Gazi Türkiyat

Öz

Rusya’nın Osmanlı topraklarına yönelik yayılmacı politikası iki devleti birçok savaşta karşı karşıya getirmiş. Bu savaşlardan biri Kırım Harbi olup 1853-1856 yılları arasında yaşanmıştır. Ruslar bu savaşı meşrulaştırmak ve kamuoyundan destek alabilmek için Osmanlı Devleti’nde yaşayan Ortodoks Hristiyanların baskı altında yaşadıklarını ve onları kurtarmak için başlatılmış kutsal bir savaş olduğunu lanse etmişlerdir. Bu propaganda bizzat Çar I. Nikolay tarafından dillendirilmiş, onun savaş manifestolarında yer almış ve dönemin gazetelerinde yayınlanmıştır. Bununla Müslüman Türklerin Hristiyanlara eziyet eden, kutsal mabetleri tahrip eden, vahşi, barbar bir millet olduğu imajı verilmeye çalışılmıştır. Bunun sonucu olarak İslamiyet ve Türklüğü simgeleyen “hilal” düşman sembol olarak ön plana çıkarılmış ve aleyhinde birçok şiir kaleme alınmıştır. Bu makalede Kırım Harbi yıllarında yazılan Rus şiirlerindeki “hilal”in düşman sembolü olarak nasıl kullanıldığı ele alınmıştır. Araştırma sonucunda şiirlerde hilal-haç savaşına çokça atıflar yapıldığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte hilal, Rusya’nın Bizans’tan miras aldığı çift başlı kartalın karşısında, Osmanlı Devleti’ni temsil etmiştir. Dolayısıyla Bizans-Osmanlı mücadelesine atıflar yapılmıştır. Bir düşman sembolü olan hilal için “kudurmuş, kanlı, kara, alçak” gibi sıfatlar kullanılmıştır. Hilal sembolü vahşi hayvanların boynuzuna, kesme aleti orağa benzetilmiştir. Osmanlı devletinin zayıf hali hilalin parıltısının azalması ile sembolize edilmiştir. İngiliz ve Fransızlar, Osmanlı Devleti’ni destekledikleri için pek çok şiirde eleştirilmiş ve hilalin sancağı altında Hristiyanlığa ihanet etmekle itham edilmiştir.