BibTex RIS Kaynak Göster

Alkol ve Madde Bağımlılığı Olan Bireylerin Başa Çıkma Tutumları

Yıl 2016, Cilt: 20 Sayı: 3, 597 - 609, 28.12.2016

Ercüment Erbay Nihan Oğuz Buğra Yıldırım Engin Fırat

Öz

Amaç: Alkol ve madde kullanımı, sosyal bilimlerin önemli konularından birisidir. Bu araştırma alkol ve madde bağımlılığı olan bireylerin başa çıkma tutumlarını keşfetmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Yöntem: Nicel yönelime sahip olan araştırmaya 141 bağımlı birey dâhil olmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak sosyodemografik bilgi formu ve Başa Çıkma Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Verilerin analizinde betimleyici ve parametrik olmayan testlerden yararlanılmıştır. Çoğunlukla erkek olan katılımcıların %53.2’si bekârdır. En çok %56,4 oranı ile alkol kullanılmaktadır. Katılımcıların en çok kullandıkları başa çıkma tutumlarının pozitif yeniden yorumlama ve gelişme, soruna odaklanma ve duyguları açığa vurma, aktif başa çıkma, dini olarak başa çıkma olduğu; ayrıca yadsıma (inkar), mizah (şakaya vurma), davranışsal olarak boş verme tutumlarının ise diğerlerine göre daha az kullanıldığı bulunmuştur. Sonuç: Alkol ve madde bağımlılığı olan bireyleri başta başa çıkma tutumları olmak üzere pek çok değişken açısından irdeleyen betimleyici çalışmalara ve müdahale araştırmalarına ihtiyaç vardır.

