Eğitim Fakültelerindeki Çocuk Edebiyatı Dersinin Öğretmen Adaylarının Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi

Özlem Kanat

doi:10.16916/aded.579298

Araştırma Makalesi

Evaluation of Children's Literature Course in the Faculties of Education According to Preservice Teachers’ Opinions

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 3, 646 - 656, 22.07.2020

Özlem Kanat

https://doi.org/10.16916/aded.579298

Cited By: 5

Öz

This study evaluate the status of children’s literature course based on the opinions of preservice teachers. For this purpose, preservice teachers studying at education faculties in Turkey (1431 participants) expectations regarding data related to children's literature course and suggestions were collected with four Likert type data collection tool and open-ended questions. The data collected with the Likert type part of the questionnaire were evaluated as percentage and frequency, and as a result of the descriptive coding process of open-ended questions, the themes of “those who want to be changed regarding the children's literature course”, “suggestions about the children's literature course” and “children's literature works qualified within the scope of the children's literature course” were reached. In this context, the preservice teachers stated their criticisms about the content of the children's literature course, they expressed their expectations regarding learning experience and dissatisfaction with the current situation. Accordingly, the preservices teachers expressed their expectations for changing the course content in particular and learning experience as to children’s literature course as well as dissatisfaction due to existing situation. According to the preservice teachers, one of the major problems is that they do not have sufficient knowledge of actual children literature works. In addition, the inadequacy of the course hours, the problems arising from the teaching methods and techniques used in the course, the inadequacy of the preservices teachers in recognizing qualified books are among the results obtained. According to the opinions of the preservices teachers, the main problems include not being adequately introduced to the current children's literature works. In addition, the inadequacy of the course hours, the problems arising from the teaching methods and techniques used in the course, the inadequacy of the preservices teachers in recognizing qualified books are among the results obtained.

Anahtar Kelimeler

Children’s literature , children’s literature education , preservice teachers , curriculum

