Research Article
BibTex RIS Cite

Avusturya’daki Türkçe Ana Dili Dersine Yönelik Ebeveyn Görüşleri: Viyana Örneği

Year 2025, Volume: 13 Issue: 3, 655 - 671, 24.07.2025
https://doi.org/10.16916/aded.1687989

Abstract

Çalışmanın amacı, Avusturya'da bulunan iki dilli Türk çocuklarının ebeveynlerinin "Türkçe Ana Dili" dersine yönelik görüşlerini incelemektir. Nitel olarak yürütülen bu çalışma, Viyana’da söz konusu dersi alan 20 öğrencinin ebeveynleriyle yarı yapılandırılmış görüşmeler ile yürütülmüştür. Ebeveynlerden ses kaydı alınmış ve bu kayıtlar metinlere dönüştürülmüştür. Bulgularda çocukların Türkçeye yönelik sorunları belirlenip, standart Türkçeyi kullanamama, yarı Almanca yarı Türkçe sözcükler kullanma, Türkçe kelime hazinesi eksikliği ve yanlış kullanım gibi sorunlar belirlenmiştir. Ebeveynler, Türkçe Ana Dili dersini gerekli bulup, çocuklarının bu dersi almasını istemektedir. Ebeveynler, çocuklarının Türkçelerini ilerletmesi, Türkçeyi daha iyi kullanması ve Türk kültürünü öğrenmesini istemektedirler. Çalışmada, çocukların kendilerini daha iyi bir şekilde ifade etme, aile ile iletişime geçme, Almanca öğrenme ve özgüven kazanma gibi gelişimleri tespit edilmiştir. Ebeveynler, derse ayrılan saatin yetersiz olduğunu düşünmekte ve öğretmenlerin dersi çocuklarına sevdirmesini, güzel Türkçe kullanmalarının sağlanmasını ve okul yönetimi ile iletişime geçmeyi talep etmektedirler. Ebeveynler, Türk dilini ve kültürünü öğrenmeleri için Türkiye'ye tatile gitme, Türkçe kitap okuma gibi aktivitelerle çocuklarını desteklediklerini söylemişlerdir. Çalışmanın sonunda, bazı önerilerde de bulunulmuştur.