Kaynakça

  • Ağargün, M. Y., Beşiroğlu, L., Kıran, Ü. K., Özer, Ö. A., & Kara, H. (2005). COPE (Başa çıkma tutumlarını değerlendirme ölçeği): Psikometrik özelliklere ilişkin bir ön çalışma. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 6(4), 221-226.
  • Akgül, A. & Kaptı, A. (2010). Türkiye’nin uyuşturucu ile mücadele politikası: Politika süreç analizi. İçinde: S. Özeren, M. A. Sözer & O. Ö. Demir (Eds.), Yerelden küresele sınıraşan suçlar (ss. 75-99). Ankara: Polis Akademisi Yayınları
  • Anderson, C. E. & Loomis, G. A. (2003). Recognition and prevention of inhalant abuse. American Family Physician, 68(5), 869-874.
  • Arevalo, S., Prado, G. & Amaro, H. (2008). Spirituality, sense of coherence, and coping responses in women receiving treatment for alcohol and drug addiction. Evaluation and Program Planning, 31(1), 113-123.
  • Botvin, G. J. (2000). Preventing drug abuse in schools: Social and competence enhancement approaches targeting individual-level etiologic factors. Addictive Behaviors, 25(6), 887-897.
  • Collins, S., Ottley, G. & Wilson, M. (1990). Historical perspectives and the development of community services. İçinde: Alcohol, Social Work and Helping (ss. 9-42). London: Routledge.
  • Cukor D., Cohen S.D., Peterson R.A. & Kimmel P.L. (2007). Psychosocial Aspects of Chronic Disease: ESRD as a Paradigmatic İllness. Journal of the American Society of Nephrology, 18(12), 3042–3055.
  • Çetinkaya, S., Nur, N., Demir, Ö. F., Sönmez, S. & Akan, S. (2007). Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Merkezi’nde verilen gençlik danışma birimi hizmetleri. C.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, 29(3), 104-108.
  • De Angelis, T. (1991) "No one method better in treating addiction” The APA Monitor, p. 10.
  • DiClemente, C. C. (2006). Addiction and change: How addictions develop and addicted people recover. New York: Guilford Press.
  • Dorard, G., Bungener, C. & Berthoz, S. (2013). Self-esteem, perceived social support, coping style and psychoactive substance use during adolescence. Psychologıe Francaıse, 58(2), 107-121.
  • Espeland, K. (1995). Identifying the manifestations of inhalant abuse. The Nurse Practitioner, 20(5), 49-50.
  • Evren, C., Ögel, K., Tamar, D. & Çakmak, D. (2001). Uçucu madde kullanıcılarının özellikleri. Bağımlılık Dergisi, 2(2), 57-60.
  • Farrell, M., Howes, S., Bebbington, P., Brugha, T., Jenkins, R., Lewis, G., Marsden, J., Taylor, C. & Meltzer, H.(2001). Nicotine, Alcohol And Drug Dependence And Psychiatric Comorbidity: Results of A National Household Survey. The British Journal of Psychiatry, 179(5), 432-437.
  • Galea, S., Nandi, A. & Vlahov, D. (2004). The social epidemiology of substance use. Epidemiologic Reviews, 26(1), 36-52.
  • Karataşoğlu, S. (2013). Sosyal Politika Boyutuyla Madde Bağımlılığı. Türk İdare Dergisi, 476, 321-352.
  • Karatay, G. & Kubilay, G. (2004). Sosyoekonomik düzeyi farklı iki lisede madde kullanma durumu ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Hemșirelikte Araștırma Geliștirme Dergisi, 1(2), 57-70.
  • Keil, R. M. (2004). Coping and stress: a conceptual analysis. Journal of Advanced Nursing, 45(6), 659-665.
  • Korkmaz, G., Batur, D., Karakuş, E. & Tel, H. (2003). Alkol bağımlısı erkeklerin eşlerinin yaşadıkları güçlükler ve başetme tarzlarının belirlenmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 7(1), 21-26.
  • Marquez-Arrico, J. E., Benaiges, I. & Adan, A. (2015). Strategies to cope with treatment in substance use disorder male patients with and without schizophrenia. Psychiatry Research, 228(3), 752-759.
  • McConnell, M. M., Memetovic, J. & Richardson, C. G. (2014). Coping style and substance use intention and behavior patterns in a cohort of BC adolescents. Addictive Behaviors, 39(10), 1394-1397.
  • Mırsal, H., Kalyoncu, A., Pektaş, Ö., Mırsal, N. & Beyazyürek, M. (2000). Alkol bağımlılığında klinik özellikler ve sosyodemografik değişkenler. Bağımlılık Dergisi, 1(2), 81-85.
  • Mutlu, E. (2015). Madde bağımlılığının tedavisinde sosyal hizmet uzmanlarının rol ve işlevleri: Ankara numune eğitim ve araştırma hastanesi alkol ve madde bağımlılığı tedavi ve eğitim merkezi örneği. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi, 6(5), 16-23.
  • Ögel, K. (2001). İnsan, yasam ve bağımlılık-tartışmalar ve gerçekler. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
  • Ögel, K. ve Tamar, D. (2002). Psikiyatrik epidemiyoloji. İzmir: Ege Psikiyatri Yayınları.
  • Öztürk, K. E., Altınoğlu, I. & Atasoy, N. (1996). Ergenlerde uçucu madde kullanımında rol oynayan faktörler. 5. Anadolu Psikiyatri Günleri Program ve Bildiri Özetleri Kitabı, 39.
  • Pektaş, Ö., Kalyoncu, A., Mırsal, H. & Beyazyürek, M. (2001). Alkol Bağımlılığında sosyodemografik değişkenler, klinik özellikler ve tedavi sonuçlarının cinsiyetler arasındaki farklılıklarının incelenmesi. Bağımlılık Dergisi, 2(1), 25-29.
  • Polat, G. (2012). Madde bağımlısı ergenlerin tedavi sonrası toplumla yeniden bütünleşme deneyimleri ve sosyal sermaye yaklaşımı temelinde sosyal hizmet müdahalesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Saatçioğlu, Ö., Evren, E. C. & Çakmak, D. (2003). 1998-2002 yılları arasında yatarak tedavi gören alkol ve madde kullanımı olan olguların değerlendirilmesi. Bağımlılık Dergisi, 4(1), 109-117.
  • Sağkal, T. (2005). Alkol ve madde bağımlılığında öğrenilmiş güçlülüğün incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
  • Sevin, Ç. & Erbay, E. (2008). Madde bağımlılarının tedavi sonrası sosyal yaşama uyumları ve sosyal hizmet uygulamaları. Bağımlılık Dergisi, 9(1). 1-11.
  • Sun, W., Skara, S., Sun, P., Dent, C. W. & Sussman, S. (2006). Project towards no drug abuse: Long-term substance use outcomes evaluation. Preventive medicine, 42(3), 188-192.
  • Taşçı, E., Atan, Ş. Ü., Durmaz, N., Erkuş, H. & Sevil, Ü. (2005). Kız Meslek Lisesi öğrencilerinin madde kullanma durumları. Bağımlılık Dergisi, 6(3), 122-128.
  • Tuncay, T. (2007). Kronik hastalıklarla başetmede tinsellik. Sağlık ve Toplum, 17(2), 13-20.
  • Tuncay, T. (2010). Kanserle başetmede destek grupları. Toplum ve Sosyal Hizmet, 21(1), 59-71.
  • Turhan, E., İnandı, T., Özer, C. & Akoğlu, S. (2011). Üniversite öğrencilerinde madde kullanımı, şiddet ve bazı psikolojik özellikler. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 9(1), 33-44.
  • Yaşan, A. & Gürgen, F. (2004). Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ergenlerde uçucu madde kullanım özellikleri. Bağımlılık Dergisi, 5(2), 28-34.
  • Young, S. J., Longstaffe, S. & Tenenbein, M. (1999). Inhalant abuse and the abuse of other drugs. The American Journal of Drug and Alcohol Abuse, 25(2), 371-375.
  • Yüncü, Z., Aydın, C., Coşkunol, H., Altıntoprak, E. & Bayram, A. T. (2006). Çocuk ve ergenlere yönelik bir bağımlılık merkezine iki yıl süresince başvuran olguların sosyodemografik değerlendirilmesi. Journal of Dependence, 7(1), 31-37.

