Bu araştırmanın amacı, Alpsarı Göleti Havzası’nın Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ile havza morfometrik özellikleri ve Arazi Kullanım Türü/Arazi Örtüsü (AKT/AÖ)’ nün incelenmesidir. Havzalara ait 10 m çözünürlüklü ASTER GDEM’den faydalanılarak CBS ortamında ArcGIS 10.3.1. versiyonlu programlar ile Sayısal Yükseklik Modeli (SYM) oluşturulmuştur. SYM üzerinden çizgisel (bir boyutlu), alansal (iki boyutlu) ve relief (üç boyutlu) morfometrik özellikler incelenmiştir. Ayrıca, havzanın AKT/AÖ dağılım haritası oluşturulmuştur. Bir havzada söz konusu olabilecek su verimi, sel, taşkın, erozyon ve sedimantasyon gibi hidrolojik olgular arasında çok sıkı ve karşılıklı bir ilişki bulunmaktadır. Bütün bu olguların şiddeti, süresi ve devamlılığında ise o havzanın AKT/AÖ dağılımı ve havza morfometrik özelliklerinin büyük etkisi vardır. Doğal afetlerin önlenmesinde ve zararın azaltılmasında havza bazlı planlamanın temel veri altyapısını havza morfometrik özellikleri oluşturmaktadır. Bu araştırma çıktıları Alpsarı Göleti havzasında çevre koruma, su üretimi ve toprak koruma gibi havza yönetim faaliyetlerine altlık olabileceği gibi, sedimentasyon önleme uygulamalarına da katkı sağlayacaktır.
TÜBİTAK 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı
1919B012202122
‘‘Alpsarı Göleti Havzasının (Çankırı) Morfometrik Özellikleri ve Arazi Kullanım Durumu’’ adlı bu çalışma 2023 yılında hazırlanarak Çankırı Karatekin Üniversitesi, Orman Fakültesine lisans bitirme tezi olarak sunulmuştur. Araştırmayı, TÜBİTAK 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı kapsamında destekleyen TÜBİTAK’a teşekkür ederiz. Araştırma alanının haritalanması aşamasında desteklerinden dolayı Dr. Öğrt. Üyesi Semih EDİŞ’e teşekkür ederiz.
The aim of this research is to investigate the watershed morphometric characteristics of two sub-catchments (Agriculture – Grassland Catchment (AGC) (283.32 ha) and (Forest Catchment (FC) (484.36 ha)) within the Alpsarı Pond Watershed with Geographic Information Systems (GIS). Digital Elevation Models (DEM) of catchments was created trough GIS with ArcGIS 10.3.1 versioned programs with using ASTER GDEM (10 m resolution). Linear (one dimensional), areal (two dimensional) and relief (three dimensional) of catchment morphometric properties were investigated through DEM. Both sub-catchments are in the middle-sized watershed class. 33.57% of AGC and 9.43% of FC consists of flat and moderately sloping areas. There is no cultivated area in OH. There are 13 seasonal and continuous streams in AGC and 20 in FC. AGC consists of 35% agriculture, 65% forest and grassland areas, 85% forest and 15% grassland areas of FC. Considering the morphometric properties of FC, the danger of erosion, flood and overflow is higher than AGC. Therefore, forests should be protected in this catchment.
1919B012202122
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Project Number | 1919B012202122 |
Publication Date | June 30, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 Volume: 2 Issue: 1 |