Okulöncesi Dönem Öğretmenlerinin Çocuk Edebiyatı Yapıtlarını Seçme Ölçütü Olarak Yazınsal Karakterlere Yükledikleri Anlam

Sevilay Bulut

doi:10.16916/aded.426748

Araştırma Makalesi

Okulöncesi Dönem Öğretmenlerinin Çocuk Edebiyatı Yapıtlarını Seçme Ölçütü Olarak Yazınsal Karakterlere Yükledikleri Anlam

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 3, 714 - 729, 27.07.2018

Sevilay Bulut

https://doi.org/10.16916/aded.426748

Cited By: 4

Öz

Okulöncesi dönem öğretmenlerinin çocuklarla
gerçekleştirdikleri kitap okuma odaklı etkinliklerde, ortama taşıdıkları
kitapları seçerken hangi ölçütlere göre hareket ettiği önemlidir. Bu bağlamda
dış yapı gibi biçimsel özelliklerin yanında iç yapı özelliklerinden olan; konu,
ileti, biçem, kurgu ve karakterler gibi yazınsal öğeler metin
değerlendirmelerinde göz önünde bulundurulmalıdır. Yapılan araştırmada
öğretmenlerin kitap seçimlerinde özellikle karakterler bağlamında nelere dikkat
ettiği üzerinde durulmuştur. Araştırma case study (durum çalışması) deseninde
nitel bir çalışmadır. Veriler betimsel kodlama yoluyla çözümlenmiş ve önce
kategorilere sonra da temalara ulaşılmıştır. Çalışmada önce; “Karakterin türü”,
“Gerçek yaşama aktarma”, “Olumlu karakter özellikleri” ve “Son sayfada ne mesaj
veriyor?” kategorilerine ve sonrasında bu kategorilerden hareketle; “Karakter
Özellikleri” ve “Davranış ve Değer Öğretimi” temalarına ulaşılmıştır. Araştırma
sonucunda öğretmenlerin davranış ve değer öğretimi konusunda özellikle bu amaca
hizmet edebilecek olumlu karakter özellikleri taşıyan kahramanlara yöneldikleri
anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çocuk edebiyatı , kitap seçim ölçütleri , çocuk edebiyatında karakter

Kaynakça

Aslan, C. (2013). Duyarlık ve Düşünceyi Geliştirmede Çocuk/Gençlik Edebiyatı. Çoluk Çocuk Anne Baba Eğitimci Dergisi, 12, 29-32.
Black, J. B., Turner, T. J., Bower, G. H. (1979). Point of View in Narrative Comprehension, Memory, and Production. Journal of Verbal Learning and Verbal Behavior, 18(2), 187-198.
Burke, C. L., Copenhaver, J. G. (2004). Animals as People in Children's Literature. Language Arts, 81(3), 205.
Cresweell, J. W. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. (M. Bütün ve S. Demir, Çev.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
Coplan, A. (2004). Empathic Engagement with Narrative Fictions. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 62(2), 141-152.
Hunt, P. (Ed.). (2002). Understanding Children's Literature. Routledge.
Karatay, H. (2014). Çocuk Edebiyatı Metinlerinde Bulunması Gereken Özellikler. T. Şimşek (Ed.). Kuramdan uygulamaya çocuk edebiyatı el kitabı. (s. 81-127). Ankara: Grafiker Yayınları.
Kıran, A., Kıran, Z. (2011). Yazınsal Okuma Süreçleri. Ankara: Seçkin.
Lesnik-Oberstein, K. (2004). Children’s Literature: New Approaches. Springer.
Lukens, R. J., Smith, J., Coffel, C. M. (2013). A Critical Handbook of Children's Literature. Essex: Pearson Education Limited.
Mallan, K. (2017), Children's Literature in Education. G. Noblit (Ed.). Oxford Research Encyclopedia of Education. Oxford University Press, New York.
Manguel, A. (2017). Okumanın Tarihi (F. Elioğlu, Çev.). İstanbul: YKY.
Merriam, S. B. (2009). Qualitative Research: A Guide to Design and Implementation. San Fransisco: Jossey Bass.
Nas, R. (2014). Örneklerle Çocuk Edebiyatı. Bursa: Ezgi Kitabevi.
Neville, E. (1967). Social Values in Children's Literature. The Library Quarterly, 37(1), 46-52.
Özdemir, E. (2011). Eleştirel Okuma. Ankara: Bilgi Yayıncılık.
Patton, M. Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. (M. Bütün ve S. B. Demir Çev.Ed.), Ankara: Pegem Akademi.
Rall, J., Harris, P. L. (2000). In Cinderella's slippers? Story Comprehension from the Protagonist's Point of View. Developmental Psychology, 36(2), 202.
Rinck, M., Bower, G. H. (1995). Anaphora Resolution and the Focus of Attention in Situation Models. Journal of Memory and Language, 34(1), 110-131.
Sever, S. (2010). Çocuk ve Edebiyat. İzmir: Tudem Yayınları
Sever, S. (2013). Çocuk Edebiyatı ve Okuma kültürü. İzmir: Tudem Yayınları.
Ural, S. (2013). Okulöncesi Çocuk Kitaplarının Tanımı. M. Gönen (Ed.) Çocuk edebiyatı (s. 33-55). Ankara: Eğiten Kitap.
Vermeule, B. (2013). Edebi Karakterlere Neden Önem Veririz? İstanbul: Alfa Yayınları.
Yalçın, A., Aytaş, G. (2014). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Meanings Preschool Teachers Attribute to Literary Characters as the Criterion in Selecting Children’s Literature Books

