Geleneksel Okçuluk Sporcularının Sportif Faaliyetlerindeki Davranışlarına İslam Dininin Etkisinin İncelenmesi
Öz
İslam dini, insan için zararlı olan her türlü davranıştan uzak durulmasını istemekle birlikte söz konusu davranışlardan uzak kalınmasına bir alternatif olarak okçuluk başta olmak üzere spor faaliyetlerinin, insanların hayatlarında önemli bir yer edinmesi gerektiğini belirtmiştir. Bu kapsamda ayet ve hadis-i şerifler incelendiğinde okçuluk branşının insanları kötü alışkanlıklardan uzak tutmak, zihinsel ve fiziksel gelişim sağlamak gibi başlıca faydaları karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda çalışmasının amacını geleneksel okçuluk sporcularının sportif faaliyetlerindeki davranışlarına İslam dininin etkisinin değerlendirilmesi ve bu verilerin demografik değişkenler açısından incelenmesi oluşturmaktadır. Araştırma grubunu 373 katılımcı oluşturmaktadır. Veri toplama amacı ile “Sportif Faaliyetlerde İslam Dini Etkisi Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde yüzde ve frekans dağılımları, Spearman Korelasyon Analizi, Pearson Korelasyon Analizi, One-Way ANOVA ve t-Testi uygulanmıştır. Ayrıca anlamlı farklılaşmanın hangi gruplardan kaynaklandığının tespit edilmesi amacıyla, gruplara ait homojenliği dikkate alınarak Hochberg ve Games-Howell testleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre katılımcıların, eğitim durumu, baba eğitim durumu, antrenman yapma sıklığı, branşta elde edilen en yüksek derece, algılanan dindarlık düzeyi ve dini eğitim alma değişkenlerine ilişkin SFİDE ölçeğinden elde ettikleri ortalama puanlara göre ölçek alt boyutları ve toplam puanlara bağlı istatistiki açıdan anlamlı farklılık tespit edilirken, cinsiyet, anne eğitim durumu ve ikamet edilen yerleşim yeri değişkenlerine ilişkin SFİDE ölçeğinden elde ettikleri ortalama puanlara göre ölçek alt boyutları ve toplam puanlara bağlı istatistiki açıdan anlamlı farklılığın olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcıların yaş, spor yaşı, aylık ortalama gelir düzeyi ve aylık ortalama kişisel gelir düzeyi değişkenleri ile SFİDE ölçeğinin alt boyutları ve toplam puanlarına ilişkin korelasyon analiz sonuçlarına göre değişkenler ile ölçek alt boyutları arasında ilişki olmadığı tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ağkurt, E. (2018). Üniversite öğrencilerinde spora katılımın sosyalleşmeye etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Aksoy, Ö. F. (2021). Halter ve boks sporcularının egzersiz bağımlılığı ve egzersizde davranışsal düzenlemeleri ile madde bağımlılığı farkındalıkları arasındaki ilişkininincelenmesi (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Ateş, A. (2021). Fonksiyonları açısından İslam'da spor (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Bayram, M., Aka, S. T. , Geçit, M. S. & Şebin, K. (2019). İslam’da sporun önemi ve ahlakı. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 207-224
- Can, Y., Güven, H., Soyer, F., Demirel, M., Bayansalduz, M. & Şahin, K. (2009). Elit taekwondo sporcularında aile- antrenör-kulüp desteği ve başarı motivasyonu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 246.
- Deemua, G. A., & Okanezi, B. (2018). Correlate of parental ınfluence and mode of dressıng on students’partıcıpatıon ın unıversıty sports ın south-south, nıgerıa. European Journal of Research in Social Sciences, 6(4), 50-56.
- Demir, A., & Çetin, A. Rekreasyonel spor etkinliğine katılan ve profesyonel olmayan sporcuların motivasyon boyutları: Tarihi yarımada bisiklet turu üzerine bir araştırma. Herkes için Spor ve Rekreasyon Dergisi, 3(2), 73-82.
