Öz
Gelişimin temel elementlerinden biri olan cinsel gelişim, doğumla birlikte başlamakla birlikte, erken çocukluk dönemindeki merak ve sorgulamaya paralel olarak artış göstermektedir. Bireyin sağlıklı bir gelişim göstermesi için bu dönemde doğru bilgi, tutum ve becerilerin kazandırılmasında ailelere olduğu kadar okul öncesi öğretmenlerine de önemli bir rol düşmektedir. Erken çocukluk döneminde verilecek olan cinsel eğitimin öğretmenlerin bilgi ve yaklaşımlarına bırakılması sebebiyle öğretmenlerin bu eğitim hakkındaki bilgi ve görüşleri son derece önemlidir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüş ve bilgi düzeylerini değerlendirmek olarak belirlenmiştir. Araştırma deseni durum çalışması olarak belirlenmiş ve 47 birinci, 76 ikinci sınıf olmak üzere toplamda 123 okul öncesi öğretmen adayı çalışmaya katılmıştır. Katılımcıların cinsel eğitimin kapsadığı konular, eğitimin gerekliliği ve kimin tarafında verilmesi gerektiğine ilişkin görüşleri alınmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. Bulgulara göre birinci sınıf öğrencileri cinsel eğitimin içeriğini en çok cinsiyeti tanıma, ikinci sınıf öğrencileri ise cinsel kimlik ve rol kavramları ile açıklamıştır. Katılımcıların tamamına yakını cinsel eğitimin erken çocuklukta verilmesinin bir gereklilik olduğunu ve bu gerekliliğin nedeninin yaş grubunun özelliklerinden merak duygusu olduğunu ifade etmiştir. Buna ek olarak, birinci sınıf öğrencileri cinsel eğitimin çocuğun sağlıklı bir birey olabilmesi ve yanlış bilgi içeren kaynaklardan kaçınılması için önemli olduğunu vurgularken, ikinci sınıf öğrencileri çocuğun kendini koruyabilmesi kazanımını sıklıkla belirtmiştir. Son olarak çocuğa cinsel eğitimi verecek kişi sorusuna verilen cevaplar arasında anne-baba, öğretmen ve uzman yanıtları sınıf kademesine bağlı olarak artış göstermiştir ve erkek katılımcıların en çok uzman cevabını verdiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acer, D. (1999). Üç ve dört yaş grubu çocukların annelerine yöneltmiş oldukları cinsellikle ilgili sorular ve annelerin verdikleri cevapların incelenmesi. (Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Aral, N., Akyol, K., & Işık, N. (2002). Anne babaların cinsel eğitim konusundaki düşüncelerinin incelenmesi. Mesleki Eğitim Dergisi, Ankara, 1-14.
- Akça, M. Ş., Şahin, M., & Arslan, D. (2017). Öğrencilerin Cinsel Eğitimine İlişkin Öğretmen Algısı. Journal of Higher Education & Science/Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 7(3). https://doi.org/10.5961/jhes.2017.228
- Aydoğmuş, K. (2001). Ana- Baba Okulu. 9.Baskı, Remzi Kitabevi, İstanbul, 101-112.
- Balter, A. S., van Rhijn, T. M., & Davies, A. W. (2016). The development of sexuality in childhood in early learning settings: An exploration of early childhood educators' perceptions. The Canadian Journal of Human Sexuality, 25(1), 30-40. https://doi.org/10.3138/cjhs.251-A3
- Can Yaşar, M. Şenol, F.B., & Akyol, T. (2015). Öğretmen adaylarının çocuğa yönelik cinsel istismar tutumlarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, 1, 228-241.
- Cahill, B. J., & Theilheimer, R. (1999). Stonewall in the housekeeping area: Gay and lesbian issues in the early childhood classroom. Queering elementary education: Advancing the dialogue about sexualities and schooling, 39-48.
- Cheung, S. K., Kwan, J. L. Y., & Yim, K. Y. K. (2020). Pre-service early childhood teachers’ perceptions about sexuality education and behavioural intentions towards children’s curiosity about sexuality. Journal of Education for Teaching, 1-15. https://doi.org/10.1080/02607476.2020.1829964
- Chrisman, K., & Couchenour, D. (2002). Healthy Sexuality Development: A Guide for Early Childhood Educators and Families. NAEYC, PO Box 932569, Atlanta, GA 31193-2569.
