Dinleme Becerisinin Eğitimi Üzerine Yapılan Lisansüstü Tezlerin Değerlendirilmesi

Yusuf Doğan; Hüseyin Özçakmak

doi:10.16916/aded.46766

-

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 2, 90 - 99, 28.06.2014

Yusuf Doğan Hüseyin Özçakmak

https://doi.org/10.16916/aded.46766

Cited By: 45

Öz

In this study, master and doctoral theses prepared in the field of listening education between the years of 1998-2013 were evaluated according to university, institute, published year, type, target group and subject variables. Meta-analysis method was used in this study. Data of the study were derived from the Turkish Council of Higher Education National Thesis Centre database by scanning at the level of concept and department. The concept level scanning was performed by using “Türkçe, dinle-, anla-, işit-, duy-” and the department level scanning was performed by “Türkçe, Türkçe Eğitimi, Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi, Yabancı Dil Olarak Türkçe and Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi” . As a result of the scanning, 49 postgraduate theses, including 10 doctoral and 39 master theses were detected. And it was seen that, on the basis of institutes, most of the theses were made at the Institute of Social Sciences (f =24) and that, on the basis of university, most of the theses were made at Gazi University (f =10). Besides, it’s concluded that theses were mostly related with the second level of primary schools in view of the target group. Furthermore, it was found out that the theses prepared in the listening education field were mostly about the subjects of “teaching approaches, strategies, methods and techniques” (f=23). In conclusion, despite the increasing number of studies, when compared with studies related to reading skills, it can be said that the studies related to listening skills are insufficient and listening skills have been continuing to be ignored.

Anahtar Kelimeler

Listening skills, Turkish language education, Postgraduate theses, The Council of Higher Education National Thesis Centre.

