Redirecting to http://dergipark.org.tr/_fragment?_hash=5T4lncqtlScS_TD3lV1tHSS5rckPQjoZ_B_IEXZ94yg&_path=id%3D718153%26_format%3Dhtml%26_locale%3Dtr%26_controller%3DApp%255CController%255CSite%255CArticleController%253A%253AesiArticleStats.
Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Ortaokul Öğrencilerinin Dinleme/İzleme Stratejilerini Kullanma Sıklıkları; Ana Dili Açısından Bir Karşılaştırma

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 3, 812 - 828, 22.07.2020

Burak Delican , Osman Gedik

https://doi.org/10.16916/aded.718153

Öz

Bu araştırmanın temel amacı ana dili Türkçe olan ve olmayan ortaokul öğrencilerinin dinleme/izleme stratejilerini kullanma durumlarını tarama modelinde betimsel bir bakış açısıyla ortaya koymaktır. Bu amaçla araştırmanın örnekleminde ana dili Türkçe olan ve olmayan 210 ortaokul öğrencisi yer almaktadır. Araştırma sürecinde veri toplama aracı olarak Doğan ve Erdem (2017) tarafından geliştirilen Ortaokul Öğrencilerinin Dinleme/İzleme Stratejileri Kullanım Sıklığı Ölçeği (DİSKSÖ) kullanılmıştır. Veri toplama süreci sonunda elde edilen veriler ölçeğin boyutları olan eleştirel dinleme/izleme, ayırt edici dinleme/izleme ve anlamlı dinleme/izleme boyutları açısından ve ölçeğin tamamı açısından değerlendirilmiştir. Dinleme/izleme stratejilerini kullanım sıklığı ile cinsiyet arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı, dinleme/izleme stratejileri açısından ana dili Türkçe olan öğrencilerin ana dili Türkçe olmayan öğrencilere göre dinleme/izleme stratejilerini daha sık kullandıkları sonucuna ulaşılmıştır. DİSKSÖ’nün tamamı açısından ise 5. Sınıf öğrencilerinin 6, 7 ve 8. Sınıf öğrencilerinden; 6 ve 7. Sınıf öğrencilerinin de 8. Sınıf öğrencilerinden daha düşük sıklıkta dinleme/izleme stratejilerini kullandıkları ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

