Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Relationships Among Reading Literacy Performance, Motivation Sources and Teacher Support: PISA 2018 Türkiye Sample

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 3, 639 - 656, 23.07.2023
https://doi.org/10.16916/aded.1212576

Öz

The aim of this study was to analyse the relationships among teacher support, reading self-efficiacy, reading habit, reading pleasure and PISA reading literacy performance and to identify the contribution of motivation sources and the perceived teacher-support to the reading literacy performance of PISA reading literacy on the basis of data from PISA 2018 Türkiye. In the study conducted with the relational screening model, the hierarchical linear model was utilized to identify the contribution of the variables to the PISA reading literacy performance. The sample of the study consisted of 5670 students aged fifteen who participated in the PISA 2018 Türkiye application. The study concluded that there was a positive relationship between the PISA reading literacy performance and reading self-efficacy, reading habits, reading pleasure and teacher support. As far as the contribution of the variables to the PISA reading literacy performance is concerned, the reading self-efficacy, reading habits and reading pleasure accounted for 11.5% of the performance, while teacher support accounted for 1%. The results obtained were discussed with the results of the relevant studies and suggestions were offered about the reading education in Türkiye.

Kaynakça

  • Akar, C. (2008). Öz-yeterlik inancı ve ilkokuma yazmaya etkisi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 185–198.
  • Akın, E. (2016). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlığı ve yazma tutumları ile Türkçe dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Bakış Dergisi, 54, 469–483.
  • Aksoy, T. (2017). Okuma alışkanlığının Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş (TEOG) Sınavına etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 571-588.
  • Altunkaya, H. (2018). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin okur özyeterlikleri ile okuduklarını anlama becerileri arasındaki ilişki. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(1), 202–219.
  • Armut, M., ve Türkyılmaz, M. (2018). Ortaokul öğrencilerinin okuma becerileri üzerine bir inceleme. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 217-236.
  • Bal, Ö. (2011). Seviye Belirleme Sınavı (SBS) başarısında etkili olduğu düşünülen faktörlerin sıralama yargıları kanunuyla ölçeklenmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 2(2), 200–209.
  • Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191–215.
  • Bandura, A. (1986) Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Pearson Education.
  • Berkant, H. G., & Tüzer, A. (2017). Sekizinci sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıkları ve sayısal ders başarılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 171–190.
  • Berman-Young, S. B. (2014). Teacher-Student Relationships: Examining Student Perceptions of Teacher Support and Positive Student Outcomes. (Unpublished doctoral dissertation). University of Minnesota.
  • Boakye, N. A. N. Y. (2015). The relationship between self-efficacy and reading proficiency of first-year students: An exploratory study. Reading & Writing, 6(1).
  • Büyükatak, E. (2022). PISA 2018 Türkiye örnekleminde okuma okuryazarlık düzeylerinin farklı veri madenciliği sınıflandırma yöntemleri ile incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Carroll, J. M., & Fox, A. C. (2017). Reading self-efficacy predicts word reading but not comprehension in both girls and boys. Frontiers in Psychology, 7, 1-9.
  • Chang, Y.-C., & Bangsri, A. (2020). Thai students’ perceived teacher support on their reading ability: mediating effects of self-efficacy and sense of school belonging. International Journal of Educational Methodology, 6(2), 435–446.
  • Cheema, J. R. (2018). Adolescents’ enjoyment of reading as a predictor of reading achievement: new evidence from a cross-country survey. Journal of Research in Reading, 41(1), 149–162.
  • Chen, F., Sakyi, A., & Cui, Y. (2021). Linking student, home, and school factors to reading achievement: the mediating role of reading self-efficacy. Educational Psychology, 41(10), 1260–1279.