- Doğan, B. (2018). Spora katılım güdülenmesi ile dinsel eğilim arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Friberg, J. H., & Sterri, E. B. (2021). Decline, revival, change? Religious adaptations among Muslim and non- Muslim immigrant origin youth in Norway. International Migration Review, 55(3), 718-745.
- George, D., & Mallery, P. (2010). SPSS for Windows Step by Step. A Simple Study Guide and Reference (10. Edt.). GEN, Boston, MA: Pearson Education, Inc, 10, 152-165.
- Güven, Ö. (1999). Türklerde Spor Kültür. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, s. 2-102.
- Güven, Ö. F. (2021). Ergenlerde sigara ıçme arzusu, öz-yeterlik ve dindarlık ilişkisi (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Kabalay, T. (2022). E-spora katılım motivasyonları: Zula örneği (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Kandemir, F. (2020). İçsel dinî motivasyon bağlamında dindarlık ve çevre ilişkisi üzerine ampirik bir araştırma. Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi, 11(1), 287-305.
- Karabulut, C., Kirazcı, S. & Aşçı, H. F. (2000). Takım ve bireysel sporcuların başarı motivasyonu düzeylerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi 6.Spor Bilimleri Kongresi Bildiri Kitapçığı, Ankara, s. 221- 222.
- Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi (23. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, s. 77.
- Kaya, M., & Aydın, C. (2011). Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. OMUIFD: Ondokuz Mayis University Review of the Faculty of Divinity, (30), 15-42.
- Koyuncu, A. (2011). Sosyoloji kuramlarında kent. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (25), 31-56.
- Köseoğlu, F. N. (2013). Hellen dünyasında ok, yay ve okçuluk. MASROP E-Dergi, 7(8), 13-26.
- Orhan, F. (2020). Münkerin el, dil ve kalp ile düzeltilmesi" rivayetinin tahlili ve yorumlanması. Tevilat, 1(2), 409- 430.
- Özaslan, B. R. (2019). Takım ve ferdi sporcuların güdülenme düzeylerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Özel, E., & Zelyurt, H. (2016). Anne baba eğitiminin aile çocuk ilişkilerine etkisi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, (36), 9-34.
- Pehlevan, Z., & Bal, S. İ. (2018). 13-15 yaş grubu çocuklarda spora katılımın akran ilişkileri ve sosyal destek alma üzerine etkisi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(4), 191-203.
- Pişkin, A. E. (2021). Rize’de lise düzeyinde öğrenim gören okul takımı sporcularının spora özgü başarı motivasyon düzeylerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Senarath, S. I. U., & Liyanage, T. P. (2020). Religious involvement in young İslamic women participation in physical education, sports, and physical activities. Psychology, 10(8), 319-323.
- Sevinç, K., & Kapçak, V. (2021). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin spora katılım motivasyonlarının ve öz yeterlik düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Egzersiz Psikolojisi Dergisi, 3(2), 68-78.
- Soyer, F., Can, Y., Güven, H., Hergüner, G., Bayansalduz, M. & Tetik, B. (2010). Sporculardaki başarı motivasyonu ile takım birlikteliği arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 233.
- Tabachnick, B. G. & Fidel, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. (6. Edt.). USA: Pearson Education Limited.
- Tarakçıoğlu, S., Sökmen, A., & Boylu, Y. (2010). Motivasyon araçlarının değerlendirilmesi: Ankara’da bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 2(1), 3-20.
- Taş, Z. (2020). Sporcuların spor faaliyetlerinde İslam dininin etkisi (Doktora Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Taş, Z., Hergüner, G., İmamoğlu, A., Yaman, Ç., Zengin, M., Üzüm, H., & Karlı, Ü. (2020). Sportif faaliyetlerde İslam dini etki ölçeği geliştirme çalışması. Journal of Human Sciences, 17(2), 730-745.
- Tokur, B. (2016). İçsel dinî motivasyon ve özsaygı ilişkisi üzerine bir araştırma. Ekev Akademi Dergisi, (66), 159- 175.