ana dili dinleme/izleme ortaokul öğrencileri dinleme/izleme stratejileri

Kaynakça

  • Akyol, H. (2016). Türkçe öğretim yöntemleri (8.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Arslan, Ş. (2017). Dinlediklerini özetlemede hikâye haritası yönteminin etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
  • Aslan, A. (2018). Türkçenin yeterince etkin ve güzel konuşulmadığı yerlerde ilkokuma yazma öğretiminde öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar (Ağrı ili örneği) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ağrı.
  • Bozorgian, H. (2012). Listening skill requires a further look into second/foreign language learning. ISRN Education, 2012, s. 1 – 10. doi:10.5402/2012/810129.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (25.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Casbergue, R. M. ve Harris, K. (1996). Listening and literacy: audiobooks in the reading program. Reading Horizons: A Journal of Literacy and Language Arts, 37(1), s. 48-59.
  • Ceran, D. (2015). Seçici dinleme ile not alarak dinleme yöntemlerinin altıncı sınıf öğrencilerinin dinlediğini anlama becerisine etkisi. Zeitschriftfür die Welt der Türken, 7(1), 205-219.
  • Creswell, J.W. (2013). Educational research: Planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research(4th ed.). Boston: Pearson.
  • Çetingöz, D. ve Açıkgöz, K. (2009). Not alma stratejisinin öğretiminin tarih başarısı ve hatırda tutma üzerindeki etkileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 60(60), 577-600.
  • Çokluk, Ö. S., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, S. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: spss ve lisrel uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Demircan, U. ve Aydın, İ. S. (2019). Ortaokul öğrencilerinin dinleme/izleme öz-yeterliklerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(4), 1517-1527.
  • Doğan, B. ve Erdem, İ. (2017). Ortaokul öğrencilerinin dinleme/izleme stratejileri kullanım sıklığı ölçeğinin geçerlik-güvenirlik çalışması. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(1), s.64-81. Doi: 10.19160/5000204360
  • Durmuş, N. (2013). İlköğretim 2. sınıf öğrencilerinin dinleme becerilerinin geliştirilmesinde çocuk edebiyatı ürünlerinin etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
  • Emiroğlu, S. ve Pınar, F. N. (2013). Dinleme becerisinin diğer beceri alanlarıyla ilişkisi. Turkish Studies. 8(4). s. 769-782.
  • Fidan, D. ve Gerçek, Ş. (2017). 2017 Türkçe öğretim programında ve ortaokul Türkçe 5. sınıf ders kitabında özetleme becerisi. Current Debates in Education. Volume 5. IJOPEC Publication Limited.
  • Fidan, M. (2019). Ortaokul öğrencilerinin Türkçe dersinde kullandıkları eleştirel dinleme stratejilerinin çeşitli değişkenler yönünden incelenmesi. Rumeli’de Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (15), s. 79-98.
  • Feyten, C. M. (1991). The power of listening ability: An overlooked dimension in language acquisition. The modern language journal, 75(2), s. 173-180.
  • Fisher, D. ve McDonald, N. (2001). The intesection between music and early literacy instruction: listening to literacy!. Reading Improvement, 38(3), s. 106-116.
  • Güneş, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma (1.Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Hampleman, R. S. (1958). Comparison of listening and reading comprehension ability of fourth and sixth grade pupils. Elementary English, 35(1), s. 49-53.
  • Kan, M. O. ve Yeşiloğlu, F. (2017). İlk okuma yazma öğretiminde izlenen aşamalarda iki dilli çocukların yaşadıkları sorunlar ve bu sorunlara dair çözüm önerileri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(3), s. 519-533.
  • Karabacak, E. (2014). Seçici dinleme eğitiminin 6. sınıf öğrencilerinin dinleme becerisi üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Kocaadam, D. (2011). Not alarak dinleme eğitiminin ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin dinleme becerisi üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Koç, C. ve Arslan A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin akademik öz yeterlik algıları ve okuma stratejileri bilişüstü farkındalıkları. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), s. 745-778.
  • Lundsteen, S. W. (1979). Listening: Its Impact on reading and the other Language arts (Rev.Ed.) Urbana IL:National Counsel of Teachers of English.
  • Mackay, I. (1997). Dinleme Becerisi (çev. A. Bora ve O. Cankoçak). Ankara: İlkkaynak Kültür ve Sanat Ürünleri.
  • Özbay, M. (2007). Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri II. (2. Basım). Ankara: Öncü Kitap.
  • Özbay, M. (2009). Anlama Teknikleri-II Dinleme eğitimi. Ankara: Öncü Kitap.
  • Pekgenç, Y. (2019). Sınıf öğretmenlerinin iki dilli sınıflarda yaşadığı eğitsel ve iletişimsel sorunlara ilişkin görüşleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dicle Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Diyarbakır.
  • Sadiku, L. M. (2015). The importance of four skills reading, speaking, writing, listening in a lesson hour. European Journal of Language and Literature, 1(1), s. 29-31.
  • Shanahan, T., MacArthur, C. A., Graham, S. ve Fitzgerald, J. (2006). Relations among oral language, reading, and writing development. Handbook of writing research, s. 171-183.
  • Snow, C. E., Tabors, P. O., Nicholson, P. A., ve Kurland, B. F. (1995). SHELL: Oral language and early literacy skills in kindergarten and first-grade children. Journal of Research in Childhood education, 10(1), s. 37-48.
  • Susar, F. (2019). Ana dili Türkçe olmayan öğrencilerde okul öncesi eğitimin ilk okuma yazma öğrenme sürecine etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, s. 1-20.
  • Temizyürek, F. (2007). İlköğretim ikinci kademede konuşma becerisinin geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(2), s. 113-131.
  • Şahin, C. (2015). Ortaokul öğrencilerinin dinleme becerilerinin geliştirilmesinde kısa filmlerin etkisi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 10, s. 66-79.
  • Wolvin, A. ve Coakley, C. G. (1996). Listening. (5. Basım). Mc Graw Hill, Boston.
  • Yalçınkaya, F., Muluk, N. B. ve Şahin, S. (2009). Effects of listening ability on speaking, writing and reading skills of children who were suspected of auditory processing difficulty. International journal of pediatric otorhinolaryngology, 73(8), s. 1137-1142.
  • Yıldız, M. ve Kızıltaş, Y. (2018). The attitudes of secondary school students toward school and reading: a comparison ın terms of mother tongue, gender and class level. International Journal of Education and Literacy Studies, 6(1), s. 27-37.

