Bitlis Ahlat Sazlıkları Yüzey Sularında Bazı Ağır Metal Düzeylerinin Araştırılması

Ayşegül Demir Yetiş

doi:10.21605/cukurovaummfd.601207

Araştırma Makalesi

Investigation of Some Heavy Metal Levels in Surface Water of Bitlis Ahlat Marshes

Yıl 2019, Cilt: 34 Sayı: 1, 1 - 12, 31.03.2019

Ayşegül Demir Yetiş

https://doi.org/10.21605/cukurovaummfd.601207

Cited By: 5

Öz

Ahlat Marshes are located in the districts of Ahlat in the Bitlis Province of Eastern Anatolia Region. The marshes; Ahlat Marshes has a great importance since it is one of the 48 wetlands (nation wise), is also one of the 5 wetlands (province wise) which are nominated as “Wetlands of National Importance”. In this study, in order to investigate the heavy metal levels in the Ahlat Marshes, the surface waters were sampled from 7 different stations in November 2015, February 2016, May 2016 and August 2016 periods. Heavy metal parameters such as Al (aluminum), As (arsenic), T-Cr (total chrome), (nickel), Fe (iron), Cu (copper), Cd (cadmium), Mn (manganese), F (fluoride), Pb (lead), Hg (mercury) and Se (selenium) were measured by using ICP-OES (inductively coupled plasma optical emission spectrometry) device. Measurement data has been evaluated by comparing with the limit values stated in the Surface Water Quality Regulation and Water Pollution Control Regulation. In terms of water quality; Ahlat Marshes is categorized under Class II considering T-Cr values and when other heavy metal values are considered, it is categorized under Class I. Cu and Cd results exceed the limit values stated in the national legislation due to the factors such as fish farms, mines, septic tanks near the marshes and geogenic origin. It is believed that this first-time study will make a great contribution to the realization of one of the activities within the water quality implementation targets included in the Ahlat Marshes Management Plan.