- Ural, O. (2008). Futbolda takım performansına etki eden motivasyonel faktörlerin belirlenmesine yönelik bir uygulama (Gençlerbirliği Spor Kulübü Örneği) (Yüksek Lisans Tezi) Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Yorulmaz, M. (2019). Bireysel ve takım sporcularının dindarlık ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Yücel, Ü. (1999). Türk Okçuluğu. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, s. 4-241.
Investigation Of The Effect Of Traditional Archery Athletes On Their Behaviors in Sporting Activities
Öz
While the religion of İslam wants to stay away from all kinds of behaviors that are harmful to people, it has stated that sports activities, especially archery, should take an important place in people's lives as an alternative to staying away from these behaviors. In this context, when the verses and hadiths are examined, we see the main benefits of archery such as keeping people away from bad habits and providing mental and physical development. In this context, the aim of the testudy is to evaluate the effect of İslamic religion on the behaviors of traditional archery athletes in their sportive activities and to examine these data in terms of demographic variables. The research group consists of 373 participants. For the purpose of data collection, “İslamic Religion Influence Scale in Sports Activities” was used. Percentage and frequency distributions, Spearman Correlation Analysis, Pearson Correlation Analysis, One-Way ANOVA and t-Test were applied in the analysis of the data. In addition, Hochberg and Games-Howell tests were used, taking into account the homogeneity of the groups, in order to determine from which groups the significant differentiation originated. According to the results of the research, there was a statistically significant difference depending on the sub-dimensions of the scale and the total scores according to the average scores obtained from the SFIDE scale regarding the variables of educational status, father's education level, frequency of training, the highest degree obtained in the branch, perceived religiosity and receiving religious education. It was determined that there was no statistically significant difference depending on the sub-dimensions of the scale and the total scores according to the average scores obtained from the SFIDE scale regarding the variables of gender, mother's education level and place of residence. In addition, according to the correlation analysis results of the participants' age, sports age, average monthly income and monthly average personal income level, and the sub-dimensions and total scores of the SFIDE scale, it was determined that there was no relationship between the variables and the sub-dimensions of the scale.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ağkurt, E. (2018). Üniversite öğrencilerinde spora katılımın sosyalleşmeye etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Aksoy, Ö. F. (2021). Halter ve boks sporcularının egzersiz bağımlılığı ve egzersizde davranışsal düzenlemeleri ile madde bağımlılığı farkındalıkları arasındaki ilişkininincelenmesi (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Ateş, A. (2021). Fonksiyonları açısından İslam'da spor (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Bayram, M., Aka, S. T. , Geçit, M. S. & Şebin, K. (2019). İslam’da sporun önemi ve ahlakı. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 207-224
- Can, Y., Güven, H., Soyer, F., Demirel, M., Bayansalduz, M. & Şahin, K. (2009). Elit taekwondo sporcularında aile- antrenör-kulüp desteği ve başarı motivasyonu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 246.
- Deemua, G. A., & Okanezi, B. (2018). Correlate of parental ınfluence and mode of dressıng on students’partıcıpatıon ın unıversıty sports ın south-south, nıgerıa. European Journal of Research in Social Sciences, 6(4), 50-56.
- Demir, A., & Çetin, A. Rekreasyonel spor etkinliğine katılan ve profesyonel olmayan sporcuların motivasyon boyutları: Tarihi yarımada bisiklet turu üzerine bir araştırma. Herkes için Spor ve Rekreasyon Dergisi, 3(2), 73-82.
- Doğan, B. (2018). Spora katılım güdülenmesi ile dinsel eğilim arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Friberg, J. H., & Sterri, E. B. (2021). Decline, revival, change? Religious adaptations among Muslim and non- Muslim immigrant origin youth in Norway. International Migration Review, 55(3), 718-745.
- George, D., & Mallery, P. (2010). SPSS for Windows Step by Step. A Simple Study Guide and Reference (10. Edt.). GEN, Boston, MA: Pearson Education, Inc, 10, 152-165.
- Güven, Ö. (1999). Türklerde Spor Kültür. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, s. 2-102.
