Akademik Motivasyonsuzluk Ölçeği’ nin Türk Kültürüne Uyarlanması ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi

İlhan Ilter

doi:10.30964/auebfd.459675

Araştırma Makalesi

Akademik Motivasyonsuzluk Ölçeği’ nin Türk Kültürüne Uyarlanması ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt:52 Sayı:1, 192 - 224, 01.04.2019

İlhan Ilter

https://doi.org/10.30964/auebfd.459675

Cited By: 6

Öz

Bu
çalışmanın amacı ortaokul öğrencilerinin akademik motivasyonsuzluk
oluşumuna neden
olan faktörleri belirlemek için Legault, Green-Demers ve Pelletier (2006)
tarafından geliştirilen Akademik Motivasyonsuzluk Ölçeği ‘nin (AMÖ) Türkçeye
uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışmalarını yapmaktır. Araştırmanın çalışma
grubunu Kahramanmaraş il merkezindeki ortaokullardan seçilen 350 öğrenci
oluşturmaktadır. Elde edilen verilerin analizinde SPSS 21 ve Lisrell 8.0 paket
programları kullanılmıştır. Toplanan veriler üzerinde ölçeğin geçerliğine
ilişkin bilgi elde etmek için döndürülmüş temel bileşenler faktör analizi
kullanılmıştır. AMÖ’nün faktör yapısının geçerli bir model olup olmadığının
saptanması için doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmıştır. Faktör analizi sonucunda,
4 faktörlü 16 maddelik %52,12 varyansı açıklayan bir yapı elde edilmiştir.
Ölçekteki faktörler sırasıyla “Görev değeri”, “Yetenek inançları”, “Görevin
özellikleri” ve “Çaba inançları” alt boyutlarından oluşmaktadır. DFA sonuçları
ise ölçeğin faktörel yapısının iyi uyum gösterdiğini ortaya koymuştur [(χ2 = 237.39,
sd=98, χ2 /sd= 2.42 RMSEA=0.071, S-RMR=0.051, GFI=0.93, AGFI=0.92, CFI=0.94,
IFI=0.96, NNFI=0.92, NFI=0.91]. Tüm
ölçeğin iç tutarlık katsayısı 0,84, birinci alt boyuta ilişkin 0,81, ikinci alt
boyuta ilişkin 0,77, üçüncü alt f boyuta ilişkin 0,75, dördüncü alt boyuta
ilişkin 0,72 bulunmuştur. Okullarda öğrencilerin motivasyonsuzluğunun çeşitli
belirtilerini saptamayı hedeflemek için geniş çapta akademik müdahale ve
değerlendirmelere ihtiyaç vardır. Bu çalışmada uyarlanan Akademik
Motivasyonsuzluk Ölçeği ‘nin çok boyutlu yapısının gelecekteki çalışmalar için öğrencilerin
motivasyon eksikliklerinin nedenlerinin tespit
edilmesinde tatmin edici olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Motivasyon, akademik motivasyonsuzluk, öz belirleme teorisi, geçerlik