Anahtar Kelimeler

Heavy metals, Wetland, National legislation, Ahlat Marshes, Bitlis

Kaynakça

1. Seven, T., Can, B., Darende, B.N., Ocak, S., 2018. Hava ve Toprakta Ağır Metal Kirliliği, Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, 1(2), 91-103.
2. Yetiş, R., Atasoy, A.D., Demir Yetiş, A., Yeşilnacar, M.I., 2018. Balıklıgöl Havzası Su Kaynaklarının Nitrat ve Nitrit Seviyelerinin Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 33 (1), 47-54.
3. Ajima, M.N.O., Nnodi, P.C., Ogo, O.A., Adaka, G.S., Osuigwe, D.I., Njoku, D.C., 2015. Bioaccumulation of Heavy Metals in Mbaa River and the Impact on Aquatic Ecosystem. Environ Monit Assess., 187, 768.
4. Davutluoglu, O.İ., Seckin, G., Ersu, Ç.B., Yilmaz, T., Sari, B., 2011. Heavy Metal Content and Distribution in Surface Sediments of the Seyhan River, Turkey. Journal of Environmental Management, 92, 2250-2259.
5. Sargın, A.H., 2010. Yeraltı Suları, Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltı suları Dairesi Başkanlığı. 200s. Ankara.
6. Niu, Y., Niu, Y., Yu, H., Jiang, X., Guo, X., Yong, P., Xiangyang, X., 2017. Concentration Distribution and Toxicity of Heavy Metals in Surface Sediment of Poyang Lake, China. Wetlands. DOI 10.1007/s13157-017-0904-6.
7. Abdeldayem, R., Zaghlou, Z., 2018. Distribution and Accumulation of Trace Elements in El-Brullus Lake Islands. Arabian Journal of Geosciences, 11, 497 https://doi.org/10.1007/s12517-018-3836-4.
8. Bakary, I., Yao, K.M., Etchian, O.A., Soro, M.B., Trokourey, A., Bokra, Y., 2015. Zinc, Copper, Cadmium and Lead Concentrations in Water, Sediment and Anadara Senilis in a Tropical Estuary. Environ Monit Assess., 187, 762 DOI 10.1007/s10661-015-4976-6.
9. Alaeddinoğlu, F., Avşin, N., Yılmaz, E., 2013. Van Gölü Güneydoğusunun Jeomorfolojik Özellikleri ve Ekoturizm, Tücaum VII. Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 245-254, 18-19 Ekim, Ankara.
10. TSA (Türkiye Sulak Alanları) 2018. http://www.turkiyesulakalanlari.com/sulak-alanlar (Erişim tarihi 09.11.2018)
11. Elmataş, N., 2009. Ahlat İlçesinde Tarımsal Arazi Kullanımı, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 479-501.
12. Arınç, K., 1997. Ahlat İlçesinde Doğal Barınaklar (Mağara Konutlar) ve Bazı Prehistorik Yerleşme İzleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, 109.
13. APHA, 1998. Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater, L.S. Clesceri, A.E. Greenberg and A.D. Eaton (Eds), United Book Press, Baltimore, MD, USA, 20, 4- 103.
14. YSYK, 2012. Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği, 30 Kasım 2012 Tarihli ve 28483 Sayılı Resmi Gazete, Ankara.
15. SKKY, 2004. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, 31 Aralık 2004 Tarihli ve 25687 Sayılı Resmi Gazete, Ankara.
16. Şahinci, A., 1991. Doğal Suların Jeokimyası, Reform Matbaası, İzmir, 548.
17. Varol, S., Davraz, A., Varol, E., 2008. Yeraltı Suyu Kimyası ve Sağlığa Etkisinin Tıbbi Jeoloji Açısından Değerlendirilmesi TAF Preventive Medicine Bulletin, 7(4), 351-356.
18. Yeşilnacar, M.İ., Demir Yetiş, A., Rastgeldi Doğan, T., Atasoy, A.D., Tekiner, S.İ., Bayhan, İ., Direk, İ.H., Serin, Ş., 2013. Yüksek Florürlü Yeraltı Suyuna Sahip Bir Sahanın Jeo-Medikal Haritalanması. Türkiye Jeoloji Kurultayı, 66s.
19. Güler, Ç., Çobanoğlu, Z., 1997. Su Kalitesi. Çevre Sağlığı Temel Kaynak Dizisi No:43. Birinci Baskı, Ankara, 95s.

Bitlis Ahlat Sazlıkları Yüzey Sularında Bazı Ağır Metal Düzeylerinin Araştırılması

Yıl 2019, Cilt: 34 Sayı: 1, 1 - 12, 31.03.2019

Ayşegül Demir Yetiş

https://doi.org/10.21605/cukurovaummfd.601207

Cited By: 5

Öz

Ahlat Sazlıkları, Doğu Anadolu Bölgesi’nin Bitlis İli Ahlat İlçesi sınırlarında yer almaktadır. Sazlığın; Türkiye’deki 48, Bitlis ilindeki 5 adet “Ulusal Öneme Haiz Sulak Alan”dan biri olması; alanı daha da önemli kılmaktadır. Bu çalışmada, Ahlat Sazlıkları’nda ağır metal düzeylerini araştırmak amacıyla, yüzey sularında Kasım 2015, Şubat 2016, Mayıs 2016 ve Ağustos 2016 dönemlerinde 7 farklı istasyondan örnekleme yapılmıştır. Alınan örneklerde Al (alüminyum), As (arsenik), T-Cr (toplam krom), Ni (nikel), Fe (demir), Cu (bakır), Cd (kadmiyum), Mn (mangan), F (florür), Pb (kurşun), Hg (civa) ve Se (selenyum) gibi ağır metal ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Ölçüm verileri; ulusal mevzuattaki Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği (YSKY) ve Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nde (SKKY) yer alan sınır değerlerle kıyaslanarak değerlendirilmiştir. Ahlat Sazlıkları, T-Cr açısından II. sınıf kalitede iken, diğer ağır metal parametreleri bakımından I. sınıf su kalitesi özelliği göstermektedir. Cu ve Cd sonuçları sazlık yakınındaki balık çiftliği, maden ocağı, foseptikler ve jeojenik kökenli etmenlerden dolayı ulusal mevzuattaki sınır değerleri aşmaktadır. Bölgede ilk defa gerçekleştirilen bu çalışmanın, Ahlat Sazlıkları Yönetim Planı’nda su kalitesi uygulama hedefleri içindeki faaliyetlerden birinin gerçekleşmesine çok büyük katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ağır metal, Sulak alan, Ulusal mevzuat, Ahlat sazlıkları, Bitlis

