Redirecting to http://dergipark.org.tr/_fragment?_hash=qJQ0AeOPrj2ayfu4FRvu0dW5dcNcfc9KeyMnAI31zRs&_path=id%3D1455777%26_format%3Dhtml%26_locale%3Dtr%26_controller%3DApp%255CController%255CSite%255CArticleController%253A%253AesiArticleStats.
Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Ana Dili Eğitimi Araştırmalarında Veri Güdümlü Yönelim: Konuşma Çözümlemesi Yöntemi

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 3, 593 - 605, 07.07.2024

Osman Turhan , Osman Kürşat Yorgancı

https://doi.org/10.16916/aded.1455777

Öz

Konuşma çözümlemesi (KÇ), etkileşimde-konuşmanın düzenini ve bu düzende ortaya çıkan sosyal eylemleri inceleyen bir yöntem ve yaklaşımlar bütünüdür. Ampirik kanıtı merkeze alan KÇ, etkileşimin mikro ayrıntılarının çözümlemeye dâhil edildiği, araştırmacıların öznel varsayımlarının çözümlemelere yansıtılmadığı bir araştırma yöntemi olması sebebiyle sözlü iletişimin incelendiği diğer araştırma yöntemlerinden farklılık göstermektedir. KÇ, temele alınan metodolojik ilkeler ve kullanılan analitik teknikler bakımından, doğası gereği sözlü etkileşimin yoğun bir şekilde gözlemlendiği ana dili eğitimi alanı çalışmaları için oldukça uygun bir araştırma yöntemidir. Bu bağlamda, KÇ araştırma yönteminin ana dili eğitimi alanındaki uygulamalarını incelemek büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, ana dili eğitimi alanında KÇ araştırma yöntemi ile yürütülen araştırmaların kuramsal temelini betimlemek amaçlanmıştır. Temel nitel araştırma ile desenlenmiş bu çalışmada, ana dili eğitimi alanında KÇ araştırma yöntemi kullanılarak yürütülmüş araştırmalar alan yazını taraması yoluyla saptanmış ve inceleme nesnesi olarak belirlenmiştir. Veriler doküman incelemesi aracı ile toplanmış ve içerik analizi ile çözümlenmiştir. Çalışmanın sonucunda KÇ araştırma yönteminin Türkçenin ana dili olarak öğretimi alanında oldukça sınırlı sayıda çalışmada kullanıldığı tespit edilmiş, uygulamalarının yalnızca konuşma öğrenme alanı ve dil eğitimiyle ile sınırlanmadığı ve beceriler ve disiplinler arası bir bağlamı olduğunun altı çizilmiş, Türkçe dışındaki diğer bazı dillerin ve Türkçenin ana dili olarak öğretimi alanında KÇ araştırma yöntemiyle yürütülen araştırmalarda öğrenci ve öğretmen etkileşimi ve öğretmenin yönergesi temelinde akran etkileşiminin ele alındığı belirlenmiştir. Edinilen bilgiler ışığında KÇ araştırma yönteminin Türkçe eğitimine özgün ve pragmatik bir perspektif getireceği anlaşıldığından Türkçe eğitimi alanında KÇ araştırma yöntemini temel alan çalışmaların yürütülmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ana dili eğitimi konuşma çözümlemesi sınıf içi etkileşim ana dili olarak Türkçe öğretimi

