Research Article
BibTex RIS Cite

MAĞLARIN TƏLİMİ: TÜRK FƏLSƏFƏSİ, YOXSA İRAN FƏLSƏFƏSİ

Year 2017, Issue: 82, 112 - 122, 24.04.2017

Abstract

Məqalədə göstərilir ki, qədim Türk fəlsəfəsinin əsil mahiyyətini aşkara çıxarmağın yollarından biri də Turan Midiyası dövründə mövcud olmuş Qamların fəlsəfəsindən, yəni Maqlar təlimindən keçir. Şübhə etmirik ki, Mağların təlimi qədim Türk fəlsəfəsinin müdrikləri olan Qamların adıyla bağlıdır. Əslində Qamlar türklərdə bir müddət həm Kağan/Xaqan həm də dini rəhbər olaraq Qam funksiyasını icra ediblər. Çox güman ki, onların adlarını soldan sağa ya da sağdan sola oxuyanlar uyğun olaraq Qam və Maq adlandırıblar. Maqlar fəlsəfəsinin İran mədəniyyətinə aid edilməsi də məqalədə təhlil olunmuşdur.

References

  • 1. Budaqov B., Qeybullayev Q. Ermənistanda Azərbay¬can mənşəli toponimlərin izahlı lüğəti. Bakı, Oğuz eli, 1998
  • 2. Azərbaycan tarixi. Üç cilddə. I cild. Bakı, Azər¬bay¬can SSR EA nəşriyyatı, 1958
  • 3. История азербайджанской философии, т.1. – Баку: Элм, 2002
  • 4. Səfərov Yusif. Qədim Azərbaycan: nə bilirik. Bakı, Azərnəşr, 1989
  • 5. Azərbaycan tarixi. Dərslik (redaktorlar: Z.M.Bünyadov və Y.B.Yusifov). Bakı: Azərnəşr, 1994
  • 6. Azərbaycan Sovet Ensklopediyası. 10 cilddə, VI cild. Bakı, Azərnəşr, 1982
  • 7. Azərbaycan tarixi. VII cild. I cild. Bakı, Elm, 2007
  • 8. Azərbaycan tarixi. VII cild. II cild. Bakı, Elm, 2007
  • 9. Tatarıstan MDA, f. 1186, iş 14, vərəq-24-36.
  • 10. Çəmənzəminli Yusif Vəzir. Əsərləri. 3 cilddə. III cild. Bakı, «Avrasiya Press, 2005
  • 11. Şükürov A. Şərq fəlsəfəsi və filosofları. Bakı, Elm, 2005
  • 12. Şükürov A. Mifologiya. III kitab. B., Elm, 1996
  • 13. Şükürov A. Fəlsəfə. Bakı, «Adiloğlu», 2002
  • 14. Hüseynzadə Ə. Seçilmiş əsərləri.Bakı, Şərq-Qərb, 2007
  • 15. Seyidov M. Qam-Şaman və onun qaynaqlarına ümumi baxış. Bakı, Gənclik, 1994
  • 16. Ögel B. Türk mitolojisi. 2 c. Ankara, TTK, 1993
  • 17. Qumilyov L. Qədim türklər. Bakı, Gənclik, 1993
  • 18. Kösoğlu N. Türk mədəniyyəti üzərinə düşüncələr. İstanbul, Ötkən, 1991

THE TEACHING OF THE MOBADS: TURKISH PHILOSOPHY OR THE PHILOSOPHY OF IRAN

Year 2017, Issue: 82, 112 - 122, 24.04.2017

Abstract

This article informs that one of the main ways to uncover the true essence of ancient Turkish philosophy is the study of philosophy of kullans or the teaching of mobads, during the existence of the Turanian Media (region). We do not doubt that the teaching of mobads is related to the teachings of kullans, ancestors and wise men of ancient Turkish philosophy. In fact, the kullans among the Turks was the Kagan, as well as religious leaders for a while. Most likely, reading their names from left to right or from right to left, according to kullans called them mobads. The article also analyzes the problem of linking the philosophy of magicians to Iranian culture.