Kaynakça

1. Seven, T., Can, B., Darende, B.N., Ocak, S., 2018. Hava ve Toprakta Ağır Metal Kirliliği, Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, 1(2), 91-103.
2. Yetiş, R., Atasoy, A.D., Demir Yetiş, A., Yeşilnacar, M.I., 2018. Balıklıgöl Havzası Su Kaynaklarının Nitrat ve Nitrit Seviyelerinin Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 33 (1), 47-54.
3. Ajima, M.N.O., Nnodi, P.C., Ogo, O.A., Adaka, G.S., Osuigwe, D.I., Njoku, D.C., 2015. Bioaccumulation of Heavy Metals in Mbaa River and the Impact on Aquatic Ecosystem. Environ Monit Assess., 187, 768.
4. Davutluoglu, O.İ., Seckin, G., Ersu, Ç.B., Yilmaz, T., Sari, B., 2011. Heavy Metal Content and Distribution in Surface Sediments of the Seyhan River, Turkey. Journal of Environmental Management, 92, 2250-2259.
5. Sargın, A.H., 2010. Yeraltı Suları, Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltı suları Dairesi Başkanlığı. 200s. Ankara.
6. Niu, Y., Niu, Y., Yu, H., Jiang, X., Guo, X., Yong, P., Xiangyang, X., 2017. Concentration Distribution and Toxicity of Heavy Metals in Surface Sediment of Poyang Lake, China. Wetlands. DOI 10.1007/s13157-017-0904-6.
7. Abdeldayem, R., Zaghlou, Z., 2018. Distribution and Accumulation of Trace Elements in El-Brullus Lake Islands. Arabian Journal of Geosciences, 11, 497 https://doi.org/10.1007/s12517-018-3836-4.
8. Bakary, I., Yao, K.M., Etchian, O.A., Soro, M.B., Trokourey, A., Bokra, Y., 2015. Zinc, Copper, Cadmium and Lead Concentrations in Water, Sediment and Anadara Senilis in a Tropical Estuary. Environ Monit Assess., 187, 762 DOI 10.1007/s10661-015-4976-6.
9. Alaeddinoğlu, F., Avşin, N., Yılmaz, E., 2013. Van Gölü Güneydoğusunun Jeomorfolojik Özellikleri ve Ekoturizm, Tücaum VII. Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 245-254, 18-19 Ekim, Ankara.
10. TSA (Türkiye Sulak Alanları) 2018. http://www.turkiyesulakalanlari.com/sulak-alanlar (Erişim tarihi 09.11.2018)
11. Elmataş, N., 2009. Ahlat İlçesinde Tarımsal Arazi Kullanımı, Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 479-501.
12. Arınç, K., 1997. Ahlat İlçesinde Doğal Barınaklar (Mağara Konutlar) ve Bazı Prehistorik Yerleşme İzleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, 109.
13. APHA, 1998. Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater, L.S. Clesceri, A.E. Greenberg and A.D. Eaton (Eds), United Book Press, Baltimore, MD, USA, 20, 4- 103.
14. YSYK, 2012. Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliği, 30 Kasım 2012 Tarihli ve 28483 Sayılı Resmi Gazete, Ankara.
15. SKKY, 2004. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, 31 Aralık 2004 Tarihli ve 25687 Sayılı Resmi Gazete, Ankara.
16. Şahinci, A., 1991. Doğal Suların Jeokimyası, Reform Matbaası, İzmir, 548.
17. Varol, S., Davraz, A., Varol, E., 2008. Yeraltı Suyu Kimyası ve Sağlığa Etkisinin Tıbbi Jeoloji Açısından Değerlendirilmesi TAF Preventive Medicine Bulletin, 7(4), 351-356.
18. Yeşilnacar, M.İ., Demir Yetiş, A., Rastgeldi Doğan, T., Atasoy, A.D., Tekiner, S.İ., Bayhan, İ., Direk, İ.H., Serin, Ş., 2013. Yüksek Florürlü Yeraltı Suyuna Sahip Bir Sahanın Jeo-Medikal Haritalanması. Türkiye Jeoloji Kurultayı, 66s.
19. Güler, Ç., Çobanoğlu, Z., 1997. Su Kalitesi. Çevre Sağlığı Temel Kaynak Dizisi No:43. Birinci Baskı, Ankara, 95s.