Kaynakça

  • Asplund, S. B. (2012). Being a skilled reader: Reception patterns in vehicle engineering students’ literature discussion. Education inquiry, 3(2), 243-257.
  • Asplund, S. B., & Prieto, H. P. (2013). ‘Ellie is the coolest’: class, masculinity and place in vehicle engineering students’ talk about literature in a Swedish rural town school. Children's Geographies, 11(1), 59-73.
  • Asplund, S. B., & Tanner, M. F. (2016). Navigating between disorder and control: Challenges and choices when teaching reading strategies in the L1 classroom. L1-Educational Studies in Language and Literature, 16, 1-25.
  • Asplund, S. B., Olin-Scheller, C., & Tanner, M. (2018). Under the teacher´s radar: Literacy practices in task-related smartphone use in the connected classroom. L1-Educational Studies in Language and Literature, 18, 1-26.
  • Avcı, M. (2020). Vurgulu olumlu değerlendirmenin Türkçe dersleri sınıf içi etkileşiminde kullanımının incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Avcı, M., & Karadağ, Ö. (2022). Türkçe derslerinde etkileşimsel kaynak kullanımı. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 55, 1-26.
  • Balaman, U. (2016). A conversation analytic study on the development of interactional competence in English in an online task-oriented environment (Unpublished doctoral dissertation). Hacettepe University Graduate School of Educational Sciences, Ankara.
  • Balaman, U. (2023). Conversation analytic language teacher education in digital spaces. London: Palgrave Macmillan.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Çelik, H., Baykal, N. B., & Memur, H. N. K. (2020). Nitel veri analizi ve temel ilkeleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 8(1), 379-406.
  • Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. İstanbul: Siyasal Kitapevi.
  • Gardner, R. (2004). Conversation analysis. A. Davies, C. Elder (eds.), In Handbook of applied linguistic (pp. 262-284). New York: Blackwell Publishing.
  • Garfinkel, H. (1967). Studies in ethnomethodology. New Jersey: Prentice-Hall.
  • Garfinkel, H. (2023). Studies in ethnomethodology. W. Longhofer, D. Winchester (eds.), In Social theory re-wired (pp. 58-66). New York: Routledge.
  • Greiffenhagen, C., & Watson, R. (2009). Visual repairables: Analysing the work of repair in human-computer interaction. Visual Communication, 8(1), 65-90.
  • Herder, A., Berenst, J., de Glopper, K., & Koole, T. (2018a). Reflective practices in collaborative writing of primary school students. International Journal of Educational Research, 90, 160-174.
  • Herder, A., Berenst, J., de Glopper, K., & Koole, T. (2018b). Nature and function of proposals in collaborative writing of primary school students. Linguistics and education, 46, 1-11.
  • Herder, A., Berenst, J., de Glopper, K., & Koole, T. (2020). Sharing knowledge with peers: Epistemic displays in collaborative writing of primary school children. Learning, Culture and Social Interaction, 24, 100378.
  • Herder, A., Berenst, J., de Glopper, K., & Koole, T. (2022). Conversational functions of ‘I know’,‘you know’and ‘we know’ in collaborative writing of primary school children. Classroom discourse, 13(1), 1-31.
  • İçbay, M. A. (2008). The role of classroom interaction in the construction of classroom order: A conversation analytic study (Unpublished doctoral dissertation). Middle East Technical University Graduate School of Social Sciences, Ankara.
  • Jefferson, G. (2004). Glossary of transcript symbols with an introduction. G. H. Lerner (ed.), In Conversation analysis: Studies from the first generation (pp. 13-31). Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.
  • Juvonen, R., & Nilsberth, M. (2021). Students' work with literary concepts in digitally rich L1 classrooms. L1-Educational Studies in Language and Literature, 21, 1-31.
  • Karaca Turhan, F. (2024). Uzaktan eğitim yoluyla Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde sınıf içi etkileşimin konuşma çözümlemesi yöntemiyle incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Karaca Turhan, F., Baş, B., & Balaman, U. (2024). Video aracılı etkileşimde onarım mekanizmaları. Journal of History School, 68, 248-267.
  • Kardaş İşler, N. (2019). İlkokul sosyal bilgiler dersinde öğrenci başlatımları ve öğrenme fırsatları: Bir konuşma çözümlemesi çalışması (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kardaş İşler, N., Balaman, U., & Şahin, A. E. (2019). The interactional management of learner initiatives in social studies classroom discourse. Learning, Culture and Social Interaction, 23, 100341.
  • Kern, F. (2018). Clapping hands with the teacher: What synchronization reveals about learning. Journal of Pragmatics, 125, 28-42.
  • Krippendorff, K. (2018). Content analysis: An introduction to its methodology. London: Sage.
  • Lazaraton, A. (2004). Conversation analysis and the nonnative English speaking ESL teacher: a case study. D. Boxer, D. A. Cohen (eds.), In Studying speaking to inform second language learning (pp. 49-67). Clevedon: Multilingual Matters.
  • Leymun, Ş. O., Odabaşı, F., & Yurdakul, I. K. (2017). Eğitim ortamlarında durum çalışmasının önemi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5(3), 367-385.
  • Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (2013). The constructivist credo. New York: Routledge.
  • Matre, S., & Fottland, H. (2011). Text, talk and thinking together-Using action research to improve third grade children’s talking, reading and identity construction. Nordic Studies in Education, 31(4), 258-274.
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2016). Genişletilmiş bir kaynak kitap: Nitel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Mondada, L. (2018). Multiple temporalities of language and body in interaction: Challenges for transcribing multimodality. Research on Language and Social Interaction, 51(1), 85-106.
  • Psathas, G. (1995). Conversation analysis: The study of talk-in-interaction. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Sacks, H., Schegloff, E. A., & Jefferson, G. (1974). A simplest systematics for the organization of turn-taking for conversation. Language, 50(4), 696-735.
  • Sert, O., Balaman, U., Can Daşkın, N., Büyükgüzel, S., & Ergül, H. (2015). Konuşma çözümlemesı̇ yöntemi. Mersin Üniversitesi Dil ve Edebiyat Dergisi, 12(2), 1-43
  • Stokoe, E. H. (2000). Constructing topicality in university students' small-group discussion: A conversation analytic approach. Language and Education, 14(3), 184-203.
  • Tainio, L., & Slotte, A. (2017). Interactional organization and pedagogic aims of reading aloud practices in L1 education. Nordic Journal of Literacy Research, 3(1), 61-82.
  • Tanner, M. (2017). Taking interaction in literacy events seriously: A conversation analysis approach to evolving literacy practices in the classroom. Language and Education, 31(5), 400-417.
  • van Balen, J., Gosen, M. N., de Vries, S., & Koole, T. (2022). Taking learner initiatives within classroom discussions with room for subjectification. Classroom Discourse, 15(2), 123-142.
  • Wooffitt, R. (2005). Conversation analysis and discourse analysis: A comparative and critical introduction. London: Sage.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yin, R. K. (2009). Case study research: Design and methods. London: Sage.

