Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Türkçe Öğretmeni Adaylarının Farklı Metin Türlerini Dinlerken Aldıkları Notlar Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 2, 155 - 164, 26.04.2017
https://doi.org/10.16916/aded.285493

Öz

Bu araştırmanın amacı, Türkçe öğretmeni
adaylarının farklı metin türlerini (öyküleyici/öğretici metin) dinlerken
aldıkları notları belirlenen tema ve kodlara göre sınıflandırmak ve bu notları
sıklıkları/yaygınlıkları bakımından incelemektir.  Doküman incelemesi yöntemiyle gerçekleştirilen
araştırmanın verileri, 2016-2017 Eğitim Öğretim Yılında Gaziantep Üniversitesi
Eğitim Fakültesi Türkçe Öğretmenliği Bölümü üçüncü sınıfta okuyan Türkçe
öğretmeni adayı öğrencilerden elde edilmiştir. Toplanan veriler kodlanarak
temalara ulaşılmıştır. Öyküleyici metin türü için belirlenen temalar; öykünün
yapı unsurlarına ilişkin notlar, öyküdeki iletilerle
ilgili notlar, metinden yapılan doğrudan alıntılar,  öykünün künyesine ilişkin notlardır. Öğretici
metin türü için belirlenen temalar ise; öğretici metnin ana düşüncesi ve
konusuna ilişkin notlar, metnin yardımcı düşüncelerine ilişkin notlar, metnin
künyesi ile ilgili notlar, metinden yapılan doğrudan alıntılardır.
Araştırmaya katılan öğrencilerin %84,78’i
öykünün yapı unsurlarına; %19,56’sı öyküdeki ileti-iletilere; %43,47’si öykünün
künyesine ilişkin
not aldığı belirlenmiştir.
Öğrencilerin %41,30’unun metinden doğrudan alıntı yaptığı görülmektedir.
Araştırmaya katılan öğrencilerden %40,62’si öğretici metnin ana düşüncesi ve
konusuna ilişkin; %82,81’i öğretici metnin yardımcı düşüncelerine ilişkin;
öğrencilerin tamamının öğretici metnin künyesine ilişkin not aldığı
belirlenmiştir. Ayrıca metinde yardımcı düşünce, ana düşünce gibi unsurlar
doğrudan verilmediği hâlde öğrencilerin  %29,68’i metinden doğrudan alıntı yaptığı
görülmektedir.
Elde edilen bu sonuçlar doğrultusunda dinleme
becerisinin gelişiminde metin türlerine uygun not alma tekniklerinin
kullanılmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur. 

