Cumhuriyet Dönemi İlkokul Türkçe Dersi Öğretim Programlarının Söz Varlığının Geliştirilmesi Açısından İncelenmesi

Mehmet Kurudayıoğlu; Taşkın Soysal

doi:10.16916/aded.90932

Cumhuriyet Dönemi İlkokul Türkçe Dersi Öğretim Programlarının Söz Varlığının Geliştirilmesi Açısından İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 4 Sayı: 4, 559 - 598, 26.10.2016

Mehmet Kurudayıoğlu , Taşkın Soysal

https://doi.org/10.16916/aded.90932

Cited By: 12

Öz

Eğitim, gerek ilkokul gerek ortaokul gerekse lise ve üzeri seviyelerde olsun mutlaka belirli bir program dâhilinde ilerlemek zorundadır. Programlar toplumun ihtiyaçlarını göz önünde bulunduran, toplumda yer alan bireylerin gelişimleri için geniş fırsatlar sunan bir yapıda düzenlenmelidir. Programlarda önemli bir adım da toplumsal iletişime katkı sağlamak olmalıdır. İletişime katkı sağlamak için bir programın bireylerin söz varlığını geliştirecek şekilde planlanması gereklidir. İlkokul eğitimi öğrencilerin eğitim-öğretim hayatının başlangıcı olması yönüyle ayrı bir öneme sahiptir. Bu konuya iletişim açısından bakıldığında ise ilkokul programlarının çocukların toplumsal iletişimini destekler nitelikte olması gerekir. Dolayısıyla söz varlığı bakımından ilkokul programları düzgün yapılandırılmış bir içeriğe sahip olmalıdır.

Bu çalışmanın amacı Cumhuriyet dönemi ilkokul Türkçe dersi öğretim programlarının öğrencilerin söz varlığı unsurlarını geliştirmesi açısından incelenmesidir. Çalışmanın inceleme nesnesini ilkokul Türkçe dersi öğretim programları (1924, 1926, 1930, 1936, 1948, 1968, 1981, 2005, 2015) oluşturmaktadır. Nitel bir araştırma olan bu çalışmanın verileri doküman inceleme tekniği ile toplanmış ve içerik analizi ile çözümlenmiştir. Çalışmanın temel veri kaynağı olan “Cumhuriyet Dönemi İlkokul Türkçe Dersi Öğretim Programları” araştırmacılar tarafından ayrı ayrı çözümlenmiş ve aralarındaki uyuma bakılarak yorumlanmıştır. Her bir programın söz varlığı bakımından bir öncekine göre üstün nitelikler taşıdığı ancak bütün programların bu bakımdan olması gerektiği yerde olmadığı, bununla birlikte ilkokul öğrencilerine yönelik bir söz varlığı listesinin olmamasının da programların bir eksikliği olarak karşımıza çıktığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Çalışmada ulaşılan sonuçlardan yola çıkılarak ilkokul programlarında ortak kelime hazinesi listelerinin yer alması gerektiği önerisinde bulunulmuştur.

Kaynakça

Bilgin, N. (2000). İçerik Analizi, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İzmir.
Budak, Y. (2000). Sözcük Öğretimi ve Sözlüğün İşlevi, Dil Dergisi, 92.
Demir, C. (2006). Türkçe/Edebiyat Eğitimi ve Kişisel Kelime Serveti, Milli Eğitim Dergisi, 34(169).
Karadağ, Ö. ve Kurudayıoğlu, M. (2010). 2005 Türkçe programına göre hazırlanmış ilköğretim birinci kademe Türkçe ders kitaplarının kelime hazinesi. TÜBAR, XXVII, 424-436.
Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
Karatay, H. (2007). Kelime Öğretimi, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, S.27(1), ss.141-153.
Kurudayıoğlu, M. ve Karadağ, Ö. (2005). Kelime Hazinesi Çalışmaları Açısından Kelime Kavramı Üzerine Bir Değerlendirme, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 25(2), ss.293–307.
Kurudayıoğlu, M. ve Soysal, T. (2016). Cumhuriyet Dönemi Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programlarının Söz Varlığının Geliştirilmesi Açısından İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 45(210), 115-140.
MEB (1981). Temel Eğitim Okulları Türkçe Eğitim Programı, Tebliğler Dergisi, 2098, 327-356.
MEB (2005). İlköğretim Türkçe Dersi (1-5. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu, Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi, Ankara.
MEB (2015). Türkçe Dersi (1-8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara.
Onan, B. (2013). Dil eğitiminin temel kavramları. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Özbay, M. (2004). Yeniden Yapılandırma Çerçevesinde Türkçe Eğitimi Programı ve Bazı Öneriler, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, XII. Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri, C. IV, Ankara.
Özbay, M. ve Melanlıoğlu, D. (2008). Türkçe Eğitiminde Kelime Hazinesinin Önemi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, S.5(1), ss.30-45.
Selin, A. ve Baş, B. (2015). Çizgi Filmlerdeki Söz Varlığıyla İlkokul Öğrencilerinin Söz Varlığı Üzerine Bir Araştırma, Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(4), 84-99.
Temizyürek, F. ve Balcı, A. (2006). Cumhuriyet Dönemi İlköğretim Okulları Türkçe Programları, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayınları, Ankara.

Toplam 17 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm	Makaleler
Yazarlar	Mehmet Kurudayıoğlu Taşkın Soysal
Yayımlanma Tarihi	26 Ekim 2016
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2016 Cilt: 4 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA	Kurudayıoğlu, M., & Soysal, T. (2016). Cumhuriyet Dönemi İlkokul Türkçe Dersi Öğretim Programlarının Söz Varlığının Geliştirilmesi Açısından İncelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(4), 559-598. https://doi.org/10.16916/aded.90932