Öz
The purpose of this study is to analyze the practice of tracking and stratification in schooling and the condition based transitions between the school’s levels in Turkish educational system. In this study, which has descriptive characteristics, foundations of tracking and stratification in schooling and condition based transitions between the school’s levels analyzed based on related literature and some international and national legislations and declarations (e.g., the Universal Declaration of Human Rights, the United Nation Convention on the Right of the Child, The European Convention on Human Rights, The UNESCO Convention Against Discrimination in Education, the European Court of Human Rights’ decisions, the Constitution of the Republic of Turkey and related legislations) and the mentioned practices are associated to the context of the right of education and equal opportunities. The study proposes some suggestions on rebuilding an egalitarian public education system that has been eliminated by the simplified pursuit of justice on the condition based transitions between the school’s levels resulted from the state adopted elitist educational system in Turkey
Anahtar Kelimeler
equality in education the right of education stratification in education condition based transition conditional access in education
Kaynakça
- Akyüz, Y. (1999). Türk eğitim tarihi. İstanbul: Alfa Yayınları.
- Althusser, L. (2006). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları. (Çev.: A. Timurtekin). Ankara: İthaki Yayınları
- Aristoteles. (2008) Eğitim üzerine. (Haz.: J. Burnet, Çev.: A. Aydoğan). İstanbul: Say Yayınları.
- Milani, D. L. (2012). Barbiana öğrencilerinden mektup. [Sobrieta Felice]. (Çev. S. Karaca ve B. Özen). İstanbul: Kaldıraç Yayınevi.
- Başaran, İ. E. (1996). Eğitime giriş. Ankara: Yargıcı Matbaası.
- Bilgen, H. N. (1994). Çağdaş ve demokratik eğitim. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- Bottomore, T. (1990). Seçkinler ve toplum. (Çev.: Erol Mutlu). Ankara: Gündoğan Yayınları.
- Buğra, A. (2008). Kapitalizm, yoksulluk ve Türkiye’de sosyal politika. İstanbul: İletişim
- Bursalıoğlu, Z. (1999). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem Yayınevi.
- Churchman, W. C. (1968). The systems approach. New York: Dell Publishing Company.
- Cicero, M. T. (2012). Stoacıların paradoksları. (Çev.: C. Ü. Keyinci ve S. G. Kalaycıoğulları). Ankara: İmge Kitabevi.
- Comenius, J. A. (1964). Büyük didaktika. (Çev.: H. A. Aytuna). Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
- Coombs, P. .H., ve Ahmed, M. (1974). Attacking rural poverty: How non-formal education can help. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
- Cubberley, E. P. (2004). Eğitim tarihi. (Çev.: E. Noyan). Ankara: Yeryüzü Yayınevi.
- Durheim, E. (1961). Moral education: A study in the theory and application of the sociology of education. New York: Free Press of Glencoe.
- Dutertre. G. (2007). Avrupa insan hakları mahkemesi kararlarından örnekler. Ankara: Avrupa Konseyi Yayınları
- Eroğlu, C. (1999). Devlet yönetimine katılma hakkı. Ankara: İmge Kitabevi.
- Ertürk, S. H. (1972). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Yelkentepe Yayınları.
- Faucault, M. (2013). Hapishanenin doğuşu. (Çev.: M. A. Kılıçbay). Ankara: İmge Kitabevi.
- Friere, P. (2013). Ezilenlerin pedagojisi. (Çev.: D. Hattatoğlu ve E. Özbek). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Fromm, E. (2003). Sahip olmak ya da olmak. İstanbul: Arıtan Yayınları.
- Hürriyet (2013). Roman çocuklar tek sınıfta iddiasına yalanlama. [Hürriyet Gazetesi]. 26 Eylül. http://www.hurriyet.com.tr/egitim/24795395.asp Erişim: 28 Kasım 2013. ISCED (2013). International standard classification of education.
- www.uis.unesco.org/Education/Pages/international-standard-classification-of education.aspx Erişim: 12 Aralık.
- La Fontaine, J. D. (2007). Masallar. (Çev.: S. Eyüboğlu. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
- Lewicki, R. J. ve diğerleri. (1999). Negotiation. San Francisco: Irwin McGraw-Hill.
- Lewis, O. (1959). Five families: Mexican case studies in the culture of poverty. USA: Basic Books Inc.
- Locke, J. (2004). Eğitim üzerine düşünceler. (Çev.: H. Zengin). İstanbul: Morpa Kültür
- MEB (2012). İlköğretim ve eğitim kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun. Milli Eğitim Bakanlığı. Kanun No.6287. Kabul Tarihi: 30.03.2012 MEB (2013). Temel eğitim yasası. Milli Eğitim Bakanlığı. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/88.html Erişim: 25 Kasım.