- Counterman, L., & Kirkwood, D. (2013). Understanding healthy sexuality development in young children. Voices of Practitioners, 8(2), 1.
- Creswell, J. W. 2007. Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Thousand Oaks, CA: Sage.
- Çalışandemir, F., Bencik, S., & Artan, İ. (2010). Çocukların cinsel eğitimi: geçmişten günümüze bir bakış. Eğitim ve Bilim, 33(150).
- Deniz, Ü., & Yıldız, R. (2018). Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim Programında Cinsel Gelişim ve Cinsel Eğitim. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 38(2).
- Deniz, Ü. (2012). Okul öncesi dönemde cinsel kimlik gelişimi ve eğitim. N. A.( Ed.), “Aile ve Çocuk” Prof. Dr. Mine Mangır’ın Anısına Kitabı (s. 21-23 )içinde. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayıncılık.
- Dönmez, E. (2009). Okul öncesi eğitimi öğretmenleri ve velilerin çocuk istismarına ve ihmaline yönelik görüşleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sosyal Bilimler Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi, Konya.
- Eker, E. (1992). Cinsel eğitim. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 23, 8-10.
- Elias, J., & Gebhard, P. (1969). Sexuality and sexual learning in childhood. The Phi Delta Kappan, 50(7), 401-405.
- Eliküçük, A., & Sönmez, S. (2011). Examination of opinions of parents about sexual development and education six years old children. Aile ve Toplum Eğitim-Kültür ve Araştırma Dergisi, 7(25), 45-62.
- Erol, D. (2007). Okulöncesi eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin çocuklardaki fiziksel istismar belirtilerine ilişkin farkındalıkları (Eskişehir il örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Fraenkel, J.R.,Wallen, N.E. &Hyun, H.H. (2017). How to Design and Evaluate Research in Education (Vol. 7). New York: McGraw-hill.
- Güzelyurt, T., Yalçınkaya, Ö., Saluci, Ü., Öglü, H., & Ürüm, R. (2019). Pre-school Teachers' Views on Sexual Education. Journal of Child, Literature and Language Education, 2 (2) , 110-122 .
- Göçgeldi, E., Tüzün, H., Türker, T., & Şimşek, I. (2007). Okul öncesi dönem çocuğu olan anne ve babaların çocuklara cinsel eğitim konusundaki yaklaşımlarının incelenmesi. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 16(9), 134-142. ISSN: 1300-0853 / 2148-5348 , Güngör Aytar, A., Artan, İ., & Boztepe, H. (2014). Her yönüyle okul öncesi eğitim. İçinde: Ruh Sağlığı. Ed: Güngör Aytar A, Hedef Yayıncılık, 1, 15-42.
- Haktanır, G. (2005). Çocuk Cinselliği. Oktay ve Unutkan (Edt). Okul Öncesi Eğitimde Güncel Konular. İstanbul: Morpa Yayınları.
- Johansson, C., Åberg, M., & Hedlin, M. (2021). Touch the children, or please don’t–Preschool teachers’ approach to touch. Scandinavian Journal of Educational Research, 65(2), 288-301. https://doi.org/10.1080/0031.2019.1705893
- Kakavoulis, A. 1998. Early Childhood Sexual Development and Sex Education: A Survey of Attitudes of Nursery School Teachers. European Early Childhood Education Research Journal 6 (2): 55. DOI:10.1080/13502939885208241
- Kardeş, S., & Karaman, N. G. (2018). Okul Öncesi Eğitim Öğretmenlerinin Çocuğun Cinsel Eğitimine İlişkin Görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 1554-1570. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018.18.39790-471147
- Konur, H. (2006). Dört-Altı Yaşları Arasında Çocuğu Olan Anne-Babalara Verilen “Cinsel Eğitim Programı” nın Cinsel Gelişim ve Cinsel Eğitim Konusundaki Bilgilerine Etkisinin İncelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Kürklü, A. (2011). Öğretmenlerin çocuk istismarı ve ihmaline yönelik farkındalık düzeyleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyon Kocatepe Üniversitesi.