Toplam 19 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Bölüm	Makaleler
Yazarlar	Ayşegül Demir Yetiş
Yayımlanma Tarihi	31 Mart 2019
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2019 Cilt: 34 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA	Demir Yetiş, A. (2019). Bitlis Ahlat Sazlıkları Yüzey Sularında Bazı Ağır Metal Düzeylerinin Araştırılması. Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 34(1), 1-12. https://doi.org/10.21605/cukurovaummfd.601207
AMA	Demir Yetiş A. Bitlis Ahlat Sazlıkları Yüzey Sularında Bazı Ağır Metal Düzeylerinin Araştırılması. cukurovaummfd. Mart 2019;34(1):1-12. doi:10.21605/cukurovaummfd.601207
Chicago	Demir Yetiş, Ayşegül. “Bitlis Ahlat Sazlıkları Yüzey Sularında Bazı Ağır Metal Düzeylerinin Araştırılması”. Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi 34, sy. 1 (Mart 2019): 1-12. https://doi.org/10.21605/cukurovaummfd.601207.
EndNote	Demir Yetiş A (01 Mart 2019) Bitlis Ahlat Sazlıkları Yüzey Sularında Bazı Ağır Metal Düzeylerinin Araştırılması. Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi 34 1 1–12.
IEEE	A. Demir Yetiş, “Bitlis Ahlat Sazlıkları Yüzey Sularında Bazı Ağır Metal Düzeylerinin Araştırılması”, cukurovaummfd, c. 34, sy. 1, ss. 1–12, 2019, doi: 10.21605/cukurovaummfd.601207.
ISNAD	Demir Yetiş, Ayşegül. “Bitlis Ahlat Sazlıkları Yüzey Sularında Bazı Ağır Metal Düzeylerinin Araştırılması”. Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi 34/1 (Mart 2019), 1-12. https://doi.org/10.21605/cukurovaummfd.601207.
JAMA	Demir Yetiş A. Bitlis Ahlat Sazlıkları Yüzey Sularında Bazı Ağır Metal Düzeylerinin Araştırılması. cukurovaummfd. 2019;34:1–12.
MLA	Demir Yetiş, Ayşegül. “Bitlis Ahlat Sazlıkları Yüzey Sularında Bazı Ağır Metal Düzeylerinin Araştırılması”. Çukurova Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, c. 34, sy. 1, 2019, ss. 1-12, doi:10.21605/cukurovaummfd.601207.
Vancouver	Demir Yetiş A. Bitlis Ahlat Sazlıkları Yüzey Sularında Bazı Ağır Metal Düzeylerinin Araştırılması. cukurovaummfd. 2019;34(1):1-12.