Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi

Öz

Araştırmanın kapsamını, Eskişehir il merkezinde bulunan, geçmişten günümüze ulaşan, hesap işi tekniği ile işlenmiş özgün niteliklere sahip 16 adet ürün oluşturmaktadır. Araştırmanın amacı, Türk işleme sanatı içerisinde hesap işinin yeri ve bu teknik ile işlenmiş ürünlerin bölgesel üslup ve uygulamalarına ait teknik ve estetik özellikleri belirleyerek, kültürümüze ait değerlerin belgelenmesi ve bu yolla gelecek kuşaklara aktarılmasını sağlamaktır. Araştırmada veri toplama aracı olarak bilgi formu kullanılmıştır. Ürünlerde kullanılan gereçler, teknikler, renk özellikleri, motif kaynakları ve kompozisyon özellikleri incelenerek bilgi formlarına kaydedilmiştir. Elde edilen veriler uygun görülen konu başlıkları altında tablolaştırılarak istatistiksel yöntemlerle değerlendirilmiş ve yorumlanmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre, incelenen hesap işi ürünlerin tamamı yöresel el dokumalarından hazırlanmıştır. Ürünlerin yarısının dokumasında atkısında pamuk çözgüsünde keten, diğer yarısında ise atkısında ve çözgüsünde pamuk lifleri kullanılmıştır. İşleme malzemesi olarak ürünlerin yarısında pamuklu iplik, diğer yarısında ise ipek iplik tercih edilmiştir. İşlemelerde metal ipliklerin hem pamuk ipliklerle hem de ipek birlikte kullanıldığı görülmüştür. İşlemelerde renklendirmenin naturalist bir anlayışla uygulandığı ve canlı renklerin yoğun olarak kullanıldığı anlaşılmıştır. İncelenen ürünlerin tamamında bitkisel kaynaklı motifler kullanılmıştır. Çevrelerde bağlantılı sıralamalarla düzenlenmiş kompozisyonlar tercih edilirken, uçkur ve peşkirlerde ise daha çok düzgün sıralamalarla düzenlenmiş kompozisyonlar kullanılmıştır.