İlk Okuma Yazma Öğretiminde İzlenen Aşamalarda İki Dilli Çocukların Yaşadıkları Sorunlar ve Bu Sorunlara Dair Çözüm Önerileri

Mustafa Onur Kan; Fülya Yeşiloğlu

doi:10.16916/aded.331270

Araştırma Makalesi

Problems Experienced By Bilingual Children in the Early Reading and Writing Stages and Suggestions to Solve Those Problems

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 3, 519 - 533, 28.07.2017

Mustafa Onur Kan , Fülya Yeşiloğlu

https://doi.org/10.16916/aded.331270

Cited By: 7

Öz

The aim of this study is to identify the problems experienced by
bilingual (Arabic and Turkish) children in the early reading and writing stages
and to propose solutions to solve those problems, based on teachers’ views. Phenomenology
research design was used in this study. The study group consisted of 20 first
grade teachers, working in schools in Hatay’s Reyhanlı and Defne counties where
bilingual students reside heavily. In the study, a semi-structured interview form,
developed by the researchers, was used as the data collection tool. The data obtained
were analyzed, using the descriptive analysis technique. Based on the opinions
of the teachers who participated in the study, it was determined that bilingual
children experienced various problems in all stages of early reading and
writing (i.e. “preparation for early reading and writing”, “beginning early
reading and writing and progressing, and “independent reading and writing”).
Half of the teachers stated that bilingual children had problems in visual
reading; more than half of the teachers stated that bilingual children had
problems in perceiving and recognizing sounds, reading and writing the sounds/letters,
and constituting syllables, words, sentences, and texts. The majority of the
participating teachers stated that bilingual children had problems in independent
reading and writing. Solutions suggested by the teachers to solve these problems
were also presented.

Anahtar Kelimeler

: Early reading and writing instruction , mother tongue , bilingualism

Kaynakça

Acat, M. B. ve Özsoy, U. (2006). Ses temelli cümle yöntemiyle ilk okuma yazma öğretiminde karşılaşılan güçlükler, Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi Bildiri Kitabı (ss. 15-37), Gazi Üniversitesi, Ankara.
Aksan, D. (2015). Her yönüyle dil ana çizgileriyle dilbilim. Ankara: TDK Yayınları.
Akyol, H. (2005) Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: PegemA Yayınları.
Aslan, Ü., Arslantaş, İ. ve Aslan, İ. (2015). Ana dili Türkçe olmayan öğrencilere ilk okuma- yazma öğretiminde öğretmenlerin karşılaştıkları güçlükler. International Journal of Languages’ Education and Teaching. 2704 – 2716.
Belet, Ş. D. (2009). İki dilli Türk öğrencilerin ana dili Türkçeyi öğrenme durumlarına ilişkin öğrenci, veli ve öğretmen görüşleri (Fjell İlköğretim Okulu örneği, Norveç) Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 71-85.
Demirci, M. (2015). B1 seviyesinde Türkçe öğrenen Suriyeli öğrencilerin sesli okuma becerisiyle ilgili tespitler. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10 (7), 333-358.
Garcia, S.B. & Ortiz, A. A. (1988). Preventing inappropriate referrals of language minority students to special education. New Focus Series No. 5. Wheaton, MD: National Clearinghouse for Bilingual Education.
Gözüküçük, M. (2015). Anadili Türkçe olmayan ilkokul öğrencilerine ilkokuma yazma öğretiminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Denizli: Pamukkale Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
MEB (2015). Türkçe Dersi (1-8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara.
Sarı, M. (2001). İki dilli çocukların çözümleme yöntemiyle okuma- yazma öğrenirken karşılaştıkları güçlükler. Adana: Çukurova Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Susar Kırmızı, F., Özcan, E. ve Şencan, D. (2016). Türkçenin az konuşulduğu bölgelerde ilk okuma yazma sürecinde karşılaşılan sorunlara ilişkin öğretmen görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5 (1), 412-445.
Tokdemir, A. (1997). Dil edinimi ve yabancı dil. Ankara: Sam Yayınları.
Tulu, Y. (2009). Ana dili Türkçe olan ve ana dili Türkçe olmayan (iki dilli) 4-7 yaş çocukların dil düzeyine etki eden faktörlerin incelenmesi. Konya: Selçuk Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık
Yılmaz, M. Y. (2014). İki dillilik olgusu ve Almanya’daki Türklerin iki dilli eğitim sorunu. Turkish Studies, 9 (3), 1641-1651.
Yılmaz, F. ve Şekerci, H. (2016). Ana dil sorunsalı: Sınıf öğretmenlerinin deneyimlerine göre ilkokul öğrencilerinin yaşadıkları sorunlar. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 4 (1), 47-63
Wei, L. (2000). The bilingualism reader. New York: Routledge.