Kaynakça

Ainley, M., Hidi, S., & Berndoff, D. (2002). Interest, learning, and the psychological processes that mediate their relationship. Journal of Educational Psychology, 94, 545–561.
Aksan, M. ve Koçyiğit, M. (2011). Amasya Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü 2009-2010 eğitim-öğretim yılı başarısızlık nedenleri anketi ortaöğretim ve ilköğretim formu değerlendirme raporu. Erişim http://okulweb.meb.gov.tr/05/01/117498/haberduyuru/rehberlik/bna_degerlendirme.doc adresinden 9 Şubat 2018 tarihinde edinilmiştir.
Alemdağ, C., Öncü, E. ve Yılmaz, A.K. (2014). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının akademik motivasyon ve akademik öz yeterlikleri. Spor Bilimleri Dergisi, 25 (1), 23-35
Aydın, S., Yerdelen, S., Gürbüzoğlu- Yalmancı, S., ve Göksu, V. (2014). Biyoloji öğrenmeye yönelik akademik motivasyon ölçeği: Ölçek geliştirme çalışması. Eğitim ve Bilim,39 (176), 425-435.
Baker, S. R. (2004). Intrinsic, extrinsic, and amotivational orientations: Their role in university adjustment, stress, well-being, and subsequent academic performance. Current Psychology: Developmental, Learning, Personality, Social, 23, 189–202
Balkis, M. (2018). Academic amotivation and intention to school dropout: the mediation role of academic achievement and absenteeism. Asia Pacific Journal of Education, 38(2), 257-270
Beaudoin, C. M. (2006). Competitive orientations and sport motivation of Professional women football players: An internet survey. Journal of Sport Behavior, 29, 201 − 212
Bentler, P. (1990). Comparative fit indices in structural models. Psychological Bulletin, 107, 238–246.
Bentler, P. M., & Bonett, D. G. (1980). Significance tests and goodness of fit in the analysis of covariance structures. Psychological Bulletin, 88(3), 588- 606
Bigelow, B. J. & Zhou, R. M. (2001). Relational scaffolding of school motivation: Developmental continuities in students’ and parents’ ratings of the importance of school goals. The Journal of Genetic Psychology, 162, 75792.
Bozanoğlu, İ. (2004). Akademik güdülenme ölçeği: Geliştirmesi, geçerliği, güvenirliği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 83-98
Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York: Guilford Press
Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum (20. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayın.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (Birinci baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayın.
De Vellis, R. F. (2003). Scale development: Theory and applications. (2th ed.). Thousand Oaks: Sage Publications
Deci, E. L. (1975). Intrinsic motivation. New York: Plenum
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. New York: Plenum Press.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2002). Overview of self-determination theory: An organismic dialectical perspective. In E. L. Deci & R. M. Ryan (Eds.), Handbook of self-determination research (pp. 3–33). Rochester, NY: University of Rochester Press.
Deci, E. L., Vallerand, R. J., Pelletier, L. G., & Ryan, R. M. (1991). Motivation in education: The self-determination perspective. The Educational Psychologist, 26, 325–346
Deci, E.L. & Ryan, R.M. (2008). Self-determination theory: A macro-theory of human motivation, development and health. Canadian Psychology, 49(3), 182-185
Dicke, A.-L., Lüdtke, O., Trautwein, U., Nagy, G., & Nagy, N. (2012). Judging students' achievement goal orientations: are teacher ratings accurate? Learning and Individual Differences, 22, 844-849
Dişlen, G. (2013). The reasons of lack of motivation from the students’ and teachers’ voices. The Journal of Academic Social Science, 1(1), 35-45
Eğmir, E., Ödemiş, İ. S., Bayar, V., Bayar, A., & Kayır, G. (2013). Lisansüstü eğitim gören öğrencilerin akademik güdülenme düzeyleri. VI. Ulusal Lisansüstü Eğitim Sempozyumu Bildiriler Kitabı. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Yayınlar
Eymur, G., & Geban, Ö. (2011). An investigation of the relationship between motivation and academic achievement of pre-service chemistry teachers. Education and Science, 36(161), 246-255
Fraenkel, J.R., Wallend, N.E. & Hyun, H.H. (2012). How to design and evaluate research in education. New York: New York: Mc. Graw-Hill
Francis, A., Goheer, A., Haver-Dieter, R., Kaplan, A. D., Kerstetter, K., Kirk, A. L. et al. (2004). Promoting academic achievement and motivation: A discussion & contemporary issues based approach. Retrieved November 9, 2017, from http://www.wepapers.com/Papers/57793/Promoting_Academic_Achievement_and__Motivation-_A_Discussion_%26_Contemporary_Issues_Based_Approach
Frederick, S. R. (2009). A multigroup investigation of academic amotivation in American secondary school students: Demographic and social support predictors (Doctoral dissertation). Walden University.
Gömleksiz, M. N. ve Serhatlıoğlu, B. (2013). Öğretmen adaylarının akademik motivasyon düzeylerine ilişkin görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 17(3), 99-127