Kaynakça

Aslan, C. (2006). Yazınsal Nitelikli Çocuk Kitaplarının Çocuğun Okuduğunu Anlama ve Yazılı Anlatım Becerilerine Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Aslan, C. (2007). Yazınsal Nitelikli Çocuk Kitaplarının Çocuğun Gelişim Sürecindeki Yeri. S. Sever (Ed.), 2. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu Bildiri Kitabı (ss. 189-200). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi.
Baş, B. (2015). Türkçe Öğretimi Açısında Çocuk Edebiyatı. Ankara: Pegem.
Backer, B. (2003). The weekly curriculum- 52 complete preschool themes. Beltsville MD: Gryphon House.
Büyükkavas Kuran, Ş. Ve Ersözlü, Z. N. (2009). Sınıf Öğretmenlerinin Çocuk Edebiyatına İlişkin Görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, VI(I), 1-17.
Campbell, S. C. (2014). Mysterious patterns: finding fractals in nature. Pennsylvania: Honesdale.
Celepoğlu, A. ve Çetindağ, Z. (2012). Çocuk Edebiyatı Öğretimi Üzerine Bir Çalışma. VII. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı Bildirileri. Ankara: Bilkent Üniversitesi Yayınları, 284-292.
Creswell, J. W., Plano Clark V. L. (2015). Karma Yöntem Araştırmaları-Tasarımı ve Yürütülmesi (Çev. Ankara: Anı.
Çıkla, S. (2015). Tanzimattan Günümüze Çocuk Edebiyatı ve Bazı Öneriler. Hece Dergisi Çocuk Edebiyatı Özel Sayısı,104 (105), 89-107.
Demirel, Ö. (2017). Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Pegem.
Demircan, C. (2007). Köy Enstitüleri Eğitim-Öğretim Programlarında Çocuk Edebiyatı. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 17-26.
Dilidüzgün, S. (2004). İletişim Odaklı Türkçe Derslerinde Çocuk Kitapları. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Dilidüzgün, S. (2004a). Çağdaş Çocuk Yazını-Yazın Eğitimine Atılan İlk Adım. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Erişek, Ö., Yücel, F. (2002). Dil Öğretiminde Yazınsal Metinlerin Yeri. Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 63-76.
Güneş, F. (2013). Türkçe Öğretiminde Metin Seçimi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 1-12.
Gürkan, T. (2000). Programın Yapısal Boyutları ve Program Geliştirme. Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Yayınları.
İnce Samur, A. Ö. (2018). Öğretmen Adaylarının ve Öğretmenlerin Çocuk Edebiyatına İlişkin Görüşleri. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 231-243.
Kan, O. (2011). Türkçe Öğretmenlerinin Çocuk Edebiyatı ile İlgili Görüşleri Üzerine Nitel Bir Araştırma. Ed. S. Sever, 3. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu Bildiri Kitabı (ss.109- 118). Ankara: Ankara Üniversitesi.
Kantemir, E. (1979). Yazılı ve Sözlü Anlatım. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.
Kıymaz, M. S. (2012). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Çocuk Edebiyatı Dersine İlişkin Beklentileri (Adıyaman İli Örneği). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(3), 69-81.
Kolaç, E., Demir, T. ve Karadağ, R. (2012). Öğretmen Adaylarının Dil Eğitiminde Çocuk Edebiyatı Metinlerinin Kullanımına Yönelik Görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 161, 195-213.
Kudat, C. (1996). Yabancı Dil Öğretiminde Yazınsal Metinleri Kullanımı. Dil Dergisi, 43, 32-42.
Kurdayıoğlu, M. ve Çelik, G. (2013). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Okumaya ve Okuma Eğitimine İlişkin Özyeterlik Algıları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(4), 109-138.
Lincoln, Y. S. ve Guba, E. G. (2013). The constructivist credo. California: Left Coast Press.
Milli Eğitim Bakanlığı. (1947). Köy Enstitüleri Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Merriam, S. B. (2009). Qualitative Research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass: San Francisco.
Nas, R. (2014). Örneklerle Çocuk Edebiyatı. Bursa: Ezgi Yayınevi.
Neydim, N. (2006). Çeviri Çocuk Edebiyatı. İstanbul: Bu Yayınevi.
Rief, S. F., Heimburge, J. A. (2006). How to reach and teach all children in the inclusive classroom: practical strategies, lessons, and activities. Jossey-Bass.
Rudman, M. K. (1995). Children's literature: an issues approach. New York: Longman.
Shavit, Z. (1986). Poetics of children's literature. Athens and London: University of Georgia Press.
Sever, S. (2007). Türkçe Öğretiminde Sanatsal Bir Uyaran Olarak Karikatürün Kullanılması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu Bildiri Kitabı. (ss.222-229) Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Sever, S. (2010). Çocuk ve Edebiyat. İzmir: Tudem.
Sever, S. (2011). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık.
Sever, S. (2013). Çocuk Edebiyatı ve Okuma Kültürü. İzmir: Tudem.
Sever, S., Kaya, Z. ve Aslan, C. (2006). Etkinliklerle Türkçe Öğretimi. İzmir: Tudem.
Şirin, M. R. (2000). 99 Soruda Çocuk Edebiyatı. Ankara: Kök Yayıncılık.
Uçgun, D. (2010). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Çocuk Edebiyatı Dersi ve Çocuk Edebiyatı Ürünlerine İlişkin Tutumları. 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu (ss. 472-477). Elazığ: Fırat Üniversitesi.
Wartenberg, T. E. (2009). Teaching philosophy through children’s literature. Maryland: The Rowman&Littlefield.
Yalçın, A. ve Aytaş, G. (2016). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
Yazıcı Okuyan, H. (2009). Türkçe ve Sınıf Öğretmenlerinin Okuma Saatlerinde Kullanılan Çocuk Edebiyatı Ürünlerini Seçme Ölçütleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(18), 135-159.
Yılmaz, O. (2016). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Çocuk Edebiyatı Dersine İlişkin Düşünceleri Üzerine Olgubilimsel Bir Araştırma. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (31), 33-59.
Yüksek Öğretim Kurulu (2007). Eğitim Fakültesi Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları. Ankara: YÖK. Yüksek Öğretim Kurulu (2018). Eğitim Fakültesi Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları. https://www.yok.gov.tr/kurumsal/idari-birimler/egitim-ogretim-dairesi/yeni-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari (25.12.2019 tarihinde erişildi).

