Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi

Öz

Şeyh Galip’in altı ay gibi kısa bir sürede kaleme aldığı Hüsn ü Aşk, klasik Türk edebiyatının önemli mesnevilerindendir. Eserde, tasavvuftaki dervişin vahdete ulaşmak için çıktığı yolculuk, bu yolculuktaki tüm engellerle mücadele ederek sonunda vuslata ulaşması ve kendini olgunlaştırması alegorik bir tarzda anlatılmıştır. Orhan Pamuk’un Doğu anlatı geleneğine yaslanarak, postmodern tarzda kurguladığı Kara Kitap adlı eseri de 20. yüzyılın Hüsn ü Aşk’ı olarak tanımlanmaktadır. Buradaki “Rüya ile Galip” öyküsü aslında Hüsn ü Aşk’ın postmodernize edilmiş şeklidir. Adlar konusunda çok önemli alegorik benzerliklerin yanı sıra iki eser arasında; konu olarak tespit edebileceğimiz aşk, bu aşkın kahramanları kendi benliklerine kavuşturması, nihayetinde arzuladıkları vuslata ermek için çıkılan yolculuk, yolculuk sırasında karşılaşılan engeller, karakterlerin içinde bulundukları sosyal yaşam ve fantastik unsurlar bakımlarından da yakın ilişkiler bulunmaktadır. Bu bağlamda Kara Kitap’a Hüsn ü Aşk’ı yansıtan postmodern bir ayna demek yerinde olacaktır. Yeryüzünde yazılabilecek her şey yazılmış, söylenebilecek her şey söylenmiştir mantığından hareket eden günümüz postmodern yazarları, geçmiş ile bugün arasında bir köprü kurma yoluna gitmişlerdir. Bu bağlamda Orhan Pamuk da Hüsn ü Aşk’ı (yani yazılmış olanı) yepyeni bir kurguyla ve gerçekliğini paramparça ederek yeniden yorumlamıştır.