References

  • Aldemir, F. F. ve Aytan, T. (2022). Öğretmen görüşlerine göre Viyana'da Türkçe öğretiminin sorunları ve çözüm önerileri. Türkiye Eğitim Dergisi, 7(1), 204- 228.
  • Anderson, G. ve Arsenault, N. (1998). Fundamentals of educational research (2nd ed.). London: Routledge.
  • Aytan, T., Başkapan, A. ve Uysal, G. (2018). Avrupalı Türkler ana dili eğitimi çalıştayları üzerine bir değerlendirme. Turkophone, 5(2), 16-34.
  • Baş, T., Usta, Y. ve Uyar, E. Ö. (2008). Derinlemesine görüşme. T. Baş ve U. Akturan (ed.), Nitel araştırma yöntemleri: NVivo 7.0 ile nitel veri analizi içinde (ss. 111–117). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Bekir, H. ve Aydın, R. (2018). Almanya'da yaşayan Türk ebeveynlerin anadilin okul başarısına etkisine ilişkin görüşleri. Journal of World of Turks/Zeitschrift für die Welt der Türken, 10(1), 95-107.
  • Belet, Ş. D. (2009). İki dilli Türk öğrencilerin ana dili Türkçeyi öğrenme durumlarına ilişkin öğrenci, veli ve öğretmen görüşleri Fjell İlköğretim Okulu örneği, Norveç. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21), 71-85.
  • Berg, B. L., Lune, H. and Lune, H. (2004). Qualitative research methods for the social sciences. Boston: Pearson.
  • Busch, B. (2013). Mehrsprachigkeit. Wien: Facultas/UTB.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Fleck, E. (2011). Der muttersprachliche Unterricht: Schulrechtliche und schulorganisatorische Rahmenbedingungen. In Kroatisches Kultur- und Dokumentationszentrum (HKDC) & Landesschulrat für das Burgenland (eds.), Der Weg zur Mehrsprachigkeit (pp. 37–40). Eisenstadt: Landesschulrat für das Burgenland.
  • Fürstenau, S. and Gomolla, M. (2011). Einführung. In Fürstenau, S. & Gomolla, M. (Eds.), Migration und schulischer Wandel: Mehrsprachigkeit (pp. 13-23). Wiesbaden: VS.
  • Gogolin, I. and Neumann, U. (1997). Spracherwerb und Sprachentwicklung in einer zweisprachigen Lebenssituation bei monolingualer Grundorientierung der Gesellschaft: Gutachten für den Arbeitskreis Neue Erziehung. Hamburg: Arbeitsstelle Interkulturelle Bildung, Intercultural Studies der Universität Hamburg.
  • Herzog-Punzenberger, B. 2017. Migration und Mehrsprachigkeit – Wie fit sind wir für die Vielfalt? Vienna: AK Wien.
  • Kepenek, P. ve Arıcı, A. F. (2022). Avusturya’da Türkçe öğretimi üzerine nitel bir araştırma: Sorunlar ve beklentiler. Türkiye Eğitim Dergisi, 7(2), 380-397.
  • Knappik, M. and Thoma, N. (2015). Sprache und Bildung in Migrationsgesellschaften: Machtkritische Perspektiven auf ein prekarisiertes Verhältnis. Eine Einführung. In N. Thoma and M. Knappik (Eds.), Sprache und Bildung in Migrationsgesellschaften: Machtkritische Perspektiven auf ein prekarisiertes Verhältnis (pp. 9–23). Wien: Transcript.
  • Krumm, H. J. (2009). Die bedeutung der mehrsprachigkeit in den identitätskonzepten von migrantinnen und migranten. Streitfall zweisprachigkeit–the bilingualism controversy, 233-247.
  • Marshall, C. and Rossman, G. B. (2006). Designing qualitative research. London: Sage Publications.
  • Merriam, S. B. (2013). Qualitative research: A guide to design and implementation. New York: John Wiley & Sons Inc.
  • Weth, C., & Noack, C. (2012). Orthographie- und Schriftspracherwerb in mehreren Sprachen – ein Forschungsüberblick. In W. Grießhaber & Z. Kalkavan (Eds.), Orthographie- und Schrifterwerb bei mehrsprachigen Kindern (pp. 15-34). Freiburg, Germany: Fillibach Verlag.
  • Özbay, M. (2006). Türkçe özel öğretim yöntemleri. Ankara: Öncü Kitabevi.
  • Parlak, H. (2014). Avustralya'daki Türk ailelerin ana dil edinimi üzerindeki rolü. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, (32).
  • Patton, M. Q. (2015). Qualitative evaluation and research methods. Thousand Oaks: Sage Publications.
  • Potkanski, M. (2010). Türkische MigrantInnen in Österreich: Zahlen. Fakten. Einstellungen. Österreichischer Integrationsfonds, Wien.
  • Punch, K. (2005). Introduction to social research: Quantitative and qualitative approaches (2nd ed.). London: Sage.
  • Rengi, Ö. ve Polat, S. (2019). Çokkültürlü eğitim ortamlarında anadili ve kültür öğretmenlerinden beklentilerin veli görüşlerine göre incelenmesi: Türkçe ve Türk kültürü dersi öğretmenleri Almanya Baden-Württemberg Eyaleti Stuttgart örneği. In N. A. Dellal & S. Koch (eds.), Contemporary educational researches: Theory and practice in education (pp. 281–292). Frankfurt am Main, Germany: International Contemporary Educational Research Congress.
  • Salkind, N. J. (1991). Exploring research. NewYork: Macmillan.
  • Sarıbaş, M. ve Demir, N. (2020). İsviçre'de Yaşayan Türk çocuklarının ana dili eğitiminde karşılaştıkları problemlerin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18(2), 874-892.
  • Sarter, H. (2013). Mehr sprachig keit und Schule. Eine Einführung. Darmstadt: WBG.
  • Six-Hohenbalken, M. A. (2001). Migrantenfamilien aus der Türkei in österreich. wohnen,verortungund heimatmiteinem exkursüberdie wohnsituationim aufnahmeland. Wien: Österreichisches Institut für Familienforschung.
  • Steinbach, A. (2017). Also in meiner Klassewirdnatürlich Deutsch gesprochen“ -kritische Anfragen an institutionalisierte Handlungsroutinen im Kontext von Mehrsprachigkeit. Zeitschrift für Grundschulforschung. Bildung im Elementar- und Primarbereich, 10(2), 75-87.
  • Şengül, K. ve Toygar, Y. S. (2021). Veli görüşlerine göre Hollanda’da yaşayan iki dilli Türk çocuklarının Türkçe öğrenme durumları: güçlükler ve gelecek beklentisi. Eğitim Bilim ve Araştırma Dergisi, 2(2), 202-220.
  • Weber, M. (2011). Pädagogische Routinen und hausgemachte “interkulturelle” Probleme. Vom praktischen Nutzen, Heterogenität besser zu verstehen. In Neumann, U., Schneider, J. (eds.), Schulemit migrationshinter grund (pp. 156-167). Münster, New York, München, Berlin: Waxmann.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Yağmur, K. (2015). Multilingualism in migrant Communities. In Cenoz, J., Gorter, D. and May, S. (Ed.), Language awareness and multilingualism, encyclopedia of language and education (pp. 1-15). Wiesbaden: Springer.