Yıl 2016, Cilt: 20 Sayı: 3, 597 - 609, 28.12.2016

Ercüment Erbay Nihan Oğuz Buğra Yıldırım Engin Fırat

Öz

Kaynakça

  • Ağargün, M. Y., Beşiroğlu, L., Kıran, Ü. K., Özer, Ö. A., & Kara, H. (2005). COPE (Başa çıkma tutumlarını değerlendirme ölçeği): Psikometrik özelliklere ilişkin bir ön çalışma. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 6(4), 221-226.
  • Akgül, A. & Kaptı, A. (2010). Türkiye’nin uyuşturucu ile mücadele politikası: Politika süreç analizi. İçinde: S. Özeren, M. A. Sözer & O. Ö. Demir (Eds.), Yerelden küresele sınıraşan suçlar (ss. 75-99). Ankara: Polis Akademisi Yayınları
  • Anderson, C. E. & Loomis, G. A. (2003). Recognition and prevention of inhalant abuse. American Family Physician, 68(5), 869-874.
  • Arevalo, S., Prado, G. & Amaro, H. (2008). Spirituality, sense of coherence, and coping responses in women receiving treatment for alcohol and drug addiction. Evaluation and Program Planning, 31(1), 113-123.
  • Botvin, G. J. (2000). Preventing drug abuse in schools: Social and competence enhancement approaches targeting individual-level etiologic factors. Addictive Behaviors, 25(6), 887-897.
  • Collins, S., Ottley, G. & Wilson, M. (1990). Historical perspectives and the development of community services. İçinde: Alcohol, Social Work and Helping (ss. 9-42). London: Routledge.
  • Cukor D., Cohen S.D., Peterson R.A. & Kimmel P.L. (2007). Psychosocial Aspects of Chronic Disease: ESRD as a Paradigmatic İllness. Journal of the American Society of Nephrology, 18(12), 3042–3055.
  • Çetinkaya, S., Nur, N., Demir, Ö. F., Sönmez, S. & Akan, S. (2007). Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Merkezi’nde verilen gençlik danışma birimi hizmetleri. C.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, 29(3), 104-108.
  • De Angelis, T. (1991) "No one method better in treating addiction” The APA Monitor, p. 10.
  • DiClemente, C. C. (2006). Addiction and change: How addictions develop and addicted people recover. New York: Guilford Press.
  • Dorard, G., Bungener, C. & Berthoz, S. (2013). Self-esteem, perceived social support, coping style and psychoactive substance use during adolescence. Psychologıe Francaıse, 58(2), 107-121.
  • Espeland, K. (1995). Identifying the manifestations of inhalant abuse. The Nurse Practitioner, 20(5), 49-50.
  • Evren, C., Ögel, K., Tamar, D. & Çakmak, D. (2001). Uçucu madde kullanıcılarının özellikleri. Bağımlılık Dergisi, 2(2), 57-60.
  • Farrell, M., Howes, S., Bebbington, P., Brugha, T., Jenkins, R., Lewis, G., Marsden, J., Taylor, C. & Meltzer, H.(2001). Nicotine, Alcohol And Drug Dependence And Psychiatric Comorbidity: Results of A National Household Survey. The British Journal of Psychiatry, 179(5), 432-437.
  • Galea, S., Nandi, A. & Vlahov, D. (2004). The social epidemiology of substance use. Epidemiologic Reviews, 26(1), 36-52.
  • Karataşoğlu, S. (2013). Sosyal Politika Boyutuyla Madde Bağımlılığı. Türk İdare Dergisi, 476, 321-352.
  • Karatay, G. & Kubilay, G. (2004). Sosyoekonomik düzeyi farklı iki lisede madde kullanma durumu ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Hemșirelikte Araștırma Geliștirme Dergisi, 1(2), 57-70.
  • Keil, R. M. (2004). Coping and stress: a conceptual analysis. Journal of Advanced Nursing, 45(6), 659-665.
  • Korkmaz, G., Batur, D., Karakuş, E. & Tel, H. (2003). Alkol bağımlısı erkeklerin eşlerinin yaşadıkları güçlükler ve başetme tarzlarının belirlenmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 7(1), 21-26.