Secondary School Students' Usage of Listening / Viewing Strategies; A Comparison in terms of Mother Tongue

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 3, 812 - 828, 22.07.2020

Burak Delican , Osman Gedik

https://doi.org/10.16916/aded.718153

Öz

The main purpose of this research is to determine middle school students' using situation of listening/monitoring strategies whose mother tongue is Turkish or not. In this direction, it was aimed to reveal the frequency of using the listening / monitoring strategies of the middle school students whose mother tongue is Turkish or not, with a descriptive perspective in the survey model For this purpose, the sample of the research includes 210 secondary school students whose mother tongue is Turkish or not. In the research process, the Listening / Monitoring Strategies Usage Frequency Scale of the Secondary School Students (DİSKSÖ) developed by Doğan and Erdem (2017) were used as data collection instrument. The data obtained at the end of the data collection process were evaluated in terms of the dimensions of the scale, critical listening / monitoring, distinctive listening / monitoring, and meaningful listening / monitoring dimensions, and the entire scale. It was revealed that there was no significant relationship between frequency of using listening / monitoring strategies and gender. In terms of listening / watching strategies, it was revealed that students whose mother tongue is Turkish use listening / watching strategies more frequently than students whose mother tongue is not Turkish. In terms of the entire DİSKSÖ, it can be stated that 5th grade students use listening / watching strategies less frequently than 6th, 7th and 8th grade student and 6th and 7th grade students use listening / watching strategies less frequently than 8th grade students.

