Aynı Sınıf Düzeyi İçin Hazırlanan Türkçe Ders Kitaplarının Ortak Sözvarlığı Açısından Karşılaştırılması

Özay Karadağ

doi:10.16916/aded.616942

Research Article

Comparison of Turkish Textbooks Prepared for the Same Grade Levels in Terms of Common Vocabulary

Year 2019, Volume: 7 Issue: 4, 1130 - 1140, 30.10.2019

Özay Karadağ

https://doi.org/10.16916/aded.616942

Cited By: 14

Abstract

The basic tools of Turkish education are textbooks.
Textbooks play a major role in the efficiency of the educational process. The
teachers try to reach the objectives of the Turkish course by using mostly the
texts and activities in the textbooks. Textbooks prepared in accordance with
the curriculum show a feature of thematic text selection. Textbooks containing
text-related activities along with texts at secondary school level are prepared
by the Ministry of National Education (MONE) and private publishers and come
into force with the approval of the Board of Education. There are seven
textbooks at secondary school level in the 2018-2019 academic year. In the
sixth and seventh grade levels, both MEB and private publishing houses have
Turkish textbooks. The texts in the textbooks are selected in accordance with
the compulsory and elective themes in the curriculum. The selection of
different themes in the textbooks prepared for the same level may change the
quality of the books in terms of vocabulary. In this study, a comparison of xsixth
grade Turkish textbooks prepared by the Ministry of National Education and
Eksen Publishing for the sixth grade level is made. In this study, the
vocabulary of both books was determined and compared and common vocabulary was
determined. The similarity of vocabulary between the two books was found to be
below 45%. The results obtained from the textbooks were compared with the 1000
most commonly used words in Turkish. In the Turkish textbook published by the
Ministry of National Education, it was found that the most frequently used 1000
words in Turkish were 74.4% (744 words) and 69.2% (692 words) in the Turkish
textbook published by Eksen Publishing. In the study, it was also determined
that 1,197 words, which are common to both books, contain 588 of the first 1000
words most commonly used in Turkish. The results show that the textbooks
prepared by different publishers are not sufficient to provide common
vocabulary to students at the same grade level.

Keywords

Turkish textbooks , secondary school , common vocabulary , word frequency , vocabulary

References

Aksan, D. (2002). Anadilimizin söz denizinde. Ankara: Bilgi Yayınevi.
Aksan, Y., Aksan, M., Mersinli, Ü. & Demirhan, U.U. (2017). A frequency dictionary of turkish. London and New York: Routledge.
Baş, B. (2010). Söz varlığının oluşumu ve gelişiminde çocuk edebiyatının rolü. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27(27), 137-159.
Ceylan, S., Duru, K., Erkek, G. & Pastutmaz, M. (2018). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu Türkçe 6 ders kitabı. Ankara: MEB Yayınları.
Creswell, John W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. Çev. Mesut Bütün, Selçuk Beşir Demir. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Güzel, A., Karadağ, Ö. & Kurudayıoğlu, M. (2005). İlköğretim beşinci sınıf Türkçe ders kitaplarının kelime hazinesi bakımından niceliği ve ortak kelime hazinesi kazandırma bakımından yeterlilikleri. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
Güzel, A. (2006). İlköğretim birinci kademe öğrencilerine ortak kelime hazinesi kazandırmanın önemi. (Editör C. Yıldız & L. Beyreli). Dilbilim, Dil Öğretimi ve Çeviribilim Yazıları, 323-331. Ankara: Pegema Yayınları.
Karadağ, Ö. & Kurudayıoğlu, M. (2010). 2005 Türkçe programına göre hazırlanmış ilköğretim birinci kademe Türkçe ders kitaplarının kelime hazinesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27, 423-436.
Karadağ, Ö. (2018). Dil eğitimi araştırmaları için bir değişken önerisi: Kelime hazinesi katsayısı. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6 (2), 532-537. DOI: 10.16916/aded.372078
Karadağ, Ö. (2019). Kelime öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
Karagöl, E. & Tarakçı, R. (2019). Söz varlığı öğretimi açısından ortaokul Türkçe ders kitapları. Milli Eğitim Dergisi, 48 (222), 149-171. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/milliegitim/issue/45478/571390
Köşker, N. (2019). Öğretmen adaylarının zihin/taslak haritalarına göre Türkiye’nin çevresindeki ülkeler. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (50), 324-358.
Kurudayıoğlu, M. & Karadağ, Ö. (2006). Ortak kelime hazinesi kazandırmada ilköğretim sekizinci sınıf Türkçe ders kitaplarının durumu. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), s.335-343.
Kurudayıoğlu, M. (2011). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin kelime hazinesi üzerine bir değerlendirme. e-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 6 (2), 1797-1808.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2012). Millî Eğitim Bakanlığı ders kitapları ve eğitim araçları yönetmeliği. Ankara: Resmi Gazete Sayı 28409.
Onan, B. (2016). Söz varlığı terminolojisi üzerine bir analiz çalışması. Milli Eğitim Dergisi, 45(210), 11-29.
ÖZBAY, D. (2003). Türkçe öğretiminde hedef-araç ilişkisinin ders kitabı örneğinde değerlendirilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (13), Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tubar/issue/16954/176998
Soysal, T. (2016). Cumhuriyet dönemi ortaokul Türkçe dersi öğretim programlarının söz varlığının geliştirilmesi açısından incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 45 (210), 115-140. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/milliegitim/issue/36140/406015
Şekerci, Y. (2018). 6. sınıf ortaokul Türkçe ders kitabı. (Eksen Yayıncılık). Ankara: Özyurt Matbaacılık.
Okur, P., Yıldız, C. & Okur, A. (2010). İlköğretim okullarındaki okuma etkinliklerinde göz ardı edilen bir konu: sözcük öğretimi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (27), 753-773. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tubar/issue/16968/177259
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2019). Türkçe Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: MEB Yayınları.
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2019). Taslak ders kitabı ve eğitim araçları ile bunlara ait e-içeriklerin incelenmesinde değerlendirmeye esas olacak kriterler ve açıklamaları. Ankara: TTKB Hizmete Özel Doküman.
TDK. (2010). Türkçe sözlük. Ankara: TDK Yayınları.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Aynı Sınıf Düzeyi İçin Hazırlanan Türkçe Ders Kitaplarının Ortak Sözvarlığı Açısından Karşılaştırılması

