Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

Öz

Toplulukları kültür, güç ve statülerine göre sınıflayan ve sergileyen bir kültür kurumu olarak
müze, postmodern düşüncenin etkisiyle ideolojik aktifliğini kitlesel eğitim için kullanan bir kültür
enstitüsü haline gelmiştir. Çağdaş kültürel dönüşüm ve duyarlık değişiminin bir parçası olarak kabul
edilen postmodern düşünce, kültürün pratiğinde ve söyleminde görünür bir değişime neden olmuş;
yaşamın her alanında kolaj hayat uygulamalarını başlatmıştır. Postmodern düşüncenin farklı seslere
duyduğu ilgi ve kolaj düzen müzecilik anlayışında devrim niteliğinde gelişmelere yol açmıştır.
Postmodern düşüncenin zamanı ve mekânı ilişkilendirmesi ve zamanı mekâna dönüştürme anlayışı
çağdaş müzecilikte izlenmektedir. Bu anlayışla birlikte müzede nesnelerin yaşantılara dayanan özelliği
vurgulanmakta, müzedeki süreç hiç olmadığı kadar öne çıkmaktadır. Çağdaş müzenin özelliği, farklı
nesneleri içermesinden çok, farklılığın “çeşitli biçimlerini” öncelemesidir. Feminist hareketin
güçlendiği ve kadın sorunlarının tüm çıplaklığıyla dile getirildiği 1960’dan itibaren “kadın” müze için,
“öteki” olarak adlandırılan gruplardan biri olarak öne çıkan bir çeşitlilik unsurudur. Kültürel çeşitliliğe
dikkat çekmek isteyerek kadın haklarına ve feminist düşünceye ışık tutmak amacıyla kadın ve kadın
tarihi müzelerinin kurulması aynı zamanda farklı türdeki müzelerde de feminist düşüncenin etkisiyle
sergi ve etkinlikler hazırlanmasını sağlamıştır. Postmodern düşüncenin müze anlayışının vurgulandığı
bu çalışmada, müze koleksiyonlarından, çağdaş sergi tasarımına, çeşitlilik ve çoğulculuk anlayışından
çağdaş müze pratiklerine kadar müzeciliğin farklı alanlarında kadın olgusunu ele alan müzeler ile salt
kadına odaklanan kadın müzeleri incelenmektedir.