Marmara Türkiyat Araştırmaları Dergisi

Öz

Siyasî kimliği kadar edebiyatçılığı ile de tanınan Samet Ağaoğlu (1909-1982), pek çok türde -hatırat,

inceleme, gezi yazısı ve hikâye- kalem oynatmış ve başta hikâyeleri olmak üzere ortaya koyduğu eserlerle

Cumhuriyet Devri Türk Edebiyatı içerisinde adından söz ettirmiş önemli bir yazardır. Büyük Aile (1957)

kitabı içerisinde yer alan “Ahmet Sâi’nin Korkusu”, onun tipik karamsar hikâye anlayışını ortaya koyması

bakımından dikkate değer bir mahiyet arz etmektedir. “Ahmet Sâi’nin Korkusu” daha önce Öğretmen Gafur

(1953) adlı hikâye kitabında yayımlanan “Ahmet Sâi’nin Vicdan Azabı” başlıklı hikâyenin tamamlanmış

yahut genişletilmiş şeklidir. Söz konusu hikâye, hikâyenin aslî şahsı olan Ahmet Sâi’nin ölüm düşüncesi ve

ölüm korkusu etrafında gelişir. Yazar, burada kahramanının korkusunu ve karamsarlığını doğrudan ölüm

düşüncesi çerçevesinde sunmaya çalışır. Bu yönüyle Ahmet Sâi, ölümden korkan; fakat bununla birlikte

ölüm karşısında zaman içinde farklı tepkiler sergileyen bir insandır. Onun tepkileri, ölüm karşısında hususî

tavır ortaya koymuş ve bilinçaltında ölüm düşüncesini çözülmesi mümkün olmayan bir mesele hâline

getirmiş aleladenin dışında bir karakter görüntüsü çizmektedir.

İncelemede, Samet Ağaoğlu’nun karamsar ve kötümser yaklaşımı merkeze alınarak Ahmet Sâi ve onun

hikâyenin kurgusu içerisinde ölüm düşüncesine yaklaşımı, ölümü algılayışı değerlendirilmeye çalışılacaktır.

İncelemenin bütününde, Ahmet Sâi’nin tepkilerini belli bir zaman dilimi içerisindeki değişimi noktasında

yorumlamak adına olay örgüsünün ilerleyişi takip edilecektir. Ayrıca verilen örnekleri somutlaştırmak

amacıyla sık sık hikâyeden alıntılar sunulacaktır.