Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Çocukların Okur Yazar Olma Sürecinde Ailelerin Birlikte Ebeveynlik Deneyimleri / Coparenting Experiences of Families in the Process of Children's Literacy

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 6, 92 - 107, 29.12.2023

Aylin Yılmaz Hiğde Yalçın Özdemir

https://doi.org/10.19160/e-ijer.1332998

Öz

İlkokula başlamak çocuk için önemli dönüm noktalarından biridir. Çocuklar, ilkokula başlarken yeni bir sosyal ortama uyum sağlamaya çalışır. Bunun yanında, kendilerinden okuma yazmayı öğrenmeleri ve temel akademik becerileri kazanmaları beklenmektedir. İlk okuma yazma süreci sadece çocuk için değil aileler için de zorlu geçebilmektedir. Bu durum anne ve babaların bu süreçte ortaklaşa hareket edebilmelerini ve aralarındaki iş bölümünü ifade eden “birlikte ebeveynlik” kavramını karşımıza çıkarmaktadır. Araştırmanın amacı, çocukların okur yazar olma sürecinde ailelerin birlikte ebeveynlik deneyimlerini ortaya çıkarmaktadır. Okul öncesi dönemde erken okuryazarlık süreci, ilkokulda ise ilk okuma yazma süreci bağlamında ailelerin birlikte ebeveynlik deneyimlerini ortaya çıkarmak hedeflenmiştir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik yaklaşım benimsenmiştir. Bu kapsamda, çocuğu ilkokulda öğrenim gören 40 ebeveyn ile yüz yüze görüşme yapılmıştır. Veri toplama araçları olarak, yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde öncelikle veriler sadeleştirilmiştir. Ardından veriler kategorileştirilmiş ve sonuçlar doğrulanmıştır. Araştırma bulguları genel olarak değerlendirildiğinde ilkokula hazırlık sürecinde çocuk bakımı, okul etkinlikleri gibi sorumlulukların genel olarak annede olduğu görülmektedir. Annenin çalıştığı durumlarda anne ve babanın iş yoğunluğu benzer seviyede olmasına rağmen ev içi sorumlulukların, çocuk bakımının ve okul etkinliklerinin çoğunlukla annede olduğu babanın ise destekleyici rolde olduğu görülmektedir. Buna karşın anne ve babanın aralarındaki paylaşımın adil olarak görülmesi toplumsal cinsiyet rolleri ile ilişkili olabilir. Ancak bu durum özellikle okuma yazma sürecinde annenin kendisini yorgun hissetmesi, çocuğa karşı tahammülünün azalması gibi sonuçlar ortaya çıkarmaktadır. Bu nedenle çocuğun okur yazar olma sürecinde baba desteğine duyulan ihtiyaç çok açıktır. Araştırma sonuçlarından hareketle hem anne hem babayı okuma yazma sürecine dahil etmeye yönelik müdahale çalışmalarının yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Birlikte ebeveynlik Erken okuryazarlık Fenomenoloji Okuma ve Yazma