  • Chen, Q., Lei, Y., Wen, Z., Li, S., Li, J., & Kong, Y. (2019). Teacher support, reading strategy and reading literacy: A two-level mediation model. Best Evidence of Chinese Education, 2(1), 157–170.
  • Chen, W. H. (2017). A comparison of teachers’ supportive behavior in middle high school classroom in Taiwan, Shanghai-China, and Finland: Evidence from PISA 2012. ACM International Conference Proceeding Series, 107–112.
  • Cherian, V. I., & Thomas, V. (1995). Reading habits and academic achievement of Basotho children. Perceptual and Motor Skills, 80(2), 497–498.
  • Cheung, W. M., Lam, J. W. I., Au, D. W. H., So, W. W. Y., Huang, Y., & Tsang, H. W. H. (2017). Explaining student and home variance of Chinese reading achievement of the PIRLS 2011 Hong Kong. Psychology in the Schools, 54(9), 889–904.
  • Clark, C., & Rumbold, K. (2006). Reading for pleasure: A research overview. National Literacy Trust.
  • Cox, K. E., & Guthrie, J. T. (2001). Motivational and cognitive contributions to students’ amount of reading. Contemporary Educational Psychology, 26(1), 116–131.
  • Dilbaz, G. H. (2019). Ortaokul öğrencilerinin okumaya yönelik tutumlarının ve okur öz-algılarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
  • Doğaç, A. (2021). PISA 2018 Okuma becerilerini açıklayan değişkenlerin çok düzeyli yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi.
  • Dökmen, Ü. (1994). Okuma becerisi ilgisi ve alışkanlığı üzerine psikososyal bir araştırma. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Dölek, O. (2021). Okuma alışkanlığı ve üstbilişsel yazma stratejileri farkındalığının yazma başarımı üzerindeki etkisi: Bir yapısal eşitlik modellemesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(3), 931–946.
  • Eminoğlu, N., & Özkan, Y. Ö. (2019). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıkları ile doğru yazma becerileri arasındaki ilişki. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 7(2), 87–95.
  • Ertem, H. Y. (2020). Examination of Turkey’s PISA 2018 reading literacy scores within student level and school-level variables. Participatory Educational Research, 8(1), 248-264.
  • Ertem, H. Y., Arslan, A., Aksoy Akbaş, S., Ecer, E., ve Eryiğit, L. (2021). Sınıf iklimi ve ortaokul öğrencilerinin okula yönelik tutumları arasındaki ilişki. Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi, 1(1).
  • Eyüp, B., & Uzuner Yurt, S. (2015). Ortaokul öğrencilerinin okuma tutumları ve okuduğunu anlama öz yeterlikleri arasındaki ilişki. Akademik Araştırmalar Dergisi, 17(67), 201–216.
  • Fitri, D. R., Sofyan, D., & Jayanti, F. G. (2019). The correlation between reading self-efficacy and reading comprehension. Journal of English Education and Teaching, 3(1), 1–12.
  • Flowers, T. A. (2003). Exploring the ınfluence of reading for pleasure on African American high school students’ reading achievement. The High School Journal, 87(1), 58–62.
  • Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education. McGraw-Hill Book Company.
  • Gallik, J. D. (1999). Do they read for pleasure? recreational reading habits of college students. In Source: Journal of Adolescent & Adult Literacy, 42(6), 480-488.
  • Güney, N., Aytan, T., Kaygana, M., & Yağmur Şahin, E. (2014). Dokuzuncu sınıf öğrencilerinin okuduğu kitap sayısı ile akademik başarıları arasındaki ilişki üzerine bir değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(19), 151–164.
  • Gürbüz, S., & Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: Felsefe-yöntem-analiz. Seçkin Yayıncılık.
  • İnci, S., & Kaya, V. H. (2022). The Relationship between the Teacher Qualities Perceived by Students and the Achievements of High and Low Socioeconomic Level Students. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 51(1), 293–303.
  • Karakoç Öztürk, B. (2015). Ortaokul öğrencilerinin okur öz yeterlikleri üzerine bir araştırma: Adana ili örneği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21), 908-936.
  • Keskin, H. K. (2014). A path analysis of metacognitive strategies in reading, self-efficacy and task value. International Journal Social Sciences & Education, 4(4), 798–808.
  • Keskin, H. K., & Atmaca, T. (2014). The Adaptation of reader self-perception scale-2 into Turkish (RSPS-2). İlköğretim Online, 13(1), 306–318.