Kaynakça

Anderson, H. A. (1960). Teaching the art of listening, perspectives on English (Ed. Robert C. Pooley), AppletonCentury-Crofts, Inc. New York.
Aytan, T. (2011). Aktif öğrenme tekniklerinin dinleme becerisi üzerindeki etkileri. (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Brown, J. I. (1954). How teachable is listening?. Educational Research Bulletin. 33(4), 85-93. (http://www.jstor.org/stable/1473241 , Erişim tarihi: 08.11.2013).
Bulut, B. (2013). Etkin dinleme eğitiminin dinlediğini anlama, okuduğunu anlama ve kelime hazinesi üzerine etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın. Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Cihangir, Z. (2000). Üniversite öğrencilerine verilen etkin dinleme becerisi eğitiminin başkalarını dinleme becerisine etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Coşkun, E. (2003). Türkçe ve edebiyat eğitimi alanında yapılan yüksek lisans ve doktora tezleri üzerine bir değerlendirme. Eğitimde Bilime Katkı: Lisansüstü Eğitim Sempozyumu (1-4 Ekim). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Coşkun, E., Özçakmak, H. ve Balcı, A (2012). Türkçe eğitiminde eğilimler: 1981-2010 yılları arasında yapılan tezler üzerine bir meta-analiz çalışması. Türkçenin Eğitimi-Öğretimi Üzerine Çalışmalar. Ankara: PegemA Yayıncılık.
Çelikbaş, K. A. (2010). Anlama/dinleme stratejilerinin kullanımı ile dinlediğini anlama düzeyi arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
Çiftçi, Musa (2011). Türkçe Öğretmeni Yetiştirme Programı Sorunu. Turkish Studies, 6 (1), 399-405.
Çuhadar, F. (2012). Mesleki eğitim merkezlerindeki Türkçe derslerinde uygulanan sessiz okuma etkinliği ile sessiz okuma anında yapılan dinleme etkinliğinin öğrencilerin okuma becerisine etkisinin karşılaştırılması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Doğan, Y. (2007). İlköğretim ikinci kademede dil becerisi olarak dinlemeyi geliştirme çalışmaları. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Durmuş, N. (2013). İlköğretim 2. sınıf öğrencilerinin dinleme becerilerinin geliştirilmesinde çocuk edebiyatı ürünlerinin etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
Erdem, A. (2012). Yapılandırmacı karma öğrenme ortamlarının dinleme ve konuşma becerilerine etkisi.(Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Glass, G. V. (1976). Primary, secondary and meta-analysis of research. (http://stat.smmu.edu.cn/uppic/file/pdf/primary.pdf , Erişim tarihi: 18.03.2014).
Gücüyeter, B. (2009). Türk dili ve edebiyatı derslerinde dinleme eğitimi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 161-170.
Güneş, F. (2013). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Ankara: PegemA Yayınları.
Güzel, A. (2003).Türkçe’nin eğitimi-öğretimi bölümlerinde kurulması gerekli görülen anabilim dalları hakkında yeni projelerimiz. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 13, 63-86.
Karabay, A. (2005). Kubaşık öğrenme etkinliklerinin ilköğretim beşinci sınıf Türkçe dersinde öğrencilerin dinleme ve konuşma becerileri üzerindeki etkileri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Katrancı, M. (2012). Üstbiliş stratejileri öğretiminin dinlediğini anlama becerisine ve dinlemeye yönelik tutuma etkisi.(Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Kaya, M. F. (2012). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin dinleme becerilerinin Web tabanlı bir sistem yardımıyla ölçülmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Keleş, E. (2013). Dinleme öncesi ve dinleme sonrası verilen soruların 5. sınıf öğrencilerinin dinlediğini anlama beceri düzeyine etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
Kırbaş, A. (2010). İşbirlikli öğrenme yönteminin ilköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin dinleme becerilerini geliştirmesine etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Kocaadam, D. (2011). Not alarak dinleme eğitiminin ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin dinleme becerisi üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Koç, N. (2003). Dinleme becerilerini kazandırma yöntemlerinin uygulanması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
Köklü, S. (2003). Türkçe öğretiminde 7. ve 8. sınıf öğrencilerine dinlediğini anlama davranışının kazandırılmasına dramatizasyonun etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Kurt, B. (2008). Çocuk edebiyatı ürünlerinin temel dil becerisi olarak dinlemenin gelişimine etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Mazı, A. (2008). Hikâyeler yoluyla düşünmenin ilköğretim 5. sınıf Türkçe dersinde okuduğunu ve dinlediğini anlamaya etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
MEB, (2009). İlköğretim Türkçe (1-5. Sınıflar) öğretim programı. Ankara: MEB Yayıncılık.
Melanlıoğlu, D. (2011). Üstbiliş strateji eğitiminin ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin dinleme becerilerine etkisi.(Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Osada, N. (2004). Listening comprehension research: a brief review of the past thirty years. Dialogue, 3, 53-66. Özbay, M. (2001). Türkçe öğretiminde dinleme becerisini geliştirmenin yolları. Türk Dili, 289, 9-14.
Özbay, M. (2003). Türkçe öğretiminde ihmal edilmiş bir alan: Dinleme eğitimi. Cumhuriyetimizin 80. Yılında Türkçemiz. Ankara Ticaret Odası, Anadolu Çağdaş Eğitim Vakfı.
Özbay, M. ve Melanlıoğlu, D. (2012). Türkçe Öğretim Programlarının Dinleme Becerisi Bakımından Değerlendirilmesi. Turkish Studies, 7 (1), 87-97.
Rankin, P. T. (1928). The importance of listening ability. The English Journal, 17(8), 623-630. (http://www.jstor.org/stable/803100. , Erişim tarihi: 15.10.2013).
Sevim, O. ve İşcan, A. (2012). Türkçenin eğitimi ve öğretimi alanında yapılan yüksek lisans tezlerinde geçen anahtar kelimelere dönük bir içerik analizi. Turkish Studies, 7(1), 1863-1873.
Yalçın, A. (2006). Türkçe öğretim yöntemleri yeni yaklaşımlar. Ankara: Akçağ Yayınları.
Yaman, B. (1999). Birleştirilmiş kubaşık okuma ve yazma tekniğinin temel eğitim beşinci sınıf öğrencilerinin Türkçe dersinde okuduğunu ve dinlediğini anlamaya yönelik akademik başarıları ve Türkçe dersine ilişkin tutumları üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Yangın, B. (1998). Dinlediğini anlama becerisini geliştirmede Elves yönteminin etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Yazkan, M. (2000). İlköğretim okullarının I. kademesinde dinlediğini anlama davranışının kazandırılmasına dramatizasyonun etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Yılmaz, İ. (2007). Türkçe öğretiminde dinleme becerisini geliştirmeye yönelik önerilen etkinliklerin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.