- Miliband, R. (1969). The state in capitalist society. London: Quartet Books.
- Mosca, G. (1939). The ruling class. New York: Mcgraw-Hill Book Company.
- OECD (2013). Programme for internatiol student assessment. www.oecd.org/pisa/ Erişim: 30 Aralık.
- Özbudun, Sibel. (2002). “Küresel bir yoksulluk kültürü mü?”. Yoksulluk, Şiddet ve İnsan Hakları. (Editör: Y. Özdek). TODAİE Yayın No: 311. s.53-69. Ankara.
- Pareto, V. (2005). Seçkinlerin yükselişi ve düşüşü. (Çev.: M. Z. Doğan). İstanbul: Doğu-Batı Yayınları.
- Piaget, J. (1952). Origins of intelligence in children. New York: International Universities Press.
- Platon (1971). Devlet. (Çev.: S. Eyüboğlu ve M. A. Cimcoz). İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Radikal (2012). Kapıcı çocukları ayrı sınıfa gönderildi mi? [Radikal Gazetesi]. 28 Eylül. www.radikal.com.tr/egitim/kapici_cocuklari_ayri_sinifa_gonderildi_mi-1101999 Erişim: 28 Kasım 2013.
- Rousseau, J. J. (2009). Emile - ya da eğitim üzerine. (Çev.: Y. Avunç. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
- Sarıaslan, H. (1984). Sistem analizinin temelleri. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 39(1).51- 63.
- Spring, J. (1997). Özgür eğitim. (Çev.: A. Ekmekçi). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- TBMM (2013). Anayasa. Türkiye Büyük Millet Meclisi. www.tbmm.gov.tr/anayasa.htm Erişim: 29 Aralık.
- TDK (2013). Sözlük. Türk Dil Kurumu. www.tdk.gov.tr Erişim: 28 Kasım.
- Tebliğler Dergisi (2013). İlköğretimde yöneltme yönergesi. Eylül. Sayı:2552.
- UN (2013). İnsan hakları evrensel bildirgesi. www.un.org/en/documents/udhr/ Erişim: 21 Kasım. UNESCO (2013). Eğitimde ayrımcılığa karşı uluslararası sözleşme. www.unesco.org/education/pdf/DISCRI_E.PDF Erişim: 22 Kasım.
- UNICEF (2013). Çocuk haklarına dair sözleşme. www.unicef.org/turkey/crc/_cr23c.html Erişim: 14 Kasım.
- Ural, A. (2004). Yarışmacı eğitim anlayışının eleştirisi. Üniversite ve Toplum. 4(1).
- Ural, A. (2006). Hafif ağır denenceler. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Ural, A. (2009). Good Elementary Education. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 1(1), 1249-1254.
- Ural, A. (2011). Mario eğitim modeli. Eleştirel Pedagoji. 13.
- Ural, A. (2012a). Bir ikilem: Eğitimde rekabet. içinde 2.Uluslararası Eleştirel Eğitim Konferansı. 10-14 Temmuz. Atina.
- Ural, A. (2012b). Kusurlu kamusal eğitim. Eleştirel Pedagoji, 23
- Ural, Ayhan. (2013). Yarışma ve sınav sarmalındaki çocukluk. Ulusal Eğitim Felsefesi Sempozyumu. Ankara Üniversitesi. 21-22 Kasım. Ankara.
- Ünal, L. I., Özsoy, S., Yıldız, A., Güncör, S., Aylar, E. ve Çankaya, D. (2010). Eğitimde Toplumsal Ayrışma. 30.05.2013 tarihinde http://egitim.hurriyet.com.tr/haberler/30.07.2010/egitimde-toplumsal-ayrisma- artiyor.aspx adresinden erişilmiştir.
- Zaman (2007). Öğrenciyi hotuna göre ‘sınıf’landırmak insan hakları ihlali bayıldı. [Zaman Gazetesi]. http://www.zaman.com.tr/gundem_ogrenciyi-notuna-gore-siniflandirmak- insan-haklari-ihlali-sayildi_604875.html Erişim: 31 Aralık 2013.
