OTAM Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi

Özet

    Balkan Savaşı’nda deniz gücü savaşın gidişatını belirlemede önemli bir etki meydana getirmiş olup Yunan donanmasının özellikle Averof zırhlı kruvazörü sayesinde Ege Denizi’ni kontrol ederek Çanakkale Boğazı’nı abluka altına alması, Osmanlı donanmasının Ege Denizi’nde etkisiz kalmasına sebep olmuştur. Yunan donanmasının nicelik ve nitelik yönünden Osmanlı donanmasından üstün olmasının yanında Ege adalarını ele geçirmesi ve askeri sevkiyatını deniz üzerinden sorunsuz bir şekilde yerine getirmesi Osmanlı Devleti’ni yeni bir savaş planlaması yapmaya sevk etmiş olup bu bağlamda da Hamidiye kruvazörünün Ege Denizi’ne çıkarak Yunan deniz üsleri ile nakliye konvoylarına saldırması ve Averof zırhlı kruvazörünü Çanakkale Boğazı’ndan uzaklaştırması kararlaştırılmıştır. Averof zırhlı kruvazörü olmadan Yunan donanmasına ait diğer savaş gemilerinin Osmanlı donanması tarafından rahatlıkla yenilgiye uğratılabileceği düşüncesine sahip olan Osmanlı savaş planlamacıları, bu sayede Balkan Savaşı’nda Osmanlı donanmasının gerçekleştirdiği en başarılı harekatlardan birisine imza atmışlardır. Çalışmamızda Hamidiye kruvazörünün yaklaşık dokuz ay sürecek olan Ege Denizi, Adriyatik Denizi ve Doğu Akdeniz’deki faaliyetleri bu geminin seyir ve liman defterleri haricinde Osmanlı arşiv belgeleri ile referans eserler üzerinden incelenmiş olup Hamidiye kruvazörünün Siros deniz üssü ve Şingin limanına gerçekleştirdiği saldırılar ise çalışmamızın temel noktalarını oluşturmuştur.

Abstract

    Naval forces had significant effects on the progress of the Balkan War and the Greek Navy blockaded the Dardanelles by taking the Aegean Sea under control, thanks to the armored cruiser, Averof, in particular. This resulted in an ineffective Ottoman Navy in the Aegean Sea. In addition to the quantitative and qualitative supremacy of the Greek Navy over the Ottoman Navy, the Greek Navy captured the Aegean Islands and dispatched troops seamlessly. These developments urged the Ottoman Empire to search for a new war plan. Consequently, Hamidiye Battlecruiser was ordered to set off to the Aegean Sea and attack Greek naval bases and transport convoys. The ultimate aim of this move was to draw Averof away from the Dardanelles. The Ottoman war planners predicting that, without Averof, the Greek Navy could be defeated by the Ottoman Navy easily, achieved one of the most successful operations of the Ottoman Navy during the Balkan War. In this study, the operations of the Hamidiye Battlecruiser, which lasted nine months, in the Aegean Sea, Adriatic Sea and the East Mediterranean were examined in the light of log and port books of Hamidiye, Ottoman archival materials and reference books. The attacks of Hamidiye on Syros naval base and Shengjin port constitute the focal points of this study.