pupils? It was observed that in Turkish language course books for the 5, 6, 7 and 8th grades there are some important faults and errors. There are also some long texts whose readability is unacceptable. On the other hand, there are some difficult words to understand for pupils’ school level. It is thought that for pupils it is difficult to learn those words even if they look them up in a dictionary. The scientific content and aspectual shape in the textbooks were ignored. Another point considered as important was the determination of the texts related to mother tongue consciousness: These texts were analyzed quantitatively and qualitatively and it was found that they (MEB Turkish course books) were insufficient. This failure was more striking in the 8th grade Turkish language course book. At the end of the study some points of views and propositions related to the mother tongue acquisition consciousness were given.
Anahtar Kelimeler
Turkish language course books Linguistic faults/errors Mother tongue consciousness.
Kaynakça
- Alacalı, O. (2013), İlköğretim Türkçe 5 Ders Kitabı, Ada Yayınları, Ankara.
- Altan, A. ve ark., (2012), İlköğretim 8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı, M. Özbay (Ed.), MEB Devlet Kitapları, 5. Baskı, Ankara.
- Arı, G., (2010), “Türkçe Ders Kitaplarında Fiziksel ve Biçimsel Görünüm”, Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri içinde, H. Ülper (Ed.), Pegem Akademi, Ankara.
- Başar, S., Zeybek Köken S., (2012), İlköğretim 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı, H. Akyol (Ed.), MEB Devlet Kitapları, 3. Baskı, Ankara.
- Çebi, A., (2006), “Ders Kitaplarında Dil ve Anlatım”, Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi içinde, Ö. Demirel ve K. Kıroğlu (Ed.), Pegem A Yayıncılık, Ankara.
- Çiçek, M., Bağçeci, B., (2013), "Anadili Bilme Düzeyi İle Yabancı Dil Başarısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi", JASSS (International Journal of Social Science), Vol. 6 Issue 5, pp. 923-935, Lorient, FRANCE.
- Dane, A., Doğar, Ç., Balkı, N. (2004), “İlköğretim 7. Sınıf Matematik Ders Kitaplarının Değerlendirmesi”, Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt-Sayı: 6-2, Erzincan.
- Deniz, K. (Ed.), (2012), İlköğretim 6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı, Komisyon, MEB Devlet Kitapları, 2. Baskı, Ankara.
- Deniz, K. (Ed.), (2012), İlköğretim 7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı, Komisyon, MEB Devlet Kitapları, 1. Baskı, Ankara.
- Duman, T., Karakaya, N., Çakmak, M., Eray, M. ve Özkan, M. (2001) Konu Alanı Ders Kitabı incelemesi, L. Küçükahmet (Ed.), Nobel Yayın Dağıtım, s.10-40, Ankara.
- Yıldırım, M.C., Akın, Ö.M., Özdaş, F. (2011) İlköğretim Okulları Ders Kitapları, Öğrenci Çalışma Kitapları ve Öğretmen Kılavuz Kitaplarının Branşlara Göre İncelenmesi Çalıştayları Raporu, A. Ekinci ve M. A. Öter (Ed.), Dicle Üniv. Yay. Diyarbakır.
- İşeri, K., (2010), “Türkçe Ders Kitaplarında Resimler”, Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri içinde, H. Ülper (Ed.), Pegem Akademi, Ankara.
- Karabıyık, F., (2013), İlköğretim Türkçe 6 Ders Kitabı, Evren Yayıncılık, Ankara.
- Kılıç, A., Seven S., (2004) Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
- Şahin, D., (2013). İlköğretim Türkçe Ders Kitabı 8, Ankara.
- Ülper, H., (2010), “Türkçe Ders Kitaplarındaki Etkinlikler”, Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri içinde, H. Ülper (Ed.), Pegem Akademi, Ankara.
- Yangın, B., Celepoğlu, A., Türkyılmaz, F. (2012) İlköğretim Türkçe 7 Ders Kitabı, Ankara.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Alan Eğitimleri |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Ekim 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014Cilt: 2 Sayı: 4 |
Cited By
Türkçe ders kitabındaki metin, soru ve etkinliklerin öğrenci ve öğretmen görüşleri açısından karşılaştırmalı olarak incelenmesi
RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.29000/rumelide.1317599
İlkokul Türkçe Ders Kitaplarının Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerine Dayalı Olarak Bütüncül Bir Yaklaşımla Değerlendirilmesi
Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
https://doi.org/10.31592/aeusbed.979263
Türkiye’de Dinleme Eğitiminin Geldiği Nokta (2017-2019 Yılları)
Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi
Bahar DOĞAN KAHTALI
https://doi.org/10.47994/usbad.775002
İlkokul 4. Sınıf Türkçe Ders Kitabında Yer Alan Yazma Etkinliklerinin İncelenmesi
Ana Dili Eğitimi Dergisi
Başak KASA AYTEN
https://doi.org/10.16916/aded.888824
Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.