Kaynakça

  • Beyreli, L., Çetindağ, Z. ve Celepoğlu, A. (2005). Yazılı ve sözlü anlatım. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Burdurlu, İ. Z. (1975). Türkçe kompozisyon (I. Cilt; İzmir Eğitim Enstitüsü Ders Kitapları). İzmir: Karınca Matbaacılık.
  • Dembo, M. H. (1988) Applying educational psychology in the classroom. (3. Baskı), Newyork: Longman.
  • Derman, S. ve Ateş, M. (2015). Ortaöğretim Türk edebiyatı 9. sınıf ders kitabı. M. Oktay (Ed.) Ankara: Ekoyay.
  • Dilidüzgün, Ş. (2013). Ortaokul Türkçe derslerinde okumadan özet yazmaya. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 46(2), 47-68.
  • Dörnyei, Z. (2007). Research methods in applied linguistics: Quantitative, qualitative, and mixed methodologies. Oxford University Press.
  • Erden, M. ve Akman, Y. (1995). Eğitim psikolojisi: gelişim, öğrenme, öğretme. Ankara: Arkadaş Yayınevi.
  • Erden, Münire. (1991). Öğrenme sürecinde not tutmanın rolü. Yaşadıkça Eğitim, 15, 15–17.
  • Fındıkçı, İ. (1996). Not alır mısınız? Yaşadıkça Eğitim, 48, 18-19.
  • Gagne, R. M.& Driscoll, M. P. (1988). Essentials of learning for ınstruction. (2. Baskı). New Jersey: Prentice Hall, Englewood Cliffs.
  • Garner, R. (1982). Efficient text summarization: Costs and benefits. The Journal of Educational Research, 75(5), 275-279.
  • Göğüş, B. (1978). Orta dereceli okullarımızda Türkçe ve yazın eğitimi. Ankara: Kadıoğlu Matbaacılık.
  • Kiewra, K. A. (1987). Notetaking and review: The research and its implications. Instructional Science, 16(3), 233-249.
  • Kiewra, K. A. (1991). Aids to lecture learning. Educational Psychologist, 26(1), 37-53.
  • Kiewra, K. A., Mayer, R. E., Christensen, M., Kim, S. I. & Risch, N. (1991). Effects of repetition on recall and note-taking: Strategies for learning from lectures. Journal of Educational Psychology, 83(1), 120-123.
  • Kintsch, E. (1990). Macroprocesses and microprocesses in the development of summarization skill. Cognition and instruction, 7(3), 161-195.
  • Miles, M. H., & Huberman, M. AM (1994). Qualitative data analysis. An expanded sourcebook 2nd edition. London: Sage Publications.
  • Oğuzkan, F. (1993) Eğitim terimleri sözlüğü. (3. Basım), Ankara: Emel Matbaacılık.
  • Özbay, M. (2009a). Anlama teknikleri II: Dinleme eğitimi. Ankara: Öncü Yayınevi.
  • Özbay, M. (2009b). Anlama teknikleri I: Okuma eğitimi. Ankara: Öncü Yayınevi.
  • Özçakmak, H. (2015) Türkçe öğretmeni adaylarının not alarak dinlemede özetleme stratejilerini kullanma becerileri. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi.
  • Range, E. (2015). Take note! Taking and organizing notes. Michigan: Cherry Lake Publishing.
  • Rickards, J. P., Mc Cormick, Christine, B. (1988) Effect of ınterspersed conceptual prequestions on nottaking in listening compherension. Journal Of Educational Psychology, 80(4), 592-594.
  • Senemoğlu, N. (2012). Gelişim öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya. (21.Baskı) Ankara: Spot Matbaacılık.
  • Simonet, R. ve Simonet, J. (2002). Not alma teknikleri (3. Baskı, Çev., P. Kurt). İstanbul: Arion Yayınevi.
  • Susar, F. ve Akkaya, N. (2009). University students for using the summarizing strategies. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1(1), 2496-2499.
  • Şahin, A., Aydın, G., & Sevim, O. (2015). Cornell not alma tekniğinin dinlenilen metni anlamaya ve kalıcılığa etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29(29).
  • Şahin, Ç.( 2010). Verilerin analizi. R.Y. Kıncal, (Ed.) Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (181-215). Ankara:Nobel Yayın Dağıtım.
  • Taylor, K. K. (1986). Summary writing by young children. Reading Research Quarterly, 21(2), 193-208.
  • TDK. (2011). Türkçe sözlük. Ankara: TDK Yayınları.
  • Uluğ, F. (1993). Okulda başarı. (3. Baskı), İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Weinstein, C. E. Ve Mayer, R. E. (1986). The teaching of learning strategies. (Editör: M. C.Wittrock), İçinde handbook of research on teaching. (3. Baskı), Newyork: Macmillan Company. 315-327.
  • Yıldırım, A. Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (7. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldırım, A., Doğanay, A. ve Türkoğlu, A. (2009). Okulda başarı için ders çalışma ve öğrenme yöntemleri. (2. basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yörük, Y. (1990). Güzel konuşma-yazma kılavuzu. (22. Baskı) Ankara: Eğitim Yayınevi.
Toplam 35 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Bölüm Makaleler
Yazarlar

Arif Çerçi

Serdar Derman

Yayımlanma Tarihi 26 Nisan 2017
Yayımlandığı Sayı Yıl 2017Cilt: 5 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Çerçi, A., & Derman, S. (2017). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Farklı Metin Türlerini Dinlerken Aldıkları Notlar Üzerine Bir Değerlendirme. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(2), 155-164. https://doi.org/10.16916/aded.285493

Cited By

88x31.png

Ana Dili Eğitimi Dergisi Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.