Year 2019, Volume: 7 Issue: 4, 1130 - 1140, 30.10.2019

Özay Karadağ

https://doi.org/10.16916/aded.616942

Cited By: 14

Abstract

Türkçe eğitiminin temel araçları ders kitaplarıdır.
Ders kitapları eğitim öğretim sürecinin verimliliğinde büyük bir rol
oynamaktadır. Öğretmenler ağırlıklı olarak ders kitaplarında yer alan metinleri
ve etkinlikleri kullanarak Türkçe dersinin hedeflerine ulaşmaya çalışmaktadır.
Öğretim programına uygun olarak hazırlanan ders kitapları tematik bir metin
seçkisi özelliği göstermektedir. Ortaokul düzeyinde metinlerle birlikte metne
bağlı etkinlikleri içeren ders kitapları Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) ve özel
yayınevleri tarafından hazırlanmakta ve Talim ve Terbiye Kurulu onayıyla
yürürlüğe girmektedir. 2018-2019 eğitim öğretim yılında ortaokul düzeyinde yedi
ders kitabı bulunmaktadır. Altıncı ve yedinci sınıf düzeylerinde hem MEB hem de
özel yayınevlerinin Türkçe ders kitabı bulunmaktadır. Ders kitaplarındaki
metinler öğretim programında yer alan zorunlu ve seçmeli temalara uygun olarak
seçilmektedir. Aynı düzey için hazırlanan ders kitaplarında farklı temaların
seçilmesi durumu kitapların söz varlığı bakımından niteliklerini
değiştirebilmektedir. Bu çalışmada altıncı sınıf düzeyi için MEB Yayınları ve
Eksen Yayıncılık tarafından hazırlanan altıncı sınıf Türkçe ders kitaplarının
söz varlığı bakımından bir karşılaştırması yapılmaktadır. Çalışmada her iki
kitabın söz varlığı belirlenerek karşılaştırılmış ve ortak söz varlığı
belirlenmiştir. İki kitap arasındaki söz varlığı benzerliğinin %45’in altında
olduğu tespit edilmiştir. Ders kitaplarından elde edilen sonuçlar Türkçede en
sık kullanılan 1000 kelime ile karşılaştırılmıştır. MEB tarafından yayımlanan
Türkçe ders kitabındaki metinlerde Türkçede en sık kullanılan 1000 kelimeye
%74,4 oranında (744 kelime), Eksen Yayıncılık tarafından yayımlanan Türkçe ders
kitabında ise %69,2 oranında (692 kelime) yer verdiği bulgusuna ulaşılmıştır.
Çalışmada ayrıca her iki kitapta ortak olarak bulunan 1.197 kelimenin Türkçenin
en sık kullanılan ilk 1000 kelimeden 588’ini içerdiği belirlenmiştir. Elde edilen
sonuçlar farklı yayınevleri tarafından hazırlanan ders kitaplarının aynı sınıf
düzeyindeki öğrencilere ortak söz varlığı kazandırmak bakımından yeterli
olmadığı sonucunu ortaya koymaktadır.