Eğitim Fakültelerindeki Çocuk Edebiyatı Dersinin Öğretmen Adaylarının Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 3, 646 - 656, 22.07.2020

Özlem Kanat

https://doi.org/10.16916/aded.579298

Cited By: 5

Öz

Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarının çocuk edebiyatı dersine ilişkin görüşlerini saptamaktır. Bu amaçla ülkemizdeki eğitim fakültelerinde (yedi coğrafi bölgeden toplam 14 üniversite) öğrenim gören ve çocuk edebiyatı dersini almış olan 1431 öğretmen adayının bu derse ilişkin görüşleri alınmıştır. Veriler; araştırmacının geliştirdiği, dörtlü Likert tipi maddelerden ve açık uçlu sorulardan oluşan sormacayla toplanmıştır. Sormacanın Likert tipi maddeleriyle toplanan verilerin sıklık değerleri belirlenmiş, açık uçlu soruların yanıtlardan elde edilen verilere ise betimsel kodlama işlemi uygulanmıştır. Betimsel kodlama sonucunda “çocuk edebiyatı dersine ilişkin değiştirilmek istenenler”, “çocuk edebiyatı dersine ilişkin öneriler” ve “çocuk edebiyatı dersi kapsamında nitelikli bulunan çocuk edebiyatı yapıtları” temalarına ulaşılmıştır. Bu bağlamda öğretmen adayları, çocuk edebiyatı dersinin içeriğine ilişkin eleştirilerini; eğitim durumlarına dönük beklentilerini ve mevcut durumdan memnuniyetsizliklerini dile getirmişlerdir. Öğretmen adaylarının görüşlerine göre temel sorunlar arasında güncel çocuk edebiyatı yapıtlarını yeterince tanımamaları da bulunmaktadır. Bunun yanında ders saatlerinin yetersizliği, derste kullanılan öğretim yöntem ve tekniklerinden kaynaklanan sorunlar, öğretmen adaylarının nitelikli kitapları tanımadaki yetersizliği elde edilen sonuçlar arasında yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çocuk edebiyatı , çocuk edebiyatı öğretimi , öğretmen adayları , eğitim programı