Parent Opinions on the Turkish Mother Tongue Lesson in Austria: The Case of Vienna

Year 2025, Volume: 13 Issue: 3, 655 - 671, 24.07.2025
https://doi.org/10.16916/aded.1687989

Abstract

The study aims to examine the views of parents of bilingual Turkish children in Austria on the "Turkish Mother Tongue" course. As a qualitative study, semi-structured interviews were conducted with the parents of 20 students who attended the course in Vienna. The audio recordings taken from the parents were transcribed. The findings determined the children's problems with Turkish, and observed problems such as not speaking standard Turkish, using half Turkish and half German words, lack of Turkish vocabulary and incorrect usage. Parents find the Turkish Mother Tongue course necessary and support their children to take the course. Parents want their children to improve their Turkish, speak better Turkish and learn Turkish culture. In the study, children's developments such as expressing themselves better, communicating with their families, learning German and gaining self-confidence were observed. Parents think that the course hours are insufficient and want teachers to make the children enjoy the course, speak good Turkish and communicate with the school administration. Parents stated that they support their children to learn Turkish and Turkish culture with activities such as vacationing in Türkiye and reading Turkish books. Some suggestions were made based on the findings of the research.

References

  • Aldemir, F. F. ve Aytan, T. (2022). Öğretmen görüşlerine göre Viyana'da Türkçe öğretiminin sorunları ve çözüm önerileri. Türkiye Eğitim Dergisi, 7(1), 204- 228.
  • Anderson, G. ve Arsenault, N. (1998). Fundamentals of educational research (2nd ed.). London: Routledge.
  • Aytan, T., Başkapan, A. ve Uysal, G. (2018). Avrupalı Türkler ana dili eğitimi çalıştayları üzerine bir değerlendirme. Turkophone, 5(2), 16-34.
  • Baş, T., Usta, Y. ve Uyar, E. Ö. (2008). Derinlemesine görüşme. T. Baş ve U. Akturan (ed.), Nitel araştırma yöntemleri: NVivo 7.0 ile nitel veri analizi içinde (ss. 111–117). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Bekir, H. ve Aydın, R. (2018). Almanya'da yaşayan Türk ebeveynlerin anadilin okul başarısına etkisine ilişkin görüşleri. Journal of World of Turks/Zeitschrift für die Welt der Türken, 10(1), 95-107.
  • Belet, Ş. D. (2009). İki dilli Türk öğrencilerin ana dili Türkçeyi öğrenme durumlarına ilişkin öğrenci, veli ve öğretmen görüşleri Fjell İlköğretim Okulu örneği, Norveç. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21), 71-85.
  • Berg, B. L., Lune, H. and Lune, H. (2004). Qualitative research methods for the social sciences. Boston: Pearson.
  • Busch, B. (2013). Mehrsprachigkeit. Wien: Facultas/UTB.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Fleck, E. (2011). Der muttersprachliche Unterricht: Schulrechtliche und schulorganisatorische Rahmenbedingungen. In Kroatisches Kultur- und Dokumentationszentrum (HKDC) & Landesschulrat für das Burgenland (eds.), Der Weg zur Mehrsprachigkeit (pp. 37–40). Eisenstadt: Landesschulrat für das Burgenland.
  • Fürstenau, S. and Gomolla, M. (2011). Einführung. In Fürstenau, S. & Gomolla, M. (Eds.), Migration und schulischer Wandel: Mehrsprachigkeit (pp. 13-23). Wiesbaden: VS.
  • Gogolin, I. and Neumann, U. (1997). Spracherwerb und Sprachentwicklung in einer zweisprachigen Lebenssituation bei monolingualer Grundorientierung der Gesellschaft: Gutachten für den Arbeitskreis Neue Erziehung. Hamburg: Arbeitsstelle Interkulturelle Bildung, Intercultural Studies der Universität Hamburg.
  • Herzog-Punzenberger, B. 2017. Migration und Mehrsprachigkeit – Wie fit sind wir für die Vielfalt? Vienna: AK Wien.
  • Kepenek, P. ve Arıcı, A. F. (2022). Avusturya’da Türkçe öğretimi üzerine nitel bir araştırma: Sorunlar ve beklentiler. Türkiye Eğitim Dergisi, 7(2), 380-397.