- Lenderyou, G. (1991). Sex Education in Holland, Ireland, Sweden and the United Kingdom. Social Science Teacher, 21, 19.
- Lewis, M. (1987). Early sex role behavior and school age adjustment. In J. M. Reinisch, L. A. Rosenblum, & S. A. Sanders (Eds.), Masculinity/femininity: Basic perspectives. New York, NY: Oxford University.
- Menmuir, J., & A. Kakavoulis. 1999. Sexual Development and Education in Early Years: A Study of Attitudes of Pre‐school Staff in Greece and Scotland. Early Child Development and Care 149 (1): 27–45. https://doi.org/10.1080/0300443991490103
- Noonan, R. J. (1999). Director of Sex Questl The Sex Instıtute, Assessing Right-Wing Opposition to Sex Education. In IV. World Congress of Sexology in the Plenary Session.
- Özkızıklı, S., & Okutan, N. Ş. (2014). Bebeklik ve okul öncesi dönemde cinsel gelişim ve eğitim. Cinsel Gelişim ve Eğitim (s: 319-332) Ankara: Hedef Yayıncılık.
- Pernoud, L. (1987). Çocuğun Cinsel Eğitimi, Çeviren: Koray Denizyaran. Dördüncü Basım, İstanbul: E Yayınları.
- Price, J.H., Dake, J.A., Kirchofer, G. (2003) Elementary school teachers’ techniques of responding to student questions regarding sexuality issues. Journal of School Health 73(1): 9–14. https://doi.org/10.1111/j.1746-1561.2003.tb06552.x
- San Bayhan, P. & Artan, İ. (2004). Çocuk gelişimi ve eğitimi. İstanbul: Morpa Yayıncılık.
- SIECUS (2003). The truth about adolescent sexuality. New York: Sexuality Information and Education Council of the United States.
- Smith, M. (1993). Pediatric sexuality: promoting normal sexual development in children. The Nurse practitioner, 18(8), 37-8. https://doi.org/10.1097/00006205-199308000-00012
- Tuzcuoğlu, N. & Tuzcuoğlu, S. (1996). Çocuğun cinsel eğitiminde ailelerin karşılaştıkları güçlükler. Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(8), 251-262.
- Yıldırım, A., & Şimsek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel arastirma yontemleri. Ankara: Seckin.
Öz
Sexual development which is a basic element of human development starts at birth and increases in early childhood depending on curiosity and questioning. Early childhood educators, as well as parents, play an important role in gaining the right knowledge, attitude and skills in these ages for the healthy development of the individual. Because of the fact that sexuality education in schools is left to knowledge and approach of educators, the current study aimed to evaluate educator candidates’ point of views and level of knowledge on this issue. The current research has been designed as a case study which was conducted with 123 pre-service early childhood educators, including 47 first grade and 76 second grade students in bachelor degree of early childhood education program. Participants were asked how they defined sexuality education, what subjects it covered, whether this education should have been given and by whom. The data obtained was examined by the content analysis method. According to findings, first grade students mentioned recognizing the sexuality while describing, and second grade students did gender identity and role concepts. When examined descriptions depending on gender of participants, it was observed that all males provided the answer of recognizing the gender while females focused on gender identity and role concepts. Almost all participants defended the necessity of this education due to curiosity level of those children. In addition, whereas first graders highlighted the importance due to the healthy development of children and avoiding sources having wrong information, second graders indicated the acquisition of self protection. Finally, parents, the teacher and the specialist answers which were given to the question of who should have give the sexuality education showed an increase by the grade level and it was found that male students gave the answer of the specialist at most.
Anahtar Kelimeler
Sexuality education Pre-service Preschool Teacher Early Childhood
Kaynakça
- Acer, D. (1999). Üç ve dört yaş grubu çocukların annelerine yöneltmiş oldukları cinsellikle ilgili sorular ve annelerin verdikleri cevapların incelenmesi. (Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Aral, N., Akyol, K., & Işık, N. (2002). Anne babaların cinsel eğitim konusundaki düşüncelerinin incelenmesi. Mesleki Eğitim Dergisi, Ankara, 1-14.