  • Klem, A. M., & Connell, J. P. (2004). Relationships matter: Linking teacher support to student engagement and achievement. Journal of School Health, 74(7), 262–273.
  • Klieme, E., B. Steinert ve J. Hochweber (2010), Zur Bedeutung der Schulqualität für Unterricht und Lernergebnisse, Bos, W., E. Klieme ve O. Köller (eds.), Schulische Lerngelegenheiten und Kompetenzentwicklung, Waxmann, Münster.
  • Krashen, S. D. (2004). The power of reading : Insights from the research. Heinemann.
  • Lei, H., Cui, Y., & Chiu, M. M. (2018). The relationship between teacher support and students’ academic emotions: A meta-analysis. In Frontiers in Psychology, 8.
  • Leppänen, U., Aunola, K., & Nurmi, J. E. (2005). Beginning readers’ reading performance and reading habits. In Journal of Research in Reading, 28(4), 383–399
  • Locher, F., & Pfost, M. (2020). The relation between time spent reading and reading comprehension throughout the life course. Journal of Research in Reading, 43(1), 57–77.
  • Ma, L., Du, X., Hau, K. T., & Liu, J. (2018). The association between teacher-student relationship and academic achievement in Chinese EFL context: a serial multiple mediation model. Educational Psychology, 38(5), 687–707.
  • Ma, L., Luo, H., & Xiao, L. (2021). Perceived teacher support, self-concept, enjoyment and achievement in reading: A multilevel mediation model based on PISA 2018. Learning and Individual Differences, 85.
  • McGeown, S. P., Duncan, L. G., Griffiths, Y. M., & Stothard, S. E. (2015). Exploring the relationship between adolescent’s reading skills, reading motivation and reading habits. Reading and Writing, 28(4), 545–569.
  • Mercer, S. H., Nellis, L. M., Martínez, R. S., & Kirk, M. (2011). Supporting the students most in need: Academic self-efficacy and perceived teacher support in relation to within-year academic growth. Journal of School Psychology, 49(3), 323–338.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2019). PISA 2018 Türkiye ön raporu. (MEB Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları Serisi No: 10). http://pisa.meb.gov.tr/eski%20dosyalar/wp-content/uploads/2020/01/PISA_2018_Turkiye_On_Raporu.pdf
  • Mol, S. E., & Jolles, J. (2014). Reading enjoyment amongst non-leisure readers can affect achievement in secondary school. Frontiers in Psychology, 5.
  • OECD (2019a), PISA 2018 Assessment and Analytical Framework, PISA, OECD Publishing, Paris,
  • OECD (2019b), PISA 2018 Results (Volume II): Where All Students Can Succeed, PISA, OECD Publishing, Paris,
  • OECD (2019c), PISA 2018 Results (Volume III): What School Life Means for Students’ Lives, PISA, OECD Publishing, Paris,
  • Peklaj, C., & Pecjak, S. (2009). Personal and environmental factors that influence reading achievement in third grade students in Slovenia. Studia Psycologica, 51(1), 21–34.
  • Peura, P., Aro, T., Viholainen, H., Räikkönen, E., Usher, E. L., Sorvo, R., & Aro, M. (2019). Reading self-efficacy and reading fluency development among primary school children: Does specificity of self-efficacy matter? Learning and Individual Differences, 73, 67–78.
  • Peura, P. I., Viholainen, H. J. K., Aro, T. I., Räikkönen, E. M., Usher, E. L., Sorvo, R. M. A., Klassen, R. M., & Aro, M. T. (2019). Specificity of reading self-efficacy among primary school children. Journal of Experimental Education, 87(3), 496–516.
  • Radulović, M., Radulović, L., & Stančić, M. (2022). Can teacher support reduce inequalities in education? Re-examining the relationship between cultural capital and achievement. British Journal of Sociology of Education, 43(7), 1012–1031.
  • Retali, K., Hatzinikita, V., & Manoli, P. (2018). Students’ attitudes toward reading for pleasure in Greece. International Journal of Literacies, 25(3–4), 15–26.
  • Retelsdorf, J., Köller, O., & Möller, J. (2014). Reading achievement and reading self-concept - Testing the reciprocal effects model. Learning and Instruction, 29, 21–30.
  • Santrić, M., Ćavar, A., & Alerić, M. (2019). The connection between the reading habits and richness of vocabulary of Croatian secondary-school students. Croatian Journal of Education, 21(3), 823–860.