  • Marquez-Arrico, J. E., Benaiges, I. & Adan, A. (2015). Strategies to cope with treatment in substance use disorder male patients with and without schizophrenia. Psychiatry Research, 228(3), 752-759.
  • McConnell, M. M., Memetovic, J. & Richardson, C. G. (2014). Coping style and substance use intention and behavior patterns in a cohort of BC adolescents. Addictive Behaviors, 39(10), 1394-1397.
  • Mırsal, H., Kalyoncu, A., Pektaş, Ö., Mırsal, N. & Beyazyürek, M. (2000). Alkol bağımlılığında klinik özellikler ve sosyodemografik değişkenler. Bağımlılık Dergisi, 1(2), 81-85.
  • Mutlu, E. (2015). Madde bağımlılığının tedavisinde sosyal hizmet uzmanlarının rol ve işlevleri: Ankara numune eğitim ve araştırma hastanesi alkol ve madde bağımlılığı tedavi ve eğitim merkezi örneği. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi, 6(5), 16-23.
  • Ögel, K. (2001). İnsan, yasam ve bağımlılık-tartışmalar ve gerçekler. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
  • Ögel, K. ve Tamar, D. (2002). Psikiyatrik epidemiyoloji. İzmir: Ege Psikiyatri Yayınları.
  • Öztürk, K. E., Altınoğlu, I. & Atasoy, N. (1996). Ergenlerde uçucu madde kullanımında rol oynayan faktörler. 5. Anadolu Psikiyatri Günleri Program ve Bildiri Özetleri Kitabı, 39.
  • Pektaş, Ö., Kalyoncu, A., Mırsal, H. & Beyazyürek, M. (2001). Alkol Bağımlılığında sosyodemografik değişkenler, klinik özellikler ve tedavi sonuçlarının cinsiyetler arasındaki farklılıklarının incelenmesi. Bağımlılık Dergisi, 2(1), 25-29.
  • Polat, G. (2012). Madde bağımlısı ergenlerin tedavi sonrası toplumla yeniden bütünleşme deneyimleri ve sosyal sermaye yaklaşımı temelinde sosyal hizmet müdahalesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Saatçioğlu, Ö., Evren, E. C. & Çakmak, D. (2003). 1998-2002 yılları arasında yatarak tedavi gören alkol ve madde kullanımı olan olguların değerlendirilmesi. Bağımlılık Dergisi, 4(1), 109-117.
  • Sağkal, T. (2005). Alkol ve madde bağımlılığında öğrenilmiş güçlülüğün incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
  • Sevin, Ç. & Erbay, E. (2008). Madde bağımlılarının tedavi sonrası sosyal yaşama uyumları ve sosyal hizmet uygulamaları. Bağımlılık Dergisi, 9(1). 1-11.
  • Sun, W., Skara, S., Sun, P., Dent, C. W. & Sussman, S. (2006). Project towards no drug abuse: Long-term substance use outcomes evaluation. Preventive medicine, 42(3), 188-192.
  • Taşçı, E., Atan, Ş. Ü., Durmaz, N., Erkuş, H. & Sevil, Ü. (2005). Kız Meslek Lisesi öğrencilerinin madde kullanma durumları. Bağımlılık Dergisi, 6(3), 122-128.
  • Tuncay, T. (2007). Kronik hastalıklarla başetmede tinsellik. Sağlık ve Toplum, 17(2), 13-20.
  • Tuncay, T. (2010). Kanserle başetmede destek grupları. Toplum ve Sosyal Hizmet, 21(1), 59-71.
  • Turhan, E., İnandı, T., Özer, C. & Akoğlu, S. (2011). Üniversite öğrencilerinde madde kullanımı, şiddet ve bazı psikolojik özellikler. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 9(1), 33-44.
  • Yaşan, A. & Gürgen, F. (2004). Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ergenlerde uçucu madde kullanım özellikleri. Bağımlılık Dergisi, 5(2), 28-34.
  • Young, S. J., Longstaffe, S. & Tenenbein, M. (1999). Inhalant abuse and the abuse of other drugs. The American Journal of Drug and Alcohol Abuse, 25(2), 371-375.
  • Yüncü, Z., Aydın, C., Coşkunol, H., Altıntoprak, E. & Bayram, A. T. (2006). Çocuk ve ergenlere yönelik bir bağımlılık merkezine iki yıl süresince başvuran olguların sosyodemografik değerlendirilmesi. Journal of Dependence, 7(1), 31-37.
Toplam 39 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ercüment Erbay