- Akça, M. Ş., Şahin, M., & Arslan, D. (2017). Öğrencilerin Cinsel Eğitimine İlişkin Öğretmen Algısı. Journal of Higher Education & Science/Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 7(3). https://doi.org/10.5961/jhes.2017.228
- Aydoğmuş, K. (2001). Ana- Baba Okulu. 9.Baskı, Remzi Kitabevi, İstanbul, 101-112.
- Balter, A. S., van Rhijn, T. M., & Davies, A. W. (2016). The development of sexuality in childhood in early learning settings: An exploration of early childhood educators' perceptions. The Canadian Journal of Human Sexuality, 25(1), 30-40. https://doi.org/10.3138/cjhs.251-A3
- Can Yaşar, M. Şenol, F.B., & Akyol, T. (2015). Öğretmen adaylarının çocuğa yönelik cinsel istismar tutumlarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, 1, 228-241.
- Cahill, B. J., & Theilheimer, R. (1999). Stonewall in the housekeeping area: Gay and lesbian issues in the early childhood classroom. Queering elementary education: Advancing the dialogue about sexualities and schooling, 39-48.
- Cheung, S. K., Kwan, J. L. Y., & Yim, K. Y. K. (2020). Pre-service early childhood teachers’ perceptions about sexuality education and behavioural intentions towards children’s curiosity about sexuality. Journal of Education for Teaching, 1-15. https://doi.org/10.1080/02607476.2020.1829964
- Chrisman, K., & Couchenour, D. (2002). Healthy Sexuality Development: A Guide for Early Childhood Educators and Families. NAEYC, PO Box 932569, Atlanta, GA 31193-2569.
- Counterman, L., & Kirkwood, D. (2013). Understanding healthy sexuality development in young children. Voices of Practitioners, 8(2), 1.
- Creswell, J. W. 2007. Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Thousand Oaks, CA: Sage.
- Çalışandemir, F., Bencik, S., & Artan, İ. (2010). Çocukların cinsel eğitimi: geçmişten günümüze bir bakış. Eğitim ve Bilim, 33(150).
- Deniz, Ü., & Yıldız, R. (2018). Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim Programında Cinsel Gelişim ve Cinsel Eğitim. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 38(2).
- Deniz, Ü. (2012). Okul öncesi dönemde cinsel kimlik gelişimi ve eğitim. N. A.( Ed.), “Aile ve Çocuk” Prof. Dr. Mine Mangır’ın Anısına Kitabı (s. 21-23 )içinde. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayıncılık.
- Dönmez, E. (2009). Okul öncesi eğitimi öğretmenleri ve velilerin çocuk istismarına ve ihmaline yönelik görüşleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sosyal Bilimler Enstitüsü, Selçuk Üniversitesi, Konya.
- Eker, E. (1992). Cinsel eğitim. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 23, 8-10.
- Elias, J., & Gebhard, P. (1969). Sexuality and sexual learning in childhood. The Phi Delta Kappan, 50(7), 401-405.
- Eliküçük, A., & Sönmez, S. (2011). Examination of opinions of parents about sexual development and education six years old children. Aile ve Toplum Eğitim-Kültür ve Araştırma Dergisi, 7(25), 45-62.
- Erol, D. (2007). Okulöncesi eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin çocuklardaki fiziksel istismar belirtilerine ilişkin farkındalıkları (Eskişehir il örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- Fraenkel, J.R.,Wallen, N.E. &Hyun, H.H. (2017). How to Design and Evaluate Research in Education (Vol. 7). New York: McGraw-hill.
- Güzelyurt, T., Yalçınkaya, Ö., Saluci, Ü., Öglü, H., & Ürüm, R. (2019). Pre-school Teachers' Views on Sexual Education. Journal of Child, Literature and Language Education, 2 (2) , 110-122 .