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

122C048

Kaynakça

  • Albert Sznitman, G., Van Petegem, S., & Zimmermann, G. (2019). Exposing the role of coparenting and parenting for adolescent personal identity processes. Journal of Social and Personal Relationships, 36(4), 1233-1255. http://dx.doi.org/10.1177/0265407518757707
  • Brody, G. H., & Flor, D. L. (1996). Coparenting, family interactions, and competence among African American youths. New Directions for Child and Adolescent Development, 1996(74), 77-91. https://doi.org/10.1002/cd.23219967407
  • Buehler, C., & Welsh, D. P. (2009). A process model of adolescents' triangulation into parents' marital conflict: the role of emotional reactivity. Journal of family psychology, 23(2), 167. https://doi.org/10.1037/a0014976
  • Cabrera, N. J., Scott, M., Fagan, J., Steward‐Streng, N., & Chien, N. (2012). Coparenting and children's school readiness: A mediational model. Family process, 51(3), 307-324.
  • Choi, J. K., & Becher, E. H. (2019). Supportive coparenting, parenting stress, harsh parenting, and child behavior problems in nonmarital families. Family process, 58(2), 404-417. https://doi.org/10.1111/famp.12373
  • Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2005). Mixed methods research: Developments, debates, and dilemma (pp. 315-26). Oakland, CA: Berrett-Koehler Publishers.
  • Çalışkan, E. F. (2022). İlkokulda aile katılımı: Veliler ne düşünüyor? RumeliDe Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (31), 328-347.
  • Doğan, M. F. (2021). İlkokul 1. sınıfta aile katılımı: sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Türkiye Eğitim Dergisi, 6(1), 217-229.
  • Feinberg, M. E. (2003). The internal structure and ecological context of coparenting: A framework for research and intervention. Parenting: science and practice, 3(2), 95-131.
  • Gül, G. (2007). Okuryazarlık sürecinde aile katılımının rolü. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8(01), 17-32.
  • İmamoğlu, E. O. (1998). Individualism and collectivism in a model and scale of balanced differentiation and integration. The Journal of Psychology, 132(1), 95-105.
  • Jacobvitz, D., Hazen, N., Curran, M., & Hitchens, K. (2004). Observations of early triadic family interactions: Boundary disturbances in the family predict symptoms of depression, anxiety, and attention-deficit/hyperactivity disorder in middle childhood. Development and psychopathology, 16(3), 577-592.
  • Jahromi, L. B., Zeiders, K. H., Updegraff, K. A., Umaña‐Taylor, A. J., & Bayless, S. D. (2022). Coparenting conflict and academic readiness in children of teen mothers: Effortful control as a mediator. Family process, 57(2), 462-476. https://doi.org/10.1111/famp.12290
  • Jost, J. T., & Banaji, M. R. (1994). The role of stereotyping in system‐justification and the production of false consciousness. British journal of social psychology, 33(1), 1-27.
  • Kayahan- Yüksel, D. & Emmioğlu- Sarıkaya, E. (2021). Mother’s participation in literacy education of children with special learning disability: a draft training program, E-International Journal of Educational Research, 12(5), 36-64. DOI: https://doi.org/10.19160/e-ijer.999351
  • Kıvrak, Z., & Yıldırım, K. (2020). Öğretmenlerin gözünden ilkokul birinci sınıf öğrencilerin okuma yazma becerilerini öğrenme süreçlerine ailelerin katılımı. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 447-468.
  • Kucer, S.B. (2009). Dimensions of literacy: A conceptual base for teaching reading and writing in school settings. (3rd Ed.). Mahwah, NY: Erlbaum.
  • Lindsey, E. W., Caldera, Y., & Colwell, M. (2005). Correlates of coparenting during infancy. Family Relations, 54(3), 346-359.
  • McHale, J. P., & Lindahl, K. M. (2011). Coparenting: A conceptual and clinical examination of family systems (pp. xii-314). American Psychological Association.
  • McHale, J. P., Dinh, K. T., & Rao, N. (2014). Understanding coparenting and family systems among East and Southeast Asian-heritage families. Parenting across cultures: Childrearing, motherhood and fatherhood in non-Western cultures, 163-173. https://doi.org/10.1007/978-94-007-7503-9_12
  • McLeod, B. A., Johnson Jr, W. E., Cryer-Coupet, Q. R., & Mincy, R. B. (2019). Examining the longitudinal effects of paternal incarceration and coparenting relationships on sons' educational outcomes: A mediation analysis. Children and Youth Services Review, 100, 362-375. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2019.03.010
  • Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2. bs.). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Minuchin, P. (1985). Families and individual development: Provocations from the field of family therapy. Child development, 289-302.
  • Özbek Ayaz, C. (2015). Ailelerin, okul öncesi dönemdeki çocuklarının okuryazarlık becerilerini desteklemek için kullandıkları okuryazarlık uygulamalarının incelenmesi: Tekirdağ ili örneği. Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
  • Özbek Ayaz, C., Güleç, H., & Şahin, Ç. Ailelerin, çocuklarıyla birlikte gerçekleştirdikleri okuma aktivitelerinin düzeyini belirleme. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 1-19.
  • Özdemir, Y., Sağkal, A. S., Salman-Engin, S., Çakıroğlu Çevik, A., & Gür, G. (2021). Türkiye’de birlikte ebeveynlik deneyimleri: Nitel bir çalışma. Nesne Psikoloji Dergisi. 8(16), 43-68. https://doi.org/10.7816/nesne-08-16-04
  • Parkes, A., Green, M., & Mitchell, K. (2019). Coparenting and parenting pathways from the couple relationship to children’s behavior problems. Journal of Family Psychology, 33(2), 215. http://dx.doi.org/10.1037/fam0000492
  • Pianta, E., Bentivogli, L., & Girardi, C. (2002). MultiWordNet: developing an aligned multilingual database. In First international conference on global WordNet (pp. 293-302).
  • Rouse, C., Brooks-Gunn, J., & McLanahan, S. (2005). School readiness: Closing racial and ethnic gaps: Introducing the issue. Future of Children, 15(1), 5-13.
  • Strauss, A., & Corbin, J. (1998). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. Newbury Park, CA: Sage.
  • Toprakçı, E., & Arslan, F. (2022). Okul Yöneticilerinin Görüşlerine Göre Dezavantajlı Bölgelerdeki Okul-Aile Birliklerinin İşlevselliğini Etkileyen Faktörler. Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi (ULED)/ International Journal of Leadership Training (IJOLT), 6(1), 60-73. TrDoi: https://trdoi.org/10.26023458/uled.1099736
  • Toprakçı, E., & Gülmez, D. (2018). Velilerin penceresinden öğrencilerin eğitim hayatı (Anılar bağlamında nitel bir analiz). Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi - Journal of Qualitative Research in Education, 6(1), 253-275. DOI: 10.14689/issn.2148-2624.1.6c1s11m
  • UNICEF (2012). School Readiness and Transitions. A Companion to the Child Friendly Schools Manual. New York: UNICEF.
  • Van Vechten, D. (2013). Impact of home literacy environments on students from low socioeconomic status backgrounds. In Education Masters. Paper 248. Rochester, NY: St. John Fischer University, Fisher Digital Publications.
  • Zemp, M., Johnson, M. D., & Bodenmann, G. (2018). Within-family processes: Interparental and coparenting conflict and child adjustment. Journal of family psychology, 32(3), 299-309. https://doi.org/10.1037/fam0000368