  • Sartika, F. D., Afifah, N., & Anggraini, Y. (n.d.). The correlatıon between students’ readıng habıt and theır readıng comprehensıon. Jurnal Basis, 7(1), 207-216.
  • Schiefele, U., Schaffner, E., Möller, J., Wigfield, A., Nolen, S., & Baker, L. (2012). Dimensions of reading motivation and their relation to reading behavior and competence. In Reading Research Quarterly (Vol. 47, Issue 4, pp. 427-463).
  • Schöber, C., Schütte, K., Köller, O., McElvany, N., & Gebauer, M. M. (2018). Reciprocal effects between self-efficacy and achievement in mathematics and reading. Learning and Individual Differences, 63, 1–11.
  • Schunk, D. H. (1991). Self-efficacy and academic motivation. Educational Psychologist, 26(3–4), 207–231.
  • Sevgi, S., & Karakaya, M. (2021). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlığı ve problem çözme becerisinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(2), 1203–1225.
  • Silinskas, G., Pakarinen, E., Niemi, P., Lerkkanen, M. K., Poikkeus, A. M., & Nurmi, J. E. (2016). The effectiveness of increased support in reading and its relationship to teachers’ affect and children’s motivation. Learning and Individual Differences, 45, 53–64.
  • Smith, J. K., Smith, L. F., Gilmore, A., & Jameson, M. (2012). Students’ self-perception of reading ability, enjoyment of reading and reading achievement. Learning and Individual Differences, 22(2), 202–206.
  • Solheim, O. J. (2011). The impact of reading self-efficacy and task value on reading comprehension scores in different item formats. Reading Psychology, 32(1), 1–27.
  • Suhana, A., & Haryudin, A. (2017). The effects of reading habit towards students’ reading comprehension at private senior high school in Purwakarta. ELTIN Journal, 5(2), 57–70.
  • Sullivan, A., & Brown, M. (2015). Reading for pleasure and progress in vocabulary and mathematics. British Educational Research Journal, 41(6), 971–991.
  • Takeuchi, H., Taki, Y., Hashizume, H., Asano, K., Asano, M., Sassa, Y., Yokota, S., Kotozaki, Y., Nouchi, R., & Kawashima, R. (2016). Impact of reading habit on white matter structure: Cross-sectional and longitudinal analyses. Neuroimage, 133, 378–389.
  • Tavsancil, E., Yildirim, O., & Bilican Demir, S. (2019). Direct and indirect effects of learning strategies and reading enjoyment on PISA 2009 reading performance. Eurasian Journal of Educational Research, (82), 169–190.
  • Ülper, H., & Şirin, A. N. (2020). Okuma anlama düzeyleriyle özyeterlik algısı arasındaki ilişki bağlamında ortaokul öğrencilerinin görünümleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 1–14.
  • Unrau, N. J., Rueda, R., Son, E., Polanin, J. R., Lundeen, R. J., & Muraszewski, A. K. (2018). Can reading self-efficacy be modified? A meta-analysis of the ımpact of ınterventions on reading self-efficacy. Review of Educational Research, 88(2), 167–204.
  • Uyar Aydın, C. & Balkan, S. (2022). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuma sıklığı ile eleştirel okuma becerileri arasındaki ilişki. SDU International Journal of Educational Studies, 9(1), 17-28.
  • Vanden Dool, C., & Simpson, A. (2021). Reading for pleasure: Exploring reading culture in an Australian early years classroom. Literacy, 55(2), 113–124.
  • Whitten, C., Labby, S., & Sullivan, S. L. (2016). The impact of pleasure reading on academic success. The Journal of Multidisciplinary Graduate Research, 2, 48-64.
  • Yang, G., Badri, M., al Rashedi, A., & Almazroui, K. (2018). The role of reading motivation, self-efficacy, and home influence in students’ literacy achievement: A preliminary examination of fourth graders in Abu Dhabi. Large-Scale Assessments in Education, 6(1). 0
  • Yılmaz, B. (1995). Okuma sosyolojisi: Ankara’da oturanların okuma alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Türk Kütüphaneciliği, 9(3), 3325-336
  • Yılmaz, B. (2012). Okuma alışkanlığının okul başarısına etkisi: Ankara Keçiören Atapark İlköğretim Okulu öğrencileri üzerine bir araştırma. Ö. Külcü, T. Çakmak ve N. Özel (Ed.), Prof. Dr. K. Gülbün Baydur’a Armağan içinde. Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü.
  • Zhao, W., Song, Y., Zhao, Q., & Zhang, R. (2019). The effect of teacher support on primary school students’ reading engagement: the mediating role of reading interest and Chinese academic self-concept. Educational Psychology, 39(2), 236–253.

