Kazakistan Cumhuriyetinde Eğitim Sisteminin Tarihî Seyri ve Günümüzdeki Yapısı

İbrahim Kaplankıran

doi:10.16916/aded.272230

Araştırma Makalesi

Kazakistan Cumhuriyetinde Eğitim Sisteminin Tarihî Seyri ve Günümüzdeki Yapısı

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 1, 31 - 47, 30.01.2017

İbrahim Kaplankıran

https://doi.org/10.16916/aded.272230

Cited By: 7

Öz

Bu çalışma
Kazakistan Cumhuriyetindeki eğitim sisteminin başlangıçtan günümüze kadarki
tarihî seyrinin incelenmesi için hazırlanmıştır.

Kazakistan, uzun
yıllar Rus hâkimiyeti altında yaşamış -Çarlık Rusya ve Sovyet Rusya- ve
Sovyetler Birliğinin dağılmasından sonra 16 Aralık 1991 yılında bağımsızlığını
ilan etmiş bir ülkedir. Yaşanan Rus hâkimiyetleri neticesinde de doğrudan veya
dolaylı olarak pek çok yönde değişimlere, baskılara ve asimilasyonlara maruz
kalmıştır. Özellikle Sovyet Rusya döneminde daha sistemli bir şekilde
yürütülmeye başlayan bu politikalar çeşitli yöntem ve stratejilerle Kazak
eğitim sisteminde de yerini almış ve tüm halk Sovyetleştirilmeye çalışılmıştır.

Yapılan
çalışmayla Türklerle dil-kültür ilişkisi bakımından köklü bir geçmişe sahip
olan Kazakistan Cumhuriyetindeki eğitim sisteminin temelleri, tarihî gelişimi
ve günümüzdeki yapısı ele alınmıştır. Makalenin, bu alanla ilgili yapılacak
daha kapsamlı ve farklı araştırmalara katkı sağlayacağı ve Türk Dünyası
arasındaki eğitim çalışmalarını daha da ileri götüreceği kanaatindeyiz.

Anahtar Kelimeler

Kazakistan Cumhuriyeti , Kazaklar , Kazak Türkçesi , Eğitim Sistemi

Kaynakça

Bayjanova, Z. (2008). Jalpı pedagogika, Almatı: Taymas Baspa Üyi.
Boranbayeva, S. G. (2004). Sscb dönemi ve bağımsızlık sonrası Kazakistan Cumhuriyetinde Kazak dilinin genel durumu. Ankara Üniversitesi Modern Türklük Dergisi Araştırmaları, Cilt 1, S. 1, 20-41.
Demir, C. (1997). Atatürk döneminde bir ve tam devreli liselerde (ortaokul ve liselerde) Türk dili ve edebiyatı eğitimi ve öğretimi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Demir, S. B., Doğan, S. ve Pınar, M. A. (2013). 4+4+4 Yeni eğitim sistemi’nin yansımaları: beşinci sınıflardaki eğitim-öğretim sürecinin branş öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Turkish Studies, Volume 8/9, s. 1081-1098.
Ergün, M. (2008). Cumhuriyet dönemi eğitim tarihi. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 6/12, S.321-348.
Kaplankıran, İ. (2016). Kazakistan’da 7. sınıf ders kitabı üzerinden ana dili öğretimi üzerine bir inceleme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kazakstan Respublikasındagı bilim turalı zannama. (2014). Almatı: Yurist Baspası.
Kınacı, C. (2010). Sovyetlerden günümüze Kazakistan’da Kazak dilinde eğitim politikaları. Turkish Studies, 5/4, s. 1304-1319.
Koç, K., Bayniyazov, A. ve Başkapan, V. (2003). Kazak Türkçesi Türkiye Türkçesi sözlüğü, Ankara: Akçağ Yayınları.
Kurmanalina, Ş., Mukanova, B., Galimova, A. ve İlyasova, R. (2010). Pedagokiga, Astana: Foliyant Baspası.
Kuşçu, I. (2014). Bağımsız Kazakistan’da eğitim ve sağlık: sorunlar, reform süreci, uluslararası aktörlerin rolü. Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları Dergisi (OAKA), Cilt: 9, Sayı: 18, s. 23-46.
Kutalmış, M. (2004). Tarihte ve günümüzde Kazakistanın alfabe meselesi. Bilig, Sayı 31, s. 1-21.
Shuinshina, N. (2006). Türkiye’de Kazakistan eğitim sistemlerinin örgütsel yapılarının karşılaştırılması (Merkezi ve taşra teşkilatı açısından). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Tülbasiyeva, L. (2007). Kazakistan’ın eğitim sistemi ve yeni gelişmeler, Çev: Dr. Almagül İsina, İslam Ülkeleri Kongresi, 24-27 Ekim, İstanbul, s. 455-460.
Urakova, L. (2014). Geçmişten günümüze Kazakistan’daki dille ilgili yasa koyuculuğa genel bir bakış. Türkbilig, Sayı 28, s. 97-104.
Yazıcıoğlu, İ. (2010). Örgütlerde iş tatmini ve işgören performansı ilişkisi: Türkiye ve Kazakistan karşılaştırması. Bilig, Sayı 55, 243-264.

