Abstract
Bu çalışma, ilköğretim ikinci sınıf öğrencilerinin deyim öğrenebileceği düşünülerek hazırlanmıştır. Ana dili öğretiminde, kelime ve deyim öğretimi için çoğunlukla geleneksel yöntemler kullanılmaktadır. Geleneksel yöntemlerin dışında yöntem ve tekniklerle deyimlerin erken yaşlarda öğrenilebileceği varsayımından hareketle görseller ve tahkiyeli metinler aracılığıyla ilköğretim ikinci sınıf öğrencilerine deyim öğretme çalışmanın amacını oluşturmuştur. Bu amaçla deneysel yöntem tercih edilerek Kırıkkale ili Merkez ilçesinde rastgele seçilen bir okulun ikinci sınıf öğrencilerinden deney ve kontrol grubu oluşturulmuştur. Çalışmada programda yer alan “Dünyamız ve Uzay” teması ile alakalı 15 deyim ve “Hayvanlar”ın yer aldığı 15 deyim Metin Yurtbaşı‟nın “Deyimler Sözlüğü”nden seçilmiştir. Bu deyimlerin bilinip bilinmediğini belirlemek için ön test uygulanmıştır. Ön test sonucunda öğrencilerin deyimleri bilmedikleri ortaya çıkmıştır. Bir derste beş deyim öğretileceği planlanarak 6 metin yazılmıştır. Bu metinler için uzman görüşü alınmıştır. Seçilen deyimler deney grubunda kullanılmak üzere bir uzman tarafından deyimin anlamına ve hikâyede geçtiği duruma uygun olarak resmedilmiştir. Deney grubunda görseller ve hikâyeler aracılığı ile öğretim yapılırken kontrol grubunda geleneksel yöntem izlenmiştir. Çalışma sonunda ikinci sınıf düzeyindeki öğrencilerin deyim öğrenebildiği ortaya çıkmıştır. Görsellerin kullanıldığı deney grubunda öğrenme yüzdesi çok yüksektir. Bu çalışma ile kelime öğretimine başlandığı andan itibaren deyim de öğretilebileceği ortaya konmuştur. Kelime ve deyim öğretiminde kullanılan teknik ve tekrarın önemli olduğu belirlenmiştir.
References
- Aksan, D. (2004). Türkçenin sözvarlığı. Ankara: Engin Yayınları.
- Akyol, H. (1997). Kelime öğretimi. Millî Eğitim, 134, 46-47.
- Akyol, H. ve Temur, T. (2014). Kelime hazinesinin geliştirilmesi. A. Kırklılıç ve H. Akyol (Ed.), İlköğretimde Türkçe öğretimi (4. Baskı) (ss. 193-229). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Akyüz Aru, S. (2013). Yeni ilköğretim programına göre hazırlanan Türkçe ders kitaplarında kelime hazinesini geliştirmeye yönelik planlamanın incelenmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış̧ Yüksek Lisans Tezi.
- Barın, E. ve Demir, C. (2006). Türk dil bilgisi 1. Ankara: Öncü Kitap.
- Baş, B. (2005). 2005 yılında yayımlanmış̧ bazı çocuk dergilerindeki söz varlığı üzerine bir değerlendirme. Hüseyin Kıran (Ed.). XIV. Eğitim Bilimleri Kongresi-Kongre Kitabı-2, Ankara: Anı Yayıncılık.
- Baş, B. (2006). 1985-2005 yılları arasında çocuk edebiyatı sahasında yazılmış̧ tahkiyeli metinlerin söz varlığı üzerine bir araştırma, Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış̧ Doktora Tezi.
- Baş, B. ve Karadağ, Ö. (2012). Söz varlığı üzerine yurt dışında ve Türkiye’de yapılan temel araştırmalar. Millî Eğitim, 193. 81-105.
- Baş, B. ve İnan-Yıldız, F. (2015). 2. Sınıf Türkçe Ders Kitabındaki Metinlerin Okunabilirlik Açısından İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 52-61.
- Başoğlu, N., Kaplan, T. ve Okur, A. (2014). İlköğretim birinci kademede sözcük öğretimi ile ilgili çalışmaların incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(4), 50-65.
- Biçer, N. ve Polatcan, F. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretı̇mı̇nde kelime öğrenme stratejilerı̇nı̇n değerlendı̇rı̇lmesı̇. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü̈ Dergisi [TAED] 54, , 811-828
- Demirekin, M. (2017). Yabancı dil olarak Türkçenin anlamlandırılmasında kelime ve dil öğrenme stratejileri kullanımı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
- Doğan, Y. (2014). Yabancılara Türkçe kelime öğretiminde market broşürlerinden yararlanma. Journal of Language and Linguistic Studies, 10(1), 89-98.
- Erkan, A. G. (1999). Dört temel dil becerisi üzerine. Dil Dergisi. 76, 50-63.
- Gözaydın, N. (2010), İlköğretimde soyut ve somut kavramların öğretilmesi. Türk Dili-Dil ve Edebiyat Dergisi, 702. 1147-1152.