Data-Driven Orientation in Mother Tongue Education Research: Conversation Analysis

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 3, 593 - 605, 07.07.2024

Osman Turhan , Osman Kürşat Yorgancı

https://doi.org/10.16916/aded.1455777

Öz

Conversation analysis (CA) is a set of methods and approaches that examine the order of speech in interaction and the social actions that occur within this order. It differs from other research methods examining oral communication in that it is a research method that focuses on empirical evidence, where the micro details of the interaction are included in the analysis and the subjective assumptions of the researchers are not reflected in the analysis. In terms of the methodological principles and the analytical techniques used, CA is a very suitable research method for studies in the field of mother tongue education where oral interaction is intensively observed by nature. In this context, it is of great importance to examine the applications of the CA in the field of mother tongue education. In this study, it is aimed to describe the theoretical basis of the research conducted in mother tongue education by using CA as a research methodology. In this study, designed as basic qualitative research, research conducted in the field of mother tongue education by using CA were identified through literature review and determined as the object of investigation. The data were collected through document analysis and analyzed by content analysis. As a result of the study, it was determined that the CA was used in a very limited number of studies in the field of teaching Turkish as a mother tongue that its applications were not limited to the speaking skill and language education and that it had an inter-skills and interdisciplinary context. It was also determined that the studies conducted with the CA research method in the field of teaching Turkish and non-Turkish languages as a mother tongue addressed “student and teacher interaction” and “peer interaction on the basis of the teacher's instruction”. Based on the insights gathered, considering the potential for this research methodology to offer a distinctive and practical viewpoint on Turkish language education, it is recommended to conduct studies based on CA in this field.