Coparenting Experiences of Families in the Process of Children's Literacy / Çocukların Okur Yazar Olma Sürecinde Ailelerin Birlikte Ebeveynlik Deneyimleri

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 6, 92 - 107, 29.12.2023

Aylin Yılmaz Hiğde Yalçın Özdemir

https://doi.org/10.19160/e-ijer.1332998

Öz

When children start primary school, they learn to read and write and acquire basic academic skills. The first literacy process can be difficult not only for the child but also for the families. At this point, he introduces the concept of “co-parenting”. The aim of the research is to reveal the co-parenting experiences of families in the process of children becoming literate. For this purpose, the phenomenological approach, one of the qualitative research methods, was used. Within the scope of the study, face-to-face interviews were conducted with 20 married couples (40 person) whose children were educated in primary school. In the study, a demographic information form and a semi-structured interview form were used as data collection tools. The analysis of qualitative data was carried out in three steps: data reduction, data representation, and inference/validation of results. When the research findings are evaluated in general, it is seen that the responsibilities such as child care and school activities in the preparation process for primary school generally belong to the mother. Although the work intensity of the mother and father is similar in cases where the mother works, it is seen that the domestic responsibilities, child care and school activities are mostly at the mother's level, while the father plays a supportive role. On the other hand, the fact that the sharing between parents is fair may be related to gender roles. However, this situation results in the mother feeling tired, especially in the literacy process, and a decrease in her tolerance towards the child. For this reason, the need for father support in the child's literate process is very clear. Based on the results of the research, it is recommended that intervention studies be conducted to include both parents in the literacy process.

Anahtar Kelimeler

Co-parenting Early literacy Phenomenology Reading and writing.