Green, J., Nelson, G., Martin, A. J., & Marsh, H. (2006). The causal ordering of self-concept and academic motivation and its effect on academic achievement. International Education Journal, 7(4), 534-546.
Green-Demers, I., & Pelletier, D. (2003). Motivations, objectifs et perspectives future des e´le`ves du secondaire – Re´gion de l’Outaouais [Motivation, goals, and future perspectives of high school students – Outaouais area] (Vols. 1 to 14). Gatineau, Canada: Universite´ du Que´bec en Outaouais
Green-Demers, I., Legault, L., Pelletier, D., & Pelletier, L. G. (2008). Factorial invariance of the Academic Amotivation Inventory (AAI) across gender and grade in a sample of Canadian high school students. Educational and Psychological Measurement, 68(5), 862-880.
Grolnick, W. S., & Ryan, R. M. (1987). Autonomy in children’s learning: An experimental and individual difference investigation. Journal of Personality and Social Psychology, 52, 890-898.
Henson, K. R., & Roberts, K. J. (2006). Use of exploratory factor analysis in published research: Common errors and some comment on improved practice. Educational and Psychological Measurement, 66 (3), 393-416
Hidi, S., & Harackiewicz, J. M. (2000). Motivating the academically unmotivated: A critical issue for the 21st century. Review of Educational Research, 70, 151–179
Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen, M. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods, 6(1), 53–60.
Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6 (1), 1-55
Jöreskog, K. G., & Sörbom, D. (1993). New features in LISREL 8. Chicago: Scientific Software.
Jöreskog, K.G., & Sörbom, D. (1996). LISREL 8.7: User’s reference guide [Computer software manual]. Lincolnwood, IL: Scientific Software International.
Kaiser, J., Retelsdorf, J., Südkamp, A., & Möller, J. (2013). Achievement and engagement: How student characteristics influence teacher judgments. Learning and Instruction, 28, 73-84.
Karagüven, M. H. (2012). Akademik motivasyon ölçeğinin türkçeye adaptasyonu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri,12(4), 2599-262
Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları
Karataş, H. ve Erden, M. (2012). Akademik motivasyon ölçeğinin dilsel eşdeğerlik, geçerlik ve güvenirlik çalışması. e-Journal of New World Sciences Academy, 7 (4), 983-1003
Kline, P. (2010). A psychometrics primer. London: Free Assn Books.
Kline, R. B. (2011a). Principles and practice of structural equation modeling (3rd edt.), NewYork: Guilford Press
Kline, R.B. (2011b). An easy guide to factor analysis. New York: The Guilford Press
Kowal J. & Fortier, M.S. (1999). Motivational determinants of flow: contributions from self-determination theory, The Journal of Social Psychology, 139 (3), 355-368
Lafleur, B. (1992). Les couˆts du de´crochage scolaire pour le Canada [The cost of school dropout in Canada]. Ottawa, Ontario, Canada: Conference Board of CanadaLeech, N. L., Barrett, K. C., & Morgan G. A. (2005). SPSS for intermediate statistics: Use and interpretation (2nd ed.). London, Erlbaum.
Legault, L., Green-Demers, I., & Pelletier, L. (2006). Why do high school students lack motivation in the classroom? Toward an understanding of academic amotivation and the role of social support. Journal of Educational Psychology, 98(3), 567.
Marcoulides, G. A., & Schumacker, R. E. (2001). New developments and techniques in structural equation modeling. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Markland, D., & Tobin, V. (2004). A modification of the behavioural regulation in exercise questionnaire to include an assessment of amotivation. Journal of Sport and Exercise Psychology, 26, 191–196.
Martin, C.R., & Newell, R.J. (2004). Factor structure of the hospital anxiety and depression scale in ındividuals with facial disfigurement. Psychology Health and Medicine, 3,327-336
McCleary, L. (2002). Using multiple imputations for analysis of incomplete data in clinical research. Nursing Research, 51, 339- 343
Ntoumanis, N. (2005). A prospective study of participation in optional school physical education using a self-determination theory framework. Journal of Educational Psychology, 97, 444–453
Ntoumanis, N., Pensgaard, A. M., Martin, C., & Pipe, K. (2004). An ideographic analysis of amotivation in compulsory school physical education. Journal of Sport & Exercise Psychology, 26, 197–214
Pallant, J. (2013). SPSS survival manual: A step step by step guide to data analysis using SPSS for Windows. Australia: Australian CopyrightPatrick, B.C., Skinner, E.A., & Connell, J.P. (1993). What motivates children's behavior and emotion? Joint effects of perceived control and autonomy in the academic domain. Journal of Personality and Social Psychology, 65, 781–791
Pelletier, L. G., Dion, S., Tucson, K., & Green-Demers, I. (1999). Why do people fail to adopt environmental behaviors? Toward a taxonomy of environmental amotivation. Journal of Basic and Applied Social Psychology, 29, 2481–2504.
Pelletier, L. G., Fortier, M. S., Vallerand, R. J., & Briere, N. M. (2001). Associations among perceived autonomy support, forms of self-regulation, and persistence: A prospective study. Motivation and Emotion, 25, 279–306.