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 3, 714 - 729, 27.07.2018

Sevilay Bulut

https://doi.org/10.16916/aded.426748

Cited By: 4

Öz

The criteria preschool teachers
use in selecting the children’s literature books they will use in book reading
activities are important. In this context besides the physical features of
books, content features such as theme, message, style, plot and characters should
be considered in the evaluation of texts to be selected. The criteria teachers
used in selecting children’s literature books, by particularly focusing on what
they consider in terms of characters formed the focus of the study. This
research is a qualitative study designed as a case study. The data were
analyzed, using descriptive coding and firstly the categories and then the
themes were established. In the study the categories "Character
type", "Transfer to real life", "Positive character
features" and "What is the message on the last page?" were first
established, and based on these categories, the themes "Character Attributes" and
"Behavior and Values Education" were formed. The results showed that
in terms of behavior and values education, teachers were inclined to select
heroes who had positive characters traits that would be instrumental in
teaching that theme.

Anahtar Kelimeler

Children’s literature , book selection criteria , character in children’s literature

Kaynakça

Aslan, C. (2013). Duyarlık ve Düşünceyi Geliştirmede Çocuk/Gençlik Edebiyatı. Çoluk Çocuk Anne Baba Eğitimci Dergisi, 12, 29-32.
Black, J. B., Turner, T. J., Bower, G. H. (1979). Point of View in Narrative Comprehension, Memory, and Production. Journal of Verbal Learning and Verbal Behavior, 18(2), 187-198.
Burke, C. L., Copenhaver, J. G. (2004). Animals as People in Children's Literature. Language Arts, 81(3), 205.
Cresweell, J. W. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni. (M. Bütün ve S. Demir, Çev.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
Coplan, A. (2004). Empathic Engagement with Narrative Fictions. The Journal of Aesthetics and Art Criticism, 62(2), 141-152.
Hunt, P. (Ed.). (2002). Understanding Children's Literature. Routledge.
Karatay, H. (2014). Çocuk Edebiyatı Metinlerinde Bulunması Gereken Özellikler. T. Şimşek (Ed.). Kuramdan uygulamaya çocuk edebiyatı el kitabı. (s. 81-127). Ankara: Grafiker Yayınları.
Kıran, A., Kıran, Z. (2011). Yazınsal Okuma Süreçleri. Ankara: Seçkin.
Lesnik-Oberstein, K. (2004). Children’s Literature: New Approaches. Springer.
Lukens, R. J., Smith, J., Coffel, C. M. (2013). A Critical Handbook of Children's Literature. Essex: Pearson Education Limited.
Mallan, K. (2017), Children's Literature in Education. G. Noblit (Ed.). Oxford Research Encyclopedia of Education. Oxford University Press, New York.
Manguel, A. (2017). Okumanın Tarihi (F. Elioğlu, Çev.). İstanbul: YKY.
Merriam, S. B. (2009). Qualitative Research: A Guide to Design and Implementation. San Fransisco: Jossey Bass.
Nas, R. (2014). Örneklerle Çocuk Edebiyatı. Bursa: Ezgi Kitabevi.
Neville, E. (1967). Social Values in Children's Literature. The Library Quarterly, 37(1), 46-52.
Özdemir, E. (2011). Eleştirel Okuma. Ankara: Bilgi Yayıncılık.
Patton, M. Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. (M. Bütün ve S. B. Demir Çev.Ed.), Ankara: Pegem Akademi.
Rall, J., Harris, P. L. (2000). In Cinderella's slippers? Story Comprehension from the Protagonist's Point of View. Developmental Psychology, 36(2), 202.
Rinck, M., Bower, G. H. (1995). Anaphora Resolution and the Focus of Attention in Situation Models. Journal of Memory and Language, 34(1), 110-131.
Sever, S. (2010). Çocuk ve Edebiyat. İzmir: Tudem Yayınları
Sever, S. (2013). Çocuk Edebiyatı ve Okuma kültürü. İzmir: Tudem Yayınları.
Ural, S. (2013). Okulöncesi Çocuk Kitaplarının Tanımı. M. Gönen (Ed.) Çocuk edebiyatı (s. 33-55). Ankara: Eğiten Kitap.
Vermeule, B. (2013). Edebi Karakterlere Neden Önem Veririz? İstanbul: Alfa Yayınları.
Yalçın, A., Aytaş, G. (2014). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Toplam 25 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Bölüm	Makaleler
Yazarlar	Sevilay Bulut 0000-0003-2591-5971
Yayımlanma Tarihi	27 Temmuz 2018
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2018 Cilt: 6 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA	Bulut, S. (2018). Okulöncesi Dönem Öğretmenlerinin Çocuk Edebiyatı Yapıtlarını Seçme Ölçütü Olarak Yazınsal Karakterlere Yükledikleri Anlam. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(3), 714-729. https://doi.org/10.16916/aded.426748