Türkçe Öğretmeni Adaylarının Bilgi Okuryazarlık Düzeylerinin İncelenmesi

Murat Özbay; Mehmet Emre Çelik

doi:10.16916/aded.15991

-

Yıl 2013, Cilt: 1 Sayı: 4, 10 - 21, 01.12.2013

Murat Özbay Mehmet Emre Çelik

https://doi.org/10.16916/aded.15991

Cited By: 9

Öz

The aim of this research is to ascertain information literacy levels of turkish candidate teachers. In this context, “information literacy scale” is applied to students, total of 666 who are first and forth grade at Ondokuz Mayıs, Selçuk, Gazi, Mersin and Dicle universities. In this study, information literacy term,skills and importance of being information literate are argued; result of the scale on the purpose of determining candidate teachers’ level of information literacy are probed in terms of several factors and commented by charts.

Anahtar Kelimeler

information literacy , Turkish candidate teachers , raising teacher

Kaynakça

Aldemir, A. (2004). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlık düzeyleri: Sakarya Üniversitesi örneği. Ankara: Hacettepe üniversitesi, Yayımlanmamış doktora tezi.
Altun, A. (2005). Gelişen teknolojiler ve yeni okuryazarlıklar. Ankara: Anı Yayıncılık.
Başaran, M. (2005). Sınıf öğretmeni adaylarının bilgi okuryazarlıklarının değerlendirilmesi. GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. 25, S. 3, 163-177.
CILIP, (2004). “Chartered institute of library and information professionals”. İnternetten 15 Haziran 2013’te http://www.cilip.org.uk/get-involved/advocacy/information-literacy/Pages/definition.aspx adresinden alınmıştır.
Erdem, M. ve Akkoyunlu, B. (2002). İlköğretim sosyal bilgiler dersi kapsamında beşinci sınıf öğrencileriyle yürütülen ekiple proje tabanlı öğrenme üzerine bir çalışma. İlköğretim-online1 (1), sf. 2-11. İnternet'ten 20 Mayıs 2012’de http://ilkogretim-online.org.tr/vol1say1/v01s01a.pdf adresinden alınmıştır.
Güneş, F. (1997). Okur-yazarlık kavramı ve düzeyleri . A.Ü.Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36, 291-301.
Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
Kaya, S. ve Durmuş, A. (2008). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı ve araştırma yaparken interneti kullanma düzeyleri. II. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu Sempozyum Kitabı (ss. 778-786). Kuşadası: Türkiye.
Korkut, E. ve Akkoyunlu, B. (2008). Yabancı dil öğretmen adaylarının bilgi ve bilgisayar okuryazarlık öz yeterlikleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 34, 178-188.
Kurudayıoğlu, M. ve Tüzel, S. (2010). 21. yüzyıl okuryazarlık türleri, değişen metin algısı ve Türkçe eğitimi. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, Güz,S. 28, s. 283-298.
MEB, (2008). Türkçe öğretmeni özel alan yeterlikleri. s: 46-57, Ankara: MEB Basımevi.
Seferoğlu, S. S. (2009). Yeterlikler, standartlar ve bilişim teknolojilerindeki gelişmeler ışığında öğretmenlerin sürekli mesleki eğitimi. Eğitimde Yansımalar IX: Türkiye'nin Öğretmen Yetiştirme Çıkmazı Ulusal Sempozyumu Sempozyum Kitabı (ss. 204-217) Ankara: Başkent Üniversitesi.
Ek 1: Bilgi Okuryazarlığı ölçeği Ölçek Maddeleri Çok zo rlan ıy o ru m (1) Zo rl an mıyo ru m (2) Karars ız ım ( 3) Zo rl an mıyo ru m (4) H iç zo rl an mıyo ru m (5) Ödev araştırma konusunu kendim belirlemek durumunda kaldığımda Ödev araştırma konusuna ilişkin bilgi gereksinimimi tanımlamakta Ödev araştırma konusunu genişletmekte ve daraltmakta Gereksinim duyduğum bilgiyi nasıl ve nerede bulacağımı bilmekte Bilgi aramada konuyu en iyi ifade eden (anahtar) kelimeleri belirlemekte Hangi tür bilgi kaynağının hangi tür bilgi gereksinimi için daha uygun olduğuna karar vermekte Farklı türlerdeki bilgi kaynaklarını (ansiklopedi, dergi, rehber, yıllık vb.) kullanmakta Web kaynaklarını kullanmakta Bilgiye erişimi sağlayan indexleri ve elektronik veri tabanlarını seçmekte ve kullanmakta Web arama motorlarını (Google, Yahoo vb.) kullanmakta Elektronik bilgi erişim sistemlerindeki yönlendirici bilgileri anlamakta ve uygulamakta Bilgisayarla bilgi ararken tarih, dil ve tür gibi sınırlamalar yapmakta Bilgisayarla bilgi ararken kavramlar arasındaki ilişkileri “ve,veya,değil” kullanarak belirlemekte Bilgi ararken başarısız olursam farklı arama yaklaşımlarını denemekte Kütüphane kataloğunu kullanmakta Katalogda kaynaklarla ilgili sunulan bilgiyi anlamakta Üniversite dışındaki diğer kütüphaneleri kullanmakta Elde ettiğim bilginin nitelik ve nicelik açısından konuya uygunluğunu değerlendirmekte Elde ettiğim bilgiyi güncellik, güvenirlik, doğruluk tarafsızlık gibi unsurlar açısından değerlendirmekte Web kaynaklarını güncellik, güvenirlik, doğruluk tarafsızlık gibi unsurlar açısından değerlendirmekte Elde ettiğim bilgi kaynağını okuyup temel fikrini belirlemekte Okuduğum bilgi kaynakları arasındaki benzer ve farklı noktaları belirlemekte Elde ettiğim bilgiyi yorumlamakta Önceki bilgilerimle yeni elde ettiğim bilgiyi ilişkilendirmekte Kaynaklardan elde ettiğim bilgiyi kendi sözcüklerimle yeniden ifade etmekte Ödev/araştırma yaparken çok sayıda kaynağı bir arada kullanmakta Ödevin bölümlerini (kapak, içindekiler, giriş, kaynakça, ekler vb.) düzenlemekte Ödev içinde hangi bilginin nereden alındığını göstermekte (gönderme/atıf, alıntı gibi metin içinde kaynak belirtme) Ödev/araştırmada kullandığım farklı kaynakların (kitap, dergi, web sayfası gibi) listesini kaynakça bilgileri hazırlamakta Ödev araştırma sonuçlarını sözlü olarak sunmakta Araştırma sonuçlarımı yazılı olarak (ödev, rapor, makale vb.) sunmakta Bilginin sunumunda sayfa sayfa sayısı, zaman sınırı gibi sınırlamalara uymakta Bilginin iletiminde/sunumunda uygun teknolojiyi kullanmakta Yaptığım ödevleri/araştırmaları eleştirmekte (güçlü ve zayıf yönlerini tanımakta) Bilgi ile faaliyetlerimden ileriye yönelik dersler çıkartmakta (Aldemir, 2004)