Journal of Uludag University Faculty of Education

Abstract

Oyun ve oyuncak, okul öncesi dönem çocuklarının yaşamının odak noktasında yer alır. Çocuğun olduğu her yerde oyun ve oyuncak da vardır. Oyun ve oyuncağın tarihi insanlık kadar eskidir ve her dönemde ortak kültürler arası ortak bir dil olmuştur. Bu araştırmanın temel amacı, oyun ve oyuncağın tarihsel serüveni, evrenselliği ve günceliği üzerine dikkat çekmektir. Bu amaçla 1560 yılında Avrupa’da yapılan ve dönemin çocukluk yaşamına ışık tutan “Çocuk Oyunları” adlı tabloda yer alan oyun ve oyuncakların ülkemizdeki okul öncesi dönem çocuklarının oyunlarındaki güncel durumu araştırılmıştır. Araştırmanın ilk kısımda, söz konusu eserde bulunan çocuk oyun ve oyuncaklarının dökümü ve tanılaması yapılmıştır. İkinci kısmında da söz konusu oyun ve oyuncaların günümüzdeki durumu tespit edilmeye çalışılmıştır. Oluşturulan oyun gözlem formu Türkiye’deki iki farklı ilde (Bursa- İstanbul) farklı sosyo-ekonomik düzeyden gelen çocuklarla çalışan 100 okul öncesi öğretmenine uygulanmıştır. Verilerin analizinde Kategorisel Veri Analizi (Ki-Kare) kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları oyun ve oyuncağın tarihsel serüveni, evrenselliği ve kültürler arası iletişimdeki yeri hakkında önemli vurgular yapmaktadır. Yapıtta da yer alan ve 1500’lü yıllarda Avrupa’da çocukların oynadıkları saklambaç, körebe, kulaktan kulağa gibi oyunların ülkemizde okul öncesi dönem çocukları tarafından hala yaygın bir biçimde oynanmakta olduğu, çocukların sadece kendi bedenlerini kullandıkları yani oyuncaksız oynanan oyunların unutulmak üzere olduğu vb. sonuçlara ulaşılmıştır