Perlman, D. (2010). Change in affect and needs satisfaction for amotivated students within the sport education model. Journal of Teaching in Physical Education, 29(4), 433-445.
Pintrich, P. R. (2003). A motivation science perspective on the role of student motivation in learning and teaching contexts. Journal of Educational Psychology, 95, 667–686.
Pintrich, P. R., & Schunk, D. (1996). Motivation in education: Theory, research, and applications. Upper Saddle, Nj: Prentice-Hall, Inc.
Reeve, J., Bolt, E., & Cai, Y. (1999). Autonomy-supportive teachers: How they teach and motivate students. Journal of Educational Psychology, 91, 537-548
Robinson, J. P., Shaver, P. R., & Wrightsman, L. S. (1991). Criteria for scale selection and evaluation. Measures of Personality and and Social Psychological Attitudes, 1(3), 1-16
Ryan, R. M. (1995). Psychological needs and the facilitation of integrative processes. Journal of Personality, 63, 397–427
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (1999). Intrinsic and extrinsic motivation:Classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology, 25, 54–67.
Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74
Schriesheim, C.A., & Eisenbach, R.J. (1995). An exploratory and confirmatory factor analytic ınvestigation of item wording effects on obtained factor structures of survey questionnaire measures. Journal of Management, 6, 1177- 193
Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2004). A beginner's guide to structural equation modeling. New Jersey: Lawrence Erlbaum Ass.
Seligman, M. (1975). Helplessness: On depression, development, and death. San Francisco: W. H. Freeman
Shevlin, M.E., & Lewis, C.A. (1999). The revised social anxiety scale: exploratory and confirmatory factor analysis. The Journal of Social Psychology, 2, 250-252
Skinner, E. A., Wellborn, J. G., & Connell, J. P. (1990). What it takes to do well in school and whether I’ve got it: The role of perceived control in children’s engagement and school achievement. Journal of Educational Psychology, 82, 22–32.
Statistics Canada. (2002). Youth in translation survey. Ottawa, Ontario, Canada: Statistics Canada
Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri. İstanbul: Türk Psikoloji Yayınları
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston: Allyn & Bacon, Inc.
Tezbaşaran, A.(1997). Likert tipi ölçek hazırlama kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayın.
Tucker, C. M., Zayco, R. A., & Herman, K. C. (2002). Teacher and child variables as predictors of academic engagement among low-income African American children, Psychology in the Schools, 39(4), 477-488
Ural, A. ve Kılıç, İ. (2005). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Detay Yayın
Uzbaş, A. (2009). Okul psikolojik danışmanlarının okulda saldırganlık ve şiddete yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 90-110.
Vallerand, R. J., & Bissonnette, R. (1992). Intrinsic, extrinsic, and amotivational styles as predictors of behavior: A prospective study. Journal of Personality, 60, 599–620.
Vallerand, R. J., Blais, M. R., Brie`re, N. M., & Pelletier, L. G. (1989). Construction et validation de l’e´chelle de motivation acade´mique [Construction and validation of the academic motivation scale]. Canadian Journal of Behavioural Science, 21, 323-349
Vallerand, R. J., Fortier, M. S., & Guay, F. (1997). Self-determination and persistence in a real-life setting: Toward a motivational model of high school dropout. Journal of Personality and Social Psychology, 72, 1161–1176.
Vallerand, R. J., Pelletier, L. G., Blais, M. R, Brière, N. M., Senécal, C., & Vallières, E. F. (1992). The academic motivation scale: a measure of intrinsic, extrinsic, and amotivation in education. Educational and Psychological Measurement, 52, 1003-1017
Wigfield, A. (1988). Children’s attributions for success and failure: Effects of age and attentional focus. Journal of Educational Psychology, 80, 76–81.
Wigfield, A., & Eccles, J. S. (1994). Children’s competence beliefs, achievement values, and general self-esteem: Change across elementary and middle school. Journal of Early Adolescence, 14, 107–138.
Woolfolk, A. E. (2004). Educational psychology (9th ed.). New York: Pearson.
Zhou, J., & Urhahne, D. (2013). Teacher judgment, student motivation, and the mediating effect of attributions. European journal of psychology of education, 28(2), 275-295.
Zimmerman, B. J., & Pons, M. (1990). Student differences in self-regulated learning: Relating grade, sex and giftedness to self-efficacy and strategy use. Journal of Educational Psychology, 82, 51-59

Toplam 86 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil	Türkçe
Konular	Eğitim Üzerine Çalışmalar
Bölüm	Makaleler
Yazarlar	İlhan Ilter 0000-0002-4411-200X
Yayımlanma Tarihi	1 Nisan 2019
Yayımlandığı Sayı	Yıl 2019 Cilt:52 Sayı:1

Kaynak Göster

APA	Ilter, İ. (2019). Akademik Motivasyonsuzluk Ölçeği’ nin Türk Kültürüne Uyarlanması ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 52(1), 192-224. https://doi.org/10.30964/auebfd.459675