Nihan Oğuz Bu kişi benim

Buğra Yıldırım

Engin Fırat

Yayımlanma Tarihi 28 Aralık 2016
Gönderilme Tarihi 30 Mart 2016
Yayımlandığı Sayı Yıl 2016 Cilt: 20 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Erbay, E., Oğuz, N., Yıldırım, B., Fırat, E. (2016). Alkol ve Madde Bağımlılığı Olan Bireylerin Başa Çıkma Tutumları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 20(3), 597-609.
AMA Erbay E, Oğuz N, Yıldırım B, Fırat E. Alkol ve Madde Bağımlılığı Olan Bireylerin Başa Çıkma Tutumları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. Aralık 2016;20(3):597-609.
Chicago Erbay, Ercüment, Nihan Oğuz, Buğra Yıldırım, ve Engin Fırat. “Alkol Ve Madde Bağımlılığı Olan Bireylerin Başa Çıkma Tutumları”. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 20, sy. 3 (Aralık 2016): 597-609.
EndNote Erbay E, Oğuz N, Yıldırım B, Fırat E (01 Aralık 2016) Alkol ve Madde Bağımlılığı Olan Bireylerin Başa Çıkma Tutumları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 20 3 597–609.
IEEE E. Erbay, N. Oğuz, B. Yıldırım, ve E. Fırat, “Alkol ve Madde Bağımlılığı Olan Bireylerin Başa Çıkma Tutumları”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, c. 20, sy. 3, ss. 597–609, 2016.
ISNAD Erbay, Ercüment vd. “Alkol Ve Madde Bağımlılığı Olan Bireylerin Başa Çıkma Tutumları”. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 20/3 (Aralık 2016), 597-609.
JAMA Erbay E, Oğuz N, Yıldırım B, Fırat E. Alkol ve Madde Bağımlılığı Olan Bireylerin Başa Çıkma Tutumları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2016;20:597–609.
MLA Erbay, Ercüment vd. “Alkol Ve Madde Bağımlılığı Olan Bireylerin Başa Çıkma Tutumları”. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, c. 20, sy. 3, 2016, ss. 597-09.
Vancouver Erbay E, Oğuz N, Yıldırım B, Fırat E. Alkol ve Madde Bağımlılığı Olan Bireylerin Başa Çıkma Tutumları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2016;20(3):597-609.