Okuma Okuryazarlığı Performansı, Motivasyon Kaynakları ve Öğretmen Desteği Arasındaki İlişkiler: PISA 2018 Türkiye Örneklemi

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 3, 639 - 656, 23.07.2023
https://doi.org/10.16916/aded.1212576

Öz

Bu çalışmada PISA 2018 Türkiye verilerinden hareketle öğretmen desteği, okuma öz-yeterliği, okuma alışkanlığı, okuma zevki ve PISA okuma okuryazarlığı performansı arasındaki ilişkilerin incelenmesi ve öğretmen desteği ile motivasyon kaynaklarının PISA okuma okuryazarlığı performansına katkısının belirlenmesi amaçlanmıştır. İlişkisel tarama modeliyle yürütülen çalışmada değişkenlerin PISA okuma okuryazarlığı performansına katkısını belirlemek için hiyerarşik lineer model kurulmuştur. Çalışmanın örneklemi PISA 2018 Türkiye katılımcılarından oluşan on beş yaş grubu 5670 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışma sonucunda PISA okuma okuryazarlığı performansı ile okuma öz-yeterliği, okuma alışkanlığı, okuma zevki ve öğretmen desteği arasında pozitif yönde ilişki bulunmuştur. Değişkenlerin PISA okuma okuryazarlığı performansına katkısına bakıldığında okuma öz-yeterliği, okuma alışkanlığı ve okuma zevki, performansın %11,5’ini açıklarken öğretmen desteği ise %1’ini açıklamaktadır. Ulaşılan sonuçlar, ilgili araştırmaların sonuçlarıyla tartışılmış, Türkiye’deki okuma eğitimi ile ilgili önerilerde bulunulmuştur.