Anahtar Kelimeler

L1 education conversation analysis classroom interaction teaching Turkish as a mother tongue

Kaynakça

  • Asplund, S. B. (2012). Being a skilled reader: Reception patterns in vehicle engineering students’ literature discussion. Education inquiry, 3(2), 243-257.
  • Asplund, S. B., & Prieto, H. P. (2013). ‘Ellie is the coolest’: class, masculinity and place in vehicle engineering students’ talk about literature in a Swedish rural town school. Children's Geographies, 11(1), 59-73.
  • Asplund, S. B., & Tanner, M. F. (2016). Navigating between disorder and control: Challenges and choices when teaching reading strategies in the L1 classroom. L1-Educational Studies in Language and Literature, 16, 1-25.
  • Asplund, S. B., Olin-Scheller, C., & Tanner, M. (2018). Under the teacher´s radar: Literacy practices in task-related smartphone use in the connected classroom. L1-Educational Studies in Language and Literature, 18, 1-26.
  • Avcı, M. (2020). Vurgulu olumlu değerlendirmenin Türkçe dersleri sınıf içi etkileşiminde kullanımının incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Avcı, M., & Karadağ, Ö. (2022). Türkçe derslerinde etkileşimsel kaynak kullanımı. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 55, 1-26.
  • Balaman, U. (2016). A conversation analytic study on the development of interactional competence in English in an online task-oriented environment (Unpublished doctoral dissertation). Hacettepe University Graduate School of Educational Sciences, Ankara.
  • Balaman, U. (2023). Conversation analytic language teacher education in digital spaces. London: Palgrave Macmillan.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Çelik, H., Baykal, N. B., & Memur, H. N. K. (2020). Nitel veri analizi ve temel ilkeleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 8(1), 379-406.
  • Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. İstanbul: Siyasal Kitapevi.
  • Gardner, R. (2004). Conversation analysis. A. Davies, C. Elder (eds.), In Handbook of applied linguistic (pp. 262-284). New York: Blackwell Publishing.
  • Garfinkel, H. (1967). Studies in ethnomethodology. New Jersey: Prentice-Hall.
  • Garfinkel, H. (2023). Studies in ethnomethodology. W. Longhofer, D. Winchester (eds.), In Social theory re-wired (pp. 58-66). New York: Routledge.
  • Greiffenhagen, C., & Watson, R. (2009). Visual repairables: Analysing the work of repair in human-computer interaction. Visual Communication, 8(1), 65-90.
  • Herder, A., Berenst, J., de Glopper, K., & Koole, T. (2018a). Reflective practices in collaborative writing of primary school students. International Journal of Educational Research, 90, 160-174.
  • Herder, A., Berenst, J., de Glopper, K., & Koole, T. (2018b). Nature and function of proposals in collaborative writing of primary school students. Linguistics and education, 46, 1-11.
  • Herder, A., Berenst, J., de Glopper, K., & Koole, T. (2020). Sharing knowledge with peers: Epistemic displays in collaborative writing of primary school children. Learning, Culture and Social Interaction, 24, 100378.
  • Herder, A., Berenst, J., de Glopper, K., & Koole, T. (2022). Conversational functions of ‘I know’,‘you know’and ‘we know’ in collaborative writing of primary school children. Classroom discourse, 13(1), 1-31.
  • İçbay, M. A. (2008). The role of classroom interaction in the construction of classroom order: A conversation analytic study (Unpublished doctoral dissertation). Middle East Technical University Graduate School of Social Sciences, Ankara.
  • Jefferson, G. (2004). Glossary of transcript symbols with an introduction. G. H. Lerner (ed.), In Conversation analysis: Studies from the first generation (pp. 13-31). Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.
  • Juvonen, R., & Nilsberth, M. (2021). Students' work with literary concepts in digitally rich L1 classrooms. L1-Educational Studies in Language and Literature, 21, 1-31.
