Abstract
It is thought that news texts have a structure that observes social mechanisms
for the society and presents them transparently. However, this situation did not
take long with the monopolization of the dominant power and gave the news
producers a legitimate power. Critical approaches are opposed to this legitimacy
that the government does through the media. The role of media texts and news in
the establishment of social power is tried to be presented by discourse analysis.
In addition to how language and representation are produced through discourse
analysis, the relations between representation, meaning, power, identities and
the formation of subjectivities are examined. Critical discourse analysis, power,
domination, hegemony, class difference, gender, race, ideology, discrimination,
interest, gain, re-creation, transformation, tradition, social structure or social order,
such as the themes and highlighting themes such as the field of processing discourse
analysis method. work in this context, the Italian artist Giuseppina Pasqualino
killed in Turkey (Pippa Bacca) written in the press about what the critical discourse
analysis of the news in different newspapers has been created to examine the way it
handled. Teun A. van Dijk’s critical discourse analysis model was used in the study.
Van Dijk is the founder of the socio-cognitive approach in critical discourse analysis,
which belongs to the socio-psychological aspect of critical discourse analysis and
is based on the social representation theory. Van Dijk; it interacts with cognition,
discourse and society, and focuses on the control of discourse as means of providing
access to power. He is more interested in stereotyping, ethnic abuse, and resistance
to dominant groups.
References
- Büyükkantarcıoğlu, N. (2012). Söylem İncelemelerinde Eleştirel Dilbilimsel Boyut: Eleştirel Söylem Çözümlemesi ve Ötesi, Ömer Özer (Ed.), Haberi Eleştirmek, Konya: Literatürk.
- Dursun, Ç. (2013). İletişim Kuram Kritik. Ankara: İmge Yayınları.
- Güllüoğlu, Ö. (2012). Söylenmeyenin Analizi: Bellona Markasına Yönelik Tüketici Algısı Üzerine Bir Söylem Analizi. Ö. Güllüoğlu (Ed.). İletişim Bilimlerinde Araştırma Yöntemleri Yazılı Metin Çözümleme (s. 225- 274). Ankara: Ütopya Yayınevi.
- Kress, G. (1985). Linguistic Processes in Sociocultural Practice. Victoria, Australia: Deakin University Press.
- Machın, D. Ve Mayr, A. (2012). How to Do Critical Discourse Analysis: A Multimodal Introduction. London: Sage Publications.
- Özer, Ö. (2012). Teun Van Dijk Örneğinde Eleştirel Söylem Çözümlemeleri, Ö. Özer (Ed.) Haberi Eleştirmek, Konya: Literatürk.
- Özer, Ö. (2010), Liberal Basın. Literatürk Yayınları
- Yegen, C. (2014). İnternet haberciliğinde kadın cinayeti haberlerinin sunumu: Posta Gazetesi Örneği. The Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 4(2), 15-28.
- Van Dijk, Teun A. (1988). New Analysis: Case Studies of International and National News in the Press, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers
- Van Dijk, Teun A. (1988a). News as Discourse. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publication.
Abstract
Haber metinlerinin, sosyal mekanizmaları toplum adına gözetleyen ve şeffaf
olarak sunan bir yapıya sahip olduğu düşünülmektedir. Ancak bu durum egemen
gücün medyayı tekeline almasıyla birlikte uzun sürmemiş ve haber üreticilerine
ele aldıkları konuları meşrulaştırıcı bir güç vermiştir. Eleştirel yaklaşımlar ise,
iktidarın medya aracılığı ile gerçekleştirdiği bu meşrulaştırmaya karşı çıkmaktadır.
Medya metinlerinin, haberlerin toplumsal iktidarın kurulmasındaki rolü söylem
çözümlemesi ile sunulmaya çalışılmaktadır. Söylem çözümlemesi ile dilin ve temsilin
nasıl üretildiğinin yanı sıra, temsil, anlam, iktidar arasındaki ilişkiler, kimlikler ve
öznelliklerin oluşumu incelenmektedir. Eleştirel söylem analizi, güç, hâkimiyet,
hegomanya, sınıf farkı, cinsiyet, ırk, ideoloji, ayrımcılık, çıkar, kazanç, yeniden
oluşturma, dönüştürme, gelenek, sosyal yapı ya da sosyal düzen gibi temaları
ön plana çıkaran ve araştırma alanı olarak bu konuları işleyen söylem analizi
yöntemidir. Bu bağlamda çalışma, Türkiye’de öldürülen İtalyan sanatçı Giuseppina
Pasqualino (Pippa Bacca) ile ilgili yazılı basında çıkan haberlerin farklı gazetelerde
eleştirel söylem çözümlemesi açısından ne şekilde ele alındığını incelemek
amacıyla oluşturulmuştur. Çalışma kapsamında Teun A. van Dijk’ın eleştirel söylem
çözümlemesi modeli kullanılmıştır. Van Dijk, eleştirel söylem analizinde sosyobilişsel yaklaşımının kurucusudur, bu yaklaşım eleştirel söylem çözümlemesinin
sosyo psikolojik yönüne aittir ve sosyal temsil kuramına dayanmaktadır. Van Dijk;
biliş, söylem ve toplum arasında etkileşim kurmaktadır ve güce erişim sağlama
araçları olarak söylemin kontrolüne odaklanmaktadır. Daha çok stereotipleşme,
etnik kötüye kullanım ve egemen gruplara direnme ile ilgilenmektedir.