Kaynakça

Aslan, C. (2006). Yazınsal Nitelikli Çocuk Kitaplarının Çocuğun Okuduğunu Anlama ve Yazılı Anlatım Becerilerine Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Aslan, C. (2007). Yazınsal Nitelikli Çocuk Kitaplarının Çocuğun Gelişim Sürecindeki Yeri. S. Sever (Ed.), 2. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu Bildiri Kitabı (ss. 189-200). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi.
Baş, B. (2015). Türkçe Öğretimi Açısında Çocuk Edebiyatı. Ankara: Pegem.
Backer, B. (2003). The weekly curriculum- 52 complete preschool themes. Beltsville MD: Gryphon House.
Büyükkavas Kuran, Ş. Ve Ersözlü, Z. N. (2009). Sınıf Öğretmenlerinin Çocuk Edebiyatına İlişkin Görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, VI(I), 1-17.
Campbell, S. C. (2014). Mysterious patterns: finding fractals in nature. Pennsylvania: Honesdale.
Celepoğlu, A. ve Çetindağ, Z. (2012). Çocuk Edebiyatı Öğretimi Üzerine Bir Çalışma. VII. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı Bildirileri. Ankara: Bilkent Üniversitesi Yayınları, 284-292.
Creswell, J. W., Plano Clark V. L. (2015). Karma Yöntem Araştırmaları-Tasarımı ve Yürütülmesi (Çev. Ankara: Anı.
Çıkla, S. (2015). Tanzimattan Günümüze Çocuk Edebiyatı ve Bazı Öneriler. Hece Dergisi Çocuk Edebiyatı Özel Sayısı,104 (105), 89-107.
Demirel, Ö. (2017). Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Pegem.
Demircan, C. (2007). Köy Enstitüleri Eğitim-Öğretim Programlarında Çocuk Edebiyatı. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 17-26.
Dilidüzgün, S. (2004). İletişim Odaklı Türkçe Derslerinde Çocuk Kitapları. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Dilidüzgün, S. (2004a). Çağdaş Çocuk Yazını-Yazın Eğitimine Atılan İlk Adım. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Erişek, Ö., Yücel, F. (2002). Dil Öğretiminde Yazınsal Metinlerin Yeri. Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 63-76.
Güneş, F. (2013). Türkçe Öğretiminde Metin Seçimi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 1-12.
Gürkan, T. (2000). Programın Yapısal Boyutları ve Program Geliştirme. Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Yayınları.
İnce Samur, A. Ö. (2018). Öğretmen Adaylarının ve Öğretmenlerin Çocuk Edebiyatına İlişkin Görüşleri. Karaelmas Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 231-243.
Kan, O. (2011). Türkçe Öğretmenlerinin Çocuk Edebiyatı ile İlgili Görüşleri Üzerine Nitel Bir Araştırma. Ed. S. Sever, 3. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu Bildiri Kitabı (ss.109- 118). Ankara: Ankara Üniversitesi.
Kantemir, E. (1979). Yazılı ve Sözlü Anlatım. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.
Kıymaz, M. S. (2012). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Çocuk Edebiyatı Dersine İlişkin Beklentileri (Adıyaman İli Örneği). Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(3), 69-81.
Kolaç, E., Demir, T. ve Karadağ, R. (2012). Öğretmen Adaylarının Dil Eğitiminde Çocuk Edebiyatı Metinlerinin Kullanımına Yönelik Görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 161, 195-213.
Kudat, C. (1996). Yabancı Dil Öğretiminde Yazınsal Metinleri Kullanımı. Dil Dergisi, 43, 32-42.
Kurdayıoğlu, M. ve Çelik, G. (2013). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Okumaya ve Okuma Eğitimine İlişkin Özyeterlik Algıları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(4), 109-138.
Lincoln, Y. S. ve Guba, E. G. (2013). The constructivist credo. California: Left Coast Press.
Milli Eğitim Bakanlığı. (1947). Köy Enstitüleri Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Merriam, S. B. (2009). Qualitative Research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass: San Francisco.
Nas, R. (2014). Örneklerle Çocuk Edebiyatı. Bursa: Ezgi Yayınevi.
Neydim, N. (2006). Çeviri Çocuk Edebiyatı. İstanbul: Bu Yayınevi.
Rief, S. F., Heimburge, J. A. (2006). How to reach and teach all children in the inclusive classroom: practical strategies, lessons, and activities. Jossey-Bass.
Rudman, M. K. (1995). Children's literature: an issues approach. New York: Longman.
Shavit, Z. (1986). Poetics of children's literature. Athens and London: University of Georgia Press.
Sever, S. (2007). Türkçe Öğretiminde Sanatsal Bir Uyaran Olarak Karikatürün Kullanılması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu Bildiri Kitabı. (ss.222-229) Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Sever, S. (2010). Çocuk ve Edebiyat. İzmir: Tudem.
Sever, S. (2011). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık.
Sever, S. (2013). Çocuk Edebiyatı ve Okuma Kültürü. İzmir: Tudem.
Sever, S., Kaya, Z. ve Aslan, C. (2006). Etkinliklerle Türkçe Öğretimi. İzmir: Tudem.
Şirin, M. R. (2000). 99 Soruda Çocuk Edebiyatı. Ankara: Kök Yayıncılık.
Uçgun, D. (2010). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Çocuk Edebiyatı Dersi ve Çocuk Edebiyatı Ürünlerine İlişkin Tutumları. 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu (ss. 472-477). Elazığ: Fırat Üniversitesi.
Wartenberg, T. E. (2009). Teaching philosophy through children’s literature. Maryland: The Rowman&Littlefield.
Yalçın, A. ve Aytaş, G. (2016). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
Yazıcı Okuyan, H. (2009). Türkçe ve Sınıf Öğretmenlerinin Okuma Saatlerinde Kullanılan Çocuk Edebiyatı Ürünlerini Seçme Ölçütleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(18), 135-159.
Yılmaz, O. (2016). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Çocuk Edebiyatı Dersine İlişkin Düşünceleri Üzerine Olgubilimsel Bir Araştırma. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (31), 33-59.
Yüksek Öğretim Kurulu (2007). Eğitim Fakültesi Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları. Ankara: YÖK. Yüksek Öğretim Kurulu (2018). Eğitim Fakültesi Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları. https://www.yok.gov.tr/kurumsal/idari-birimler/egitim-ogretim-dairesi/yeni-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari (25.12.2019 tarihinde erişildi).

Toplam 43 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Konular	Alan Eğitimleri
Bölüm	Makaleler
Yazarlar	Özlem Kanat 0000-0002-9071-2700
Yayımlanma Tarihi	22 Temmuz 2020
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2020 Cilt: 8 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA	Kanat, Ö. (2020). Eğitim Fakültelerindeki Çocuk Edebiyatı Dersinin Öğretmen Adaylarının Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 646-656. https://doi.org/10.16916/aded.579298