  • Karaca Turhan, F. (2024). Uzaktan eğitim yoluyla Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde sınıf içi etkileşimin konuşma çözümlemesi yöntemiyle incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Karaca Turhan, F., Baş, B., & Balaman, U. (2024). Video aracılı etkileşimde onarım mekanizmaları. Journal of History School, 68, 248-267.
  • Kardaş İşler, N. (2019). İlkokul sosyal bilgiler dersinde öğrenci başlatımları ve öğrenme fırsatları: Bir konuşma çözümlemesi çalışması (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kardaş İşler, N., Balaman, U., & Şahin, A. E. (2019). The interactional management of learner initiatives in social studies classroom discourse. Learning, Culture and Social Interaction, 23, 100341.
  • Kern, F. (2018). Clapping hands with the teacher: What synchronization reveals about learning. Journal of Pragmatics, 125, 28-42.
  • Krippendorff, K. (2018). Content analysis: An introduction to its methodology. London: Sage.
  • Lazaraton, A. (2004). Conversation analysis and the nonnative English speaking ESL teacher: a case study. D. Boxer, D. A. Cohen (eds.), In Studying speaking to inform second language learning (pp. 49-67). Clevedon: Multilingual Matters.
  • Leymun, Ş. O., Odabaşı, F., & Yurdakul, I. K. (2017). Eğitim ortamlarında durum çalışmasının önemi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5(3), 367-385.
  • Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (2013). The constructivist credo. New York: Routledge.
  • Matre, S., & Fottland, H. (2011). Text, talk and thinking together-Using action research to improve third grade children’s talking, reading and identity construction. Nordic Studies in Education, 31(4), 258-274.
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2016). Genişletilmiş bir kaynak kitap: Nitel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Mondada, L. (2018). Multiple temporalities of language and body in interaction: Challenges for transcribing multimodality. Research on Language and Social Interaction, 51(1), 85-106.
  • Psathas, G. (1995). Conversation analysis: The study of talk-in-interaction. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Sacks, H., Schegloff, E. A., & Jefferson, G. (1974). A simplest systematics for the organization of turn-taking for conversation. Language, 50(4), 696-735.
  • Sert, O., Balaman, U., Can Daşkın, N., Büyükgüzel, S., & Ergül, H. (2015). Konuşma çözümlemesı̇ yöntemi. Mersin Üniversitesi Dil ve Edebiyat Dergisi, 12(2), 1-43
  • Stokoe, E. H. (2000). Constructing topicality in university students' small-group discussion: A conversation analytic approach. Language and Education, 14(3), 184-203.
  • Tainio, L., & Slotte, A. (2017). Interactional organization and pedagogic aims of reading aloud practices in L1 education. Nordic Journal of Literacy Research, 3(1), 61-82.
  • Tanner, M. (2017). Taking interaction in literacy events seriously: A conversation analysis approach to evolving literacy practices in the classroom. Language and Education, 31(5), 400-417.
  • van Balen, J., Gosen, M. N., de Vries, S., & Koole, T. (2022). Taking learner initiatives within classroom discussions with room for subjectification. Classroom Discourse, 15(2), 123-142.
  • Wooffitt, R. (2005). Conversation analysis and discourse analysis: A comparative and critical introduction. London: Sage.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yin, R. K. (2009). Case study research: Design and methods. London: Sage.
Toplam 44 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Türkçe Eğitimi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Osman Turhan 0000-0003-4800-5786

Osman Kürşat Yorgancı 0000-0001-8230-219X

Yayımlanma Tarihi 7 Temmuz 2024
Gönderilme Tarihi 19 Mart 2024
Kabul Tarihi 25 Haziran 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 12 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Turhan, O., & Yorgancı, O. K. (2024). Ana Dili Eğitimi Araştırmalarında Veri Güdümlü Yönelim: Konuşma Çözümlemesi Yöntemi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 12(3), 593-605. https://doi.org/10.16916/aded.1455777

88x31.png

Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.