Historical Course of the Education System in Kazakhstan Republic and Its Structure Today

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 1, 31 - 47, 30.01.2017

İbrahim Kaplankıran

https://doi.org/10.16916/aded.272230

Cited By: 7

Öz

This study was conducted in order to examine the historical course of the education system in the

Kazakhstan Republic from its beginning till today. Kazakhstan, having lived under Russian

domination for many years - Tsarist Russia and the Soviet Union - is a country that declared its

independence on December 16th, 1991 after the disintegration of the Soviet Union. As a result of

the Russian dominance, the country was subject to numerous direct or indirect changes,

oppression, and assimilation. Those policies which started to be applied more systematically during

the Soviet Russia period were witnessed in the Kazakhh education system through various methods

and strategies and the entire nation was attempted to be Sovietized. In this paper, the basics of

the education system in the Kazakhstan Republic, which has a long-established history in terms of

language-culture relation with Western Turkishness and its historical course along with its present

structure, were examined. We believe that this search will contribute to more detailed and

different future studies in the field and will further the educational studies in the Turkish World.

Anahtar Kelimeler

The Kazakhstan Republic , Kazakhs , Kazakh Turkish , Education System , History of Pedagogy

Kaynakça

Bayjanova, Z. (2008). Jalpı pedagogika, Almatı: Taymas Baspa Üyi.
Boranbayeva, S. G. (2004). Sscb dönemi ve bağımsızlık sonrası Kazakistan Cumhuriyetinde Kazak dilinin genel durumu. Ankara Üniversitesi Modern Türklük Dergisi Araştırmaları, Cilt 1, S. 1, 20-41.
Demir, C. (1997). Atatürk döneminde bir ve tam devreli liselerde (ortaokul ve liselerde) Türk dili ve edebiyatı eğitimi ve öğretimi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Demir, S. B., Doğan, S. ve Pınar, M. A. (2013). 4+4+4 Yeni eğitim sistemi’nin yansımaları: beşinci sınıflardaki eğitim-öğretim sürecinin branş öğretmenlerinin görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Turkish Studies, Volume 8/9, s. 1081-1098.
Ergün, M. (2008). Cumhuriyet dönemi eğitim tarihi. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 6/12, S.321-348.
Kaplankıran, İ. (2016). Kazakistan’da 7. sınıf ders kitabı üzerinden ana dili öğretimi üzerine bir inceleme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kazakstan Respublikasındagı bilim turalı zannama. (2014). Almatı: Yurist Baspası.
Kınacı, C. (2010). Sovyetlerden günümüze Kazakistan’da Kazak dilinde eğitim politikaları. Turkish Studies, 5/4, s. 1304-1319.
Koç, K., Bayniyazov, A. ve Başkapan, V. (2003). Kazak Türkçesi Türkiye Türkçesi sözlüğü, Ankara: Akçağ Yayınları.
Kurmanalina, Ş., Mukanova, B., Galimova, A. ve İlyasova, R. (2010). Pedagokiga, Astana: Foliyant Baspası.
Kuşçu, I. (2014). Bağımsız Kazakistan’da eğitim ve sağlık: sorunlar, reform süreci, uluslararası aktörlerin rolü. Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları Dergisi (OAKA), Cilt: 9, Sayı: 18, s. 23-46.
Kutalmış, M. (2004). Tarihte ve günümüzde Kazakistanın alfabe meselesi. Bilig, Sayı 31, s. 1-21.
Shuinshina, N. (2006). Türkiye’de Kazakistan eğitim sistemlerinin örgütsel yapılarının karşılaştırılması (Merkezi ve taşra teşkilatı açısından). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Tülbasiyeva, L. (2007). Kazakistan’ın eğitim sistemi ve yeni gelişmeler, Çev: Dr. Almagül İsina, İslam Ülkeleri Kongresi, 24-27 Ekim, İstanbul, s. 455-460.
Urakova, L. (2014). Geçmişten günümüze Kazakistan’daki dille ilgili yasa koyuculuğa genel bir bakış. Türkbilig, Sayı 28, s. 97-104.
Yazıcıoğlu, İ. (2010). Örgütlerde iş tatmini ve işgören performansı ilişkisi: Türkiye ve Kazakistan karşılaştırması. Bilig, Sayı 55, 243-264.

Toplam 16 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm	Makaleler
Yazarlar	İbrahim Kaplankıran
Yayımlanma Tarihi	30 Ocak 2017
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2017 Cilt: 5 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA	Kaplankıran, İ. (2017). Kazakistan Cumhuriyetinde Eğitim Sisteminin Tarihî Seyri ve Günümüzdeki Yapısı. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(1), 31-47. https://doi.org/10.16916/aded.272230