Proje Numarası

122C048

Kaynakça

  • Albert Sznitman, G., Van Petegem, S., & Zimmermann, G. (2019). Exposing the role of coparenting and parenting for adolescent personal identity processes. Journal of Social and Personal Relationships, 36(4), 1233-1255. http://dx.doi.org/10.1177/0265407518757707
  • Brody, G. H., & Flor, D. L. (1996). Coparenting, family interactions, and competence among African American youths. New Directions for Child and Adolescent Development, 1996(74), 77-91. https://doi.org/10.1002/cd.23219967407
  • Buehler, C., & Welsh, D. P. (2009). A process model of adolescents' triangulation into parents' marital conflict: the role of emotional reactivity. Journal of family psychology, 23(2), 167. https://doi.org/10.1037/a0014976
  • Cabrera, N. J., Scott, M., Fagan, J., Steward‐Streng, N., & Chien, N. (2012). Coparenting and children's school readiness: A mediational model. Family process, 51(3), 307-324.
  • Choi, J. K., & Becher, E. H. (2019). Supportive coparenting, parenting stress, harsh parenting, and child behavior problems in nonmarital families. Family process, 58(2), 404-417. https://doi.org/10.1111/famp.12373
  • Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2005). Mixed methods research: Developments, debates, and dilemma (pp. 315-26). Oakland, CA: Berrett-Koehler Publishers.
  • Çalışkan, E. F. (2022). İlkokulda aile katılımı: Veliler ne düşünüyor? RumeliDe Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (31), 328-347.
  • Doğan, M. F. (2021). İlkokul 1. sınıfta aile katılımı: sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Türkiye Eğitim Dergisi, 6(1), 217-229.
  • Feinberg, M. E. (2003). The internal structure and ecological context of coparenting: A framework for research and intervention. Parenting: science and practice, 3(2), 95-131.
  • Gül, G. (2007). Okuryazarlık sürecinde aile katılımının rolü. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8(01), 17-32.
  • İmamoğlu, E. O. (1998). Individualism and collectivism in a model and scale of balanced differentiation and integration. The Journal of Psychology, 132(1), 95-105.
  • Jacobvitz, D., Hazen, N., Curran, M., & Hitchens, K. (2004). Observations of early triadic family interactions: Boundary disturbances in the family predict symptoms of depression, anxiety, and attention-deficit/hyperactivity disorder in middle childhood. Development and psychopathology, 16(3), 577-592.
  • Jahromi, L. B., Zeiders, K. H., Updegraff, K. A., Umaña‐Taylor, A. J., & Bayless, S. D. (2022). Coparenting conflict and academic readiness in children of teen mothers: Effortful control as a mediator. Family process, 57(2), 462-476. https://doi.org/10.1111/famp.12290
  • Jost, J. T., & Banaji, M. R. (1994). The role of stereotyping in system‐justification and the production of false consciousness. British journal of social psychology, 33(1), 1-27.
  • Kayahan- Yüksel, D. & Emmioğlu- Sarıkaya, E. (2021). Mother’s participation in literacy education of children with special learning disability: a draft training program, E-International Journal of Educational Research, 12(5), 36-64. DOI: https://doi.org/10.19160/e-ijer.999351
  • Kıvrak, Z., & Yıldırım, K. (2020). Öğretmenlerin gözünden ilkokul birinci sınıf öğrencilerin okuma yazma becerilerini öğrenme süreçlerine ailelerin katılımı. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 447-468.
  • Kucer, S.B. (2009). Dimensions of literacy: A conceptual base for teaching reading and writing in school settings. (3rd Ed.). Mahwah, NY: Erlbaum.
  • Lindsey, E. W., Caldera, Y., & Colwell, M. (2005). Correlates of coparenting during infancy. Family Relations, 54(3), 346-359.
  • McHale, J. P., & Lindahl, K. M. (2011). Coparenting: A conceptual and clinical examination of family systems (pp. xii-314). American Psychological Association.
  • McHale, J. P., Dinh, K. T., & Rao, N. (2014). Understanding coparenting and family systems among East and Southeast Asian-heritage families. Parenting across cultures: Childrearing, motherhood and fatherhood in non-Western cultures, 163-173. https://doi.org/10.1007/978-94-007-7503-9_12