- Gür, T., Coşkun, İ., & Sağlam, F. (2013). İlkokul 2, 3 ve 4. sınıf Türkçe ders kitapları bütüncesinin kelime hazinesini geliştirme eğitimi açısından incelenmesi, Turkish Studies, 8(1), 1561-1570.
- Kantemir, E. (1997). Yazılı ve sözlü anlatım. Ankara: Engin Yayınevi.
- Kaplan, M. (1982). Kültür ve dil. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Kaptan, S. (1998). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. Ankara: Tekışık Web Ofset Tesisleri.
- Karadağ, Ö. (2013). Kelime öğretimi. İstanbul: Kriter Yayınevi.
- Karatay, H. (2007). Kelime öğretimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 141-153.
- Kavcar, C., Ferhan O. ve Sever, S. (2004). Türkçe öğretimi, Türkçe ve sınıf öğretmenleri için. Ankara: Engin Yayınları.
- Korkmaz, Z. (1992). Gramer terimleri sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Korkmaz, Z. (2007). Türk dili üzerine araştırmalar-3. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Karadağ, Ö. (2018). Kelime öğretimi. Ankara: Kriter
- Kurudayıoğlu, M. ve Karadağ, Ö. (2005). Kelime hazinesi çalışmaları acısından kelime kavramı üzerine bir değerlendirme. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (2), 293-307.
- MEB (2005). İlköğretim Türkçe dersi müfredat programı. Ankara: MEB Basımevi.
- Memiş, M.R. (2018). Kelime hazinesi ve yabancı dilde kelime öğretimi üzerine. Turkish Studies, 13(19) 1273-1289.
- Okur, A. ve Dağtaş̧, A. (2014). Ortaokula yönelik kelime öğretimi çalışmaları. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(4), 66-84.
- Örge, F. (2003). İlköğretim I. kademe beşinci sınıfta deyimlerin öğretimine ilişkin kullanılabilecek aktivitelere yönelik bir araştırma. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Özbay M. ve Melanlıoğlu, D. (2008). Türkçe Eğitiminde Kelime Hazinesinin Önemi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 30-45.
- Özkırımlı, A. (1994). Dil ve anlatım. Ankara: Ümit Yayıncılık.
- Pehlivan, A. (2003). Türkçe ders kitaplarında sözcük dağarcığını geliştirme sorunu ve çözüm Yolları, Dil Dergisi, 122, 84–91.
- TDK Güncel Türkçe Sözlük (2020). https://sozluk.gov.tr/ adresinden 06/05/2020 tarihinde erişilmiştir.
- Tosunoğlu, M. (1998). İlköğretim okuluna başlayan öğrencilerin okuma- yazmayı öğrenmeden önceki kelime serveti üzerine bir araştırma. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
- Yurtbaşı, M. (1996). Deyimler sözlüğü. İstanbul: Excellence Publising.
- Zorpuzan, R. (2019). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kavram haritalarının kelime öğretimi üzerine etkisi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Abstract
This study is prepared in line with the assumption that primary school second grade students can learn idioms. In mother tongue teaching, mostly traditional methods are used for teaching words and phrases. Based on the assumption that idioms can be learned at an early age with untraditional methods and techniques, the aim of the study is to teach idioms to second grade students through visuals and narrative texts. With this aim, experimental method was selected, and an experimental and control group was formed from the second grade students of a randomly selected school in the central district of Kırıkkale. In the study, 15 idioms related to the theme of "Our Earth and Space" and 15 idioms containing "Animals" were selected from Metin Yurtbasi's "Dictionary of Idioms". A pre-test was applied to determine whether these idioms were known or not. Findings of the pre-test revealed that the students did not know the idioms. It was planned that five idioms would be taught in one lesson and 6 texts were written. Expert opinion was taken for these texts. The selected idioms were illustrated by an expert to be used in the experimental group, in accordance with the meaning of the idiom and the situation in the story. While teaching with visuals and stories in the experimental group, a traditional method was followed in the control group. At the end of the study, it was revealed that second grade students could learn idioms. The learning percentage was very high in the experimental group in which visuals were used. According to the findings of the study, we conclude that idioms can be taught from the moment vocabulary teaching begins. It is also determined that the technique and repetition in the teaching of words and phrases are important.
References
- Aksan, D. (2004). Türkçenin sözvarlığı. Ankara: Engin Yayınları.
- Akyol, H. (1997). Kelime öğretimi. Millî Eğitim, 134, 46-47.
- Akyol, H. ve Temur, T. (2014). Kelime hazinesinin geliştirilmesi. A. Kırklılıç ve H. Akyol (Ed.), İlköğretimde Türkçe öğretimi (4. Baskı) (ss. 193-229). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Akyüz Aru, S. (2013). Yeni ilköğretim programına göre hazırlanan Türkçe ders kitaplarında kelime hazinesini geliştirmeye yönelik planlamanın incelenmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış̧ Yüksek Lisans Tezi.
- Barın, E. ve Demir, C. (2006). Türk dil bilgisi 1. Ankara: Öncü Kitap.