References
- Büyükkantarcıoğlu, N. (2012). Söylem İncelemelerinde Eleştirel Dilbilimsel Boyut: Eleştirel Söylem Çözümlemesi ve Ötesi, Ömer Özer (Ed.), Haberi Eleştirmek, Konya: Literatürk.
- Dursun, Ç. (2013). İletişim Kuram Kritik. Ankara: İmge Yayınları.
- Güllüoğlu, Ö. (2012). Söylenmeyenin Analizi: Bellona Markasına Yönelik Tüketici Algısı Üzerine Bir Söylem Analizi. Ö. Güllüoğlu (Ed.). İletişim Bilimlerinde Araştırma Yöntemleri Yazılı Metin Çözümleme (s. 225- 274). Ankara: Ütopya Yayınevi.
- Kress, G. (1985). Linguistic Processes in Sociocultural Practice. Victoria, Australia: Deakin University Press.
- Machın, D. Ve Mayr, A. (2012). How to Do Critical Discourse Analysis: A Multimodal Introduction. London: Sage Publications.
- Özer, Ö. (2012). Teun Van Dijk Örneğinde Eleştirel Söylem Çözümlemeleri, Ö. Özer (Ed.) Haberi Eleştirmek, Konya: Literatürk.
- Özer, Ö. (2010), Liberal Basın. Literatürk Yayınları
- Yegen, C. (2014). İnternet haberciliğinde kadın cinayeti haberlerinin sunumu: Posta Gazetesi Örneği. The Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 4(2), 15-28.
- Van Dijk, Teun A. (1988). New Analysis: Case Studies of International and National News in the Press, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers
- Van Dijk, Teun A. (1988a). News as Discourse. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publication.
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Journal Section | Türkçe Araştırma Makaleleri |
| Authors | |
| Publication Date | January 21, 2019 |
| Submission Date | January 22, 2019 |
| Published in Issue | Year 2019 Volume: 6 Issue: 1 |
Cited By
İdeoloji, Söylem ve Medya: 14 Mayıs 2023 Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekilliği Seçim Süreci ile İlgili Gazete Haberlerinin Söylem Analizi
Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
https://doi.org/10.52642/susbed.1337402
İRAN PROTESTOLARININ TÜRK BASININDAKİ TEMSİLİ: MAHSA AMİNİ OLAYLARI ÜZERİNE GAZETE HABERLERİNİN SÖYLEM ANALİZİ
Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.56676/kiad.1360699
Metaverse ve İzlenim Yönetimi: 1984 Kitabı Üzerinden Bir Analiz
Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi
https://doi.org/10.47994/usbad.1332069
Covid-19 Salgınında Türkiye’nin Yaptığı İnsani Yardımların Kamu Diplomasisi Bağlamında Değerlendirilmesi
Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
https://doi.org/10.47140/kusbder.1278018
DISABILITY ON ONLINE NEWS
Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
https://doi.org/10.35379/cusosbil.1142476
Türkiye-Yunanistan Sınırındaki Mülteci Krizinin Söylem Analizi Bağlamında Değerlendirilmesi: Hürriyet ve Kathimerini Örneği
İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.15869/itobiad.1000673
Sosyal Medyada Turkovac Aşısına İlişkin Self-Oryantalist Söylemler
Medya ve Din Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.47951/mediad.1021243
Eleştirel Söylem Çözümlemesi ve Eleştirel Okuma: Alman Bild Gazetesi Örneği
Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
https://doi.org/10.32600/huefd.907893
TOPLUMSAL CİNSİYET VE MEDYA: ŞULE ÇET’İN ŞÜPHELİ ÖLÜMÜ ÜZERİNE HABERLERİN ELEŞTİREL SÖYLEM ANALİZİ
Erciyes İletişim Dergisi
Zeynep Burcu Şahin
https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.597502
Toplumsal Cinsiyet Açısından Reklamlarda Kadının Değişen Rolündeki İkilemler: Anneler ve Kadınlar Günü Reklamları Üzerine Bir Değerlendirme
Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
Taybe TOPSAKAL
https://doi.org/10.32709/akusosbil.836655
Azerbaycan-Ermenistan Çatışması Haber Metinlerinin Eleştirel Söylem Çözümlemesi
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ İLETİŞİM FAKÜLTESİ AKADEMİK DERGİSİ
Ömer Faruk ZARARSIZ
https://doi.org/10.18094/josc.816607
Covid19 Pandemisinde Türkiye’nin Avrupa ve ABD’ye Yönelik Medikal Yardımlarının Kamu Diplomasisi Bağlamında Değerlendirilmesi: Avrupa ve ABD’li Basın Kuruluşlarında Çıkan Makalelerin Söylem Analizi
Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
Faruk YAZAR
https://doi.org/10.18506/anemon.844051
Bu dergi Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.