Öz
Bu çalışmanın amacı, Türkiye eğitim sistemindeki eğitimin kademelendirilmesi ve bu kademeler arasındaki geçişlerin koşula dayandırılması uygulamaları üzerine bir çözümleme yapabilmektir. Betimsel nitelik taşıyan çalışmada, eğitim sisteminde uygulanan kademelendirme ve kademeler arası koşullu geçiş uygulamasının dayanakları ilgili alanyazın ile uluslararası -İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Eğitimde Ayrımcılığa Karşı Uluslararası Sözleşme ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları-ve ulusal hukuk -Türkiye Cumhuriyeti Anayasaları ve ilgili diğer yasal düzenlemelermetinlerine dayalı olarak çözümlenerek eğitim hakkı ve eğitimde fırsat ve olanak eşitliği kavramlarıyla ilişkilendirilmiştir. Çalışmada, devletin benimsediği seçkinci eğitim uygulamalarının bir sonucu olarak gerçekleştirdiği eğitimde kademeler arası koşullu geçişteki kolaycı adalet arayışının yok ettiği eşitlikçi kamusal eğitimin inşası üzerine öneriler geliştirilmiştir
Anahtar Kelimeler
Eşitlikçi Eğitim Eğitim Hakkı Eğitimde Kademelendirme Kademeler Arası Geçiş.
Kaynakça
- Akyüz, Y. (1999). Türk eğitim tarihi. İstanbul: Alfa Yayınları.
- Althusser, L. (2006). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları. (Çev.: A. Timurtekin). Ankara: İthaki Yayınları
- Aristoteles. (2008) Eğitim üzerine. (Haz.: J. Burnet, Çev.: A. Aydoğan). İstanbul: Say Yayınları.
- Milani, D. L. (2012). Barbiana öğrencilerinden mektup. [Sobrieta Felice]. (Çev. S. Karaca ve B. Özen). İstanbul: Kaldıraç Yayınevi.
- Başaran, İ. E. (1996). Eğitime giriş. Ankara: Yargıcı Matbaası.
- Bilgen, H. N. (1994). Çağdaş ve demokratik eğitim. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- Bottomore, T. (1990). Seçkinler ve toplum. (Çev.: Erol Mutlu). Ankara: Gündoğan Yayınları.
- Buğra, A. (2008). Kapitalizm, yoksulluk ve Türkiye’de sosyal politika. İstanbul: İletişim
- Bursalıoğlu, Z. (1999). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem Yayınevi.
- Churchman, W. C. (1968). The systems approach. New York: Dell Publishing Company.
- Cicero, M. T. (2012). Stoacıların paradoksları. (Çev.: C. Ü. Keyinci ve S. G. Kalaycıoğulları). Ankara: İmge Kitabevi.
- Comenius, J. A. (1964). Büyük didaktika. (Çev.: H. A. Aytuna). Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
- Coombs, P. .H., ve Ahmed, M. (1974). Attacking rural poverty: How non-formal education can help. Baltimore: Johns Hopkins University Press.
- Cubberley, E. P. (2004). Eğitim tarihi. (Çev.: E. Noyan). Ankara: Yeryüzü Yayınevi.
- Durheim, E. (1961). Moral education: A study in the theory and application of the sociology of education. New York: Free Press of Glencoe.
- Dutertre. G. (2007). Avrupa insan hakları mahkemesi kararlarından örnekler. Ankara: Avrupa Konseyi Yayınları
- Eroğlu, C. (1999). Devlet yönetimine katılma hakkı. Ankara: İmge Kitabevi.
- Ertürk, S. H. (1972). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Yelkentepe Yayınları.
- Faucault, M. (2013). Hapishanenin doğuşu. (Çev.: M. A. Kılıçbay). Ankara: İmge Kitabevi.
- Friere, P. (2013). Ezilenlerin pedagojisi. (Çev.: D. Hattatoğlu ve E. Özbek). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Fromm, E. (2003). Sahip olmak ya da olmak. İstanbul: Arıtan Yayınları.
- Hürriyet (2013). Roman çocuklar tek sınıfta iddiasına yalanlama. [Hürriyet Gazetesi]. 26 Eylül. http://www.hurriyet.com.tr/egitim/24795395.asp Erişim: 28 Kasım 2013. ISCED (2013). International standard classification of education.
- www.uis.unesco.org/Education/Pages/international-standard-classification-of education.aspx Erişim: 12 Aralık.
- La Fontaine, J. D. (2007). Masallar. (Çev.: S. Eyüboğlu. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
- Lewicki, R. J. ve diğerleri. (1999). Negotiation. San Francisco: Irwin McGraw-Hill.
- Lewis, O. (1959). Five families: Mexican case studies in the culture of poverty. USA: Basic Books Inc.