Dinleme Becerisinin Eğitimi Üzerine Yapılan Lisansüstü Tezlerin Değerlendirilmesi

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 2, 90 - 99, 28.06.2014

Yusuf Doğan Hüseyin Özçakmak

https://doi.org/10.16916/aded.46766

Cited By: 45

Öz

Dinleme eğitimi konusunda 1998-2013 yılları arasında yapılan yüksek lisans ve doktora tezlerinin ele alındığı bu çalışmada tezler; yapıldığı yıl, üniversite ve enstitü, tür, hedef kitle ve konu değişkenlerine göre değerlendirilmiştir. Çalışmada meta-analiz yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın verileri, Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından kavram ve anabilim dalı düzeyinde tarama yapılarak elde edilmiştir. Kavram taramasında, “Türkçe, dinle, anla, işit, duy”; anabilim dalı taraması ise, “Türkçe, Türkçe Eğitimi, Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi, Yabancı Dil Olarak Türkçe, Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi” i kullanılmıştır. Taramalar sonucunda dinleme eğitimi alanında 10’u doktora 39’u yüksek lisans olmak üzere 49 çalışmanın yapıldığı, en çok tezin enstitü bazında sosyal bilimler enstitüsünde (f=24), üniversite bazında ise Gazi Üniversitesinde (f=10) yapıldığı belirlenmiştir. Ayrıca yapılan tezlerin hedef kitle bakımından en fazla ilköğretim ikinci kademeye, konu bakımından ise en çok “öğretim yaklaşım, strateji, yöntem ve teknikleri”ne (f=23) yöneldiği bulgusuna ulaşılmıştır. Sonuçta, sayısı giderek artmasına rağmen, anlama becerilerinden okuma üzerine yapılan çalışmalarla karşılaştırıldığında dinleme becerisiyle ilgili çalışmaların yeterli olmadığı ve dinleme becerisinin ihmal edilmişliğinin devam ettiği söylenebilir.

Birincil Dil	Türkçe
Bölüm	Makaleler
Yazarlar	Yusuf Doğan Hüseyin Özçakmak
Yayımlanma Tarihi	28 Haziran 2014
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2014Cilt: 2 Sayı: 2

-

Öz

Anahtar Kelimeler

Kaynakça

Dinleme Becerisinin Eğitimi Üzerine Yapılan Lisansüstü Tezlerin Değerlendirilmesi

Öz

Anahtar Kelimeler

Kaynakça

Ayrıntılar

Kaynak Göster

Cited By

Turkish Journal of Educational Studies

Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi

Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi

İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi

IBAD Sosyal Bilimler Dergisi

Girişimcilik İnovasyon ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi

Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi

Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi

Ana Dili Eğitimi Dergisi

Uluslararası Eğitim Bilim ve Teknoloji Dergisi

Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi

RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi

RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi

RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi

RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi

Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi

Türkiye Eğitim Dergisi

Uluslararası Eğitim Bilim ve Teknoloji Dergisi

Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

Ana Dili Eğitimi Dergisi

RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi

Sümeyye KONUK

Ana Dili Eğitimi Dergisi

Mehmet TEMİZKAN

Ana Dili Eğitimi Dergisi

Yakup BALANTEKİN

Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

Aydın ÖNAL

Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi

Bahar DOĞAN KAHTALI

Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

Ömer Faruk TAVŞANLI

RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi

Zeynep CİN ŞEKER

Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi

Sevil HASIRCI AKSOY

Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi

Ömer KEMİKSİZ

Ana Dili Eğitimi Dergisi

Talat Tarık DEMİR

Ana Dili Eğitimi Dergisi

Zeynep ŞEKER

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi

Kadir KAPLAN

Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi

Yunus ŞAKİROĞLU

Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

Bülent GÜVEN

OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi

Ömer KEMİKSİZ

Ana Dili Eğitimi Dergisi

Serpil Özdemir