- Güven, Ö. F. (2021). Ergenlerde sigara ıçme arzusu, öz-yeterlik ve dindarlık ilişkisi (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Kabalay, T. (2022). E-spora katılım motivasyonları: Zula örneği (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Kandemir, F. (2020). İçsel dinî motivasyon bağlamında dindarlık ve çevre ilişkisi üzerine ampirik bir araştırma. Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi, 11(1), 287-305.
- Karabulut, C., Kirazcı, S. & Aşçı, H. F. (2000). Takım ve bireysel sporcuların başarı motivasyonu düzeylerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi 6.Spor Bilimleri Kongresi Bildiri Kitapçığı, Ankara, s. 221- 222.
- Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi (23. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, s. 77.
- Kaya, M., & Aydın, C. (2011). Üniversite öğrencilerinin dini inanç ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. OMUIFD: Ondokuz Mayis University Review of the Faculty of Divinity, (30), 15-42.
- Koyuncu, A. (2011). Sosyoloji kuramlarında kent. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (25), 31-56.
- Köseoğlu, F. N. (2013). Hellen dünyasında ok, yay ve okçuluk. MASROP E-Dergi, 7(8), 13-26.
- Orhan, F. (2020). Münkerin el, dil ve kalp ile düzeltilmesi" rivayetinin tahlili ve yorumlanması. Tevilat, 1(2), 409- 430.
- Özaslan, B. R. (2019). Takım ve ferdi sporcuların güdülenme düzeylerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Özel, E., & Zelyurt, H. (2016). Anne baba eğitiminin aile çocuk ilişkilerine etkisi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, (36), 9-34.
- Pehlevan, Z., & Bal, S. İ. (2018). 13-15 yaş grubu çocuklarda spora katılımın akran ilişkileri ve sosyal destek alma üzerine etkisi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(4), 191-203.
- Pişkin, A. E. (2021). Rize’de lise düzeyinde öğrenim gören okul takımı sporcularının spora özgü başarı motivasyon düzeylerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Senarath, S. I. U., & Liyanage, T. P. (2020). Religious involvement in young İslamic women participation in physical education, sports, and physical activities. Psychology, 10(8), 319-323.
- Sevinç, K., & Kapçak, V. (2021). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin spora katılım motivasyonlarının ve öz yeterlik düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Egzersiz Psikolojisi Dergisi, 3(2), 68-78.
- Soyer, F., Can, Y., Güven, H., Hergüner, G., Bayansalduz, M. & Tetik, B. (2010). Sporculardaki başarı motivasyonu ile takım birlikteliği arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 233.
- Tabachnick, B. G. & Fidel, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. (6. Edt.). USA: Pearson Education Limited.
- Tarakçıoğlu, S., Sökmen, A., & Boylu, Y. (2010). Motivasyon araçlarının değerlendirilmesi: Ankara’da bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 2(1), 3-20.
- Taş, Z. (2020). Sporcuların spor faaliyetlerinde İslam dininin etkisi (Doktora Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Taş, Z., Hergüner, G., İmamoğlu, A., Yaman, Ç., Zengin, M., Üzüm, H., & Karlı, Ü. (2020). Sportif faaliyetlerde İslam dini etki ölçeği geliştirme çalışması. Journal of Human Sciences, 17(2), 730-745.
- Tokur, B. (2016). İçsel dinî motivasyon ve özsaygı ilişkisi üzerine bir araştırma. Ekev Akademi Dergisi, (66), 159- 175.
- Ural, O. (2008). Futbolda takım performansına etki eden motivasyonel faktörlerin belirlenmesine yönelik bir uygulama (Gençlerbirliği Spor Kulübü Örneği) (Yüksek Lisans Tezi) Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Yorulmaz, M. (2019). Bireysel ve takım sporcularının dindarlık ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretiğm Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir.
- Yücel, Ü. (1999). Türk Okçuluğu. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, s. 4-241.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Spor Hekimliği |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 31 Mart 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 12 Sayı: 2 |