- Locke, J. (2004). Eğitim üzerine düşünceler. (Çev.: H. Zengin). İstanbul: Morpa Kültür
- MEB (2012). İlköğretim ve eğitim kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun. Milli Eğitim Bakanlığı. Kanun No.6287. Kabul Tarihi: 30.03.2012 MEB (2013). Temel eğitim yasası. Milli Eğitim Bakanlığı. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/88.html Erişim: 25 Kasım.
- Miliband, R. (1969). The state in capitalist society. London: Quartet Books.
- Mosca, G. (1939). The ruling class. New York: Mcgraw-Hill Book Company.
- OECD (2013). Programme for internatiol student assessment. www.oecd.org/pisa/ Erişim: 30 Aralık.
- Özbudun, Sibel. (2002). “Küresel bir yoksulluk kültürü mü?”. Yoksulluk, Şiddet ve İnsan Hakları. (Editör: Y. Özdek). TODAİE Yayın No: 311. s.53-69. Ankara.
- Pareto, V. (2005). Seçkinlerin yükselişi ve düşüşü. (Çev.: M. Z. Doğan). İstanbul: Doğu-Batı Yayınları.
- Piaget, J. (1952). Origins of intelligence in children. New York: International Universities Press.
- Platon (1971). Devlet. (Çev.: S. Eyüboğlu ve M. A. Cimcoz). İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Radikal (2012). Kapıcı çocukları ayrı sınıfa gönderildi mi? [Radikal Gazetesi]. 28 Eylül. www.radikal.com.tr/egitim/kapici_cocuklari_ayri_sinifa_gonderildi_mi-1101999 Erişim: 28 Kasım 2013.
- Rousseau, J. J. (2009). Emile - ya da eğitim üzerine. (Çev.: Y. Avunç. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
- Sarıaslan, H. (1984). Sistem analizinin temelleri. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 39(1).51- 63.
- Spring, J. (1997). Özgür eğitim. (Çev.: A. Ekmekçi). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- TBMM (2013). Anayasa. Türkiye Büyük Millet Meclisi. www.tbmm.gov.tr/anayasa.htm Erişim: 29 Aralık.
- TDK (2013). Sözlük. Türk Dil Kurumu. www.tdk.gov.tr Erişim: 28 Kasım.
- Tebliğler Dergisi (2013). İlköğretimde yöneltme yönergesi. Eylül. Sayı:2552.
- UN (2013). İnsan hakları evrensel bildirgesi. www.un.org/en/documents/udhr/ Erişim: 21 Kasım. UNESCO (2013). Eğitimde ayrımcılığa karşı uluslararası sözleşme. www.unesco.org/education/pdf/DISCRI_E.PDF Erişim: 22 Kasım.
- UNICEF (2013). Çocuk haklarına dair sözleşme. www.unicef.org/turkey/crc/_cr23c.html Erişim: 14 Kasım.
- Ural, A. (2004). Yarışmacı eğitim anlayışının eleştirisi. Üniversite ve Toplum. 4(1).
- Ural, A. (2006). Hafif ağır denenceler. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Ural, A. (2009). Good Elementary Education. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 1(1), 1249-1254.
- Ural, A. (2011). Mario eğitim modeli. Eleştirel Pedagoji. 13.
- Ural, A. (2012a). Bir ikilem: Eğitimde rekabet. içinde 2.Uluslararası Eleştirel Eğitim Konferansı. 10-14 Temmuz. Atina.
- Ural, A. (2012b). Kusurlu kamusal eğitim. Eleştirel Pedagoji, 23
- Ural, Ayhan. (2013). Yarışma ve sınav sarmalındaki çocukluk. Ulusal Eğitim Felsefesi Sempozyumu. Ankara Üniversitesi. 21-22 Kasım. Ankara.
- Ünal, L. I., Özsoy, S., Yıldız, A., Güncör, S., Aylar, E. ve Çankaya, D. (2010). Eğitimde Toplumsal Ayrışma. 30.05.2013 tarihinde http://egitim.hurriyet.com.tr/haberler/30.07.2010/egitimde-toplumsal-ayrisma- artiyor.aspx adresinden erişilmiştir.
- Zaman (2007). Öğrenciyi hotuna göre ‘sınıf’landırmak insan hakları ihlali bayıldı. [Zaman Gazetesi]. http://www.zaman.com.tr/gundem_ogrenciyi-notuna-gore-siniflandirmak- insan-haklari-ihlali-sayildi_604875.html Erişim: 31 Aralık 2013.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Research Article |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Mayıs 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 3 Sayı: 1 |