Anahtar Kelimeler

mother tongue secondary school students listening/viewing listening strategies

Kaynakça

  • Akyol, H. (2016). Türkçe öğretim yöntemleri (8.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Arslan, Ş. (2017). Dinlediklerini özetlemede hikâye haritası yönteminin etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
  • Aslan, A. (2018). Türkçenin yeterince etkin ve güzel konuşulmadığı yerlerde ilkokuma yazma öğretiminde öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar (Ağrı ili örneği) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ağrı.
  • Bozorgian, H. (2012). Listening skill requires a further look into second/foreign language learning. ISRN Education, 2012, s. 1 – 10. doi:10.5402/2012/810129.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (25.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Casbergue, R. M. ve Harris, K. (1996). Listening and literacy: audiobooks in the reading program. Reading Horizons: A Journal of Literacy and Language Arts, 37(1), s. 48-59.
  • Ceran, D. (2015). Seçici dinleme ile not alarak dinleme yöntemlerinin altıncı sınıf öğrencilerinin dinlediğini anlama becerisine etkisi. Zeitschriftfür die Welt der Türken, 7(1), 205-219.
  • Creswell, J.W. (2013). Educational research: Planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research(4th ed.). Boston: Pearson.
  • Çetingöz, D. ve Açıkgöz, K. (2009). Not alma stratejisinin öğretiminin tarih başarısı ve hatırda tutma üzerindeki etkileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 60(60), 577-600.
  • Çokluk, Ö. S., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, S. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: spss ve lisrel uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Demircan, U. ve Aydın, İ. S. (2019). Ortaokul öğrencilerinin dinleme/izleme öz-yeterliklerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(4), 1517-1527.
  • Doğan, B. ve Erdem, İ. (2017). Ortaokul öğrencilerinin dinleme/izleme stratejileri kullanım sıklığı ölçeğinin geçerlik-güvenirlik çalışması. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(1), s.64-81. Doi: 10.19160/5000204360
  • Durmuş, N. (2013). İlköğretim 2. sınıf öğrencilerinin dinleme becerilerinin geliştirilmesinde çocuk edebiyatı ürünlerinin etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
  • Emiroğlu, S. ve Pınar, F. N. (2013). Dinleme becerisinin diğer beceri alanlarıyla ilişkisi. Turkish Studies. 8(4). s. 769-782.
  • Fidan, D. ve Gerçek, Ş. (2017). 2017 Türkçe öğretim programında ve ortaokul Türkçe 5. sınıf ders kitabında özetleme becerisi. Current Debates in Education. Volume 5. IJOPEC Publication Limited.
  • Fidan, M. (2019). Ortaokul öğrencilerinin Türkçe dersinde kullandıkları eleştirel dinleme stratejilerinin çeşitli değişkenler yönünden incelenmesi. Rumeli’de Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (15), s. 79-98.
  • Feyten, C. M. (1991). The power of listening ability: An overlooked dimension in language acquisition. The modern language journal, 75(2), s. 173-180.
  • Fisher, D. ve McDonald, N. (2001). The intesection between music and early literacy instruction: listening to literacy!. Reading Improvement, 38(3), s. 106-116.
  • Güneş, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma (1.Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Hampleman, R. S. (1958). Comparison of listening and reading comprehension ability of fourth and sixth grade pupils. Elementary English, 35(1), s. 49-53.
  • Kan, M. O. ve Yeşiloğlu, F. (2017). İlk okuma yazma öğretiminde izlenen aşamalarda iki dilli çocukların yaşadıkları sorunlar ve bu sorunlara dair çözüm önerileri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(3), s. 519-533.
  • Karabacak, E. (2014). Seçici dinleme eğitiminin 6. sınıf öğrencilerinin dinleme becerisi üzerindeki etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Kocaadam, D. (2011). Not alarak dinleme eğitiminin ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin dinleme becerisi üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Koç, C. ve Arslan A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin akademik öz yeterlik algıları ve okuma stratejileri bilişüstü farkındalıkları. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), s. 745-778.
  • Lundsteen, S. W. (1979). Listening: Its Impact on reading and the other Language arts (Rev.Ed.) Urbana IL:National Counsel of Teachers of English.
  • Mackay, I. (1997). Dinleme Becerisi (çev. A. Bora ve O. Cankoçak). Ankara: İlkkaynak Kültür ve Sanat Ürünleri.
  • Özbay, M. (2007). Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri II. (2. Basım). Ankara: Öncü Kitap.
  • Özbay, M. (2009). Anlama Teknikleri-II Dinleme eğitimi. Ankara: Öncü Kitap.
  • Pekgenç, Y. (2019). Sınıf öğretmenlerinin iki dilli sınıflarda yaşadığı eğitsel ve iletişimsel sorunlara ilişkin görüşleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dicle Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Diyarbakır.
  • Sadiku, L. M. (2015). The importance of four skills reading, speaking, writing, listening in a lesson hour. European Journal of Language and Literature, 1(1), s. 29-31.
  • Shanahan, T., MacArthur, C. A., Graham, S. ve Fitzgerald, J. (2006). Relations among oral language, reading, and writing development. Handbook of writing research, s. 171-183.
  • Snow, C. E., Tabors, P. O., Nicholson, P. A., ve Kurland, B. F. (1995). SHELL: Oral language and early literacy skills in kindergarten and first-grade children. Journal of Research in Childhood education, 10(1), s. 37-48.
  • Susar, F. (2019). Ana dili Türkçe olmayan öğrencilerde okul öncesi eğitimin ilk okuma yazma öğrenme sürecine etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, s. 1-20.
  • Temizyürek, F. (2007). İlköğretim ikinci kademede konuşma becerisinin geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(2), s. 113-131.
  • Şahin, C. (2015). Ortaokul öğrencilerinin dinleme becerilerinin geliştirilmesinde kısa filmlerin etkisi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 10, s. 66-79.
  • Wolvin, A. ve Coakley, C. G. (1996). Listening. (5. Basım). Mc Graw Hill, Boston.
  • Yalçınkaya, F., Muluk, N. B. ve Şahin, S. (2009). Effects of listening ability on speaking, writing and reading skills of children who were suspected of auditory processing difficulty. International journal of pediatric otorhinolaryngology, 73(8), s. 1137-1142.
  • Yıldız, M. ve Kızıltaş, Y. (2018). The attitudes of secondary school students toward school and reading: a comparison ın terms of mother tongue, gender and class level. International Journal of Education and Literacy Studies, 6(1), s. 27-37.
Toplam 38 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Alan Eğitimleri
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Burak Delican 0000-0003-3187-0001

Osman Gedik 0000-0002-6362-7607

Yayımlanma Tarihi 22 Temmuz 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 8 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Delican, B., & Gedik, O. (2020). Ortaokul Öğrencilerinin Dinleme/İzleme Stratejilerini Kullanma Sıklıkları; Ana Dili Açısından Bir Karşılaştırma. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 812-828. https://doi.org/10.16916/aded.718153

88x31.png

Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.