  • Knappik, M. and Thoma, N. (2015). Sprache und Bildung in Migrationsgesellschaften: Machtkritische Perspektiven auf ein prekarisiertes Verhältnis. Eine Einführung. In N. Thoma and M. Knappik (Eds.), Sprache und Bildung in Migrationsgesellschaften: Machtkritische Perspektiven auf ein prekarisiertes Verhältnis (pp. 9–23). Wien: Transcript.
  • Krumm, H. J. (2009). Die bedeutung der mehrsprachigkeit in den identitätskonzepten von migrantinnen und migranten. Streitfall zweisprachigkeit–the bilingualism controversy, 233-247.
  • Marshall, C. and Rossman, G. B. (2006). Designing qualitative research. London: Sage Publications.
  • Merriam, S. B. (2013). Qualitative research: A guide to design and implementation. New York: John Wiley & Sons Inc.
  • Weth, C., & Noack, C. (2012). Orthographie- und Schriftspracherwerb in mehreren Sprachen – ein Forschungsüberblick. In W. Grießhaber & Z. Kalkavan (Eds.), Orthographie- und Schrifterwerb bei mehrsprachigen Kindern (pp. 15-34). Freiburg, Germany: Fillibach Verlag.
  • Özbay, M. (2006). Türkçe özel öğretim yöntemleri. Ankara: Öncü Kitabevi.
  • Parlak, H. (2014). Avustralya'daki Türk ailelerin ana dil edinimi üzerindeki rolü. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, (32).
  • Patton, M. Q. (2015). Qualitative evaluation and research methods. Thousand Oaks: Sage Publications.
  • Potkanski, M. (2010). Türkische MigrantInnen in Österreich: Zahlen. Fakten. Einstellungen. Österreichischer Integrationsfonds, Wien.
  • Punch, K. (2005). Introduction to social research: Quantitative and qualitative approaches (2nd ed.). London: Sage.
  • Rengi, Ö. ve Polat, S. (2019). Çokkültürlü eğitim ortamlarında anadili ve kültür öğretmenlerinden beklentilerin veli görüşlerine göre incelenmesi: Türkçe ve Türk kültürü dersi öğretmenleri Almanya Baden-Württemberg Eyaleti Stuttgart örneği. In N. A. Dellal & S. Koch (eds.), Contemporary educational researches: Theory and practice in education (pp. 281–292). Frankfurt am Main, Germany: International Contemporary Educational Research Congress.
  • Salkind, N. J. (1991). Exploring research. NewYork: Macmillan.
  • Sarıbaş, M. ve Demir, N. (2020). İsviçre'de Yaşayan Türk çocuklarının ana dili eğitiminde karşılaştıkları problemlerin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18(2), 874-892.
  • Sarter, H. (2013). Mehr sprachig keit und Schule. Eine Einführung. Darmstadt: WBG.
  • Six-Hohenbalken, M. A. (2001). Migrantenfamilien aus der Türkei in österreich. wohnen,verortungund heimatmiteinem exkursüberdie wohnsituationim aufnahmeland. Wien: Österreichisches Institut für Familienforschung.
  • Steinbach, A. (2017). Also in meiner Klassewirdnatürlich Deutsch gesprochen“ -kritische Anfragen an institutionalisierte Handlungsroutinen im Kontext von Mehrsprachigkeit. Zeitschrift für Grundschulforschung. Bildung im Elementar- und Primarbereich, 10(2), 75-87.
  • Şengül, K. ve Toygar, Y. S. (2021). Veli görüşlerine göre Hollanda’da yaşayan iki dilli Türk çocuklarının Türkçe öğrenme durumları: güçlükler ve gelecek beklentisi. Eğitim Bilim ve Araştırma Dergisi, 2(2), 202-220.
  • Weber, M. (2011). Pädagogische Routinen und hausgemachte “interkulturelle” Probleme. Vom praktischen Nutzen, Heterogenität besser zu verstehen. In Neumann, U., Schneider, J. (eds.), Schulemit migrationshinter grund (pp. 156-167). Münster, New York, München, Berlin: Waxmann.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Yağmur, K. (2015). Multilingualism in migrant Communities. In Cenoz, J., Gorter, D. and May, S. (Ed.), Language awareness and multilingualism, encyclopedia of language and education (pp. 1-15). Wiesbaden: Springer.
There are 34 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Turkish and Social Sciences Education (Diğer)
Journal Section Articles
Authors

Mahir Kalfa 0000-0002-5986-1206

Derya Acar 0009-0001-7552-1519

Publication Date July 24, 2025
Submission Date May 9, 2025
Acceptance Date July 7, 2025
Published in Issue Year 2025Volume: 13 Issue: 3

Cite

APA Kalfa, M., & Acar, D. (2025). Avusturya’daki Türkçe Ana Dili Dersine Yönelik Ebeveyn Görüşleri: Viyana Örneği. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 13(3), 655-671. https://doi.org/10.16916/aded.1687989