Kaynakça

  • Akar, C. (2008). Öz-yeterlik inancı ve ilkokuma yazmaya etkisi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 185–198.
  • Akın, E. (2016). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlığı ve yazma tutumları ile Türkçe dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Bakış Dergisi, 54, 469–483.
  • Aksoy, T. (2017). Okuma alışkanlığının Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş (TEOG) Sınavına etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 571-588.
  • Altunkaya, H. (2018). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin okur özyeterlikleri ile okuduklarını anlama becerileri arasındaki ilişki. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(1), 202–219.
  • Armut, M., ve Türkyılmaz, M. (2018). Ortaokul öğrencilerinin okuma becerileri üzerine bir inceleme. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 217-236.
  • Bal, Ö. (2011). Seviye Belirleme Sınavı (SBS) başarısında etkili olduğu düşünülen faktörlerin sıralama yargıları kanunuyla ölçeklenmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 2(2), 200–209.
  • Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191–215.
  • Bandura, A. (1986) Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Pearson Education.
  • Berkant, H. G., & Tüzer, A. (2017). Sekizinci sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıkları ve sayısal ders başarılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 171–190.
  • Berman-Young, S. B. (2014). Teacher-Student Relationships: Examining Student Perceptions of Teacher Support and Positive Student Outcomes. (Unpublished doctoral dissertation). University of Minnesota.
  • Boakye, N. A. N. Y. (2015). The relationship between self-efficacy and reading proficiency of first-year students: An exploratory study. Reading & Writing, 6(1).
  • Büyükatak, E. (2022). PISA 2018 Türkiye örnekleminde okuma okuryazarlık düzeylerinin farklı veri madenciliği sınıflandırma yöntemleri ile incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Carroll, J. M., & Fox, A. C. (2017). Reading self-efficacy predicts word reading but not comprehension in both girls and boys. Frontiers in Psychology, 7, 1-9.
  • Chang, Y.-C., & Bangsri, A. (2020). Thai students’ perceived teacher support on their reading ability: mediating effects of self-efficacy and sense of school belonging. International Journal of Educational Methodology, 6(2), 435–446.
  • Cheema, J. R. (2018). Adolescents’ enjoyment of reading as a predictor of reading achievement: new evidence from a cross-country survey. Journal of Research in Reading, 41(1), 149–162.
  • Chen, F., Sakyi, A., & Cui, Y. (2021). Linking student, home, and school factors to reading achievement: the mediating role of reading self-efficacy. Educational Psychology, 41(10), 1260–1279.
  • Chen, Q., Lei, Y., Wen, Z., Li, S., Li, J., & Kong, Y. (2019). Teacher support, reading strategy and reading literacy: A two-level mediation model. Best Evidence of Chinese Education, 2(1), 157–170.
  • Chen, W. H. (2017). A comparison of teachers’ supportive behavior in middle high school classroom in Taiwan, Shanghai-China, and Finland: Evidence from PISA 2012. ACM International Conference Proceeding Series, 107–112.
  • Cherian, V. I., & Thomas, V. (1995). Reading habits and academic achievement of Basotho children. Perceptual and Motor Skills, 80(2), 497–498.
  • Cheung, W. M., Lam, J. W. I., Au, D. W. H., So, W. W. Y., Huang, Y., & Tsang, H. W. H. (2017). Explaining student and home variance of Chinese reading achievement of the PIRLS 2011 Hong Kong. Psychology in the Schools, 54(9), 889–904.
  • Clark, C., & Rumbold, K. (2006). Reading for pleasure: A research overview. National Literacy Trust.
  • Cox, K. E., & Guthrie, J. T. (2001). Motivational and cognitive contributions to students’ amount of reading. Contemporary Educational Psychology, 26(1), 116–131.
  • Dilbaz, G. H. (2019). Ortaokul öğrencilerinin okumaya yönelik tutumlarının ve okur öz-algılarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
  • Doğaç, A. (2021). PISA 2018 Okuma becerilerini açıklayan değişkenlerin çok düzeyli yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi.
  • Dökmen, Ü. (1994). Okuma becerisi ilgisi ve alışkanlığı üzerine psikososyal bir araştırma. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Dölek, O. (2021). Okuma alışkanlığı ve üstbilişsel yazma stratejileri farkındalığının yazma başarımı üzerindeki etkisi: Bir yapısal eşitlik modellemesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(3), 931–946.
  • Eminoğlu, N., & Özkan, Y. Ö. (2019). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıkları ile doğru yazma becerileri arasındaki ilişki. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 7(2), 87–95.
  • Ertem, H. Y. (2020). Examination of Turkey’s PISA 2018 reading literacy scores within student level and school-level variables. Participatory Educational Research, 8(1), 248-264.
  • Ertem, H. Y., Arslan, A., Aksoy Akbaş, S., Ecer, E., ve Eryiğit, L. (2021). Sınıf iklimi ve ortaokul öğrencilerinin okula yönelik tutumları arasındaki ilişki. Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi, 1(1).
  • Eyüp, B., & Uzuner Yurt, S. (2015). Ortaokul öğrencilerinin okuma tutumları ve okuduğunu anlama öz yeterlikleri arasındaki ilişki. Akademik Araştırmalar Dergisi, 17(67), 201–216.