Keywords

Türkçe ders kitapları , söz varlığı , ortak söz varlığı , ortaokul , kelime sıklığı

References

Aksan, D. (2002). Anadilimizin söz denizinde. Ankara: Bilgi Yayınevi.
Aksan, Y., Aksan, M., Mersinli, Ü. & Demirhan, U.U. (2017). A frequency dictionary of turkish. London and New York: Routledge.
Baş, B. (2010). Söz varlığının oluşumu ve gelişiminde çocuk edebiyatının rolü. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27(27), 137-159.
Ceylan, S., Duru, K., Erkek, G. & Pastutmaz, M. (2018). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu Türkçe 6 ders kitabı. Ankara: MEB Yayınları.
Creswell, John W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. Çev. Mesut Bütün, Selçuk Beşir Demir. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Güzel, A., Karadağ, Ö. & Kurudayıoğlu, M. (2005). İlköğretim beşinci sınıf Türkçe ders kitaplarının kelime hazinesi bakımından niceliği ve ortak kelime hazinesi kazandırma bakımından yeterlilikleri. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
Güzel, A. (2006). İlköğretim birinci kademe öğrencilerine ortak kelime hazinesi kazandırmanın önemi. (Editör C. Yıldız & L. Beyreli). Dilbilim, Dil Öğretimi ve Çeviribilim Yazıları, 323-331. Ankara: Pegema Yayınları.
Karadağ, Ö. & Kurudayıoğlu, M. (2010). 2005 Türkçe programına göre hazırlanmış ilköğretim birinci kademe Türkçe ders kitaplarının kelime hazinesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27, 423-436.
Karadağ, Ö. (2018). Dil eğitimi araştırmaları için bir değişken önerisi: Kelime hazinesi katsayısı. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6 (2), 532-537. DOI: 10.16916/aded.372078
Karadağ, Ö. (2019). Kelime öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
Karagöl, E. & Tarakçı, R. (2019). Söz varlığı öğretimi açısından ortaokul Türkçe ders kitapları. Milli Eğitim Dergisi, 48 (222), 149-171. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/milliegitim/issue/45478/571390
Köşker, N. (2019). Öğretmen adaylarının zihin/taslak haritalarına göre Türkiye’nin çevresindeki ülkeler. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (50), 324-358.
Kurudayıoğlu, M. & Karadağ, Ö. (2006). Ortak kelime hazinesi kazandırmada ilköğretim sekizinci sınıf Türkçe ders kitaplarının durumu. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), s.335-343.
Kurudayıoğlu, M. (2011). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin kelime hazinesi üzerine bir değerlendirme. e-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 6 (2), 1797-1808.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2012). Millî Eğitim Bakanlığı ders kitapları ve eğitim araçları yönetmeliği. Ankara: Resmi Gazete Sayı 28409.
Onan, B. (2016). Söz varlığı terminolojisi üzerine bir analiz çalışması. Milli Eğitim Dergisi, 45(210), 11-29.
ÖZBAY, D. (2003). Türkçe öğretiminde hedef-araç ilişkisinin ders kitabı örneğinde değerlendirilmesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (13), Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tubar/issue/16954/176998
Soysal, T. (2016). Cumhuriyet dönemi ortaokul Türkçe dersi öğretim programlarının söz varlığının geliştirilmesi açısından incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 45 (210), 115-140. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/milliegitim/issue/36140/406015
Şekerci, Y. (2018). 6. sınıf ortaokul Türkçe ders kitabı. (Eksen Yayıncılık). Ankara: Özyurt Matbaacılık.
Okur, P., Yıldız, C. & Okur, A. (2010). İlköğretim okullarındaki okuma etkinliklerinde göz ardı edilen bir konu: sözcük öğretimi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (27), 753-773. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tubar/issue/16968/177259
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2019). Türkçe Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: MEB Yayınları.
Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2019). Taslak ders kitabı ve eğitim araçları ile bunlara ait e-içeriklerin incelenmesinde değerlendirmeye esas olacak kriterler ve açıklamaları. Ankara: TTKB Hizmete Özel Doküman.
TDK. (2010). Türkçe sözlük. Ankara: TDK Yayınları.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.

There are 24 citations in total.

Details

Primary Language	Turkish
Journal Section	Articles
Authors	Özay Karadağ
Publication Date	October 30, 2019
Published in Issue	Year 2019 Volume: 7 Issue: 4

Cite

APA	Karadağ, Ö. (2019). Aynı Sınıf Düzeyi İçin Hazırlanan Türkçe Ders Kitaplarının Ortak Sözvarlığı Açısından Karşılaştırılması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 1130-1140. https://doi.org/10.16916/aded.616942