References

  • 1. Budaqov B., Qeybullayev Q. Ermənistanda Azərbay¬can mənşəli toponimlərin izahlı lüğəti. Bakı, Oğuz eli, 1998
  • 2. Azərbaycan tarixi. Üç cilddə. I cild. Bakı, Azər¬bay¬can SSR EA nəşriyyatı, 1958
  • 3. История азербайджанской философии, т.1. – Баку: Элм, 2002
  • 4. Səfərov Yusif. Qədim Azərbaycan: nə bilirik. Bakı, Azərnəşr, 1989
  • 5. Azərbaycan tarixi. Dərslik (redaktorlar: Z.M.Bünyadov və Y.B.Yusifov). Bakı: Azərnəşr, 1994
  • 6. Azərbaycan Sovet Ensklopediyası. 10 cilddə, VI cild. Bakı, Azərnəşr, 1982
  • 7. Azərbaycan tarixi. VII cild. I cild. Bakı, Elm, 2007
  • 8. Azərbaycan tarixi. VII cild. II cild. Bakı, Elm, 2007
  • 9. Tatarıstan MDA, f. 1186, iş 14, vərəq-24-36.
  • 10. Çəmənzəminli Yusif Vəzir. Əsərləri. 3 cilddə. III cild. Bakı, «Avrasiya Press, 2005
  • 11. Şükürov A. Şərq fəlsəfəsi və filosofları. Bakı, Elm, 2005
  • 12. Şükürov A. Mifologiya. III kitab. B., Elm, 1996
  • 13. Şükürov A. Fəlsəfə. Bakı, «Adiloğlu», 2002
  • 14. Hüseynzadə Ə. Seçilmiş əsərləri.Bakı, Şərq-Qərb, 2007
  • 15. Seyidov M. Qam-Şaman və onun qaynaqlarına ümumi baxış. Bakı, Gənclik, 1994
  • 16. Ögel B. Türk mitolojisi. 2 c. Ankara, TTK, 1993
  • 17. Qumilyov L. Qədim türklər. Bakı, Gənclik, 1993
  • 18. Kösoğlu N. Türk mədəniyyəti üzərinə düşüncələr. İstanbul, Ötkən, 1991
There are 18 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Philosophy
Journal Section Research Articles
Authors

F.q. ələkbərli

Publication Date April 24, 2017
Published in Issue Year 2017 Issue: 82

Cite

APA ələkbərli, F. (2017). MAĞLARIN TƏLİMİ: TÜRK FƏLSƏFƏSİ, YOXSA İRAN FƏLSƏFƏSİ. Türkoloji(82), 112-122.
AMA ələkbərli F. MAĞLARIN TƏLİMİ: TÜRK FƏLSƏFƏSİ, YOXSA İRAN FƏLSƏFƏSİ. Türkoloji. April 2017;(82):112-122.
Chicago ələkbərli, F.q. “MAĞLARIN TƏLİMİ: TÜRK FƏLSƏFƏSİ, YOXSA İRAN FƏLSƏFƏSİ”. Türkoloji, no. 82 (April 2017): 112-22.
EndNote ələkbərli F (April 1, 2017) MAĞLARIN TƏLİMİ: TÜRK FƏLSƏFƏSİ, YOXSA İRAN FƏLSƏFƏSİ. Türkoloji 82 112–122.
IEEE F. ələkbərli, “MAĞLARIN TƏLİMİ: TÜRK FƏLSƏFƏSİ, YOXSA İRAN FƏLSƏFƏSİ”, Türkoloji, no. 82, pp. 112–122, April 2017.
ISNAD ələkbərli, F.q. “MAĞLARIN TƏLİMİ: TÜRK FƏLSƏFƏSİ, YOXSA İRAN FƏLSƏFƏSİ”. Türkoloji 82 (April 2017), 112-122.
JAMA ələkbərli F. MAĞLARIN TƏLİMİ: TÜRK FƏLSƏFƏSİ, YOXSA İRAN FƏLSƏFƏSİ. Türkoloji. 2017;:112–122.
MLA ələkbərli, F.q. “MAĞLARIN TƏLİMİ: TÜRK FƏLSƏFƏSİ, YOXSA İRAN FƏLSƏFƏSİ”. Türkoloji, no. 82, 2017, pp. 112-2.
Vancouver ələkbərli F. MAĞLARIN TƏLİMİ: TÜRK FƏLSƏFƏSİ, YOXSA İRAN FƏLSƏFƏSİ. Türkoloji. 2017(82):112-2.