  • Fitri, D. R., Sofyan, D., & Jayanti, F. G. (2019). The correlation between reading self-efficacy and reading comprehension. Journal of English Education and Teaching, 3(1), 1–12.
  • Flowers, T. A. (2003). Exploring the ınfluence of reading for pleasure on African American high school students’ reading achievement. The High School Journal, 87(1), 58–62.
  • Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education. McGraw-Hill Book Company.
  • Gallik, J. D. (1999). Do they read for pleasure? recreational reading habits of college students. In Source: Journal of Adolescent & Adult Literacy, 42(6), 480-488.
  • Güney, N., Aytan, T., Kaygana, M., & Yağmur Şahin, E. (2014). Dokuzuncu sınıf öğrencilerinin okuduğu kitap sayısı ile akademik başarıları arasındaki ilişki üzerine bir değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(19), 151–164.
  • Gürbüz, S., & Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: Felsefe-yöntem-analiz. Seçkin Yayıncılık.
  • İnci, S., & Kaya, V. H. (2022). The Relationship between the Teacher Qualities Perceived by Students and the Achievements of High and Low Socioeconomic Level Students. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 51(1), 293–303.
  • Karakoç Öztürk, B. (2015). Ortaokul öğrencilerinin okur öz yeterlikleri üzerine bir araştırma: Adana ili örneği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21), 908-936.
  • Keskin, H. K. (2014). A path analysis of metacognitive strategies in reading, self-efficacy and task value. International Journal Social Sciences & Education, 4(4), 798–808.
  • Keskin, H. K., & Atmaca, T. (2014). The Adaptation of reader self-perception scale-2 into Turkish (RSPS-2). İlköğretim Online, 13(1), 306–318.
  • Klem, A. M., & Connell, J. P. (2004). Relationships matter: Linking teacher support to student engagement and achievement. Journal of School Health, 74(7), 262–273.
  • Klieme, E., B. Steinert ve J. Hochweber (2010), Zur Bedeutung der Schulqualität für Unterricht und Lernergebnisse, Bos, W., E. Klieme ve O. Köller (eds.), Schulische Lerngelegenheiten und Kompetenzentwicklung, Waxmann, Münster.
  • Krashen, S. D. (2004). The power of reading : Insights from the research. Heinemann.
  • Lei, H., Cui, Y., & Chiu, M. M. (2018). The relationship between teacher support and students’ academic emotions: A meta-analysis. In Frontiers in Psychology, 8.
  • Leppänen, U., Aunola, K., & Nurmi, J. E. (2005). Beginning readers’ reading performance and reading habits. In Journal of Research in Reading, 28(4), 383–399
  • Locher, F., & Pfost, M. (2020). The relation between time spent reading and reading comprehension throughout the life course. Journal of Research in Reading, 43(1), 57–77.
  • Ma, L., Du, X., Hau, K. T., & Liu, J. (2018). The association between teacher-student relationship and academic achievement in Chinese EFL context: a serial multiple mediation model. Educational Psychology, 38(5), 687–707.
  • Ma, L., Luo, H., & Xiao, L. (2021). Perceived teacher support, self-concept, enjoyment and achievement in reading: A multilevel mediation model based on PISA 2018. Learning and Individual Differences, 85.
  • McGeown, S. P., Duncan, L. G., Griffiths, Y. M., & Stothard, S. E. (2015). Exploring the relationship between adolescent’s reading skills, reading motivation and reading habits. Reading and Writing, 28(4), 545–569.
  • Mercer, S. H., Nellis, L. M., Martínez, R. S., & Kirk, M. (2011). Supporting the students most in need: Academic self-efficacy and perceived teacher support in relation to within-year academic growth. Journal of School Psychology, 49(3), 323–338.
  • Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2019). PISA 2018 Türkiye ön raporu. (MEB Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları Serisi No: 10). http://pisa.meb.gov.tr/eski%20dosyalar/wp-content/uploads/2020/01/PISA_2018_Turkiye_On_Raporu.pdf
  • Mol, S. E., & Jolles, J. (2014). Reading enjoyment amongst non-leisure readers can affect achievement in secondary school. Frontiers in Psychology, 5.
  • OECD (2019a), PISA 2018 Assessment and Analytical Framework, PISA, OECD Publishing, Paris,
  • OECD (2019b), PISA 2018 Results (Volume II): Where All Students Can Succeed, PISA, OECD Publishing, Paris,
  • OECD (2019c), PISA 2018 Results (Volume III): What School Life Means for Students’ Lives, PISA, OECD Publishing, Paris,
  • Peklaj, C., & Pecjak, S. (2009). Personal and environmental factors that influence reading achievement in third grade students in Slovenia. Studia Psycologica, 51(1), 21–34.
  • Peura, P., Aro, T., Viholainen, H., Räikkönen, E., Usher, E. L., Sorvo, R., & Aro, M. (2019). Reading self-efficacy and reading fluency development among primary school children: Does specificity of self-efficacy matter? Learning and Individual Differences, 73, 67–78.
  • Peura, P. I., Viholainen, H. J. K., Aro, T. I., Räikkönen, E. M., Usher, E. L., Sorvo, R. M. A., Klassen, R. M., & Aro, M. T. (2019). Specificity of reading self-efficacy among primary school children. Journal of Experimental Education, 87(3), 496–516.
  • Radulović, M., Radulović, L., & Stančić, M. (2022). Can teacher support reduce inequalities in education? Re-examining the relationship between cultural capital and achievement. British Journal of Sociology of Education, 43(7), 1012–1031.
  • Retali, K., Hatzinikita, V., & Manoli, P. (2018). Students’ attitudes toward reading for pleasure in Greece. International Journal of Literacies, 25(3–4), 15–26.