- Göçgeldi, E., Tüzün, H., Türker, T., & Şimşek, I. (2007). Okul öncesi dönem çocuğu olan anne ve babaların çocuklara cinsel eğitim konusundaki yaklaşımlarının incelenmesi. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 16(9), 134-142. ISSN: 1300-0853 / 2148-5348 , Güngör Aytar, A., Artan, İ., & Boztepe, H. (2014). Her yönüyle okul öncesi eğitim. İçinde: Ruh Sağlığı. Ed: Güngör Aytar A, Hedef Yayıncılık, 1, 15-42.
- Haktanır, G. (2005). Çocuk Cinselliği. Oktay ve Unutkan (Edt). Okul Öncesi Eğitimde Güncel Konular. İstanbul: Morpa Yayınları.
- Johansson, C., Åberg, M., & Hedlin, M. (2021). Touch the children, or please don’t–Preschool teachers’ approach to touch. Scandinavian Journal of Educational Research, 65(2), 288-301. https://doi.org/10.1080/0031.2019.1705893
- Kakavoulis, A. 1998. Early Childhood Sexual Development and Sex Education: A Survey of Attitudes of Nursery School Teachers. European Early Childhood Education Research Journal 6 (2): 55. DOI:10.1080/13502939885208241
- Kardeş, S., & Karaman, N. G. (2018). Okul Öncesi Eğitim Öğretmenlerinin Çocuğun Cinsel Eğitimine İlişkin Görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 1554-1570. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018.18.39790-471147
- Konur, H. (2006). Dört-Altı Yaşları Arasında Çocuğu Olan Anne-Babalara Verilen “Cinsel Eğitim Programı” nın Cinsel Gelişim ve Cinsel Eğitim Konusundaki Bilgilerine Etkisinin İncelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Kürklü, A. (2011). Öğretmenlerin çocuk istismarı ve ihmaline yönelik farkındalık düzeyleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyon Kocatepe Üniversitesi.
- Lenderyou, G. (1991). Sex Education in Holland, Ireland, Sweden and the United Kingdom. Social Science Teacher, 21, 19.
- Lewis, M. (1987). Early sex role behavior and school age adjustment. In J. M. Reinisch, L. A. Rosenblum, & S. A. Sanders (Eds.), Masculinity/femininity: Basic perspectives. New York, NY: Oxford University.
- Menmuir, J., & A. Kakavoulis. 1999. Sexual Development and Education in Early Years: A Study of Attitudes of Pre‐school Staff in Greece and Scotland. Early Child Development and Care 149 (1): 27–45. https://doi.org/10.1080/0300443991490103
- Noonan, R. J. (1999). Director of Sex Questl The Sex Instıtute, Assessing Right-Wing Opposition to Sex Education. In IV. World Congress of Sexology in the Plenary Session.
- Özkızıklı, S., & Okutan, N. Ş. (2014). Bebeklik ve okul öncesi dönemde cinsel gelişim ve eğitim. Cinsel Gelişim ve Eğitim (s: 319-332) Ankara: Hedef Yayıncılık.
- Pernoud, L. (1987). Çocuğun Cinsel Eğitimi, Çeviren: Koray Denizyaran. Dördüncü Basım, İstanbul: E Yayınları.
- Price, J.H., Dake, J.A., Kirchofer, G. (2003) Elementary school teachers’ techniques of responding to student questions regarding sexuality issues. Journal of School Health 73(1): 9–14. https://doi.org/10.1111/j.1746-1561.2003.tb06552.x
- San Bayhan, P. & Artan, İ. (2004). Çocuk gelişimi ve eğitimi. İstanbul: Morpa Yayıncılık.
- SIECUS (2003). The truth about adolescent sexuality. New York: Sexuality Information and Education Council of the United States.
- Smith, M. (1993). Pediatric sexuality: promoting normal sexual development in children. The Nurse practitioner, 18(8), 37-8. https://doi.org/10.1097/00006205-199308000-00012
- Tuzcuoğlu, N. & Tuzcuoğlu, S. (1996). Çocuğun cinsel eğitiminde ailelerin karşılaştıkları güçlükler. Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(8), 251-262.
- Yıldırım, A., & Şimsek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel arastirma yontemleri. Ankara: Seckin.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Özel Eğitim ve Engelli Eğitimi |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Kasım 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 2 Nisan 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 4 Sayı: 2 |