İlk Okuma Yazma Öğretiminde İzlenen Aşamalarda İki Dilli Çocukların Yaşadıkları Sorunlar ve Bu Sorunlara Dair Çözüm Önerileri

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 3, 519 - 533, 28.07.2017

Mustafa Onur Kan , Fülya Yeşiloğlu

https://doi.org/10.16916/aded.331270

Cited By: 7

Öz

Bu araştırmanın
amacı, ilk okuma yazma öğretiminde izlenen aşamalarda iki dilli (Arapça ve
Türkçe) çocukların yaşadıkları sorunları ve bu sorunlara dair çözüm önerilerini
öğretmen görüşleri doğrultusunda belirlemektir. Olgubilim deseninde tasarlanan
araştırmanın çalışma grubunu Hatay’ın iki dilli çocukların yoğun olarak
bulunduğu ilçelerinden olan Defne ve Reyhanlı’da görev yapan 20 birinci sınıf
öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar
tarafından geliştirilen Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu kullanılmıştır. Elde
edilen veriler, betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırmaya katılan
öğretmen görüşlerinden hareketle, iki dilli çocukların ilk okuma yazma öğretiminde
izlenen aşamaların (“ilk okuma yazmaya hazırlık”, “ilk okuma yazmaya başlama ve
ilerleme” ve “bağımsız okuma ve yazma”) tamamında çeşitli sorunlar yaşadıkları belirlenmiştir.
Öğretmenlerin yarısı görsel okumada; yarıdan fazlası sesi hissetme ve tanıma,
sesi/harfi okuma yazma, hece, kelime, cümle, metin oluşturmada; geneli de
bağımsız okuma ve yazmada iki dilli çocukların sorun yaşadığını ifade etmiştir.
Bununla birlikte araştırmaya katılan öğretmenlerin söz konusu sorunlara dair
çözüm önerileri de ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler

İlk okuma yazma öğretimi , ana dili , iki dillilik

Kaynakça

Acat, M. B. ve Özsoy, U. (2006). Ses temelli cümle yöntemiyle ilk okuma yazma öğretiminde karşılaşılan güçlükler, Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi Bildiri Kitabı (ss. 15-37), Gazi Üniversitesi, Ankara.
Aksan, D. (2015). Her yönüyle dil ana çizgileriyle dilbilim. Ankara: TDK Yayınları.
Akyol, H. (2005) Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: PegemA Yayınları.
Aslan, Ü., Arslantaş, İ. ve Aslan, İ. (2015). Ana dili Türkçe olmayan öğrencilere ilk okuma- yazma öğretiminde öğretmenlerin karşılaştıkları güçlükler. International Journal of Languages’ Education and Teaching. 2704 – 2716.
Belet, Ş. D. (2009). İki dilli Türk öğrencilerin ana dili Türkçeyi öğrenme durumlarına ilişkin öğrenci, veli ve öğretmen görüşleri (Fjell İlköğretim Okulu örneği, Norveç) Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 71-85.
Demirci, M. (2015). B1 seviyesinde Türkçe öğrenen Suriyeli öğrencilerin sesli okuma becerisiyle ilgili tespitler. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10 (7), 333-358.
Garcia, S.B. & Ortiz, A. A. (1988). Preventing inappropriate referrals of language minority students to special education. New Focus Series No. 5. Wheaton, MD: National Clearinghouse for Bilingual Education.
Gözüküçük, M. (2015). Anadili Türkçe olmayan ilkokul öğrencilerine ilkokuma yazma öğretiminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Denizli: Pamukkale Üniversitesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
MEB (2015). Türkçe Dersi (1-8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara.
Sarı, M. (2001). İki dilli çocukların çözümleme yöntemiyle okuma- yazma öğrenirken karşılaştıkları güçlükler. Adana: Çukurova Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Susar Kırmızı, F., Özcan, E. ve Şencan, D. (2016). Türkçenin az konuşulduğu bölgelerde ilk okuma yazma sürecinde karşılaşılan sorunlara ilişkin öğretmen görüşleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5 (1), 412-445.
Tokdemir, A. (1997). Dil edinimi ve yabancı dil. Ankara: Sam Yayınları.
Tulu, Y. (2009). Ana dili Türkçe olan ve ana dili Türkçe olmayan (iki dilli) 4-7 yaş çocukların dil düzeyine etki eden faktörlerin incelenmesi. Konya: Selçuk Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık
Yılmaz, M. Y. (2014). İki dillilik olgusu ve Almanya’daki Türklerin iki dilli eğitim sorunu. Turkish Studies, 9 (3), 1641-1651.
Yılmaz, F. ve Şekerci, H. (2016). Ana dil sorunsalı: Sınıf öğretmenlerinin deneyimlerine göre ilkokul öğrencilerinin yaşadıkları sorunlar. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 4 (1), 47-63
Wei, L. (2000). The bilingualism reader. New York: Routledge.

Toplam 17 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm	Makaleler
Yazarlar	Mustafa Onur Kan Fülya Yeşiloğlu
Yayımlanma Tarihi	28 Temmuz 2017
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2017 Cilt: 5 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA	Kan, M. O., & Yeşiloğlu, F. (2017). İlk Okuma Yazma Öğretiminde İzlenen Aşamalarda İki Dilli Çocukların Yaşadıkları Sorunlar ve Bu Sorunlara Dair Çözüm Önerileri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(3), 519-533. https://doi.org/10.16916/aded.331270