- Baş, B. (2005). 2005 yılında yayımlanmış̧ bazı çocuk dergilerindeki söz varlığı üzerine bir değerlendirme. Hüseyin Kıran (Ed.). XIV. Eğitim Bilimleri Kongresi-Kongre Kitabı-2, Ankara: Anı Yayıncılık.
- Baş, B. (2006). 1985-2005 yılları arasında çocuk edebiyatı sahasında yazılmış̧ tahkiyeli metinlerin söz varlığı üzerine bir araştırma, Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış̧ Doktora Tezi.
- Baş, B. ve Karadağ, Ö. (2012). Söz varlığı üzerine yurt dışında ve Türkiye’de yapılan temel araştırmalar. Millî Eğitim, 193. 81-105.
- Baş, B. ve İnan-Yıldız, F. (2015). 2. Sınıf Türkçe Ders Kitabındaki Metinlerin Okunabilirlik Açısından İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 52-61.
- Başoğlu, N., Kaplan, T. ve Okur, A. (2014). İlköğretim birinci kademede sözcük öğretimi ile ilgili çalışmaların incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(4), 50-65.
- Biçer, N. ve Polatcan, F. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretı̇mı̇nde kelime öğrenme stratejilerı̇nı̇n değerlendı̇rı̇lmesı̇. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü̈ Dergisi [TAED] 54, , 811-828
- Demirekin, M. (2017). Yabancı dil olarak Türkçenin anlamlandırılmasında kelime ve dil öğrenme stratejileri kullanımı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
- Doğan, Y. (2014). Yabancılara Türkçe kelime öğretiminde market broşürlerinden yararlanma. Journal of Language and Linguistic Studies, 10(1), 89-98.
- Erkan, A. G. (1999). Dört temel dil becerisi üzerine. Dil Dergisi. 76, 50-63.
- Gözaydın, N. (2010), İlköğretimde soyut ve somut kavramların öğretilmesi. Türk Dili-Dil ve Edebiyat Dergisi, 702. 1147-1152.
- Gür, T., Coşkun, İ., & Sağlam, F. (2013). İlkokul 2, 3 ve 4. sınıf Türkçe ders kitapları bütüncesinin kelime hazinesini geliştirme eğitimi açısından incelenmesi, Turkish Studies, 8(1), 1561-1570.
- Kantemir, E. (1997). Yazılı ve sözlü anlatım. Ankara: Engin Yayınevi.
- Kaplan, M. (1982). Kültür ve dil. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Kaptan, S. (1998). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. Ankara: Tekışık Web Ofset Tesisleri.
- Karadağ, Ö. (2013). Kelime öğretimi. İstanbul: Kriter Yayınevi.
- Karatay, H. (2007). Kelime öğretimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 141-153.
- Kavcar, C., Ferhan O. ve Sever, S. (2004). Türkçe öğretimi, Türkçe ve sınıf öğretmenleri için. Ankara: Engin Yayınları.
- Korkmaz, Z. (1992). Gramer terimleri sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Korkmaz, Z. (2007). Türk dili üzerine araştırmalar-3. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Karadağ, Ö. (2018). Kelime öğretimi. Ankara: Kriter
- Kurudayıoğlu, M. ve Karadağ, Ö. (2005). Kelime hazinesi çalışmaları acısından kelime kavramı üzerine bir değerlendirme. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25 (2), 293-307.
- MEB (2005). İlköğretim Türkçe dersi müfredat programı. Ankara: MEB Basımevi.
- Memiş, M.R. (2018). Kelime hazinesi ve yabancı dilde kelime öğretimi üzerine. Turkish Studies, 13(19) 1273-1289.
- Okur, A. ve Dağtaş̧, A. (2014). Ortaokula yönelik kelime öğretimi çalışmaları. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(4), 66-84.
- Örge, F. (2003). İlköğretim I. kademe beşinci sınıfta deyimlerin öğretimine ilişkin kullanılabilecek aktivitelere yönelik bir araştırma. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Özbay M. ve Melanlıoğlu, D. (2008). Türkçe Eğitiminde Kelime Hazinesinin Önemi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 30-45.
- Özkırımlı, A. (1994). Dil ve anlatım. Ankara: Ümit Yayıncılık.
- Pehlivan, A. (2003). Türkçe ders kitaplarında sözcük dağarcığını geliştirme sorunu ve çözüm Yolları, Dil Dergisi, 122, 84–91.
- TDK Güncel Türkçe Sözlük (2020). https://sozluk.gov.tr/ adresinden 06/05/2020 tarihinde erişilmiştir.
- Tosunoğlu, M. (1998). İlköğretim okuluna başlayan öğrencilerin okuma- yazmayı öğrenmeden önceki kelime serveti üzerine bir araştırma. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
- Yurtbaşı, M. (1996). Deyimler sözlüğü. İstanbul: Excellence Publising.
- Zorpuzan, R. (2019). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kavram haritalarının kelime öğretimi üzerine etkisi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Other Fields of Education |
| Journal Section | Articles |
| Authors | |
| Publication Date | October 29, 2020 |
| Published in Issue | Year 2020Volume: 8 Issue: 4 |