  • Retelsdorf, J., Köller, O., & Möller, J. (2014). Reading achievement and reading self-concept - Testing the reciprocal effects model. Learning and Instruction, 29, 21–30.
  • Santrić, M., Ćavar, A., & Alerić, M. (2019). The connection between the reading habits and richness of vocabulary of Croatian secondary-school students. Croatian Journal of Education, 21(3), 823–860.
  • Sartika, F. D., Afifah, N., & Anggraini, Y. (n.d.). The correlatıon between students’ readıng habıt and theır readıng comprehensıon. Jurnal Basis, 7(1), 207-216.
  • Schiefele, U., Schaffner, E., Möller, J., Wigfield, A., Nolen, S., & Baker, L. (2012). Dimensions of reading motivation and their relation to reading behavior and competence. In Reading Research Quarterly (Vol. 47, Issue 4, pp. 427-463).
  • Schöber, C., Schütte, K., Köller, O., McElvany, N., & Gebauer, M. M. (2018). Reciprocal effects between self-efficacy and achievement in mathematics and reading. Learning and Individual Differences, 63, 1–11.
  • Schunk, D. H. (1991). Self-efficacy and academic motivation. Educational Psychologist, 26(3–4), 207–231.
  • Sevgi, S., & Karakaya, M. (2021). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlığı ve problem çözme becerisinin incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(2), 1203–1225.
  • Silinskas, G., Pakarinen, E., Niemi, P., Lerkkanen, M. K., Poikkeus, A. M., & Nurmi, J. E. (2016). The effectiveness of increased support in reading and its relationship to teachers’ affect and children’s motivation. Learning and Individual Differences, 45, 53–64.
  • Smith, J. K., Smith, L. F., Gilmore, A., & Jameson, M. (2012). Students’ self-perception of reading ability, enjoyment of reading and reading achievement. Learning and Individual Differences, 22(2), 202–206.
  • Solheim, O. J. (2011). The impact of reading self-efficacy and task value on reading comprehension scores in different item formats. Reading Psychology, 32(1), 1–27.
  • Suhana, A., & Haryudin, A. (2017). The effects of reading habit towards students’ reading comprehension at private senior high school in Purwakarta. ELTIN Journal, 5(2), 57–70.
  • Sullivan, A., & Brown, M. (2015). Reading for pleasure and progress in vocabulary and mathematics. British Educational Research Journal, 41(6), 971–991.
  • Takeuchi, H., Taki, Y., Hashizume, H., Asano, K., Asano, M., Sassa, Y., Yokota, S., Kotozaki, Y., Nouchi, R., & Kawashima, R. (2016). Impact of reading habit on white matter structure: Cross-sectional and longitudinal analyses. Neuroimage, 133, 378–389.
  • Tavsancil, E., Yildirim, O., & Bilican Demir, S. (2019). Direct and indirect effects of learning strategies and reading enjoyment on PISA 2009 reading performance. Eurasian Journal of Educational Research, (82), 169–190.
  • Ülper, H., & Şirin, A. N. (2020). Okuma anlama düzeyleriyle özyeterlik algısı arasındaki ilişki bağlamında ortaokul öğrencilerinin görünümleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 1–14.
  • Unrau, N. J., Rueda, R., Son, E., Polanin, J. R., Lundeen, R. J., & Muraszewski, A. K. (2018). Can reading self-efficacy be modified? A meta-analysis of the ımpact of ınterventions on reading self-efficacy. Review of Educational Research, 88(2), 167–204.
  • Uyar Aydın, C. & Balkan, S. (2022). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuma sıklığı ile eleştirel okuma becerileri arasındaki ilişki. SDU International Journal of Educational Studies, 9(1), 17-28.
  • Vanden Dool, C., & Simpson, A. (2021). Reading for pleasure: Exploring reading culture in an Australian early years classroom. Literacy, 55(2), 113–124.
  • Whitten, C., Labby, S., & Sullivan, S. L. (2016). The impact of pleasure reading on academic success. The Journal of Multidisciplinary Graduate Research, 2, 48-64.
  • Yang, G., Badri, M., al Rashedi, A., & Almazroui, K. (2018). The role of reading motivation, self-efficacy, and home influence in students’ literacy achievement: A preliminary examination of fourth graders in Abu Dhabi. Large-Scale Assessments in Education, 6(1). 0
  • Yılmaz, B. (1995). Okuma sosyolojisi: Ankara’da oturanların okuma alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Türk Kütüphaneciliği, 9(3), 3325-336
  • Yılmaz, B. (2012). Okuma alışkanlığının okul başarısına etkisi: Ankara Keçiören Atapark İlköğretim Okulu öğrencileri üzerine bir araştırma. Ö. Külcü, T. Çakmak ve N. Özel (Ed.), Prof. Dr. K. Gülbün Baydur’a Armağan içinde. Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü.
  • Zhao, W., Song, Y., Zhao, Q., & Zhang, R. (2019). The effect of teacher support on primary school students’ reading engagement: the mediating role of reading interest and Chinese academic self-concept. Educational Psychology, 39(2), 236–253.
Toplam 85 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Eğitim Üzerine Çalışmalar
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Gökhan Arı 0000-0001-7054-2209

Mustafa Serdar Yaşar 0000-0002-9061-1221

Emre Can 0000-0001-9112-3169

Yayımlanma Tarihi 23 Temmuz 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023Cilt: 11 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Arı, G., Yaşar, M. S., & Can, E. (2023). Okuma Okuryazarlığı Performansı, Motivasyon Kaynakları ve Öğretmen Desteği Arasındaki İlişkiler: PISA 2018 Türkiye Örneklemi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 11(3), 639-656. https://doi.org/10.16916/aded.1212576

88x31.png

Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.