  • McLeod, B. A., Johnson Jr, W. E., Cryer-Coupet, Q. R., & Mincy, R. B. (2019). Examining the longitudinal effects of paternal incarceration and coparenting relationships on sons' educational outcomes: A mediation analysis. Children and Youth Services Review, 100, 362-375. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2019.03.010
  • Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2. bs.). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Minuchin, P. (1985). Families and individual development: Provocations from the field of family therapy. Child development, 289-302.
  • Özbek Ayaz, C. (2015). Ailelerin, okul öncesi dönemdeki çocuklarının okuryazarlık becerilerini desteklemek için kullandıkları okuryazarlık uygulamalarının incelenmesi: Tekirdağ ili örneği. Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
  • Özbek Ayaz, C., Güleç, H., & Şahin, Ç. Ailelerin, çocuklarıyla birlikte gerçekleştirdikleri okuma aktivitelerinin düzeyini belirleme. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 1-19.
  • Özdemir, Y., Sağkal, A. S., Salman-Engin, S., Çakıroğlu Çevik, A., & Gür, G. (2021). Türkiye’de birlikte ebeveynlik deneyimleri: Nitel bir çalışma. Nesne Psikoloji Dergisi. 8(16), 43-68. https://doi.org/10.7816/nesne-08-16-04
  • Parkes, A., Green, M., & Mitchell, K. (2019). Coparenting and parenting pathways from the couple relationship to children’s behavior problems. Journal of Family Psychology, 33(2), 215. http://dx.doi.org/10.1037/fam0000492
  • Pianta, E., Bentivogli, L., & Girardi, C. (2002). MultiWordNet: developing an aligned multilingual database. In First international conference on global WordNet (pp. 293-302).
  • Rouse, C., Brooks-Gunn, J., & McLanahan, S. (2005). School readiness: Closing racial and ethnic gaps: Introducing the issue. Future of Children, 15(1), 5-13.
  • Strauss, A., & Corbin, J. (1998). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. Newbury Park, CA: Sage.
  • Toprakçı, E., & Arslan, F. (2022). Okul Yöneticilerinin Görüşlerine Göre Dezavantajlı Bölgelerdeki Okul-Aile Birliklerinin İşlevselliğini Etkileyen Faktörler. Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi (ULED)/ International Journal of Leadership Training (IJOLT), 6(1), 60-73. TrDoi: https://trdoi.org/10.26023458/uled.1099736
  • Toprakçı, E., & Gülmez, D. (2018). Velilerin penceresinden öğrencilerin eğitim hayatı (Anılar bağlamında nitel bir analiz). Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi - Journal of Qualitative Research in Education, 6(1), 253-275. DOI: 10.14689/issn.2148-2624.1.6c1s11m
  • UNICEF (2012). School Readiness and Transitions. A Companion to the Child Friendly Schools Manual. New York: UNICEF.
  • Van Vechten, D. (2013). Impact of home literacy environments on students from low socioeconomic status backgrounds. In Education Masters. Paper 248. Rochester, NY: St. John Fischer University, Fisher Digital Publications.
  • Zemp, M., Johnson, M. D., & Bodenmann, G. (2018). Within-family processes: Interparental and coparenting conflict and child adjustment. Journal of family psychology, 32(3), 299-309. https://doi.org/10.1037/fam0000368
Toplam 35 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Alan Eğitimleri (Diğer)
Bölüm Sayı Makaleleri
Yazarlar

Aylin Yılmaz Hiğde 0000-0001-9220-6847

Yalçın Özdemir 0000-0003-2698-0900

Proje Numarası 122C048
Yayımlanma Tarihi 29 Aralık 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023Cilt: 14 Sayı: 6

Kaynak Göster

APA Yılmaz Hiğde, A., & Özdemir, Y. (2023). Çocukların Okur Yazar Olma Sürecinde Ailelerin Birlikte Ebeveynlik Deneyimleri / Coparenting Experiences of Families in the Process of Children’s Literacy. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(6), 92-107. https://doi.org/10.19160/e-ijer.1332998
 Kapak Resmi İndir

Creative Commons Lisansı
Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0)


[email protected]        http://www.e-ijer.com       Adres: Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi  Bornova/İzmir