BibTex RIS Cite

-

Year 2013, Volume: 1 Issue: 1, 24 - 31, 01.03.2013
https://doi.org/10.16916/aded.16016

Abstract

The main aim of Turkish education is to develop vocabulary of an individual. Transportation, explanation and comprehension of idioms that are among the essential components of vocabulary have a great importance. From this aspect, the goals of the study are to discuss the capacity of dictionaries of idioms in idioms teaching of students, to evaluate the qualities of dictionaries according to their contents/comprehensiveness and forms and to explore the differences among dictionaries. In this paper, 100 idioms; which were selected from 6,7 and 8th grades coursebooks and reading materials of the same age group, have been searched in dictionaries of idioms published by five different publications, and the findings have evaluated quantitatively and qualitatively. In addition, dictionaries have been assessed as regard to their capacity to reply students applications, explanatory styles and formational characteristics. At the end of the study, it has been found out that there are remarkable differences among dictionaries of idioms of primary graders and there is no common method in preparing them.

References

  • Aksakal, M. (1997). Deyimler sözlüğü. İstanbul: Şenyıldız Yayınevi.
  • Aksan, D. (2004). Türkçenin sözvarlığı. Ankara: Engin Yayınevi.
  • Aksoy, Ö. A. (1984). Atasözleri ve deyimler sözlüğü-2 (Deyimler sözlüğü). Ankara: TDK Yayınları.
  • Baş, B. (2006). 1985-2005 yılları arasında çocuk edebiyatı sahasında yazılmış tahkiyeli metinlerin söz varlığı üzerine bir araştırma. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Benekçi, Ş. (2005). Deyimler sözlüğü. İstanbul: Damla Yayınevi.
  • Güzel, A., Karadağ, Ö. (2010). Türkçe eğitimi açısından okul sözlükleri. Uluslararası 3. Dünya Dili Türkçe Sempozyumu’nda sözlü bildiri. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Karadağ, Ö. (2011). İlköğretim Türkçe sözlüklerinin hazırlanmasında temel ölçütler. Türklük Bilimi Araştırmaları, 30, 193-207.
  • Levent, İ. (2010). Deyimler sözlüğü. İstanbul: Bu Yayınevi.
  • Özdemir, A. (2010). İlköğretim deyimler sözlüğü. İstanbul: Bordo Siyah.
  • Saraçbaşı, M. E. (2010). Örnekleriyle büyük deyimler sözlüğü. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Sinan, A. T. (2008). Deyim kavramı üzerine notlar. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 91-98. Türkçe sözlük. Ankara: TDK. www.tdk.gov.tr
  • Uluçay, M. (2011). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığının ortaöğretim Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarındaki metinlere altyapı oluşturmada yeterliliği. Erzincan: Erzincan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Yıldırım, A., Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Yıldırım, A. (2010). Yeni atasözleri ve deyimler sözlüğü. İstanbul: Bilge Kültür Sanat.

İlköğretim Okulları İçin Hazırlanan Deyim Sözlükleri Üzerine Bir Değerlendirme

Year 2013, Volume: 1 Issue: 1, 24 - 31, 01.03.2013
https://doi.org/10.16916/aded.16016

Abstract

Türkçe öğretiminin temel amaçlarından biri de bireyin söz varlığını geliştirmektir. Söz varlığının önemli unsurlarından olan deyimlerin, sözlükler aracılığı ile öğrenciye aktarımı, açıklanması ve kavratılması büyük önem göstermektedir. Bu doğrultuda, çalışmanın amacı, deyim sözlüklerinin, öğrenciye deyim öğretimi açısından yeterliliğini tartışmak, sözlüklerin içerik/kapsam ve biçim açısından özelliklerini değerlendirmek ve sözlükler arasındaki farklılıkları ortaya koyabilmektir. Araştırmada, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarından ve aynı hedef kitlenin okuma materyallerinden seçilen 100 (yüz) deyim, beş ayrı yayınevince yayımlanmış deyim sözlüklerinde taranmış, bulgular nicel ve nitel olarak değerlendirilmiştir. Ayrıca, sözlükler öğrenci başvurusunu karşılayabilme, deyimleri açıklama tarzları, biçimsel özellikler açısından incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda, ilköğretim öğrencilerine yönelik hazırlanan deyim sözlükleri arasında kayda değer farklılıklar olduğu ve sözlüklerin hazırlanmasında ortak bir yöntem bulunmadığı tespit edilmiştir.

References

  • Aksakal, M. (1997). Deyimler sözlüğü. İstanbul: Şenyıldız Yayınevi.
  • Aksan, D. (2004). Türkçenin sözvarlığı. Ankara: Engin Yayınevi.
  • Aksoy, Ö. A. (1984). Atasözleri ve deyimler sözlüğü-2 (Deyimler sözlüğü). Ankara: TDK Yayınları.
  • Baş, B. (2006). 1985-2005 yılları arasında çocuk edebiyatı sahasında yazılmış tahkiyeli metinlerin söz varlığı üzerine bir araştırma. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
  • Benekçi, Ş. (2005). Deyimler sözlüğü. İstanbul: Damla Yayınevi.
  • Güzel, A., Karadağ, Ö. (2010). Türkçe eğitimi açısından okul sözlükleri. Uluslararası 3. Dünya Dili Türkçe Sempozyumu’nda sözlü bildiri. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Karadağ, Ö. (2011). İlköğretim Türkçe sözlüklerinin hazırlanmasında temel ölçütler. Türklük Bilimi Araştırmaları, 30, 193-207.
  • Levent, İ. (2010). Deyimler sözlüğü. İstanbul: Bu Yayınevi.
  • Özdemir, A. (2010). İlköğretim deyimler sözlüğü. İstanbul: Bordo Siyah.
  • Saraçbaşı, M. E. (2010). Örnekleriyle büyük deyimler sözlüğü. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Sinan, A. T. (2008). Deyim kavramı üzerine notlar. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 91-98. Türkçe sözlük. Ankara: TDK. www.tdk.gov.tr
  • Uluçay, M. (2011). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığının ortaöğretim Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarındaki metinlere altyapı oluşturmada yeterliliği. Erzincan: Erzincan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Yıldırım, A., Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Yıldırım, A. (2010). Yeni atasözleri ve deyimler sözlüğü. İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
There are 13 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Makaleler
Authors

Bayram Baş

Publication Date March 1, 2013
Published in Issue Year 2013Volume: 1 Issue: 1

Cite

APA Baş, B. (2013). İlköğretim Okulları İçin Hazırlanan Deyim Sözlükleri Üzerine Bir Değerlendirme. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 24-31. https://doi.org/10.16916/aded.16016